تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1814746179
درختان كهنسال جنگلهاي شمال/ آثار باستاني زنده
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: درختان ، موجودات زندهاي هستند كه مانند ديگر جانداران، زماني به وجود ميآيند و مراحل مختلف عمر خود را از نونهالي تا كهولت طي ميكنند و در نهايت ميميرند. با اين‌كه طول عمر درختان بسيار متنوع است، به طور كلي از نظر عمر در ميان كل موجودات زنده، در صدر قرار دارند و كهن‌سال‌ترين درخت شناخته شده جهان، يك درخت سرو «نوئل» با عمر 9 هزار و 550 سال است. در ايران حدود 300 درخت كهن سال با عمر پنج هزار سال شناسايي شده است و برآورد مي‌شود تعداد واقعي آنها در حدود هزار پايه باشد كه اغلب در حاشيه كوير قرار دارند. در شمال ايران نيز درختاني وجود دارند كه در حدود سه هزار سال عمر ميكنند و اين يعني قرن‌ها قبل از زماني كه مادها نخستين حكومت را در ايران تشكيل دادند. به جز يك مورد، تا كنون تحقيقات مستقلي براي شناسايي و عمريابي دقيق درختان كهنسال جنگلهاي شمال و حتي تعيين قطورترين و بلندترين درختان اين جنگلها انجام نشده است. اين در حالي است كه در برخي از كشورها، نه تنها درباره كل گونه‌ها اطلاعات فراواني تهيه شده، بلكه شاخصترين درختان هر گونه نيز تعيين شده است. براي مثال در جنگلهاي بكر دوبرچ(Dobroc) در كشور اسلوواكي درخت نرادي با ارتفاع 56 متر و قطر 2 متر وجود دارد كه گويا بلندترين و مسنترين درخت نراد قاره اروپاست. قدمت جنگلهاي شمال ايران به بيش از يك ميليون سال قبل برمي‌گردد و داراي 90 گونه درختي و 211 گونه درختچه‌اي و هزار و 558 گونه علفي و بوته‌اي است. مساحت جنگلهاي شمال در حدود يك درصد جنگلهاي اروپاست ولي تعداد گونه‌هاي آن 16 درصد گونه‌هاي موجود در كل قاره اروپاست. به گزارش ايرنا ، اين مقايسه‌ها نشان مي‌دهد جنگلهاي هيركاني در شمال ايران با وجود مساحت كم، تنوع گونه‌اي بسيار زيادي دارد و از اين نظر و به دليل تنوع زيستي و گستردگي ذخاير ژنتيكي، شايسته تحقيقات زيادي است كه يكي از آنها تعيين كهن‌سال‌ترين درختان موجود در آن است. استاد جنگل‌شناسي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران درباره عمر درختان جنگلي مي‌گويد : عمر درختان، پديده پيچيده فيزيولوژيك محسوب مي‌شود و به نوع گونه و رويشگاه و همچنين توده جنگلي و وضعيت رويش جواني درخت و عوامل ديگر بستگي دارد. محمدرضا مروي مهاجر در گفت و گو با ايرنا افزود : چون درختان جنگلي اغلب داراي عمر طولاني هستند از اصطلاح ديرزيستي (Longevity) استفاده مي‌شود و مقصود از آن، عمر مفيد و كامل درخت است كه پس از آن، پوسيدگي درخت شروع مي‌شود. وي تاكيد كرد : اطلاعات ما درباره ديرزيستي درختان جنگلي و بومي ايران بسيار اندك است و براي تعيين ديرزيستي درختان جنگلي ايران بايد مطالعات گسترده‌اي صورت گيرد تا اطلاعات ما در اين زمينه افزايش يابد. مروي مهاجر با بيان اين‌كه پوسيدگي درخت از داخل به سمت خارج شروع مي‌شود ، اظهار داشت : بديهي است كه درختان جنگلي پس از مرحله ديرزيستي هنوز چند سالي به رشد قطري خود ادامه مي‌دهند و سپس تبديل به «خُشكه‌دار» مي‌شوند. وي ادامه داد : درختان جنگلي را از نظر ديرزيستي به سه گروه تقسيم ميكنند كه شامل درختان با ديرزيستي زياد و متوسط و كم است. به گفته اين جنگل‌شناس، برخي از درختان جنگلهاي شمال، ديرزيستي زيادي دارند و بيش از 300 سال عمر مفيد دارند كه ميتوان به زَربين، بلوط، زيتون، شمشاد، سُرْخْدار و اُرْس اشاره كرد. مروي مهاجر ادامه داد : درختاني هم داراي ديرزيستي متوسط يعني از 150 تا 300 سال هستند كه راش و شيرْدار و بارانَك و شاهْ بلوط از اين گروه هستند. وي يادآور شد : گروه سوم شامل درختاني با ديرزيستي كمتر از 150 سال است كه ميتوان از گونه‌هايي همچون وَن (زبانْ گنجشك)، صنوبر، گيلاس جنگلي، بيد، تُوسْكا، خُرْمَنْدي (كَلْهُو)، مَمْرَز و تُوس نام برد. استاد دانشگاه تهران بيان داشت : اين اعداد تقريبي هستند و براي هر گونه بسته به اين‌كه در داخل توده جنگلي يا محيط باز رشد كند فرق مي‌كند و درختاني كه در جواني تحت فشار و زير سايه بوده‌اند و در سنين بالا در محيط باز قرار مي‌گيرند اغلب داراي ديرزيستي زيادتري هستند. كارشناسان مي‌گويند: وقتي عمر مفيد و ديرزيستي درخت به انتها رسيد، درخت از رشد باز مي‌ايستد يا رشد آن بسيار كند مي‌شود و در تاج آن شاخه‌هاي خشك پديدار مي‌گردد كه نشان دهنده پيري و مرگ آتي درخت است و بدين ترتيب از انبوهي تاج درخت كاسته مي‌شود. كارشناس ارشد معاونت مناطق مرطوب و نيمه مرطوب سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري كشور گفت : به طور كلي درختان كهنسال شمال ايران شامل اَفرا، بلوط، چنار، گردو و سُرْخْدار است. وحيد شقاقي افضلي در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: براساس مشاهدات شخصي ، در جنگلهاي شمال، درختان افرا با قطر 5/2 تا سه متر و بلوط با قطر سه متر وجود دارد. وي درباره سن اين درختان اضافه كرد : درخت بلوطي كه سه متر قطر داشته باشد در حدود 700 سال عمر دارد و سن افراهايي با اين قطر به حدود 500 سال مي‌رسد. به گفته شقاقي افضلي، بعضي از پايه‌هاي سرخدار در شمال ايران 2/1 متر قطر دارد كه با توجه به كُندرشدي اين درخت و ديرزيستي بالا كه حتي به سه هزار سال هم مي‌رسد، چنين قطري نشان دهنده عمري در حدود 800 سال است. كارشناس ارشد معاونت مناطق مرطوب و نيمه مرطوب سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري كشور افزود : شمشادهايي در ذخيره‌گاه جنگلي جيسا (Jisa) در غرب مازندران با قطر 50 ساتي‌متر هست كه سن آنها تا 700 سال تخمين زده مي‌شود. وي تاكيد كرد: بسياري از درختان كهنسال ما در محوطه امامزاده‌ها قرار دارد و مردم به دليل احترام، در طول تاريخ آنها را قطع نكرده‌اند، مانند درخت كهنسال سرخدار در امامزاده عبدالمناف در كلارآباد مازندران. شقاقي افضلي با اشاره به اين‌كه درختان آزاد كهنسال در امامزاده‌هاي استان گيلان زياد است گفت: در شهر چالوس نيز يك درخت قديمي اُوجا با قطري در حدود سه متر و عمر تقريبي 700 سال وجود داشت كه در حدود 40 سال قبل قطع شد. اين كارشناس ارشد جنگل ادامه داد: دليل قطع اين درخت كه در محل فعلي مركز انتقال خون چالوس قرار داشت، مبارزه با برخي اعتقادات خرافي كه نسبت به آن پيدا شده بود ذكر شد ولي به نظر من راه درست آن بود كه براي مثال با گذاشتن نرده از اقدامات خرافي نظير پارچه بستن جلوگيري شود نه آن كه آن را قطع كنند. وي يادآور شد: در پارك جنگلي سي‌سنگان نيز يك بلوط قطور با قطر بالاي 5/2 متر و عمري در حدود 800 سال در وسط جاده بود كه خشك شد و آن را ريشه‌كن كردند. وي درباره اقدامات سازمان جنگلها و مراتع براي شناسايي و حمايت از درختان كهنسال مي‌گويد: به پيشنهاد خانم سودابه علي احمد كروري از پژوهشگران موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، و با كمك سازمان جنگلها تعدادي از اين درختان شناسايي شده است ولي اطلاعات ما در اين زمينه هنوز كامل نيست. متخصصان مي‌گويند: در بعضي از مناطق، بدون دقت به اهميت همزيستي‌هاي چند صد ساله و شايد هزاران ساله جوامع گياهي قديمي، نوع آبياري درختان كهنسال را تغيير مي‌دهند و با ايجاد پارك و فضاي سبز جديد در اطراف اين پايه‌ها تصور ميكنند براي حفظ حيات اين درختان گام مثبتي برداشته‌اند. در صورتي كه آبياري‌هاي مداوم و بدون رعايت اصول فني باعث مي‌شود كه رفته رفته از نظر طبيعي اين درختان براي كسب آب مورد نياز، ريشه‌هاي عميق خود را از دست بدهند و ريشه‌هاي سطحي‌تر آنها وسعت بيشتري بيابد. نتيجه آن كه سرنوشتي مشابه سرو فيروزآباد فارس رخ مي‌دهد كه اين درخت هزار ساله بر اثر وزش باد ريشه‌كن شد. يكي از كارشناسان سازمان جنگلها و مراتع به ايرنا گفت : در جنگلهاي شمال ايران درختان آزاد فراواني در امامزاده‌ها وجود دارد كه عمرشان بالاي 500 تا 600 سال است. نادر رضايي ادامه داد : محدوده رويش درختان سرخدار كه عمر زيادي ميكنند از گلوگاه تا رُويان است و سرخدارهاي كهنسال متعددي در جنگلهاي آمل وجود دارد. وي با بيان اين‌كه بلوط هاي قطور اغلب در استان گلستان و جنگلهاي گرگان ديده مي‌شوند ، اظهار داشت: در دستگاه‌هاي اجرايي هرگز از ما خواسته نشد درختان كهنسال را شناسايي كنيم و تمركز و اطلاعات ما بر مسايل اجرايي بود و كمتر به اين موضوع توجه مي‌كرديم. اين كارشناس بهره‌برداري جنگل درباره قطع كردن يا نگه داشتن درختان قطور مي‌گويد: تصميم‌گيري در اين زمينه دشوار است ولي به طور كلي در بهره‌برداري جنگل، درختان با قطر بالا، قطع مي‌شود مگر آن‌كه ارزشمندي‌هاي ويژه داشته باشند. رضايي توضيح مي‌دهد: پيش از اقدام عملي، بايد همه جوانب موضوع بررسي شود زيرا درخت كهنسال به مرور مي‌پوسد و منبع آفات در جنگل مي‌شود و اگر آن را قطع نكنيم چوبش از بين مي‌رود و همچنين اين درختان به دليل اندازه بسيار بزرگي كه دارند سايه‌اي وسيع ايجاد ميكنند و به نهال‌هاي اطراف آسيب مي‌رسانند. وي تصريح كرد: البته اگر اطراف درخت كهنسال، خالي يا پوشيده از درختچه‌هاي فراوان نظير ازگيل و وليك باشد اين درخت را به دليل ارزشي كه دارد بايد نگه داشت و از قطع آن خودداري كرد. با توجه به ارزش درختان كهنسال، لازم است اهميت اين درختان كه از ذخاير بي‌رقيب ژنتيك گياهي ايران به شمار مي‌روند در نظر گرفته شود و براي شناخت اين درختان و ثبت آنها در پرونده ميراث فرهنگي و زيست محيطي كشور و جهان اقدام گردد. بديهي است كه برنامه حفظ و حراست اين درختان امري تخصصي است و نبايد سليقه‌اي با آن روبه‌رو شد، به طوري كه در بسياري از مناطق كه اين درختان شناسايي شده‌اند متأسفانه بافت طبيعي منطقه به طور كامل آسيب ديده است. جنگلهاي هيركاني در شمال ايران 9/1 ميليون هكتار وسعت دارد. ك/4 7517/621/402
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1073]
-
گوناگون
پربازدیدترینها