واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: موضوع ازدواج موقت همواره در کشور ما یک سوژه داغ برای اظهار نظر مردم و کار شناسان اجتماعی و مذهبی بوده است.امکان «عقد موقت» در شرع مبین اسلام زمینه را برای ایجاد ساختارهایی فراهم کرد که ازدواج با مسئولیت اندک را به عنوان یکی از راه حل های برون رفت از بحران های اخلاقی جامعه مطرح کند. چند همسری شیوه ای از زیست اجتماعی است که حتی پیش از اسلام در ایران رایج بوده است؛ اما پس از ظهور اسلام، با مطرح شدن «متعه» یا عقد موقت سمت وسوی دیگری یافته است.صیغه موقت به طور سنتی در ایران به گروه های ویژه ای از مردم اختصاص داشته است. به طور مثال همیشه زنان بیوه ای که تحت فشار مشکلات اقتصادی و اجتماعی بوده اند، بیشترین زنان علاقمند به ازدواج موقت را تشکیل داده اند. از طرف دیگر مردانی با تمکن مالی، به قصد دستگیری از این زنان بیوه یا کامجویی، داوطلب پیوند موقت بوده اند. به نظر می رسد پس از انقلاب اسلامی و با افزایش حساسیت های مردم و مسئولان نظام به مسئله ارتباط دختران و پسران، ازدواج موقت تبدیل به یکی از پیش زمینه های ازدواج دائم شد، به این صورت که زوج در مدت نامزدی تن به این نوع از ازدواج می دادند تا از شکسته شدن حریم ها جلوگیری شود. غرایز جنسی یکی از اساسی ترین و غیرقابل کنترل ترین احساسات جامعه جوان ماست. سیاست گزاران فرهنگی به این مهم واقف هستند و به همین دلیل سال هاست بر سر چگونگی برخورد با این نیاز چالش های اساسی میان آن ها وجود دارد. عده ای راه جلوگیری از مفاسد اخلاقی در اوضاع بد اقتصادی را ازدواج موقت می دانند و دیگران معتقدند که اولویت با فراهم کردن زمینه های تشکیل خانواده است. ● رشد فزاینده وب سایت های مروج ازدواج موقت در این میان شاید افزایش ارتباط مردم با دنیای مجازی موجب ایجاد موجی از وب سایت های ازدواج موقت در محیط اینترنت شده است.البته تأسیس سایت هایی با کارکرد ازدواج، محدود به کشور ما نیست و در بسیاری از کشور ها به دلیل تغییر جنس روابط و اقتضای جامعه، پایگاه هایی برای معرفی افراد به یکدیگر راه اندازی شده است. این پدیده بدون شک ناشی از تنهایی انسان ها و کاهش توانایی برقراری روابط دوستانه و عاطفی در دنیای بیرون است. تشکیل خانواده به تصریح دین مبین اسلام، بهترین راه حل برای پیشگیری از مخاطرات است؛ اما ازدواج موقت یعنی کامجویی بدون ایجاد تعهد و تأهل! اگر اظهارنظر قطعی دراین باره را به عهده کار شناسان مذهبی بگذاریم و تنها نیاز و اضطرار جامعه را در نظر گیریم، باز به نظر می رسد آنچه امروز به عنوان «پایگاه های اینترنتی ازدواج موقت» در جامعه رایج شده است، نیاز به آسیب شناسی دقیق و عمیق دارد؛ زیرا «عدم تعهد» جوان ها به رابطه می تواند در کوتاه مدت به چالشی بزرگ در سطح روابط عاطفی و حتی حقوقی تبدیل شود. ● گروه هدف مروجان ازدواج موقت چه کسانی هستند؟ امروز دیگر نه موضوع زنان بیوه و مردان متمول مطرح است و نه روابط شرعی در دوره نامزدی. بلکه گروه هدف ازدواج موقت جوانانی هستند که آن قدر بالغ هستند که بدون نظارت والدین و مستقیم با این موضوع رو به رو شوند. از طرفی هم هیجانات آن ها ممکن است اجازه تصمیم گیری درست را از ایشان سلب کند. برای بررسی جوانب این موضوع، پیش از هر چیز لازم است نگاهی به نحوه همسریابی در این سایت های دارای مجوز بیندازیم. اساس کار بر این است که هر داوطلب در یکی از این سایت ها ثبت نام کرده و نام و مشخصات خود را برای ورود به پروسه همسریابی در اختیار صاحبان سایت قرار می دهد. در برخی مواقع هم سایت به صورت یک شبکه اجتماعی اداره می شود؛ یعنی زنان و مردان در آن با یکدیگر آشنا شده و از معیارهای هم مطلع می شوند. البته ممکن است اطلاق شبکه اجتماعی و دوست یابی از نظر صاحبان چنین سایت هایی توهین آمیز به حساب بیاید؛ اما کپی برداری یکی از همین سایت ها از گرافیک صفحه نخست شبکه اجتماعی «فیس بوک» برای هر بیننده ای شک برانگیز است. سپس هر داوطلب با توجه به معیارهای مدنظر با گزینه هایی روبه رو می شود. متأسفانه آنچه بعد از این مرحله پیش می آید، تقریباً بر همه پوشیده است؛ زیرا در چنین پایگاه هایی همواره تأکید می شود که مسئولیت انتخاب به عهده خود کاربران است. البته در مواردی دفا تر ازدواج خاصی معرفی می شود یا هشدار داده می شود که درصورت تخلف از قوانین جمهوری اسلامی، اطلاعات کاربران در اختیار مراجع قضایی قرار خواهد گرفت. نکته دیگری که در وب سایت های ازدواج موقت به چشم می آید، تأکید بر فتاوی مذهبی دراین باره است. این صفحه ها که عموماً بدون درنظرگرفتن تمامی ابعاد نظارت فقهی و همچنین دیدگاه های منفی و بررسی ابعاد مختلف اجتماعی نوشته می شوند، به هیچ وجه نمی توانند پاسخگوی یک مراجعه کننده دقیق و منتقد باشند. احکام مطرح شده در این صفحات عموماً ایجابی است. ● مروجان ازدواج موقت به چه ابهاماتی پاسخ نمی دهند؟ برای مثال مسئله اجازه گرفتن دختر باکره از پدر برای جاری شدن صیغه عقد موقت همواره همراه با تساهل مطرح می شود که این نتیجه ای جز وسوسه دختران جوان به پنهان کاری از خانواده را در پی نخواهد داشت. این موضوع کوچکی نیست و بی توجهی به آن می تواند آسیب های فراوانی برای جامعه به وجود آورد. موضوع این است که برخی از این سایت ها به صورت غیرعلنی سعی در ترویج روش صیغه خوانی دو نفره را دارند. آن ها به هیچ وجه مسئولیتی در مقابل آنچه بعد از قرار آشنایی پیش می آید، ندارند. بنابراین منصفانه این است که حال دختر تازه جوانی را تصور کنیم که به تنهایی و بدون حضور شاهد تن به جاری شدن صیغه داده است و پس از افشای رازش هیچ راهی برای اثبات پاکیزگی خود ندارد. ● پیشنهاد توزیع پرسش نامه تک سؤالی! از طرف دیگر گمان می رود همه پرسی از جوان ها درباره این موضوع نتیجه ای متفاوت از آنچه تبلیغ می شود، داشته باشد. می توان پرسشنامه ای با تنها یک پرسش میان تمام دانشجویان کشور توزیع کرد و از آن ها پرسید آیا حاضرند با کسی که پیش ازاین یک یا چندبار ازدواج موقت را تجربه کرده است، پیمان زناشویی ببندند؟! بی گمان اینجا ایران است و بافت سنتی و مذهبی جامعه این اجازه را به هر جوانی می دهد که به دنبال گزینه ای برای ازدواج باشد که کمترین تجربه جنسی، چه رسمی و چه غیررسمی را داشته باشد. آیا با این حساب ممکن است کسی مدعی شود رواج ازدواج موقت میان دختران و پسران کم سن و سال و باکره می تواند به استحکام خانواده کمک کند؟ ازدواج موقت افراد بزرگسال و باتجربه در جامعه ایران همواره کارکرد خاص خود را داشته است. آنچه از دین اسلام بر می آید، این موضوع کاملاً مشروع است؛ اما رویکرد ازدواج موقت متأسفانه در حال چرخش به سمت جوانان در سنین پایین است. حال این سؤال مطرح می شود که چرا توانایی جوان هایی که پر از انرژی و نشاط برای تشکیل خانواده سالم و مستحکم هستند، باید به سمت ازدواج وقت منحرف شود. آن هم ازدواجی که به هیچ وجه زیر نظر خانواده نیست و نوعی بی قانونی و لجام گسیختگی در آن، هرکسی را درباره تبعات آن به وحشت می اندازد. جوانی که پر از انرژی برای ارضای غریزه خود است، برای یافتن پاسخ پرسش هایش به محیط مجازی پناه می برد. متأسفانه شاهد آن هستیم که این محیط، جوانان اخلاق گرا را نیز به سوی تسلیم در برابر غریزه ولو به صورت شرعی و قانونی سوق می دهد. فردی که با دلایل نه چندان محکم عرفی و شرعی در مدت کوتاهی توجیه می شود که بدون صرف زمان و انرژی زیاد می تواند هم دین خود را حفظ کند و هم به کامجویی بپردازد، آیا با چنین جوانی نباید کمی هم از تقوا سخن گفت؟ ناگفته پیداست که ترویج شیوه همسریابی اینترنتی آن هم با هدف متعه، به دلیل شرایط نا به سامان اقتصادی به وجود آمده است. آیا زمان آن فرا نرسیده است که به جای پاک کردن صورت مسئله و یا ارائه راه حل های انحرافی همه برای حل کردن مشکل پیش قدم شوند؟ روزنامه ابتکار
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 564]