تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 15 تیر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):هر كس براى كسب رضايت خدا و آگاهى در دين قرآن بياموزد، ثوابى مانند همه آنچه كه به ف...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

اتاق فرار

خرید ووچر پرفکت مانی

تریدینگ ویو

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید

سرور اختصاصی ایران

تور دبی

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

پیچ و مهره

طراحی کاتالوگ فوری

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

Future Innovate Tech

آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت

پی جو مشاغل برتر شیراز

قیمت فرش

آموزش کیک پزی در تهران

لوله بازکنی تهران

میز جلو مبلی

هتل 5 ستاره شیراز

آراد برندینگ

رنگ استخری

سایبان ماشین

قالیشویی در تهران

مبل استیل

بهترین وکیل تهران

شرکت حسابداری

نظرسنجی انتخابات 1403

استعداد تحلیلی

کی شاپ

خرید دانه قهوه

دانلود رمان

وکیل کرج

آمپول بیوتین بپانتین

پرس برک

بهترین پکیج کنکور

خرید تیشرت مردانه

خرید نشادر

خرید یخچال خارجی

وکیل تبریز

اجاره سند

وام لوازم خانگی

نتایج انتخابات ریاست جمهوری

خرید سی پی ارزان

خرید ابزار دقیق

بهترین جراح بینی خانم

تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی

خرید ریبون

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1804582831




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

زمین شناسی زاگرس


واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: View Full Version : زمین شناسی زاگرس Elham14816th September 2007, 11:31 PMپرکامبرين در زاگرس : پي‎سنگ پرکامبرين زاگرس در هيچ نقطه‎اى رخنمون ندارد ولى، با توجه به اندازه‎گيري‎هاى مغناطيس هوايى، گراني‎سنجى و بررسي‎هاى چينه‎شناختى، اين باور وجود دارد که پي‎سنگ زاگرس دنبالة شمال – شمال خاورى سپر عربى – نوبى(Arabian– Nubian Shiel) است که از شمال خاور آفريقا تا عربستان و حتى تا حوضة زاگرس ادامه دارد. اطلاعات ژئو‎فيزيکى نشان مي‎دهد که در فروافتادگى دزفول، سطح پي‎سنگ در عمق 15 کيلومترى زير سطح درياى آزاد است. در ناحية لرستان اين سطح در ژرفاى 6 کيلومتر از سطح دريا قرار دارد ولى به سمت راندگى اصلى زاگرس، سطح پي‎سنگ به سرعت بالا مي‎آيد. بر اساس اندازه‎گيري‎هاى گراني‎سنجى، در فارس داخلى قاعدة پي‎سنگ در ژرفاى 35 کيلومتر و در کوه دينار –زردکوه در ژرفاى 55 کيلومتر است. تلفيق نتايج مغناطيس هوايى و گراني‎سنجى گوياى آن است که ضخامت پي‎سنگ زاگرس در حدود 25 تا 50 کيلومتر است، Elham14816th September 2007, 11:33 PMکامبرين در زاگرس در پهنة زاگرس سنگ‎هاى کامبرين دو رخسارة متفاوت دارند. در منطقة فارس، بيشتر انباشته‎هاى تبخيرى سرى هرمز، سن کامبرين دارد و به نظر مي‎رسد که سکوى فارس باريکه‎هاى کافتى پرکامبرين پسين تا زمان کامبرين ادامه داشته‎اند، به گونه‎اى که به باور اشتوکلين (1990)، « کمپلکس هرمز » هم‎ارز جانبى و زمانى سازندهاى بايندور، سلطانيه، باروت، زاگون، لالون و عضو (1) سازند ميلا است و حتى قويدل سيوکى (1359) بر اساس شواهد پالينولوژى، در چاه شمارة (1) درنگ، مرز بالاى نمک‎هاى هرمز را متعلق به کامبرين بالايى مي‎داند. زاهدى (1379) نيز وجود نهشته‎هاى نمک کامبرين ميانى را در زاگرس مرتفع گزارش کرده است و تغيير سن نمک‎ها از پرکامبرين پسين تا کامبرين سبب شده تا گاهى نمک‎هاى زاگرس به دو سن متفاوت دانسته شوند، ولى تداوم شرايط تشکيل نمک از پرکامبرين پسين تا کامبرين پيشين بيشتر محتمل است. در زاگرس مرتفع، سنگ‎هاى کامبرين به ويژه در کوه دنا، زردکوه، اشترانکوه، سبزو، چال‎پروارى برونزد دارند. بُرش چال‎پروارى يکى از کامل‎ترين رديف‎هاى کامبرين زاگرس است که حدود 1356 متر ستبرا دارد (مطيعى، 1372). در اين نواحى (زاگرس مرتفع) رديف‎هاى کامبرين، سنگ رخساره‎اى به طورکامل مشابه با البرز، آذربايجان و گستره‎هاى وسيعى از ايران مرکزى دارند. شباهت‎ سنگ‎شناختى حاکى از شرايط يکسان رسوبى است، به گونه‎اى که استفاده از نام سازندهاى کامبرين البرز – آذربايجان همچنان در پهنة زاگرس امکان‎پذير است . سازند سلطانيه: به عنوان رديف‎هاى آغازين کامبرين، در زاگرس مرتفع گزارش نشده است. ولى در زاگرس چين‎خورده، بخشى از سرى هرمز مي‎تواند هم‎ارز جانبى سلطانيه باشد. سازند باروت : بهترين رخنمون را در کوه سبزو دارد که شامل 152 متر دولوميت‎ نازک لايه با ميان‎لايه‎هايى از شيل‎ سُرخ – ارغوانى است. در کوه دنا، سازند باروت با 512 متر ضخامت، سنگ‎شناسى مشابهى با کوه سبزو دارد. در اين نواحى، سازند باروت سنگواره ندارد، ولى با توجه به مقايسه‎هاى منطقه‎اى، به سن کامبرين پيشين دانسته شده است. سازند شيلى زاگون : در کوه دنا (283 متر)، سبزو، کوه لاجين و کوه گره شامل شيل‎هاى ميکادار رنگارنگ، از سُرخ ارغوانى تا سبز – آبى، است که به طرف بالا، به تدريج ماسه‎اى مي‎شود. به گونه‎اى که رديف‎هاى پايانى آن از نوع ماسه‎سنگ‎‎هاى سُرخ‎رنگ و ريزدانه و شيل است. مانند ديگر نقاط ايران، در کوه‎هاى زاگرس هم زاگون سنگواره ندارد، ولى با توجه به جايگاه چينه‎شناسى به سن کامبرين پيشين است. سازند ماسه‎سنگى لالون : در بيشتر نقاط زاگرس مرتفع، به جز زردکوه، رخنمون دارد. اگرچه در اين نواحى ماسه‎سنگ‎هاى کوارتزى ارغوانى رنگ لالون شبيه رديف‎هاى مشابه با ديگر نقاط ايران است، ولى نبوى (1354) بر اين باور است که، در مقايسه با ديگر نواحى، ماسه‎سنگ‎‎هاى لالون زاگرس رنگ روشن‎ترى دارد و کمتر کوارتزى است. سازند ميلا : در زاگرس به خوبى با بُرش الگوى آن در البرز قابل مقايسه است (مطيعى، 1372). اگرچه گاهى به اين نهشته‎ها « سازند بازفت » گفته شده ولى واژة سازند ميلا کاربرد بيشترى دارد. شمال دره بازفت، زردکوه، کوه سبزو، کوه لاجين، کوه گره و کوه دنا، بخش‎هايى از زاگرس مرتفع هستند که سازند ميلا رخنمون دارد. ستوده‎نيا (1975)، سازند ميلاى زاگرس را به سه عضو تقسيم کرده است. عضو A (در پايين)، حدود 70 متر دولوميت با کمى شيل است که سنگوارة شاخص ندارد. عضو B (در وسط)، ضخامت متغيرى (26 تا 137 متر) شيل‎هاى سُرخ – سبز و سيلت سنگ است که در قسمت ميانى آن تناوبى از دولوميت وجود دارد. اين عضو هم سنگوارة بارز ندارد. عضــو C (در بــالا )، تنـــاوب منظمـــى از سنگ‎آهک نـــازک‎لايـــه و شيـــل است که گاهـــى لايه‎هـــاى ماسه‎سنگـــى و دولوميتــى به آن افــزوده مي‎شود. بــر اساس سنگــواره‎هايــى ماننـــــد Billingsella cf. rhombo, Billingsella sp., Obolus sp.،سن اين عضو، کامبرين ميانى تا پسين است، ولى بر اساس مطالعات گرده شناسى، قويدل (1990) اکريتارک‎هاى عضوC را به سن کامبرين ميانى تا بالايى و تا حدى ترمادويسين آغازين از اردويسين مي‎داند. Elham14816th September 2007, 11:35 PMاردويسين در زاگرس در کوه‎هاى زاگرس، همانند ديگر نواحى ايران، رخسارة چيرة سنگ‎هاى اردويسين رديف‎هاى شيلى – ماسه‎سنگى متمايل به سبز است که به ويژه در کوه سورمه، زردکوه، چالى شه و کوه فراقون برونزد دارند. در کوه‎هاى زاگرس سه واحد سنگ‎چينه‎اى زير نشانگر نهشته‎هاى اردويسين هستند: 1- سازند ايلبيک :شامل حدود 273 متر شيل و ماسه‎سنگ است که به طور هم‎شيب و مابين سازند ميلا (در زير) و سازند زردکوه (در بالا) قرار دارد. در نواحى که سازند زردکوه وجود ندارد (کوه چالي‎شه) مرز بالايى سازند ايلبيک با سازند فراقون (پرمين) از نوع دگرشيبى است. 2- سازند زردکوه : که فقط در امتداد زردکوه رخنمون دارد شامل شيل‎ها و ماسه‎سنگ‎هاى دانه‎ريز است که توسط ستوده‎نيا به دو عضو غير رسمى تقسيم شده است. عضو پايينى زردکوه حدود 90 متر شيل و ماسه سنگ است که با همبرى ناگهانى و پيوسته بر روى سازند ايلبيک قرار دارد و به داشتن تريلوبيت شاخص است. عضو بالايى سازند زردکوه با حدود 247 متر ضخامت همچنان از نوع شيل و ماسه‎سنگ است که در بخش ميانى آن يک لاية کنگلومرايى وجود دارد. اين عضو، به داشتن گراپتوليت، بارز است. تريلوبيت‎هاى عضو پايينى و گراپتوليت‎هاى عضو بالايى سازند زردکوه مبين سن اردويسين است، ولى، آکريتارک‎ها، کيتينوزواها و اسکلوکودونت‎ها نشان مي‎دهد که 110 متر قسمت زيرين سازند زردکوه به آشکوب ترمادويسين پسين و بخش بالايى آن معرف آشکوب آرنيگين تا لانويرنين از اردويسين مي‎باشد (مطيعى، 1372). بر اساس مطالعات برگريزان (1373)، ستون قائم سنگ‎هاى اردويسين شمال بندرعباس، گوياى يک چرخة (توالى) بزرگ کم ژرفا شونده است که در آن، نهشته‎هاى بخش ژرف دريا به تدريج به نهشته‎هاى فلات قارة زير پاية امواج توفانى و سپس به نهشته‎هاى ساحلى تبديل مي‎شود و سرانجام به ناپيوستگى پيش از سيلورين پايان مي‎پذيرد. اين ناپيوستگى ممکن است در نتيجةگسترش يخچال‎هاى پايان اردويسين باشد (لاسمى، 1379). 3- سازند سياهو : نام جديدى است که به رديف‎هاى شيلى و ماسه‎سنگى اردويسين زاگرس داده شده است. بُرش الگوى اين سازند را قويدل (1373) در تنگ زکين کوه فراقون، در فاصلة 65 کيلومترى شمال بندرعباس مطالعه و معرفى نموده است. در بُرش الگو، سازند سياهو با 807 متر ستبرا، با حدود 30 متر ماسه‎سنگ الوان، دانه درشت و قلوه‎دار داراى ساخت‏هاى رسوبى موج نقش و لايه‎بندى متقاطع آغاز مي‎شود و با توالى به نسبت همگنى از شيل‎هاى سيلتى ميکادار به رنگ زيتونى – خاکسترى، ماسه‎سنگ‎هاى ريزدانة خاکسترى و سنگ‎آهک‎هاى قهوه‎اى فسيل‎دار ادامه مي‎يايد. در محل بُرش الگو، همبرى پايينى مشخص نيست ولى، در ديگر نقاط، همچون ارتفاعات لرستان و خوزستان با سازند زردکوه است. مرز بالايى اين سازند به يک دگرشيبى فرسايشى است. با وجود اورتوسراس، تريلوبيت، کرينوييد، بريوزوآ و بازوپاى فراوان، تعيين سن سازند سياهو تنها بر مبناى ارزش چينه‎شناسى گونه‎هاى مختلف پالينومورف قرار داردو قويدل، در محل بُرش الگو 100 گونه پالينومورف شناسايى کرده که در 6 زون زيستى آکريتارک و 4 زون‎زيستى کيتينوزوآ سامان داده شده‎اند. بر پاية مطالعات ياد شده، زمان اردويسين بالايى (کارادوسين – آشگيلين) براى سازند سياهو پيشنهاد شده است. گراپتوليت‎هاى مطالعه شده توسط ريکارد و همکار ( 2000 ميلادى) منجر به شناسايى دو زون زيستى شده است. زون زيستى persculptus متعلق به آشکوب آشگيل از اردويسين پسين و زون زيستى conceps که متعلق به جوان‎ترين قسمت اردويسين پسين است. جدا از بُرش الگو، سازند سياهو همچنان در کوه سورمه، چند چاه اکتشافى در فارس، ولى به ضخامت‎هاى متغير، شناسايى شده است. سنگواره‎هاى گوناگون، معرف محيط‎هاى دريايى است، ولى ساخت‎هاى رسوبى فراوان که در افق‎هاى مختلف سازند سياهو وجود دارد، حاکى است که درياى اردويسين زاگرس ژرفاى چندانى نداشته است. ويژگي‎هاى سنگى سازند سياهو و جايگاه چينه‎شناسى آن به خوبى قابل قياس با نهشته‎هاى شيلى – ماسه‎سنگى اردويسين ديگر نواحى ايران و معرف شرايط يکسان رسوبى است. Elham14816th September 2007, 11:36 PMسيلورين در زاگرس در کوه‎هاى زاگرس، نهشته‎هاى سيلورين به طور عمده درکوه گهکم، فراقون، دامنة جنوبى زردکوه و يا در چاه‎هاى اکتشافى زيره (فارس ساحلى) و پارس (خليج فارس) گزارش شده‎اند که شامل ضخامت متغيرى (70 تا 700 متر)، شيل‎هاى خاکسترى تيره‎رنگ ميکادار و گراپتوليت‎دار است که ميان‎لايه‎هايى از ماسه‎سنگ و کمى سنگ‎آهک دارد و در بيشتر جاها با يک واحد کنگلومرايى، به ضخامت 5/4 متر، در روى نهشته‎هاى اردويسين قرار دارد و با سنگ‎هاى دونين پوشيده مي‎شود. همانند ديگر نواحى ايران، مرز زيرين و زبرين اين رسوبات از نوع دگرشيبى موازى است. فراوانى گراپتوليت سبب شده تا در گذشته، به آن شيل‎هاى گراپتوليت‎دار سيلورين نام داده شود. ولى، در حال حاضر « سازند سرچاهان» معرف سنگ‎هاى سيلورين زاگرس است که بُرش الگوى آن توسط قويدل (1374) مطالعه و معرفى شده است. سازند شيلى سرچاهان در محل بُرش الگو، (120 کيلومترى شمال بندرعباس)، حدود 102 متر ستبرا دارد که با رديف‎هاى ماسه‎سنگ کنگلومرايي‎، آهک ماسه‎اى و سنگ‎آهک آغاز و با شيل‎هاى ورقه‎اى خاکسترى تيره و زيتونى حاوى تناوب‎هايى از ماسه‎سنگ و کمى سنگ‎آهک ماسه‎اى داراى بازوپا ادامه مي‎يابد. در محل بُرش الگو، مرز زيرين سازند سرچاهان به دولوميت‎هاى دانه‎ريز صورتى رنگى است که با سازند باروت (کامبرين پيشين) قياس شده است، ولى اين حد، وضعيت ثابتى ندارد. مرز بالايى سازند سرچاهان نيز ثابت نيست، در محل بُرش الگو، ناپيوسته و با سازند ماسه‎سنگى زاکين، به سن دونين است. به لحاظ سنگواره‎هاى شاخص مطالعات ديرينه‎شناسى انجام شده به روز و قابل اطمينان است وجود 54 گونة پالينومورف (آکريتارک، کيتينوزوآ، هاگ، اسکلوکودونت) قويدل را قادر ساخته است تا در سازند سرچاهان دو زون زيستى، حاوى گونه‎هاى آکريتارک شناسايى کند. به استنـاد کار و همکار (2000 ميلادى) گراپتوليت‎هاى سازنـد سرچاهان شامل زون‎هاى زيستى leptoichcca, conuolutusو scdgwickii هستند که معرف سيلورين پيشين‎اند. سنگ‎هاى گراپتوليت‎دار سيلورين زاگرس غنى از مواد آلى است. اين باور وجود دارد که سنگ منشأ مخازن گازى افق گروه دهرَم، رديف‎هاى سيلورين هستند Elham14816th September 2007, 11:37 PMدونين در زاگرس در بخش‎هايى از شمال خاورى زاگرس (زاگرس مرتفع) به ويژه در نواحى زرد‎کوه، اشترانکوه، کوه دنا، کوه گهکم و فراقون توالى همگنى از ماسه‎سنگ‎‎هاى کمى کوارتزى سفيدرنگ با ميان‎لايه‎هايى از دولوميت‎هاى کرم‎رنگ وجود دارد که در روى شيل‎هاى گراپتوليت‎دار سيلورين و در زير رديف کربناتى پرمين (سازند دالان) قرار دارند. جايگاه چينه‎شناسى، به ويژه نداشتن سنگوارة شاخص سبب شده بود تا رديف‎هاى مورد نظر به سن کربنيفر – پرمين دانسته شوند. مطالعات پالينولوژى قويدل (1377) نشان داد که بخش بيشتر سنگ‎ماسه‎هاى منسوب به پرمو – کربنيفر، به واقع سن دونين ميانى – بالايى داشته و جزء کوچک‎ترى از بخش بالايى آن متعلق به پرمين زير است. مطالعات تکميلى قويدل نشان داد که بين رديف‎هاى آوارى دونين بالايى و افق‎هاى آغازين پرمين يک ايست رسوبى به بزرگى بيش از 70 ميليون سال، بين اواخر فرازنين از دونين، تمامى کربنيفر، تا آشکوب ساکمارين از پرمين وجود دارد. نا پيوستگى مورد سخن سبب شد تا اين سنگ‎ماسه‎ها (سازند فراقون) به دو عضو جداگانه تقسيم شود. يکى « عضو چاليشه » در زير و به سن دونين پسين، دوم، « عضو زاکين » به سن پرمين پيشين، در بالا. وجود يک ايست رسوبى طولانى در درون سازند فراقون و ناهماهنگى آن با استانداردهاى چينه‎شناسى جهانى سبب شد تا کميتة ملى چينه‎شناسى ايران پيشنهاد تقسيم سازند فراقون به دو عضو چاليشه و زاکين را نپذيرد. به همين رو، براى رديف‎هاى آوارى دونين بالايى نام « سازند زاکين » انتخاب شد و به نهشته‎هاى آوارى پرمين نام « سازند فراقون » داده شد. بدين ترتيب با توجه به پيشنهاد قويدل و تائيد کميتة ملى چينه‎شناسى ايران، در حال حاضر سازند آوارى زاکين (زاکين) معرف سنگ‎هاى دونين زاگرس است. بُرش الگوى « سازند آوارى زاکين »، در کوه فراقون، در 80 کيلومترى شمال بندرعباس، توسط قويدل (1377) معرفى شده است. در اين محل، سازند زاکين با 285 متر ستبرا، رديف به نسبت همگنى از ماسه‎سنگ‎هاى سفيدرنگ با رنگ فرسايش متمايل به قهوه‎اى است که ميان‎لايه‎هايى از دولوميت‎هاى دانه ريز قهوه‎اى، شيل‎هاى تيرة زغالى و گاهى کنگلومراى ماسه‎اى خاکسترى دارد. ميان‎لايه‎هاى شيلى اغلب پوشيده است و نمود روشن ندارند ولى تناوب‎هاى دولوميتى به صورت نوارهاى قهوه‎اى رنگ در زمينه‎اى از ماسه‎سنگ مايل به سفيد، سيماى برجسته دارند. در کوه فراقون، سازند زاکين بين دو سطح ناپيوستگى محدود است. همبرى پايينى آن با سازند سرچاهان (سيلورين) و حد بالايى آن با کنگلومراى قاعدة سازند فراقون (به سن پرمين پيشين) است. سنگواره‎هاى سازند آوارى زاکين منحصر به آکريتارک و ميوسپورها هستند. حاصل مطالعة پالينومورف‎هاى ياد شده شناسايى 5 زون زيستى است. زون زيستى I و II در ستبراى 96 متر از سازند زاکين قرار دارد و سن دونين پيشين دارد. زون‎هاى زيستى III و IV، در ستبراى 154 متر و سن دونين ميانى دارد. بيوزون V در ستبراى 5/35 متر از اين سازند ظاهر و سن نسبى دونين پسين دارد. بدين‎سان تغييرات سنى اين سازند از دونين پيشين (ژدينين (Gedinnian)) تا دونين پسين (فرازنين (Frasnian)) است. بررسي‎هاى منطقه‎اى نشان مي‎دهد که سازند زاکين از نگاه رخساره‎اى تفاوت آشکار با ديگر واحدهاى سنگ‎چينه‎اى دونين ايران (جيرود، خوش ييلاق، پادها، سيبزار، بهرام، شيشتو) دارد. به باور قويدل (1377)، رديف‎هاى آوارى زاکين، به ويژه از نگاه زيست‎چينه‎اى، همانند رديف‎هاى دونين عربستان همچون تاويل، جوف و جُبه است و نظر به اين که سازندهاى ياد شده در عربستان سنگ مخزن نفت ‎است، بنابراين سازند زاکين مي‎تواند به عنوان مخازن نفت مورد توجه باشد. Elham14816th September 2007, 11:38 PMکربنيفر در زاگرس در اشتران‎کوه، زردکوه، کوه‎دنا و همچنين در نواحى گهکم – فراقون، حدود 30 تا 488 متر، رسوبات ماسه سنگى دانه‎درشت، با لايه‎بندى نازک تا توده‎اى، به رنگ سفيد وجود دارد که در گذشته به سن کربنيفر دانسته مي‎شد. مطالعات پالينولوژى قويدل (1362) نشان داده است که ماسه‎‎سنگ‎هاى مورد نظر سن دونين پسين (سازندزاکين) و پرمين پيشين (سازند فراقون) دارند. به گفتة ديگر، در کوه‎هاى زاگرس سيستم کربنيفر يک دورة خروج از آب و فرسايش به بزرگى 70 ميليون سال است (وضع مشابهى در بخش وسيعى از کوه‎هاى سلطانية زنجان و شمال باخترى آذربايجان وجود دارد، افتخارنژاد، 1359). Elham14816th September 2007, 11:39 PMپرمين در زاگرس يافته‎هاى جديد ديرينه‎شناسى زاگرس گوياى آن است که ايست رسوبى و چرخه‎هاى فرسايشى پيش از پرمين اين پهنه دست کم به بزرگى 70 ميليون است، به گونه‎اى که لايه‎هاى آغازين سيستم پرمين (آشکوب ساکمارين) با دگرشيبى موازى سطوح فرسايشى دونين پسين (فامنين پيشين) و گاهى سنگ‎هاى کامبرين را مي‎پوشانند. جدا از رديف‎هاى آوارى درياى پيشروندة پرمين، سهم بيشتر سنگ‎هاى پرمين زاگرس از نوع نهشته‎هاى کربناتى آهکى است که شباهت کافى به رديف‎هاى همزمان در عربستان دارد. به همين‎رو تا پيش از سال 1977، براى سنگ‎هاى پرمين زاگرس از نام « سازند خوف (Khuff Fm.) » استفاده مي‎شد که از واحد سنگى پرمين عربستان اقتباس شده بود. بر پاية مطالعات زابو و خرد پير (1978) و قويدل (1988)، در حال حاضر دو واحد سنگ‎چينه‎اى فراقون (درزير) و دالان (دربالا)، معرف سنگ‎هاى پرمين زاگرس ‎است. گفتنى است که مجموعة دو سازند فراقون و دالان، همراه با سازند کنگان (ترياس پايينى)، يک واحد سنگ‎چينه‎اى در مرتبة گروه ‎است که «گروه دهرَم (Deheram Group)» نام دارد. سازند ماسه‎سنگى فراقون : برش الگوى سازند فراقون زير سطحى است و در چاه شمارة يک کوه سياه انتخاب شده است (مطيعى، 1372). برونزدهاى سطحى اين سازند را مي‎توان در کوه فراقون (80 کيلومترى شمال بندرعباس) چاليشه، اشترانکوه، کوه گوگرد، کوه دنا، کوه گهگم و کوه سورمه ديد. در گذشته ماسه‎سنگ‎‎هاى فراقون نشانگر سنگ‎هاى پرمو – کربنيفر و زمانى هم يادآور رديف‎هاى دونين بود. ولى در حال حاضر اين واحد سنگ‎چينه‎اى تنها نشانگر رديف‎هاى پيشروندة پرمين پيشين است. از نگاه سنگ‎شناسى، لايه‎هاى آغازين اين سازند بيشتر کنگلومراى کوارتزى با قلوه‎هاى نيم گرد است که با آژندى ماسه‎سنگى و سيمان سيليسى در بر گرفته شده‎اند، ولى بيشتر سازند ماسه‎سنگ کوارتزى با دانه‎بندى متوسط تا دانه ريز دلتايى – رودخانه‎اى است که تناوب‎هايى از شيل و لايه‎هاى آهکى دارد. در چاه انجير (1)، کبيرکوه (1) و هليان (1) بيشتر اين سازند شامل شيل است (مطيعى، 1372). ستبراى سازند فراقون از 53 متر در کوه فراقون تا 500 متر در چاليشه متغير است. در بيشتر نواحى مرز زيرين ماسه‎سنگ‎‎هاى فراقون ناپيوسته و ممکن است به کامبرين (کوه دنا) اردويسين (کوه سورمه) و يا دونين (کوه فراقون و کوه گهکم) باشد ولى در همه جا، مرز بالايى اين سازند با کربنات‎هاى سازند دالان (پرمين) تدريجى است. سن سازند فراقون، به لحاظ نداشتن سنگوارة شاخص چندان روشن نيست. اگرچه در گذشته رديف‎هاى آوارى فراقون را به سن پرمو – کربنيفر دانسته‎اند ولى مطالعه پالينومرف‎هاى اين سازند (قويدل، 1988) معرف آشکوب ساکمارين از پرمين پيشين است. بدين ترتيب در کوه‎هاى زاگرس وجود يک نبود چينه‎شناسى از فرازنين بالايى و فامنين، تمامى کربنيفر تا پرمين پيشين حتمى است. سازند ماسه‎سنگى فراقون را مي‎توان با آواري‎هاى درياى پيشروندة پرمين در البرز (سازند دورود) و يا ماسه‎سنگ‎‎هاى کوارتزى موجود در پاية سازند جمال (ايران مرکزى) مقايسه کرد. سازند آهکى دالان : سازند دالان نشانگر رخساره‎هاى کربناتى رديف‎هاى پرمين بالايى زاگرس است. بُرش الگوى اين سازند با 748 متر ضخامت، در چاه شمارة (1) کوه سياه است. بهترين رخنمون سطحى آن با 638 متر ستبرا، در کوه سورمه (110 کيلومترى جنوب شيراز) برونزد دارد. در يک ديد سراسرى، باغبانى (1981) سازند دالان را به سن گوبرگندينين ((Gubergendinian تا دورآشامين ( (Dorashamianمي‎داند. مرز زيرين سازند دالان، از نوع پيوسته و تدريجى و به سازند آوارى فراقون است. در بسيارى از نواحى زاگرس يک دگرشيبى در مرز پرمين و ترياس قابل شناسايى است. سازند دالان در شرايط رسوبى مشابهى انباشته نشده به همين رو، اين سازند در نواحى گوناگون سنگ رخسارة متفاوت دارد (شکل 4-7). باغبانى (1369) به سه سنگ رخساره و مطيعى (1372) به چهار سنگ رخساره باور دارند. از تلفيق اين دو ديدگاه، سازند دالان را مي‎توان به رخساره‎هاى زير تقسيم کرد. رخسارة کربناتى محدود همراه با سنگ‎هاى تبخيرى: اين رخساره‎ که معرف ويژگي‎هاى عمومى بُرش الگو است به ويژه در نواحى فارس و لرستان گسترش دارد و نشانگر محيط‎هاى کم انرژى تا انرژى متوسط است. در اين نواحى، سازند دالان شامل سه عضو زير است. عضو « کربناتى پايينى (Lower Carbonate Member) »، با 250 تا 300 متر ستبرا، شامل سنگ‎آهک‎هاى دولوميتى و دولوميت با روزنه‎داران کوچک، جلبک و به ندرت فوزولينيد است. اين بخش دو افق گچ به نام‎هاى Aو B دارد. بررسي‎هاى ديرينه‎شناسى جامع باغبانى (1981) در نواحى مختلف زاگرس، گوياى آن است که عضو کربناتى پايينى داراى چهار زون زيستى زير است: (بالا) Kahlerina – Globivalvulina - Eopoly diexodina - Eoverbeekina - Neaendothyra - (پايين) با استناد به اين زون‎هاى زيستى، عضو کربناتى پايينى، سن گوبرگندينين و مرغابين دارد. « عضو تبخيرى نار »، با 80 تا 227 متر ضخامت، شامل انيدريت‎هاى ضخيم لايه در تناوب با دولوميت‎هاى ائوليتى و گچى است. از فارس به سمت زاگرس مرتفع، بخش تبخيرى نار ابتدا به سنگ‎آهک تبخيرى و سپس به لايه‎هاى کربناتى تغيير رخساره مي‎دهد. زون‎هاى زيستى زير سبب شده تا باغبانى، بخش انيدريتى نار را به سن مرغابين بالايى و آباديين بداند. (بالا ) Discospirella - Palaglobivalvulina - Schwagerina - Kahlerina – Globivalvulina- (پايين) عضو « کربناتى بالايى (Upper Carbonate) »، با حدود 300 متر ضخامت، شا� سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود




این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2034]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن