محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1842150947
برشی از اثر جدید ابراهیمی دینانی «زمان» نخستین خشت تفکر فلسفی است
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: برشی از اثر جدید ابراهیمی دینانی
«زمان» نخستین خشت تفکر فلسفی است
عده‌ای از گذشتگان معتقد بودند که زمان پدری بوده که همه فرزندانش را می‌بلعیده و گروهی دیگر می‌اندیشیدند که زمان اژدهایی سه سر است که تفسیر این افسانه سه گانه گذشته، حال و آینده زمان است.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، کتاب «معمای زمان و حدوث جهان» یکی از تازه‌ترین آثار فیلسوف معاصر «غلامحسین ابراهیمی دینانی» است که درباره زمان و نکات مختلفی که درباره آن مطرح است، نگاشته شده است. بخشی از نکات اصلی که در این کتاب مطرح شده را مرور می‌کنیم: *زمان، نخستین خشت تفکر فلسفی زمان چیزی است که می‌توان آن را نخستین خشت تفکر فلسفی به شمار آورد، رابطه زمان با دین و مذهب نیز به هیچ وجه کمتر از رابطه آن با فلسفه نیست. زمان چیزی است که همه امور زمانمند را به یکدیگر مرتبط می‌سازد و البته هر آنچه در این جهان تحقق می‌پذیرد زمانمند شناخته می‌شود. زمانمند بودن هر آنچه در این جهان تحقق موجود است جز حادث بودن آنها معنی دیگری ندارد، به این ترتیب طرح مسئله زمان، مستلزم طرح حادث بودن جهان نیز هست. حادث بودن جهان در همه ادیان آسمانی مسلم شناخته می‌شود و علمای مذاهب نیز تا آنجا که می‌توانند در جهت اثبات این مسئله کوشش و تلاش می‌کنند. سرنوشت اثبات حادث بودن جهان به هویت و حقیقت زمان بستگی دارد و هویت زمان بیش از اندازه بغرنج و پیچیده است. فهم و درک عادی و معمای زمان و حدوث جهان مقدمه معمولی زمان برای بسیاری از مردم، بسیار ساده و آسان است و کمتر کسی در ادراک معنی زمان با مشکل روبرو می‌شود. ثانیه‌ها و دقیقه‌ها و ساعت‌ها و همچنین هفته و ماه‌ها و سال‌ها به آسانی قابل اندازه گیری بوده و از این طریق، گذشته تاریخ معلوم می‌شود و به نوعی آینده نیز در برخی موارد قابل پیش بینی خواهد بود ولی کسی که از ماهیت زمان می‌پرسد و برای کشف حقیقت آن به جستجو می‌پردازد در ورطه حیرت فرو می‌رود و با انبوهی از پیچیدگی‌ها روبرو می‌شود. *زمان و حرکت جدایی ناپذیرند با اندکی تأمل در این باب می‌توان دریافت که حدوث و حرکت در هم آمیخته‌اند و از یکدیگر جدائی نمی‌پذیرند. حرکت به همان اندازه که با حدوث، در آمیختگی دارد و از آن جدائی نمی‌پذیرد با زمان نیز بستگی دارد و انفکاک آن معمای زمان و حدوث جهان از زمان امکان پذیر نیست هر آنچه در این جهان به وقوع می پیوندد، زمانمند بوده و زمانی شناخته می‌شود. اکنون با توجه به اینکه زمان از حرکت جدائی نمی‌پذیرد می توان گفت هر آنچه در زمان به وقوع می‌پیوندد نیز بدون حرکت نخواهد بود. نتیجه ای که از این مقدمات به دست می‌آید این است که حدوث و حرکت و زمان به عنوان یک مثلث، اساس هستی این جهان شناخته می‌شوند، بدون شناختن حدوث و حرکت و زمان، شناختن این جهان ممکن نیست ولی شناختن هر یک از این سه عنصر اساسی به هیچ وجه آسان نیست. چگونه می‌توان زمان را به آسانی مورد شناسائی قرار داد، در حالی که زمان، هر لحظه در خود آغاز می‌شود و بی درنگ در خود پایان می‌یابد. زمان را در بیرون تنها نمی‌توان به دست آورد زیرا در باطن انسان نیز نهفته است و چیزی که در باطن نهفته است چگونه می‌توان آن را در بیرون به دست آورد. درست است که زمان هر آنچه در درون دارد، می‌بلعد و ناپدید می‌کند ولی بی درنگ ظاهر می‌شود و بسیاری از امور دیگر را آشکار می‌سازد. تغییر و تحول یا ناپدیدی و پدیداری خصلت ذاتی زمان است و به حکم ذاتی بودن این خصلت، نمی‌تواند تحول نپذیرد؛ البته چیزی که به حسب ذات، تحول و دگرگونی است هم پدیدار است و هم ناپدید. هم آمدن است و هم رفتن. آمدن آن، رفتن است و رفتن آن، آمدن. تناقض گونگی زمان به تناقض گونگی حرکت می ماند. ولی البته تناقض گونگی، تناقض نیست زیرا تناقض محال و ممتنع است در حالی که تناقض گونگی زمان، منشأ پیدایش همه امور زمانمند شناخته می شود. پیدایش امور در زمان، نشانه ناپیدائی امور دیگر خواهد بود و از اینجا می‌توان دریافت که اگر چیزی نتواند تغییر و تحول پذیرد، نمی‌تواند ناپدید شود. انسان در چهره زمان و لحظه‌های آن تجربه می‌کند و با تمثیل خویشتن آشنا می‌شود، جلال الدین مولوی به همین مساله اشاره کرده آنجا که به صورت نظم می‌گوید: زین دو هزاران من و ما ای عجبا /من چه منم دست منه بر دهنم عربده را گوش بده *افلاطون نخستین فردی که از زمان به عنوان یک واقعیت یاد کرده است یادآور می‌شویم که در میان اندیشمندان پیش از طالس، مفهوم زمان به عنوان یک مفهوم و صرف نظر از هر چیز دیگر مورد بحث و بررسی قرار نگرفته است و اسنادی که بحث مفهوم زمان در آنها مطرح شده باشد در دست نیست. در نظر آنها، زمان با وجود مرتبط بوده و همانگونه که برای وجود، آغاز و انجام شناخته نمی شناخته‌اند برای زمان نیز آغاز و انجام در نظر نمی گرفته‌اند. در نظر آنها زمان، مظهر وجود و یا آنچه موجود خوانده می شود، بوده است و به همین دلیل، انفکاک زمان از وجود، امکان نداشته است. با این حال طرح مسئله زمان و بررسی مفهوم مستقل آن، پس از سقراط آغاز شده و افلاطون نخستین کسی بوده که از زمان، به عنوان یک واقعیت سخن گفته است. البته باید توجه داشت که افلاطون به تقسیم موجود به دو قسم مجرد و مادی باور داشت و از مسئله ارباب انواع و مجرد بودن آنها در عالم عقل، سخن به میان آورد او از عقول متکافئه یا عقول عرضیه سخن گفت و معتقد بود که هر یک از انواع موجودات در این جهان دارای یک ربّ النوع عقلی است که در عین وحدت و بساطت همه کمالات افراد نوع خود را در این جهان دارا بوده و همیشه بر آنها احاطه دارد. در نظر کسانی، زمان که کرونوس خوانده می‌شده، پدری بوده که همه فرزندان خودش را می بلعیده است. گروهی دیگر به گونه‌ای دیگر می‌اندیشیدند و معتقد بوده‌اند که زمان، اژدهائی است که سه سر دارد. اگر خواسته باشیم این افسانه را تفسیر کنیم، می‌توانیم بگوئیم منظور از سه سر داشتن اژدهای زمان، همان اقسام سه گانه زمان است که گذشته، حال و آینده خوانده می‌شوند. در این طرز تفکر که زمان به عنوان یک اژدها مطرح می شود به نکته‌های دیگری نیز می‌توان دست یافت. تغییر و فریبندگی یا افسون و دگرگونی از خصلت‌های بارز و آشکار مار و اژدها شناخته می‌شوند و این امور در دگرگونی زمان دیده نیز دیده می‌شوند. همچنین مسئله آفرینش و خلق آسمان و زمین در کتب مقدس مطرح شده و مدت آفرینش نیز مورد توجه قرار گرفته است. سفر تکوین که همان مسئله آفرینش است از جمله مسائل اساسی در تورات و انجیل به شمار می آید. خطای نخستین که در عهد قدیم و جدید آمده و ترک اولای آدم ابوالبشر که در میان مفسران قرآن کریم مطرح شده است به آغاز زمان اشاره دارد و البته در این آغاز زمان، مسئله سقوط انسان یا هبوط آدم نیز مطرح می‌گردد. *آیا زمان بُعد چهارمی دارد؟ با این همه، مسئله‌ای هنوز باقی مانده که به آسانی نمی‌توان به حل آن دست یافت. آن مسئله این است که آیا زمان، بُعد چهارم است همراه با ابعاد سه گانه دیگر فقط در ذهن تحقق می‌پذیرند و مثالی شناخته می‌شوند یا اینکه خارج از ذهن بوده و در زمره امور موضوعی به شمار می‌آیند؟ موجوداتی که به هویت زمان آگاهی ندارند نه تنها از فرا زمان سخن نمی‌گویند بلکه از گذشته و حال و آینده نیز سخن به میان نمی‌آورند. اینگونه موجودات در حال زندگی می کنند اگر چه از معنی حال بودن نیز خبر ندارند. البته انسان نیز همواره در حال زندگی می کند ولی به آسانی می‌تواند گذشته را به یاد آورد و تذکر پیدا کند و آینده را نیز پیش بینی کند و به آن بیاندیشد. اگر انسان بتواند در خط گذرنده زمان که همواره افقی است یک جنبه عمودی نیز پیدا کند و با نردبان زبان در سیر صعودی نیز تلاش و کوشش نماید به کمال مناسب خود دست می‌یابد و هرگونه پوچی و بی معنایی از جهان برداشته می شود. کسانی که فقط در خط افقی زمان گام بر می دارند و در جستجوی معنی به تلاش و کوشش می پردازند جز به آنچه گذرندگی زمان خوانده می‌شود به چیز دیگری دست نمی‌یابند. انتهای پیام/ک
93/10/03 - 12:07
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 32]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها