واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: واكنش يك استاد دانشگاه به «قاتلان خاموش»
مسئول محترم سايت تابناك، سلام
اينجانب به طور اتفاقي مطلبي را تحت عنوان «ظروف يك بار مصرف، قاتلان خاموش» كد خبر 11148 كه در تاريخ 2/3/87 بر روي سايت آمده بود، مطالعه كرده و به عنوان يك استاد دانشگاه كه متخصص در زمينه بسته بتدي مواد غذايي هستم خود را متعهد ديدم كه مطالبي را جهت روشن شدن ذهن افكار خوانندگان اين خبر براي شما ارسال كنم. متاسفانه مطالب گفته شده از طرف يكي از مسئولان ارشد مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران داراي اشتباهاتي است كه ضمن ارائه توضيحاتي به ترتيب ذيل خدمتتان عرض ميگردد.
1- - پلي استيرن يكي از پليمرهاي مطمئن ميباشد كه در صنايع بسته بندي مواد غذايي و دارويي در جهان مورد مصرف ميباشد. اين پليمر در سه نوع پلي استيرن خالص براي مصارف عمومي (General purpose Polystyrene)، پلي استيرن تقويت شده در برابر ضربه (High Impact Polystyrene) و پلي استيرن اسفنجي (Expandable Polystyrene) ميباشد كه دو نوع آخري بيشتر در صنايع غذايي بسته بندي مورد استفاده قرار ميگيرند. پلي استيرن خالص با وجود شفافيت بسيار خوبي كه دارد اما بدليل شكنندگي زياد در صنايع بسته بندي استفاده چنداني ندارد. اما پلي استيرن تقويت شده در برابر ضربه كه از اختلاط پلي استيرن با لاستيك پلي بوتاديان بدست آمده و تحت نام تجاري HIPS معروف است در ساخت ليوانهاي يكبار مصرف آب خوري و همچنين ظروف كوچك يكبار مصرف حامل محصولات لبني مانند ماست، پنير و خامه استفاده فراواني دارد. استفاده از HIPS در بسته بندي موارد مذكور جهاني ميباشد و استفاده آن در صنايع بسته بندي در كشورهاي پيشرفته كاملاً متداول ميباشد. پلي استيرن اسفنجي كه تحت نام تجاري EPS معروف است از اختلاط پلي استيرن با يك ماده گازي (معمولاً گاز دي اكسيد كربن) يا مادهاي كه بتواند در اثر حرارت تبديل به گاز شود (معمولاً پنتان نرمال) تهيه ميشود. پنتان نرمال داراي نقطه جوش 36 درجه سانتيگراد ميباشد و در فرآيند توليد هنگامي كه با پلي استيرن (كه نقطه ذوبي برابر 240 درجه سانتيگراد دارد) در دستگاه اكسترودر در دمايي نزديك نقطه دوب پلي استيرن مخلوط ميشود پنتان نرمال بخار شده و پلي استيرن به صورت اسفنجي در خواهد آمد. بنابراين گفتههاي اين مسئول مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران كه از هگزان بعنوان ماده اسفنج كننده پلي استيرن نام برده اند كاملاً اشتباه ميباشد. ضمناً هگزان در حالت معمولي مايع و داراي نقطه جوشي برابر 69 درجه سانتيگراد ميباشد كه در خبر مذكور از قول اين مقام محترم هگزان گاز و دماي آزاد سازي آن (كه همان نقطه جوش ميباشد) 160 درجه سانتيگراد اعلام گرديده است. ضمناً يادآوري ميگردد كه در حال حاضر ليوانهاي يك بار مصرف مورد استفاده در ماشينهاي قهوه و شكلات از جنس پلي استيرن اسفنجي ميباشد كه بدليل وجود حلقه آروماتيكي در هر واحد تكراري آن هم داراي مقاومت حرارتي و هم بدليل اسفنجي بودن، عايق حرارتي بسيار خوبي ميباشد.
2- پلي وينيل كلرايد يا پي وي سي (PVC) يكي از پليمرهاي پرمصرف در صنايع بسته بندي مواد غذايي ميباشد كه تنها محدويت استفاده آن وجود غلظت منومر آزاد (VCM) در آن ميباشد. اگر غلظت منومر آزاد در پي وي سي زير 1 پي پي ام (ppm) باشد اين ماده قابليت استفاده در بسته بندي مواد غذايي را دارد. پي وي سي كه غلظت منومر آزاد در آن زير 1 پي پي ام (ppm) باشد بنام پي وي سي گريد غذايي يا Food Grade PVC معروف هستند. در حال حاضر اين مواد در بسته بندي انواع قرصهاي دارويي مورد استفاده قرار ميگيرد.
ضمناً دماي غذا حداكثر ميتواند تا دماي جوش آب باشد.
با تقديم احترام
عبدالرضا اروجعليان
عضو هيأت علمي دانشكده مهندسي شيمي
دانشگاه صنعتي اميركبير
شنبه 4 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]