تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834968751
جامعه شناسی مرگ(1)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
جامعه شناسی مرگ(1) بسیاری از پزشكان تا لحظات آخر ناگزیرند كه سرطان را از بیمار مخفی نگه دارند. در واقع، دادن خبر سرطان نخستین مسئله و دشوار است. مهمترین مانع بر سر راه پزشك برای گفتن بیماری، همراهان و اطرافیان بیمارند. ● نگاهی كوتاه به مسائل و مشكلات محتضران پدیده مرگ در ایران از منظر جامعه شناسانه، به ویژه با رویكردی به بیماران در حال احتضار۱ كمتر مورد توجه بوده است. به جز برخی تحقیقات فولكلوریك و مطالعات موردی درباره مناسك مرگ كه در میان اقوام و روستاهای ایرانی انجام شده است، تحقیقات دیگری به شكل جامع، به ویژه در ابعاد جامعه شناختی در این زمینه صورت نگرفته است. اگرچه تحقیقاتی با چارچوب نظری ساختی _ كاركردی در ارتباط با خودكشی صورت گرفته، اما هرگز كاری درباره معنای مرگ نزد افراد و چگونگی برساختن اجتماعی آن انجام نشده است. آنچه در پی می آید نتیجه شروع مطالعه ای است كه از طریق مصاحبه با برخی از پزشكان، پیراپزشكان و بیماران در حال انجام است و امید است كه به زودی نتیجه نهایی آن به صورت اثری با رویكردی جامعه شناختی به علاقه مندان ارائه شود. اما چرا تحقیقاتی در ارتباط با مسئله ای به این مهمی تا به حال انجام نشده است؟ شاید بتوان این مسئله را ناشی از گرایش انسان مدرن و از جمله جامعه شناسان و پزشكان به پرهیز از یاد مرگ دانست. به تعبیر گیدنز جامعه مدرن دست به مصادره تجربه هایی می زند كه اصول بدیهی انگاشته زندگی روزمره _ آنچه نظم اجتماعی بر آن بنا می شود _ را تهدید می كند. همچنین همان طور كه فوكو اشاره می كند افراد فاقد كارآیی و بهره وری همچون كودكان، كهنسالان و خصوصاً دیوانگان و بیماران در حال احتضار را كه در مقابل عقلانیت كاركردی آن قرار دارند، به حاشیه رانده و از فضاهای عمومی دور نگه می دارد. تصور اولیه اغلب جامعه شناسان، از جمله در ایران نیز مبتنی بر آن است كه پرداختن به مقوله زندگی بر مرگ ارجحیت دارد، در حالی كه به نظر برخی از پژوهشگران اخیر، مطالعه در پدیده های مرتبط با مرگ و زندگی دو روی یك سكه اند و به طور یكسان به گسترش فهم ما از انسان و فرهنگ یاری می رسانند. البته باید توجه داشت كه در دیدگاه جامعه شناسان پیشین، جامعه شناسی علم جامعه مدرن است، بنابراین عجیب نخواهد بود كه این رشته علمی به تبع از جامعه مدرن از مطالعه بر روی افرادی كه هیچ كاركردی برای جامعه ندارند سر باز زند. جامعه شناسان در ایران به طور ناخودآگاه صرف وقت بر روی بیمارانی كه مراحل پایانی عمر خود را طی می كنند بیهوده می پندارند. اما برخی پزشكان نیز به بهانه آنكه اینگونه بیماران شرایط بسیار دشوار و شكننده ای دارند، راه مطالعه را ناهموار می نمایند. پزشكان معتقدند كه بیمار در این مرحله نباید آرامش خود را از دست بدهد و تحقیق جامعه شناس هیچ منفعتی برای كسی كه تا شش ماه دیگر زنده نیست نخواهد داشت، در حالی كه تحقیقات الیزابت كوبلر راس۲ روانپزشك شهیر آمریكایی در سال ۱۹۷۰ نشان داد كه ۸۰ درصد بیماران مورد مطالعه او تمایل شدید به صحبت كردن و گرفتن مشاوره درباره بیماری و مرگ خویش دارند. از طرف دیگر خود پزشكان به وضوح به مشكلات فرهنگی و اجتماعی متعددی كه آرامش بیمار را به مخاطره می اندازد معترفند. مشكلاتی كه شناسایی آنها قاعدتاً باید توسط جامعه شناسان صورت پذیرد. شاید اولین و مهمترین مشكل فرهنگی این باشد كه مردم آگاهی عمومی صحیحی راجع به نشانه و عوارض بیماری ها ندارند. به عنوان مثال در ایران سرطان مساوی با مرگ پنداشته می شود در حالی كه امروزه برخی از سرطان ها كاملاً درمان پذیرند و سیر پیشرونده بسیاری از آنها را می توان با استفاده از یافته های جدید علم پزشكی متوقف و دردهای غیركنترل آنها را با كمك بیمار و خانواده آنها كنترل كرد. بسیاری از پزشكان تا لحظات آخر ناگزیرند كه سرطان را از بیمار مخفی نگه دارند. در واقع، دادن خبر سرطان نخستین مسئله و دشوار است. مهمترین مانع بر سر راه پزشك برای گفتن بیماری، همراهان و اطرافیان بیمارند. در ایران مرسوم است كه همراه پیش از بیمار وارد اتاق پزشك می شود و این جمله را بر زبان می آورد كه: «به بیمار نگویید سرطان دارد»، جالب آنكه اگر پزشك بخواهد به دلایلی فنی و اخلاقی بیمار را مطلع سازد و به واسطه این كار، مشكلی حادث شود هیچ قانونی از وی حمایت نخواهد كرد. اما وقتی كه سرطان به معنای مرگ است، شاید همراهان و حتی برخی پزشكان تا حدودی حق داشته باشند برای حفظ سلامت روانی بیمار عنوان بیماری را تا مدتی از وی پنهان كنند. اغراق نیست اگر بگوییم درمان سرطان به همان اندازه كه به مسائل زیستی و وضعیت بدن وابسته است، به آمادگی و وضعیت روانی بیمار و اطرافیان وی و حتی تصویر و نگاه پزشك به سرطان و مرگ وابستگی دارد. مسئله دیگری كه می توان به آن اشاره كرد، اقتدار بی چون و چرای پزشكان در ایران است. شاید یكی از دلایل این اقتدار كه منجر به منفعل بودن بیمار می شود «صحبت نكردن» پزشك با بیمار باشد. متاسفانه در نظام آموزش پزشكی ما نسبت به مقوله برقراری ارتباط با بیمار غفلت شده است. پزشك به بهانه های مختلف همچون كمبود وقت راجع به عوامل و پیامدهای بیماری با بیمار صحبت نمی كند. اگر هم مریضی اصرار به صحبت داشته باشد پزشك آنقدر از لغات تخصصی استفاده می كند كه حرف هایش غیرقابل فهم می شود. كم اطلاعی بیمار باعث می شود تا فاصله وی با پزشك هر چه بیشتر شود و بیمار حق انتخاب خود را از دست بدهد و كاملاً مطیع دستورات پزشك شود. این مسئله در ارتباط با بیماران در حال احتضار نیز صادق است و شاید به دلایل روانشناختی ترس از مرگ در میان پزشكان و یادآوری مرگ خود آنها به فاصله گیری پزشك از بیمار و عدم صحبت با بیماران دامن می زند. ضمن آنكه نباید فراموش كنیم كه ایجاد رابطه عاطفی با بیماری كه تا چند ماه دیگر رفتنی است به راستی سخت و دشوار است. معمولاً در كشورهای پیشرفته یك روانشناس و حتی یك كشیش بار بیمار و خصوصاً پزشك را در این شرایط سبك می كنند. اما در ایران هنوز این بعد جسمانی (بدن) و توجه به بهبود آن است كه در اولویت است. موارد ذكر شده تنها چند نمونه از صدها مسئله ای است كه بیماران محتضر با آن روبه رویند. عوامل متعددی وجود دارند كه موجب می شوند مشكلات این افراد و نیازهای انسانی آنها ناشناخته باقی بماند. در حالی كه مطالعه بر روی این افراد علاوه بر آنكه می تواند مشكلات این قشر خاص را نمایان كند، برای شناختن لایه های عمیق تر فرهنگی در میان افراد دیگر نیز راهگشا است. چرا كه هر فرد درست از زمان تولد، مردن خویش را آغازیده است. در غرب به واسطه برخی پیشرفت های علمی خصوصاً در قرن نوزده و اوایل قرن بیست، تحولاتی در زمان و مكان مردن رخ داد. دلایل مرگ و میر از بیماری های مسری (طاعون، وبا، سل و...) به بیماری های مزمن (بیماری های قلبی، ایدز، سرطان و...) تغییر یافت. افراد دیگر نه در خانه، بلكه در بیمارستان و نه در خردسالی یا میانسالی، بلكه در سن پیری و در بیمارستان می مردند.۳ بنابراین الگوهای مراقبت نیز از الگوهای غیررسمی (خانه) به الگوهای رسمی و نهادی (بیمارستان) تغییر یافت. مسئله ای كه در این میان پدید آمد این بود كه در بیمارستان و در علم پزشكی، هدف و غایت «بهبود» و «درمان» بیماری تعریف شده بود، بنابراین «مردن در بیمارستان» امری پارادوكسیكال می نمود و هدف غایی علم پزشكی و نهاد بیمارستان را مخدوش می كرد. توجه پزشكان و كاركنان بیمارستان بر روی بدن و عضو آسیب دیده متمركز بود و بنابراین از روحیات، عقاید و دیگر ویژگی های روانی و شخصیتی افراد غفلت می شد. این مسئله خصوصاً در مورد بیماران لاعلاج و صعب العلاج صادق بود، چرا كه درباره آنها دیگر بهبودی در كار نبود. اگرچه مرگ در جوامع پساصنعتی همچنان یك مسئله محسوب می شود، اما مرگ به یك موضوع مطالعاتی تبدیل می شود و به ویژه طی سه دهه اخیر تصورات پیرامون آن باژگون شده است. امروزه متون فراوانی در رشته های مختلف علمی در رابطه با مرگ وجود دارد و از آن مهمتر برخی نهادها و سازمان های اجتماعی در این زمینه شكل گرفته اند. برای نگهداری بیماران در مراحل آخر بیماری آسایشگاه های۴ خاصی شكل گرفته است. هدف این آسایشگاه ها ایجاد مكانی است كه در آن مهارت های خاص بیمارستانی و گروهی مهیا شود، بیمار تحت مراقبت های روانی قرار گرفته و درد وی تسكین یابد. تنها در این صورت است كه بیمار می تواند تا هنگام مرگ، زندگی فعالی داشته باشد. از این طریق مراقبت مخصوص بیماران پایانی و مراقبت تسكین دهنده۵ به وجود آمد. در این مراكز خانواده های بیماران نیز مورد مراقبت های روانی و مشاوره های مددكاری قرار می گیرند. با تغییر محل مردن (از خانه به بیمارستان)، تغییراتی در زمان مردن (از سن كودكی به پیری) و الگوهای مراقبت (از الگوهای غیررسمی به رسمی) طبیعی است كه در الگوهای فرهنگی مردن نیز تغییراتی ایجاد شود. افراد برای انجام هر عمل فردی نیاز به تایید اجتماعی و الگوهای فرهنگی دارند، البته این بدان معنا نیست كه افراد هیچ خلاقیتی از خود ندارند، بلكه باید گفت كه منابعی در اجتماع وجود دارند كه افراد در موقعیت های خاص از درون آنها دست به انتخاب می زنند و از طریق تفسیر فی البداهه (و نه كاملاً آگاهانه) عناصر آن منابع، استراتژی خود را برمی گزینند. از طرف دیگر این منابع یا الگوهای اجتماعی (فرهنگی)، اعمال این افراد را تبیین كرده و مشروعیت می بخشند تا بتوانند به روایت شخصی از هویت خود شكل دهند. كلایو سیل۶ جامعه شناس معاصر انگلیسی نام این الگوها را نمایشنامه فرهنگی۷ گذاشته است. نمایشنامه های مردن در غرب عبارتند از نمایشنامه مذهبی، پزشكی (مدرن)، احیاگرایی۸ و ضداحیاگرایی. برخی از مشخصه های این نمایشنامه ها عبارتند از: انتخاب،۹ زمان،۱۰ مكان،۱۱شخص بودگی۱۲
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 488]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها