واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
نخستین شرح «گلستان سعدی» در تاجیکستان تالیف شد
برای نخستین بار، شرح گلستان سعدی با تلاش و ابتکار «عابید شکورزاده»، محقق و دانشمند تاجیک در تاجیکستان تعلیف و به زیور طبع آراسته شد.
به گزارش خبرنگار دفتر منطقهای فارس در دوشنبه، کتاب شرح گلستان سعدی که بتازگی در تاجیکستان منتشر شده است، از چند لحاظ دارای اهمیت میباشد. اول اینکه، تاکنون گلستان، که در میان مردم فرهنگ پرور ورارود در شمول کتابهای محترم قرار میگیرد و تا پیروزی انقلاب اکتبر سال 1917 در مدارس و مکاتب این خطه هنرپرور تدریس و تعلیم داده میشد، تاکنون بدون اشتباه چاپ نشده بود و مردم بویژه ادب دوستان، تشنه مطالعه این کتاب به دور از نقص و اشتباه بودند و به گفته مولف شرح گلستان "مثل باغ تاراجشده دست بیدادگران" بود.. لذا، شارح از یک سو گلستان کامل و بدور از هرگونه نقص و عیب را در پیش روی خواننده خوش ذوق قرار میدهد و از سوی دیگر، مولف دقیق نظر با رجوع به شرح و حواشی سعدی پژوهان برجسته و خوش قریحه، از جمله بهاالدین خرمشاهی، محسن رمضانی، محمدعلی فروغی، رستم موسی، اغلی علی یف، خلیل خطیب رهبر ، غلامحسین یوسفی، محمد خزایلی و غیره تلاش نموده است برسر هر واژه و ترکیب توجه عمیقی به خرج دهد که در فهم و درک معانی این کتاب گهربار برای خواننده هیچ مشکل و مانعهای در میان نباشد و منظور شیخ اجل همانند آیینه مصفا به جلوه درآید. سعدی همچنانکه گفته شد، در محافل بزرگ و کوچک فارسیزبانان آسیای مرکزی، شمع انجمن و انیس کنج تنهایی اهل ذوق و معنی بود و ای بسی شبهای تیره روزگار این مردم که با نور گلستان و بوستان منور میشد و بهترین کتاب در امر تربیت و فرزندان فرزانه این سرزمین بوده است. احترام ویژه تاجیکان به سعدی شیرازی به نوشته مولف، گلستان در منزل آنان از جایگاه ویژه و ممتازی برخوردار بوده است، حتی پدر شارح، که پژوهشگر شرح مذکور را بر روان پاک او و مادر صاحبنظرش تقدیم داشته، یک مرد پارسا و متدین بوده و او را با احترام و اکرام «ایشان سعدی» بر زبان میآورده و کتب او را با عزت تمام در ردیف آثار قدسی سرمه دیدههای خویش مینموده است. هماکنون، کتاب مذکور قرار است در برخی از دانشگاههای تاجیکستان، از جمله در دانشگاه دولتی خجند به عنوان کتاب درسی تدریس شود که اقدامی مؤثر و شایسته و بایسته تقدیر است، زیرا طبق معمول، گذشتگان نیکنام ما همه الفبای سواد را از این شاهکار بوستان ادب فارسی آغاز مینمودهاند و درس معرفت را از این گنجینه اسرار و مخزن شاهوار برمیگرفتهاند و دلیل طبع سلیم و هنر سخنوری آنان مطالعه و تفحص حرف و هجای برجای این آفریده مانا و پویا افسح المتکلمین بوده است. گفتنی است در اوایل سده 20 میلادی (سال 1901 میلادی ) در شهر تاشکند، گلستان با متن اصلی (یعنی فارسی )همراه با شرح ترکی چغتایی منتشر شده بود که بیشتر علاقمندان کلام فارسی از این منبع استفاده میکردهاند و میتوان گفت این کتاب در آشنا نمودن مردم ماوراالنهر با اندیشههای بکر و بلند سعدی نقش مؤثر داشته است. در سالهای بعدی نیز، گلستان با حروف تاجیکی سیریلیک منتشر شد، از جمله در سال 1956 با تلاش «ابراهیم علیزاده» و «عبد السلام دهاتی»، محققان تاجیک و سالهای نود توسط انتشارات «ادیب» به دست خوانندگان رسید، ولی همچنانکه اشاره شد، این 2 کتاب از اغلاط و اشتباهات عاری نبودند و خواننده از کلام معتبر سعدی کمتر بهره میبرد و دچار شک و تردید میشد از این رو، اقدام مولف شرح گلستان از هر لحاظ سزاوار احسنت و آفرین است که بالاخره پس از سالها انتظار، گلستان بیخزان را در پیشگاه مشتاقان کلام بدیع قرار داد. مولف کتاب سر هر واژه دلیل و برهان قاطع میآورد و پس از شرح واژگان جداگانه مضمون بیت، شعر و حکایت را به صورت جامع با آوردن نظر و دیدگاه مؤلفان کتب شرح گلستان معنی میکند و گاه در شرح و تفسیر کلمات و ترکیبها آن چنان به عمق میرود که خواننده شگفتزده میشود. چنانچه در شرح ترکیب «قصب الجیب» نزدیک 3 صفحه مطلب مینویسد و آن چنان به پژوهش عالمانه غوطه ور میشود که شرح این ترکیب موجب تالیف مقاله جداگانه در نشریههای این کشور شد. و نیز از محسنات کتاب است که نویسنده در ضمن آوردن معنی فارسی آیات قرآن مجید، نوشته عربی آنها را نیز جای میدهد که خواننده کلام خداوند را در اصل آن میخواند و حسن دگر شرح گلستان محسوب میشود. لازم به ذکر است، شکورزاده بیش از 40 صفحه پایانی کتاب را به شرح واژگان اختصاص میدهد که آنها را با استناد بر لغت و فرهنگهای معروف فارسی از جمله ،«غیاث اللغات» ،«فرهنگ صبا» ،«فرهنگ فارسی معین» ، «فرهنگ زبان تاجیکی» ،«فرهنگ معاصر عربی و فارسی»، «فرهنگ فارسی امروز» و جنگ و مجموعههای مربوط به آثار سعدی، امثال «ذکر جمیل سعدی» ، «شرح جامع مثنوی معنوی» (از کریم زمانی)، «اطلاعات عمومی پیام» شرح و بیان نموده است. شاه منصور شاه میرزا کارشناس میز تاجیکستان در موسسه فرهنگی اکو انتهای پیام/و
93/07/03 - 13:27
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]