واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: بررسي داستان دهه ي 80ارزيابي بلقيس سليماني، ناهيد طباطبايي و يونس تراکمه از داستان در دههي 80
بررسي داستان دههي هشتاد توسط سه تن از نويسندگان ما؛ بلقيس سليماني: تنوع جاي آثار شاخص داستاني را گرفت؛ ناهيد طباطبايي: نويسندگان در سالهاي اخير تکليف خود را نميدانند و يونس تراکمه: جوانان نويد يک جريان را در ادبيات داستاني دادند.
بلقيس سليماني:در دههي 80، آثار شاخص داستاني کم شدند و شاهد آثار متنوع بوديم.ديگر نبايد به دنبال آثار شاخص بگرديم؛ زيرا حقيقت اين است که جهان به سمت شاخصزدايي حرکت ميکند.در دههي 80، تنوع آثار حرف اول را ميزد؛ اما تصور نميکنم اثر شاخصي چاپ شده باشد و به نظر ميرسد دورهي توليد آثار شاخص تمام شده است.مخاطبان در دههي 80 سختگيرتر و تنوعطلب شدند و به همين دليل نيز تنوع آثار در اين دهه بيشتر شد.هرچه به اواخر دههي 80 نزديک شديم، بازار کتاب رونق اوليهي خود را از دست داد.آثار ارائهشده در اين دهه از طيفهاي مختلف با موضوعات متنوع بودند؛ اما در سالهاي اخير، اين فضاي باز کمي از بين رفته است.ديگر نبايد به دنبال آثار شاخص بگرديم؛ زيرا حقيقت اين است که جهان به سمت شاخصزدايي حرکت ميکند.
ناهيد طباطبايي:نويسندگان در سالهاي اخير تکليف خود را به درستي نميدانند و در بلاتکليفي به سر ميبرند.به دليل وجود سليقههاي متفاوت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، نويسنده در رابطه با خط قرمزها بلاتکليف است و حوزهي تصميمگيرياش کمتر شده است.در دههي 80 نويسندگان جديد زيادي داشتيم و کتاب اوليهايي هم وجود دارند که ممکن است کتاب اول باقي بمانند.حضور نويسندگان جوان فرصت خوبي است که ناشران به اين افراد ميدهند و اين قدمي است که از سوي ناشران برداشته شده است.بالا رفتن سليقهي مردم اتفاق خوبي است که باعث ميشود گاهي آثار خاصي نيز پرفروش شوند.آثار بسياري در اين دهه ترجمه شده، بخصوص از نويسندگان جديد که مرتب کار ميشود و معرفي ميشوند.تصور ميکنم در حوزهي ترجمه سختگيري ناشران بايد بيشتر باشد؛ زيرا ترجمههاي خوبي وارد بازار نميشود.در حال حاضر در دوران داستانهاي کوتاه به سر ميبريم و فکر ميکنم در اين زمينه خيلي خوب رشد کردهايم؛ البته رمانهاي خوب هم داشتهايم؛ اما به اين دليل که تضاد در جامعه زياد است، بيشتر داستان کوتاه منتشر ميشود.در اين دهه، و مخصوصاً در سالهاي اخير شاهد تغيير رويکرد ناشران به چاپ و نشر آثار جوانان بوديم، و اينکه ديگر کمتر شاهديم که نويسندهاي اثر اولش را به اصطلاح با نفقهي جيب خودش چاپ کند.
يونس تراکمه :جرياني در داستاننويسي در حال شکلگيري است که طليعهي آن را در دو سه سال آخر دههي 80 ميتوان ديد.اگرچه در دهههاي 60 و 70 داستان کوتاههاي درخشاني منتشر شد، و هر چند سال يکبار هم آثاري از برخي از نويسندگان منتشر ميشد، ولي در اين 30 سال اخير هيچگاه جرياني در ادبيات داستاني به وجود نيامد. در دههي 80 هم نويسندگان بزرگ همچنان به کار خود ادامه دادند؛ اما اين جوانان بودند که در سالهاي آخر اين دهه نويد يک جريان را در ادبيات داستاني دادند.نميخواهم بگويم آنها شاهکارهايي خلق کردهاند، اگرچه آثار بسيار خوبي را از آنها ديدهايم؛ اما مهم تداوم حضور اين جوانان در عرصهي ادبيات داستاني است که اين اميدواري را ايجاد ميکند که نويسندگان شاخصي در سالهاي آينده از ميان آنها معرفي شود.يکي از شاخصههاي ادبيات دههي 80 راه افتادن يک نهضت ترجمه توسط جوانان است؛ جوانان بادانشي در اين دهه به ترجمه روي آوردند و جديدترين داستانها و مباني نظري داستان را ترجمه کردند که باعث شدند تا ادبيات و نويسندگان ما گفتوگو و ديالوگ به روزي را با ادبيات جهان برقرار کنند.در اين دهه، و مخصوصاً در سالهاي اخير شاهد تغيير رويکرد ناشران به چاپ و نشر آثار جوانان بوديم، و اينکه ديگر کمتر شاهديم که نويسندهاي اثر اولش را به اصطلاح با نفقهي جيب خودش چاپ کند. ناشراني مانند نشر چشمه، برخوردي حرفهيي با جوانان را آغاز کردند که سبب شد تا جوانان قراردادهاي حرفهيي را، حتي در کارهاي اول خود تجربه کنند. از سوي ديگر، اکنون حضور کارشناسان و ويراستاران خبره بخش اساسي کار نشر شده است.جايزههاي ادبي در اين دهه به خوبي کار کردند؛ البته منظور من از جايزههاي ادبي، جايزههاي بخش خصوصي است و با جايزههاي دولتي کاري ندارم. اين جايزهها با همهي مشکلات پيشآمده، خصوصا در سالهاي اخير، کار خود را به خوبي انجام دادند.اگرچه گاهي کساني هم بودهاند که به نتايج جايزهها اعتراض داشتهاند، اما بهتر است که به خودمان فرصت بدهيم تا رشد کنيم، هم دستاندرکاران جوايز و هم آن تعداد اندک معترضان به نتايج اين جايزهها، و بپذيريم که اعتراض به برنده شده يک کتاب و برنده نشدن کتاب مورد علاقهي هر کدام ما چقدر بيپايه و اساس است؛ زيرا هر جايزهاي برآيند نظرات تعداد خاصي از آدمهاست که به عنوان داور يا کارشناس در آن جايزه فعاليت دارند و اگر اين آدمها تغيير کنند، نتيجهي آن جايزه هم تغيير ميکند؛ بنابراين هرچه تعداد اين جوايز بيشتر شود، تنوع انتخابها هم بيشتر ميشود. فرآوري: مهسا رضاييبخش ادبيات تبيانمنبع: خبرگزاري دانشجويان ايرن (ايسنا)
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1666]