واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: تلويزيون براي كودكان دوران ما يكي از جذابترين وسايل ارتباطي است؛ وسيلهاي مثل يك جعبه جادو بيشتر كودكان – در هر سني كه باشند- بخش زيادي از وقت خود را مقابل صفحه تلويزيون ميگذرانند؛ چندان كه متوسط زمان صرف شده براي تماشاي برنامههاي تلويزيوني، غير از زمان خواب و مدرسه، نسبت به هر فعاليت ديگري بيشترين وقت كودك را بهخود اختصاص ميدهد. خانوادههايي كه بهدليل مسائل كاري، امور منزل، بيماري يا... نميتوانند وقت كافي براي كودك خود در نظر بگيرند، از تلويزيون كاركردي معادل «پرستار بچه» انتظار دارند. از آنجا كه دوره تولد تا3سالگي مرحلهاي حساس در رشد ذهني، عاطفي، اجتماعي و جسماني كودك به حساب ميآيد، والدين در اين مقطع بايد به تاثيرات عميق تلويزيون روي كودك خود كاملا واقف باشند. ارائه پاسخي مناسب به نيازهاي احساسي، اجتماعي و ذهني كودك شيرخوار فقط با مواردي امكانپذير است كه در آن هر 5 حس كودك فعال بوده و مبتني بر تاثير متقابل باشد. انتقال پيوسته حس محبت و مراقبت نسبت به كودك نيز در اين ميان از اهميت بسزايي برخوردار است. بسياري از والدين در مقطع مذكور بارها و بارها كودك خود را حين مجذوب شدن به تصاوير سريع، رنگهاي متغير و صداهاي متفاوت صفحه تلويزيون مشاهده كردهاند. صرف دقت و تمركز كودك روي برنامهها و پيامهاي تلويزيوني را نميتوان نشانه مفيد بودن اين وضعيت محسوب كرد. پژوهشها نشان ميدهد مناسبات مادر و كودك و نيز ويژگيها و پيامهاي محيط منزل بيش از برنامههاي تلويزيوني در رشد ذهني كودك نقش ايفا ميكند. علاوه بر اين ثابت شده كه تلويزيون هيچ تاثير مثبتي بر رشد ذهني كودكان و به همين دليل قرار دادن كودك زير دو سال در برابر تصاوير، رنگها و صداهاي جعبهاي كه هيچيك از نيازهاي عاطفي و ذهني وي را برآورده نميسازد، به هيچ وجه توصيه نميشود. حتي اگر پس از دوسالگي، كودك شما شروع به تماشاي برنامههاي تلويزيوني بكند و شما نيز با دقت تمام به انتخاب برنامهها نظارت داشته باشيد، نبايد فراموش كنيد كه دستگاه تلويزيون قادر به انجام هيچ واكنشي در برابر واكنشهاي كودكتان نيست. تلويزيون وسيله ارتباطي يك طرفهاي است كه نميتواند فرصتهايي مثل تجربه كردن، بازي كردن و همكاري كردن را در اختيار كودك قرار دهد. علاوه بر اين تداوم بمباران شدن كودك توسط پيامهاي يك طرفه، امكان دارد پس از مدتي نياز اصلي وي در برقراري رابطه با محيط پيرامون را نيز دستخوش آسيبهاي جدي كند. در سالهاي پيش از دبستان كه كودك از فرصت محيط مدرسه و ارتباط با همكلاسيهايش برخوردار نيست، تلويزيون تاثير منفي بيشتري روي ابعاد حسي، اجتماعي و جسماني كودك برجا ميگذارد. برخي پژوهشها نشان ميدهد تلويزيون در بروز حالت توداري در بعضي كودكان نقشي مؤثر داشته است. سادگي و مفرح بودن كشف تلويزيون توسط كودك (روشن- خاموش كردن و عوض كردن شبكهها) با بزرگتر شدن وي به عادت فزاينده تماشاي تلويزيون بدل شده، باعث ميشود كودك در برابر اصرار والدينش نيز حاضر به خاموشكردن تلويزيون نباشد. پس روشن كردن تلويزيون و نشاندن فرزند شيرخوار و خردسال در برابر آن با هدف پر كردن وقت وي، نه تنها كمكي به رشدش نخواهد كرد بلكه با تبديلشدن اين كار به يك عادت رفتاري، او را از عرصه فعاليتهاي اجتماعي و جسماني هم دور نگه خواهد داشت. علاوه بر موارد بالا پژوهشها نشان ميدهد كودكاني كه مدت زمان طولانيتري به تماشاي تلويزيون ميپردازند، نسبت به ساير كودكان، بيشتر از مسئله اضافه وزن رنج ميبرند. آگهيهاي بازرگاني مربوط به مواد غذايي حاوي چربي و قند كه كودكان را مخاطب قرار ميدهد هم جزو عوامل منفي در تربيت و تغذيه آنها به حساب ميآيد. توصيههايي به والدين 1) براي تمـــاشاي تلـــويــزيون محدوديتهايي را وضع كنيد. به ياد داشته باشيد كنترل تلويزيون به همان اندازه كه وظيفه دولتهاست، وظيفه خانوادهها نيز محسوب ميشود. 2) فراموش نكنيد كه تلويزيون پرستار بچه شما نيست. 3) برنامههاي ويژه كودكان را براي تماشاي آنها انتخاب و موقع تماشاي تلويزيون، بهخصوص در دوره خردسالي، تا حد امكان فرزند خود را همراهي كنيد. تحليلها و پرسشهاي شما حين تماشاي برنامه، فرزندتان را از موقعيت يك تماشاگر صرف و بيخاصيت خارج خواهد كرد. 4) تلويزيون را به عنصر اصلي منزلتان بدل نكنيد. 5) قبل از قرار دادن تلويزيون در اتاق فرزندتان به اين نكته توجه داشته باشيد كه اين كار باعث كاهش ساعت خواب وي خواهد شد. 6) از خوردن غذا در برابر تلويزيون پرهيز كنيد. بسياري از كودكاني كه در خوردن غذا دچار مشكل هستند، در دوره خردسالي عادت به خوردن غذا در برابر تلويزيون داشتهاند. همشهری
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 299]