تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1850887126
حییم، کسی که مثل هیچکس نیست
واضح آرشیو وب فارسی:ایلنا:
شبی برای سلیمان حییم؛ حییم، کسی که مثل هیچکس نیست
1393-10-08, 11:11
امروز بیش از شش هفت فرهنگ معتبر در اینترنت داریم و شش هفت فرهنگ کاغذی معتبر دور و برمان است اما هیچکدام از این امکانات دراختیار حییم نبود. او باید به شمِ زبانی خودش مراجعه می‌کرد یا میپرسید این لغت چه معنی میدهد.
فرهنگ‌های حییم بویژه فرهنگ انگلیسی ـ فارسی سرآمد همة فرهنگ‌ها بوده و همواره سرمشق فرهنگ‌نویسان بعدی قرار گرفته است. فرهنگ انگلیسی ـ فارسی عباس آریان‌پور از فرهنگ حییم بسیار بهره برده است و بسیاری از معادل‌های حییم در فرهنگ آریان‌پور عیناً نقل شده است. سالها بعد و با گذشت زمان و تغییرات در زبان، و بسیاری شرایط جدید، لازمة ویرایش تازه‌ایی از فرهنگ حییم حس می‌شد تا این فرهنگ برای دانشجویان و مترجمان بیشتر قابل استفاده شود. به گزارش ایلنا؛ شب سلیمان حییم صد و هشتاد و دومین شب مجله بخارا بود که با همکاری انجمن کلیمیان تهران، بنیاد فرهنگی اجتماعی ملت، دایرهالعمارف بزرگ اسلامی، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار و گنجینه پژوهشی ایرج افشار عصر یکشنبه(7 دی) برگزار شد. سیدمصطفی محقق داماد اولین سخنران این نکوداشت گفت: در آستانۀ هفتاد سالگی هستم. به خاطر دارم که چهارده یا پانزده ساله بودم که با دیکشنری حییم آشنا شدم. دانستم که این کلمه به چه معناست. بعدها فهمیدم که این کلمه عبری است و نویسندهاش یکی از هموطنان و همشهریان عزیزمان، کلیمیان است. آنچه امروز خدمتتان ارائه می‌شود باز هم کار دیگری از این بزرگوار است. به نظر من، روزی که من این کتاب را دیدم و دوستان عزیز آن را آوردند پیش من، از آن روز تا به حال که آن را ورق میزنم و مطالعه می‌کنم، به نظر من کار بسیار لازمی بود این کار، انتشار این کتاب. برای این که به هر حال بخشی از پاره تن کشورمان کیلیمان عزیز هستند. من خوشم نمیآید و اصلاٌ زشت میدانم که از کلمۀ اقلیت اصلاٌ استفاده کنم. اقلیت، اکثریت اصلاٌ به چه معناست. همه ایرانی هستیم و مفتخر به ایرانی بودن. او افزود: برای من به عنوان یک طلبه، طلبۀ اسلام خوان، زبان عبری نقش بسیار مهمی دارد. زبانی است بسیار نزدیک به زبان عربی. اگر کسی خوب بخواهد زبان عربی را خوب بفهمد،باید دستی در عبری داشته باشد. همین کلمه « حییم» از « حی» میآید که در عبری « حی» یعنی زنده. «حییم» یعنی حیات، یعنی زندگی. یا « حکیم» که در عربی هست و « خاخام» در عبری. « ثبت» در عربی و « شبت» در عبری. کلمات خیلی زیادند. و برای این که کسی خوب عربی را بداند، بایستی عبری را خوب بداند. کسی نمیتواند مدعی دانستن ادبیات عرب باشد، بدون آن که از عبری آگاهی داشته باشد. حجت الله السلام علی یونسی، معاونت رئیس جمهور در امور اقلیتهای قومی و دینی از انتشار این کتاب چنین گفت: هر ایرانی با این جلوه و با این لغتنامه و این دانشمند آشناست و برای همۀ ایرانیان مورد احترام هست. هیچ ایرانی به ذهنش خطور نمیکند که این دانشمند، حییم، مسلمان هست یا کلیمی. دانشمند است و ایرانی. دین و معرفت سنخ خداست، سنخ آسمان است و به همۀ انسانها تعلق دارد. تمدن ایران زمین، تمدن اسلامی، همۀ آنچه ما ایرانیان به آن افتخار میکنیم دست پخت دانشمندانی است که از همۀ ادیان توحیدی در آن نقش داشتند. و ایشان هم یکی از بزرگانی است که در پاسداشت و در بزرگداشت زبان و ادبیات فارسی نقش بزرگی داشتند. همۀ ما مدیون چنین شخصیتهایی هستیم و من تکریم می‌کنم این شخصیت بزرگ را و بر خود لازم میدانم که در این تکریم و بزرگداشت مشارکت کنم. سپس غلامعلی حداد عادل درباره این دانشمند کلیمی بیان کرد: بنده زبان انگلیسی را بیشتر به کمک فرهنگ لغت حییم آموختم. سیزده چهارده ساله بودم که همۀ عیدیهایم را جمع کردم که شد چهارده تومان. راه افتادم در خیابان شاه آباد قدیم، جمهوری فعلی که راستۀ کتابفروشها بود. من با آن چهارده تومان پنج شش کتاب خریدم. و یکی فرهنگ حییم بود. از 1338 تا به حال که می‌شود پنجاه و پنج سال، تمام سالهای دبیرستان و تمام سالهای دانشگاه، این فرهنگ لغت کتاب دم دستی من بوده و حقیقتاٌ از آن استفاده میکردم. بعد از آن علی دهباشی از دکتر یونس حمامی لاله‌زار، خاخام بزرگ جامعۀ کلیمیان ایران دعوت به سخنرانی کرد. او گفت: در یهودیت هم مانند سایر ادیان الهی تأکید فراوانی بر فراگیری علم وجود دارد و از نگاه دین ما کسی فقیر و مسکین است که بیسواد است. و ضربالمثلی در میان ما رایج بوده که میگوید کسی که دانش دارد همه چیز دارد و اگر این را ندارد چی دارد. فرهنگی که اکنون در اینجا رونمایی می‌شود، نزدیک به دوازده سال می‌شود که در این دوران اخیر روی آن کار کردهایم تا در حد توان خودمان آن را به روز برسانیم. همانطور که گفتم پایه اصلی و شالوده آن را خود مرحوم شادروان سلیمان حییم گذاشته بود. و بزرگان دیگری هم کار ایشان را ادامه دادند و بعد هم به همت انجمن کلیمیان، آقای یشایایی این کار تداوم یافت و نهایتاٌ به امروز رسید. سپس محمدرضا باطنی از سلیمان حییم و فرهنگنامه نویسی سخن گفت: من واقعاٌ مفتخرم که در مجلسی که برای بزرگداشت دانشمندی در حد سلیمان حییم برگزار شده است شرکت می‌کنم. من به سه دلیل علاقمند بودم و هستم که در این مجلس شرکت کنم. یکی این که خودم فرهنگ نویس هستم، مخصوصاٌ در همان زمینهای که حییم کار کرده است، یعنی فرهنگ دو زبانۀ انگلیسی ـ فارسی. دلیل دیگر این که من در مؤسسه فرهنگ معاصر کار می‌کنم که ناشر فرهنگ‌های مرحوم سلیمان حییم است. و سوم این که من شخصاٌ یکی از فرهنگ‌های سلیمان حییم را ویرایش کردم. ویرایش نه به معنایی که امروز به کار میبریم، یعنی این که نوسازی کردم. یعنی آن را به روز آوردیم. وی افزود: ما امروز در همان خطی که حییم کار می‌کرد که کار میکنیم. بیش از شش یا هفت فرهنگ یک زبانۀ معتبر در اینترنت داریم. شش یا هفت فرهنگ کاغذی معتبر دور و بر میزمان است. و هیچ کدام از این امکانات در اختیار حییم نبود. او باید به شمِ زبانی خودش مراجعه می‌کرد یا میپرسید که این لغت چه معنی میدهد. یا این که لغات معنی را خودش حدس بزند. آثار حییم آثار یک ایرانی فرهیخته است که کار نیکِ نوی او، او را و نام او را سالها زنده نگه خواهد داشت. سیامک مُرصدق، نماینده کلیمیان در مجلس شورای اسلامی سخنران بعدی این مراسم بود که چنین گفت: من در اینجا فقط قصد دارم به یک نکته اشاره کنم و آن هم نقشی است که یهودیان در طول تاریخ بشر و به ویژه در ایران در فن ترجمه داشتند. به خاطر خصوصیتی که با شغل و پیشۀ یهودیان در طول تاریخ همراه بوده و جزو گروههایی بودند که به خاطر شرایط خاص بیشتر از بقیۀ مردم در رفت و آمد بودند، بین فرهنگ‌های مختلف همواره پل زدند. ما حتی در دوران یونان و روم میبینیم که کسانی که فلسفۀ رومی را به جهان اسلام وارد می‌کنند، در واقع به نحوی دانشمندان یهودی هستند. او ادامه داد: گاهی من فکر کردم که چقدر دعوای بیمعنایی است که گاهی ما با ترکها و یا عربها بر سر اصلیت مولوی داریم. مولوی مال کسی است که مولوی را درک میکند. حالا هر زبانی هم که داشته باشد. چون فرهنگ و هنر و زیبایی ملکیت بردار نیست. مرحوم سلیمان هم به همۀ مردم ایران تعلق دارد. مُرصدق افزود: شاید یکی از افتخارات فرهنگ ایران این است که ما در طول تاریخ هیچ وقت کشوری تک زبانی، کشوری تک مذهبی، یا کشوری تک نژادی نبودیم. همواره پیروان ادیان متفاوت، با گویشهای محلی متفاوت، با حفظ یک زبان رسمی به عنوان زبان مرجع کشور کنار هم دیگر زندگی کردند. و بیشک بخش عمدهای از باروری و رشد فرهنگی کشور ما مدیون این همزیستی است که در طول تاریخ شکل گرفته است. همایون سامیح، ریاست انجمن کلیمیان تهران در این مراسم بیان کرد: سلیمان حییم در آن سالها، در دهۀ اول 1300 که بیشتر جامعۀ ایران بیسواد بودهاند، توانست فرهنگ لغتی را بنویسد که باعث ارتقای علم و دانش در ایران بشود. دستیابی دانشمندان ایرانی به علم غرب، به منابع غربی و همچنین منابعی که به زبان انگلیسی بود، باعث ارتقای دانش و همچنین فرهنگ جامعۀ ایرانی شد که مرهون این شخصی بودیم که در سال 1300 شروع کرد به تدوین فرهنگ انگلیسی ـ فارسی، فارسی ـ انگلیسی که خود موجب پیشرفت فراوانی در جامعۀ ایرانی شد. همچنین تدوین فرهنگ عبری ـ فارسی هم یکی از کارهای بزرگی بود که حییم انجام داد و وی در 1344 تصمیم گرفت فرهنگ فارسی به عبری را نیز به انجام رساند. چهار سال پیاپی نیز روی این فرهنگ کار کرد که متأسفانه اجل فرصت نداد، کار نیمه تمام ماند و موفق به چاپ آن نشد. و از آن زمان تا کنون افراد بسیاری در ویرایش این فرهنگ دست داشتهاند و برای آن زحمت کشیدهاند. داود موسایی، مدیر نشر فرهنگ معاصر، از سلیمان حییم چنین یاد کرد: آشنایی من با نام زندهیاد سلیمان حییم به سال 1345 برمیگردد، هنگامی که در یک کتابفروشی در مقابل دانشگاه تهران مشغول به کار شده بودم. او ادامه داد: حدود 34 سال است این مؤسسه تأسیس شده که 29 سال از آن در حوزۀ تحقیق و پژوهش بوده است. از این روست که میتوانم اظهار کنم که کاری که سلیمان حییم انجام داده در حد و اندازه یک انسان معمولی نیست. اعتقاد شخصیام این است که ظاهراٌ در هر 100 سال در هر زمینهای فردی میآید که دست به کاری میزند که مثل هیچکس نیست. در حوزه فرهنگ نویسی در ایران سلیمان حییم یکی از آنهاست. یک فرد به تنهایی یک مجموعه فرهنگ به نامهای: 1. فرهنگ دو جلدی انگلیسی فارسی چاپ اول حدود 1500 صفحه در 1308 2. ویراست دوم همین فرهنگ در 1322 در دو جلد حدود 2800 صفحه 3. فرهنگ فارسی انگلیسی دو جلدی 2400 ص 4. فرهنگ یک جلدی انگلیسی فارسی آخرین چاپ ناشر قبل در حدود 1400 ص 5. فرهنگ یک جلدی فارسی انگلیسی1000 ص 6. فرهنگ کوچک انگلیسی ـ فارسی چاپ اول حدود 700 ص در 1332 7. ویراست دوم همین فرهنگ 800 ص در 1335 8. فرهنگ کوچک فارسی انگلیسی چاپ اول 640 ص در 1333 9. فرهنگ کوچگ فارسی انگلیسی ویراست دوم 800 ص اسفند 1336 10. فرهنگ ضرب المثلهای فارسی ـ انگلیسی حدود 900 ص 11. فرهنگ فرانسه فارسی جیبی کوچک حدود 1000ص 12. فرهنگ عبری فارسی حدود 1000 ص 13. فرهنگ فارسی عبری که امروز رونمایی آن است و نمیدانم چند صفحه است که تعداد حدوداً 15000 صفحه را تألیف و تدوین تموده است، نمونه خوانی و غلط گیری کرده که به قول زنده یاد کریم امامی « فرهنگ‌های حییم از بیغلط ترین فرهنگهاست» آن هم با امکانات حروف چینی دستی و کلیشهسازی در آن زمان. برای اهمیت کار ایشان همین بس که فرهنگ‌های انگلیسی ـ فارسی را تدوین نموده، نمونه خوانی کرده و تمامی آنها در زمان حیات خودشان روزآمد شدهاند. موسایی با اشاره به اینکه در مورد فرهنگ فارسی به انگلیسی وضعیت به گونهای دیگر بوده است گفت: تصور کنید 80 و اندی سال قبل نه فرهنگ دهخدا وجود داشت، نه فرهنگ معین، نه فرهنگ عمید. این بزرگ انسان نخست لغات فارسی را که برای آن روزگار کاربرد داشته استخراج و جمعآوری نموده، سپس معادل سازی انگلیسی نموده و برای استفاده خارجیان تلفظ فارسی لغات را داده، یعنی شش عنوان فرهنگ انگلیسی فارسی و فارسی انگلیسی. یک جلد ضرب المثلهای فارسی انگلیسی که برای اولین بار منتشر شده، فرهنگ کوچک فارسی، فرهنگ عبری ـ فارسی و اکنون هم چشممان به فرهنگ فارسی عبری ایشان روشن می‌شود. بدون شک کار کارستان سلیمان حییم را عشق به کار پیش برد. چون با هیچ معیاری قابل اندازهگیری نیست، کپی قراردادهای زنده یاد با ناشرانش، برادران بروخیم در آرشیو ما هست. به عنوان ناشر و یک ایرانی نمیتوانم قدردان او نباشم. استاد بزرگ فرهنگ نویسی امروز جناب آقای دکتر باطنی در میان ما حضور دارند و با توجه به کارهای تحقیقی که در طول 30 سال در انتشارات فرهنگ معاصر انجام دادهاند فقط میتوانند قضاوت کنند که چه کار مشقت باری را زنده یاد حییم انجام داده است. در پایان و در بخش رونمایی از فرهنگ فارسی ـ عبری حییم، علی دهباشی از خاخام بزرگ جامعۀ کلیمیان،یونس حمامی لاله زار، حسن انوری، محمدرضا باطنی، آرش آبایی، داود موسایی، سیامک مُرصدق، همایون سامیح، کهن صدق، هارون یشایایی، خانم لئا دانیالی، آقای دل رحیم، و آقای ابطحی دعوت کرد تا از این کتاب رونمایی کنند. سلیمان حییم در سال 1262 (1887 میلادی) در تهران و در یک خانوادة یهودی متولد شد. پدرش «حییم اسحاق» نام داشت و مادرش «خانم» که هر دو شیرازی بودند. سلیمان حییم در سال 1906 وارد کالج آمریکایی شد که زیر نظر «جردن» اداره می‌شد. در آنجا با زبان انگلیسی آشنا شد و در سال 1915 پس از اتمام تحصیلات در همان کالج آمریکایی به تدریس پرداخت. با ورود مشاوران اقتصادی خارجی و دکتر میلسپو به ایران حییم با سمت مترجم در وزارت دارایی به کار مشغول شد. بعد از مدتی ریاست دارالترجمة شرکت نفت را به عهده داشت. در همین دوران و شاید قبل‌تر بود که او نیاز به فرهنگ انگلیسی ـ فارسی را احساس کرد و روزی 18 ساعت عمر خود را به این کار اختصاص داد. حییم در سال 1303 (1924 میلادی) ازدواج کرد و دارای شش فرزند شد. حییم در پیدا کردن معانی واژه‌ها و اصطلاحات در زبان انگلیسی همت خاصی داشت، و همواره تلاش می‌کرد لغتی را بدون ارائة مشابه آنها در فرهنگ دوزبانة خود راه ندهد. روایت می‌کنند که حییم در یکی از سفرهای خود به انگلستان نمونه‌هایی از «گِل سرشور» و «سنگ پا» و «سنجد» را با خود به انگلستان برد و از استادان آنجا خواست برای این لغات معادل بسازند. حییم به ادبیات فارسی بسیار علاقمند بود. در آخرین روزهای زندگی که به بیمارستان منتقل می‌شد از فرزندان خود خواست که غزلیات سعدی و دیوان حافظ را همراهش کنند. حییم نمونه‌هایی از رباعیات، دوبیتی، غزل، ترجیع‌بند و مثنوی بسیار سروده بود که مجموعه‌ایی از تجربیات شعری حییم نزد خانواده‌اش موجود است. نمونة یکی از اشعار حییم سروده‌ایی است که برای سنگ مزار خود سروده بود.
برادران و خانوادة سلیمان حییم بنیان‌گذار کتابفروشی و چاپخانه و انتشارات حییم بودند که کتاب‌های سلیمان حییم توسط این انتشارات به چاپ می‌رسید. حییم در خانواده‌ایی بزرگ شد که به موسیقی توجه خاصی داشتند. پدر سلیمان مرحوم حییم اسحاق صدای دلنواز و طرفداران بسیاری داشت. سلیمان نیز آشنایی کامل به تمام دستگاه‌ها و گوشه‌های موسیقی ایرانی داشت و علاقه به تار داشت و خوب می‌نواخت. یکی دیگر از زمینه‌های ادبی سلیمان حییم این بود که نمایشنامه‌نویسی می‌کرد و به کار تئاتر علاقة خاصی داشت. اولین نمایشنامه‌ای که نوشت، کمدی «خندة سوزمانی» نام داشت که حکایت یک خانوادة یهودی بود که ماجرای دامادی فرزند خود را شرح می‌دادند. نمایشنامه‌های «یوسف و زلیخا» و «استرمرد خای» و «خشایارشاه» از دیگر کارهای او بود، که چندین مرتبه در سالن گراند هتل در لاله‌زار به اجرا درآمد. بانو لرتا در این نمایشنامه شرکت داشت. سلیمان حییم سرانجام در 25 بهمن 1348 در سن 86 سالگی در تهران درگذشت.
1393-10-08, 11:11
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایلنا]
[مشاهده در: www.ilna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها