واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت اقتصادی
بازی برد- برد قطر و پاکستان در تبادل گاز از مسیر ایران
در صورتی که پاکستان از مسیر ایران نسبت به واردات گاز قطر اقدام کند، هزینه کمتری برای واردات گاز طبیعی میپردازد و قطر نیز دیگر نیازی به صرف هزینه تبدیل گاز به ال.ان.جی. برای بارگیری در کشتی نخواهد داشت.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، کشور پاکستان در همسایگی ایران با 182 میلیون نفر جمعیت، ششمین کشور پرجمعیت جهان است. متوسط رشد اقتصادی این کشور بین سالهای 2003 تا 2013 به طور متوسط 4 درصد بوده است. تداوم این رشد اقتصادی در پاکستان به تامین منابع قابل توجهی از انرژی به عنوان یکی از زیرساختهای اصلی توسعه نیاز دارد. بر اساس آمار سال 2012، گاز طبیعی 49 درصد از انرژی اولیه پاکستان را تامین کرده که تمامی آن در داخل این کشور تولید شده است. این در حالی است که متوسط تولید میادین گازی در این کشور رو به کاهش است، به نحوی که متوسط تولید روزانه گاز در این کشور از 113 میلیون متر مکعب در سال 2012 به 62.7 میلیون متر مکعب در سال 2013 رسیده است. پیشبینیها حاکی از آن است که ذخایر گاز پاکستان تا 16.7 سال دیگر به اتمام میرسد. از این رو مقامات پاکستانی به صورت جدی به تامین انرژی میاندیشند و برای تحقق این هدف، واردات گاز طبیعی را در اولویت قرار دادهاند. پاکستان از سالها پیش تقاضای واردات گاز از ایران را پیگیری کرده است. توافقنامه صادرات گاز ایران به پاکستان در سال 1995 و قرارداد نهایی آن در سال 2010 به امضا رسید. بر مبنای قرارداد، صادرات گاز به پاکستان باید از ماه دسامبر سال 2014 میلادی اجرایی شود. اگرچه ایران مقدمات صادرات گاز به پاکستان را فراهم آورده و بخش عمدهای از خط لوله خود را تکمیل کرده است اما مخالفتهای امریکا در سالهای اخیر مشکلاتی را برای طرف پاکستانی ایجاد کرده است به نحوی که این کشور نتوانسته اقدام چندانی را در این زمینه انجام دهد. مخالفتهای آمریکا بر سر اتصال ذخایر گازی ایران به سبد انرژی پاکستان مقامات پاکستانی را به واردات گاز طبیعی از قطر سوق داده است. پاکستان به این منظور مذاکراتی را با شرکت گاز قطر(Qatargas) انجام داده و یک ترمینال واردات ال.ان.جی در بندر قاسم در نزدیکی کراچی احداث کرده است. این ترمینال واردات ال.ان.جی اوایل سال 2015 به بهره برداری میرسد و ظرفیت واردات گاز آن در ابتدا 5 میلیون متر مکعب در هر روز است که در فازهای تکمیلی به 10 و در نهایت به 56 میلیون متر مکعب در روز میرسد. موضوعی که مذاکرات گازی قطر- پاکستان را با چالش مواجه کرده، قیمت گاز است. قطر قیمت 68 سنت را به ازای هر متر مکعب پیشنهاد داده است و پاکستان قیمت 56 سنت را حداکثر قیمت قابل قبول خود اعلام کرده است. خبرها حاکی از آن است که دو طرف تاکنون نتوانستهاند بر سر قیمت به توافق برسند. به علاوه، هزینه تمام شده واردات گاز برای پاکستان به علت نیاز به احداث تاسیسات تبدیل ال.ان.جی به رقمی بیش از این میزان میرسد. این در حالی است که سقف قیمت 56 سنت به ازای هر متر مکعب که از طرف پاکستان پیشنهاد شده است، از رقم تعیین شده در قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان بیشتر است. بررسیها نشان میدهد لازم است مقادیر زیادی گاز طبیعی در کمپرسورها و ژنراتورها مصرف شود تا گاز به صورت مایع درآید و به کشتی منتقل شود. کشور وارد کننده نیز باید هزینۀ مشابهی برای نصب تاسیسات ساحلی و تبدیل ال.ان.جی به گاز قابل تزریق به خط لوله بپردازد. این دو عامل سبب میشود هزینۀ انتقال گاز، هم از سوی صادرکننده و هم از سوی واردکننده افزایش یابد و صادرات گاز طبیعی به صورت ال.ان.جی معمولا در مسافتهای بالای 6000 کیلومتر توجیه اقتصادی پیدا کند. با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران در صورتی که گاز قطر از مسیر ایران به پاکستان ترانزیت شود، دیگر نیازی به تبدیل آن به ال.ان.جی وجود نخواهد داشت و این امر کاهش هزینه را برای دو طرف خریدار و فروشنده در بردارد. به علاوه این طرح، پیشنهادی متفاوت با پروژه خط لوله صلح تلقی می شود که به دلیل مخالفت های امریکا متوقف شده است زیرا در این پروژه، ترانزیت گاز قطر به پاکستان انجام میشود و در آن تنها از مسیر ایران برای تامین گاز پاکستان استفاده خواهد شد. همچنین این امر میتواند اقدامی در راستای تبدیل ایران به هاب انرژی در منطقه ارزیابی شود. با اتصال منابع و مصارف انرژی کشورهای همسایه از مسیر ایران و تبدیل ایران به هاب انرژی، علاوه بر آن که کشور از مزایای اقتصادی حاصل از ترانزیت انرژی بهرهمند میشود، تهدیدهای خارجی نسبت به کشور کاهش مییابد و منافع کشورهای همسایه به منافع و امنیت ملی کشور گره میخورد. به نظر میرسد تحقق این امر در گرو توجه و رایزنی مسوولین وزارت نفت در کسب توافق دو طرف و اجرایی کردن آن باشد. مراجع 1- http://www.worldbank.org 2- http://www.eia.gov/countries/country-data.cfm?fips=PK 3- BP Statistical Review of World Energy 2014 سجاد حسین نیا- کارشناس انرژی شبکه کانون های تفکر ایران (ایتان) انتهای پیام/م
93/09/09 - 10:42
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]