واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: جام جم آنلاين: هر پدر و مادري قطعا ميل دارند كه فرزندان باادبي داشته باشند. بچههاي خوب و باادب سربلندي پدر و مادر هستند و به وجودشان افتخار ميكنند. بچههايي كه در موقع ملاقات به ديگران سلام و به هنگام جدا شدن خداحافظي كنند، دست بدهند و احوالپرسي كنند، به بزرگترها احترام بگذارند و جلوي آنها برخيزند، آداب غذا خوردن را رعايت كنند، بسمالله بگويند، نظيف و پاكيزه باشند، حقوق ديگران را مراعات كنند و ... اين قبيل بچهها باادب هستند، نه تنها پدر و مادر بلكه همه مردم بچههاي باادب را دوست دارند و از بچههاي گستاخ و بيادب بدشان ميآيد. ما در اين مطلب به برخي از روشهاي آموزش مستقيم و غيرمستقيم آداب اجتماعي به كودكان اشاره نمودهايم كه به شرح ذيل ميباشد. پدر و مادرها به عنوان الگو نهايت آرزوي هر پدر و مادري همين است كه فرزندان باادبي داشته باشند، اما براي رسيدن به اين آرزو با پند و اندرز و امر و نهي نميتوان فرزندان مودب و دلخواهي تربيت كرد.بهترين راه براي رسيدن به اين هدف، تهيه الگو و سرمشق خوب براي كودكان است. پدر و مادر خود بايد مودب به آداب شوند و به فرزندانشان درس عملي بدهند. حضرت علي(ع) فرمود: بهترين ادب اين است كه از خودت شروع كني. پدر و مادراني كه به مودب بودن فرزندان خويش علاقه دارند بايد ابتدا رفتار خودشان را اصلاح نمايند. پدر و مادر بايد خود مودب باشند، با خودشان و كودكانشان و ساير مردم باادب رفتار كنند و به سنن و آداب زندگي مقيد باشند تا كودكان از آنان درس زندگي ياد بگيرند. پدر و مادر اگر نسبت به يكديگر باادب باشند، در محيط منزل آداب و رسوم زندگي را رعايت كنند، با بچهها نيز باادب رفتار كنند، با مردم باادب رفت و آمد و معاشرت نمايند، كودكان چنين خانوادهاي طبعا مودب بار ميآيند؛ اما پدر و مادري كه خود مودب به آداب نيك نباشند نبايد از كودكانشان انتظار ادب داشته باشند،گرچه صدها مرتبه بگويند و پند و اندرز دهند. عملا به ديگران كمك كنيد در جستجوي فرصتهايي باشيد كه به صورت خانوادگي، داوطلب انجام كار ميشويد. وقتي مسوولان مدرسه فرزندتان ميخواهند براي مستمندان موادغذايي تهيه كنند، ميتوانيد در جمعآوري مواد غذايي و كارهاي ديگر به فرزندتان كمك كنيد. آموزش معذرتخواهي بچهها از هنگام تولد نميدانند چگونه معذرتخواهي كنند. اين مهارت اكتسابي است. بيشتر بچهها در مورد كارهايشان احساس گناه و ندامت ميكنند، اما بعضي از آنها خجالت ميكشند كه بگويند از انجام اين كار متاسف هستند. اين كار براي عدهاي ديگر دشوار است.ياد دادن نحوه معذرتخواهي به بچهها كاري مفيد است. مثلا اگر فرزندتان توپي را پرتاب ميكند كه به كودك ديگري ميخورد، به آرامي بگوييد: «ميدانم اتفاقي بود، اما اين كار خيلي مودبانه است كه بگويي: ببخشيد كه توپ به تو خورد. حالت خوب است؟»به فرزندتان ياد بدهيد كه رفتارها نيز مشابه كلمات، معني خاصي دارند. اگر فرزندتان شانه بالا انداخت و به صورت تصنعي گفت: «متاسفم، به آرامي اين رفتار را اصلاح كنيد و بگوييد برادرت گريه ميكند، خوب است او را بغل كني و بگويي: ببخشيد كه ناراحتت كردم.» احترام به بزرگتر از فرزندانتان انتظار رفتار مودبانه داشته باشيد و بخواهيد با مردم هم مودبانه رفتار كنند. بهتر است به آنها بگوييد چه انتظاري از آنها داريد. اگر فراموش كردند به آنها خرده نگيريد، اما به آرامي به آنها يادآوري كنيد. احترام به كودك يكي از عوامل مهم پرورش شخصيت كودك به شمار ميرود. كودكي كه مورد تجليل و احترام قرار ميگيرد بزرگوار و شريف و با شخصيت بار ميآيد. او سعي ميكند با حفظ شخصيت خويش از كارهاي زشت اجتناب كند. كودكي كه مورد احترام پدر و مادر قرار گيرد از رفتار آنان تقليد ميكند و به ديگران و پدر و مادر احترام ميگذارد. احترام به كودك نه تنها پدر و مادر را در نظر فرزند كوچك نميگرداند بلكه روح شرافت و بزرگواري را در آنان پرورش ميدهد. گذشت و فداكاري به كودكان بايد عفو و بخشش و گذشت را بياموزيد و معذرتخواهي ديگران را گرچه به دروغ هم باشد بپذيرند كه امام علي(ع) ميفرمايد: اگر كسي در گوش راست به شما فحش دهد و از گوش چپ، اگر چه به دروغ، معذرتخواهي كند و نپذيريد از ما نيستيد. خداوند حكيم در قرآن ضمن آيات فراواني امر به گذشت فرموده است، از جمله بر شما باد كه گذشت كنيد، زيرا گذشت سبب بزرگواري و عزيزي است لذا گذشت كنيد تا پروردگار شما را بزرگ و عزيز فرمايد. اگر موقع مهماني مشكل داشتيد اگر فرزند كوچكي داريد، چند بار در خانه در مورد مهماني نقش بازي كنيد. با برگزاري مهماني نمايشي ميتوانيد آدابي را كه از فرزندانتان توقع داريد با او تمرين كنيد. در آداب خود اغراق كنيد تا كودك آنها را كاملا واضح درك كند. از سرزنش يا توبيخ فرزندانتان در برابر ديگر مهمانان خودداري كنيد. فرزندانتان را به محلي خلوت مانند دستشويي ببريد و با او صحبت كنيد. جملاتي مختصر و مشخصا در مورد مساله مورد نظرتان مطرح كنيد. فقط به اين اشاره نكنيد كه او چه اشتباهي كرده است بلكه دستورالعملهاي مشخص در مورد رفتارهايي كه ميخواهيد انجام دهد به او بدهيد. همچنين پيشنهادهايي كه در زير آمده به كودك شما كمك ميكند تا هنگامي كه مهمان به خانه ميآيد، رفتار مناسبي داشته باشد. - به كودك بگوييد چه كسي و به چه دليل به خانه شما ميآيد. - اجازه دهيد كودك سلام كردن به مهمانان را تمرين كند. اگر كودك جواب سلام مهماني را كه از راه رسيده است داد، رفتار درست او را تحسين كنيد. در غير اين صورت او را تشويق كنيد تا اين كار را انجام دهد، ولي هرگز او را تحت فشار قرار ندهيد. - اگر ضمن صحبت كردن،كودك صحبت شما را قطع ميكند يا مداوم غر ميزند تا جلب توجه كند وادارش كنيد بگويد «معذرت ميخواهم» و صبر كند تا بزرگسالان صحبتشان تمام شود. اگر كودك مودبانه گفتگوي شما را قطع كرده است، از او انتظار نداشته باشيد براي مدت طولاني صبر كند. - هنگام مهماني اگر كودك رفتار مناسبي از خود نشان داد با شوق زياد او را تحسين كنيد و پس از رفتن مهمانان ساعاتي را با او بگذرانيد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 213]