واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: کلاش یا گیوه یکی از صنایع دستی استان کردستان سنندج - ایرنا - کلاش پای افزاری است تهیه شده از مواد طبیعی موجود در محیط مانند نخ و چرم که با توجه به خنکی و سبکی آن بسیار مورد توجه بوده و در فصول گرم سال مورد استفاده است.
این هنر با قدمتی بیش از دو هزار سال مختص مناطق کردستان بوده است و پای افزار این منطقه شناخته شده که قبلا در دو طرح ساخته می شده است.
طرح اول مخصوص آقایان بود که کفه آن ضمخت و دارای نوک برآمده بود زیرا مردان به خاطرداشتن کارهای سنگین و کوهپیمایی لازم بود کلاش آنها از استحکام خاصی
برخوردار باشد
طرح دوم مخصوص دختران و زنان بود و این طرح دارای کفه ای زیبا و رنگین دررنگ های مختلف با همان مواد اولیه اما نسبت به طرح اول از لطافت خاصی برخودار بود
با رشد صنعت تولید کفش و عرضه کفش های مختلف به بازار٬ این صنعت رکود پیدا کرد و رسما می رفت تا این هنر به دست فراموشی سپرده شود.
اما در مناطق اورامان با توجه به صعب العبور بودن این منطقه و عدم تاثیر صنایع جدید این هنر در این منطقه محفوظ ماند تا اینکه با عنایت و همکاری سازمان صنایع دستی کردستان در سال های اخیر این هنر صنعت مجددا پا به عرضه وجود گذاشت و مورد توجه جهانیان قرارگرفته است.
** مشخصات منحصر به فرد کلاش
چون کفه کلاش کاملا پارچه ای است و رویه آن نیز نخ می باشد٬ پا مطلقا داخل آن عرق نمی کند و با توجه به خاصیت اسموزی کلاش٬ رطوبت داخلی کلاش از طریق پارچه و نخ به بیرون هدایت می شود که این موضوع باعث می شود ضمن جذب رطوبت پا نیز خنک شود و این خاصیت را درهیچ پای افزاری نمی توان دید.
کلاش تنها پای افزاری است که دارای خط تقارن است به این معنی که چپ و راست برای آن نیست و برای حفظ این فرم و مدل باید هرچند مدت کلاش را راست و چپ و یا
چپ و راست پا کرد.
پیاده روی با کلاش متناسب با فرم و مرفولوژی پاها می باشد، کفه آن و قسمت سینه گود پا بر آمده و در پاشنه پا بر جسته این فرم باعث رفع خستگی و عدم خسته شدن
پاها در هنگام پیاده روی می شود.
موضوع بسیار مهم و حائز اهمیت آن است که از نظر زیست محیطی هیچ نوع آلودگی محیط بعد از استفاده آن ایجاد نمی شود، چون مواد مصرفی آن کاملا طبیعی است و در خاک کمتر از یک سال تجزیه و به عناصر طبیعی خود تبدیل می شود در حالی که سایر پای افزارها چند سال طول می کشد که تجزیه شود.
در ساخت و تولید این پای افزارهیچ نوع دستگاه صنعتی دخیل نیست این امر باعث می شود زمینه اشتغال را برای افراد زیادی در منطقه ایجاد کند. مواد اولیه مورد نیاز برای کلاش پارچه نخی مانند متقال٬ چلوار٬ نخ تابیده شده نمره٬ لایه، لایه٬ پوست٬ یا چرم گاو است.
بعد از انتخاب سایز مورد نظر کاشی بند زیر آن را باز کرده٬ کفه آنرا با سبزه ماش داده تا شیره سبزه در بافت کفه نفوذ کند سپس آنرا پوشیده و هر چند مدت باید به صورت
لنگه به لنگه پوشید تا فرم و مدل آن به هم نخورد و همچنان زیبا بماند.
ساخت کفه و بافت رویه ان به طور متوسط چهار روز وقت لازم دارد. قیمت هرجفت کلاش به طور متوسط در شهر سنندج هفتاد هزار تومان است که این رقم متناسب با نوع بافت و کیفیت آن متغیر است.
کلاش را با آب سرد و پودر لباس شوئی می شورند٬ بلافاصله دوعدد بطری شیشه ای و یا قالب کفش را داخل آن قرار می دهند و سپس قسمت بیرونی آن را می شویند بعد از خشک شدن بطری ها را بیرون می آورند.
** طریقه نگهداری کلاش
هر موقع خواستید کلاش را نپوشید٬ حبه ای قرص نفتالین یا مقداری توتون داخل کلاش بگذارید و سپس آنرا در جای خشک نگهداری کنید تا از گزند حشرات مصون بماند.
اگر خواستید کلاش بخرید یادتان نرود کلاش را لنگه به لنگه کنید و از خیس شدن آن جلوگیری کنید، زیرا این موارد بر روی عمر کلاش اثر می گذارد.
گیوه که در اصطلاح محلی به آن کلاش می گویند ٬ قدمتی بالغ بر هزار سال دارد در واقع گیوه تاریخ دقیق و مدونی ندارد اما جزء اولین پاپوش های سنتی بشر می باشد که انسان مبتکر دوران های گذشته با بهره گیری از مواد اولیه فراوان و ارزان قیمت در دسترس طبیعی و ذوق سرشار خویش اقدام به تولید این دست ساخته نموده است٬ که توان مقابله با گذرگاه های صعب العبور و تاب مقاومت در مناطق کوهستانی و سنگلاخی را داشته باشد و درعین حال سبک و راحت باشد. ک/1
6108
منبع روزنامه آفرینش
03/01/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]