محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803110318
انتقاد از جدایی دانشکده ادبیات شیرازازکنار حافظ/ مکان دانشکده هویت تاریخی دارد
واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
استانها > جنوب > فارس حسنلی در گفتگو با مهر:
انتقاد از جدایی دانشکده ادبیات شیرازازکنار حافظ/ مکان دانشکده هویت تاریخی دارد
شیراز – خبرگزاری مهر: انتقاد از جابجایی دانشکده ادبیات شیراز از کنار حافظیه، سابقه 114 ساله رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه استانبول و..ازجمله موضوعاتی است که دکتر کاووس حسنلی استاد دانکشده ادبیات دانشگاه شیراز و استاد دانشگاه استانبول در گفتگو با مهر مطرح کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، دکتر کاووس حسنلی از اهالی فرهنگ و ادب فارس، مدتی است که در دانشگاه استانبول مشغول گسترش زبان و ادب فارسی است. وی استاد میهمان این دانشگاه شده و سفر اخیر وی به شیراز فرصتی فراهم آورد تا با ایشان گفتگویی داشته باشیم. آقای دکتر به نظر شما جایگاه زبان فارسی در ترکیه از گذشته تا اکنون چگونه بوده است؟ همانطوری که قبلا در جایی دیگر گفتهام ایران و ترکیه پیوندهای چندین هزار ساله دارند. در دوره هخامنشیان، یعنی بیش از دوهزار سال پیش آسیای صغیر در قلمرو ایرانیان بود و در سایه همین ارتباطات، زمینههای تبادلات فرهنگی و هنری فراهمتر شد. بعد از تشکیل دولت سلجوقی در این منطقه، این پیوندها و ارتباطات بیش از پیش گسترش یافت. بنیانگذاران ترکیه، یعنی خاندان سلجوقی پیش ازپیروزی بر رومیان و قبل از اینکه وارد سرزمین کنونی ترکیه بشوند با زبان فارسی و فرهنگ ایرانی آشنا بودند و بعد از آن هم زبان فارسی زبان رسمی مورد علاقهی آنها بود. حاکمان سلجوقی به فرهنگ و ادب ایران علاقهمند بودند و از گسترش فرهنگ ایرانی – اسلامی در قلمروهای زیر نفوذشان پشتیبانی میکردند. این دو ملت، مشترکات فراوان قومی، دینی و فرهنگی دارند. یکی از نمودهای روشن این اشتراکات در زبان این دو ملت، بویژه در زبان ترکی آشکارا دیده میشود. بسیاری از نویسندگان، شاعران و دولتمردان ترکزبان در دوره سلجوقیان و نیز عثمانیان، آثاری را به فارسی پدید آوردهاند و تعداد کثیری از آنان زیر تاثیر شاعران بزرگ ایرانی، همچون نظامی، سعدی، حافظ و دیگران بودهاند. آثار عظیم جلالالدین مولوی که در زمان حاضر هم در ترکیه به گستردگی مورد توجه است، به زبان فارسی سروده و نوشته شده است. متون شعر و نثر ترکی پر از واژهها و اصطلاحات فارسی است و بسیاری از واژههای رایج در زبان ترکی امروز ترکیه، بنیاد فارسی دارند. فهم کامل و شایسته متون ترکی دوره عثمانی هم در گرو آشنایی با سه زبان ترکی، فارسی و عربیست اما پس از مشروطه و در ترکیه جدید، فارسی زدایی در دستور کار بسیاری از علاقهمندان به زبان ترکی در ترکیه بوده و روز به روز از تعداد و درصد واژههای فارسی در زبان ترکی کاسته شده است. الان در چه دانشگاههایی رسما رشته زبان و ادبیات فارسی وجود دارد و دانشجوها در چه سطحی هستند؟ رشته زبان و ادبیات فارسی الان در پنج دانشگاه ترکیه فعال است و این دانشگاهها رسما دانشجوی رشته زبان و ادبیات فارسی دارند، دانشگاه استانبول، دانشگاه آنکارا، دانشگاه قریق قلعه، دانشگاه سلجوق قونیه و دانشگاه آتاتورک ارزروم. اما گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استانبول گسترده ترین و قوی ترین گروه آموزشی زبان فارسی است که در ترکیه وجود دارد. البته برخی دیگر از دانشگاهها هم مجوز تاسیس این رشته را گرفتهاند ولی به دلیل نداشتن استاد هنوز راه اندازی نشده است. واقعیت این است که سطح علمی این دانشجویان با کمال مطلوب فاصله دارد. اما این مقدار علاقه مندی برای آشنایی با زبان و ادب فارسی و شناخت ایران بسیار مطلوب و شایسته است. مخصوصا آنکه معمولا دانشجویانی که با زبان فارسی آشنا میشوند به ایران و فرهنگ ایرانی هم علاقهمند می شوند و یک ویژگی ایراندوستی پیدا میکنند. که برای تصحیح، تقویت و گسترش روابط ایران و ترکیه بسیار موثر است. تعداد دانشجویان شما چقدر است؟ ممکن است شما هم مثل خیلی دیگر باور نکنید که من در حال حاضر در دانشگاه استانبول بیش از 300 دانشجوی رسمی رشته زبان و ادبیات فارسی دارم. قبلا که دانشگاه شیراز بودم هر ترم حدود 150 دانشجو داشتم. اما در همین ترم گذشته در دانشگاه استانبول حدود 300 دانشجو داشتم. در چه درسهایی؟ درسهایی مثل ادبیات معاصر ایران، تکنیکهای بیان شفاهی، ساختار نوشتاری زبان فارسی و... رشته زبان و ادبیات فارسی از کی در دانشگاه استانبول دایر شده است؟ در 15 آگوست 1900 (یعنی حدود 114 سال پیش) هنگامی که در بخش ادبیات دارالفنون ترکیه برنامه درسی نوشته میشد، زبان و ادبيات فارسی و عربی به عنوان دو درس برای دانشجويان اين بخش در نظر گرفته شد. در سال 1936 هلموت ریتر شرق شناس معروف آلمانی به دعوت دولت ترکیه به دانشگاه استانبول آمد و در سال 1938 انستیتوی شرقشناسی دانشگاه استانبول را تاسیس کرد. از سال 1948 این دو درس با عنوان زبانشناسی فارسی و عربی در کرسی واحدی متمرکز شد. ریتر تدریس این درس ها را به کسانی چون احمد آتش، فؤاد سزگین، ابراهيم کوتلوک و تحسين يازيجی که از دانشجویان مستعدتر بودند واگذار می کرد و همین دانشجویان و کسان دیگری چون عبدالباقی گول پینارلی بعدها از استادان برجسته زبان فارسی و عربی در ترکیه شدند. از سال 1981 گروه زبان و ادبيات فارسی، عربی و اردو تشکیل شد و از سال 1994 بالاخره زبان و ادبيات فارسی مستقل شد. دروس این رشته را از همان گذشته، خود استادان ترک تدریس کردهاند و من در طول تاریخ ترکیه دومین استاد ایرانی هستم که رسما در دانشگاه استانبول عضویت یافته و تدریس میکنم و این به همت معاونت بینالملل و دبیرخانه گسترش زبان فارسی و ایرانشناسی وزارت علوم صورت پذیرفته است. از اخباری که منتشر شده، به نظر میرسد حضور شما در ترکیه حضوری پرثمر و موثر بوده است. مثلا سال گذشته خبری منتشر شد که شما کتابی را به عنوان متن درسی برای دانشگاه استانبول تدوین کرده اید که منتشر شده است. یا چندی پیش خبر انتشار ترجمه اشعار شما به ترکی استانبولی منتشر شد. شما در استانبول بجز تدریس، انگار فعالیتهای دیگری هم دارید؟ هر کشوری دعوت شدهام خود را موظف به معرفی ادبیات، فرهنگ و هنر کشورم دانستهام. در تونس، در هند، در فرانسه، در تاجیکستان، در قزاقستان، در ترکیه و در هر جای دیگری که حضور داشته یا دارم کارم معرفی فرهنگ و هنر و ادب پرافتخار کشورم بوده است. در ترکیه هم در کنار تدریس موظف، دورههای مختلفی را برگزار کرده ام، مثلا دورههای آزاد ایران شناسی، دورههای آزاد حافظشناسی، دورههای آزاد سعدیشناسی، دورههای مکالمه پیشرفته زبان فارسی که با استقبال بسیار بالایی روبه رو شده است. یا سخنرانیهایی که با موضوعات خیام، حافظ، سعدی، فردوسی، ادبیات معاصر و مانند اینها در استانبول در آنکارا در ازمیر و در قونیه داشته ام. وقتی مخاطبان گسترده ای را می بینم که به سخنان من گوش میدهند و اظهار علاقه و خوشحالی میکنند، از اینکه می توانم از سرمایههای گرانقدر کشورم و از فرهنگ غنی ملتم با دیگران صحبت کنم و آنها را با این فرهنگ پرمایه آشنا کنم بسیار خرسند و خوشوقت میشوم. همه اینها باعث افتخار است. اما مایلیم چند کلمهای هم از وضعیت دانشکده ادبیات شیراز و بحث جابجایی محل آن از کنار حافظیه بپرسیم. سالهای گذشته که ایران بودید خیلی مخالف انتقال بخش زبان و ادبیات فارسی بودید. الان چطور؟ هنوز هم مخالفید؟ الان هم همین طور، هنوز هم مخالفم و بسیار بیشتر از قبل مخالفم. سالهاست که متاسفانه بعضی از مدیران دانشگاه شیراز و برخی از مدیران استان بدون درک درستی از ضرورت توجه به نمادهای ادبی و موقعیتهای فرهنگی شهر، زمزمه جابجایی بخش زبان و ادبیات فارسی را مطرح کردهاند. و ما همیشه مخالف بوده ایم. دلیل این مخالفت جدی خودتان را توضیح می دهید؟ ببینید، بیش از نیم قرن پیش که برای نخستین بار قرارشده بود محلی را برای تاسیس دانشکده ادبیات در شیراز تعیین کنند، با فهم شایسته فرهنگی و به درستی همسایگی حافظ عزیز را برای این منظور در نظر گرفتند. از همان زمان به بعد چهار راهی که جلو این محل واقع شد، به نام چهار راه ادبیات شناخته شد. امروز هم شما در هر جای شهر شیراز باشید، آدرس ادبیات با همین یک واژهی «ادبیات» برای همه شناخته شده است. این واقعیت اجتماعی در ذهن و ضمیر این شهر و مردم آن به ثبت رسیده است. من و همکاران محترمم در گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز بارها و بارها به مدیران وقت استان گفته ایم که بنا دانشکده ادبیات در جوار حافظیه به پشتوانه یک فهم فرهنگی ساخته شده و فعالیت درخشان استادان ارجمند ادبیات در بیش از نیم قرن گذشته در این محل، باعث شده که این محل دارای یک هویت روشن تاریخی باشد. نادیده گرفتن این واقعیت، یعنی خط زدن بخشی از تاریخ این شهر. و این یک اشتباه فاحش فرهنگی و تاریخی است.
بخشی از گردشگران داخلی یا خارجی که در شعر حافظ مطالعه دارند و به مباحث حافظشناسی علاقهمندند، وقتی به حافظیه میآیند به سادگی میتوانند با استادان ادبیات و حافظشناسان متخصص در بخش زبان و ادبیات فارسی ارتباط بگیرند و به گفتگو بپردازند و از دانش این استادان بهرهمند شوند. این را بارها گفتهام که حافظیه برای دانشجویان ما حکم یک آزمایشگاه را دارد. و بخش زبان و ادبیات فارسی هم برای حافظیه حکم یک مرجع معتبر علمی را دارد. اگر دانشگاه شیراز در محل کنونی بخش زبان و ادبیات فارسی یعنی در کنار حافظیه از گذشته، مکانی را نداشت باید به هر قیمتی آن را به دست میآورد و کسانی چون استاندار فارس، شهردار شیراز و اعضای شورای شهر تلاش میکردند که چنین فضایی را برای حضور استادان ادبیات در کنار حافظیه ایجاد کنند تا اعتبار علمی این محل افزایش یابد و به بخشی از نیاز گردشگری هم پاسخ داده شود. اما شگفتا و اسفا، اینک که به سلیقه درست بانیان این بنا، چنین فرصتی فراهم است، چند سالیست که برخی از مدیران بدسلیقه هر بار طرح انتقال بخش زبان و ادبیات فارسی را مطرح میکنند. من آشکارا اعلام میکنم تا در تاریخ به ثبت برسد جابجایی بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز به هر مکان دیگر، یک نادانی مسلم فرهنگی است. یک روز وقتی در یکی از کلاسهای ادبیات مشغول تفسیر شعر حافظ بودم. و بحث و گفتگوی کلاسی ما حسابی داغ شده بود، به مناسبتی به دانشجویان گفتم بچه ها از پنجره نگاه کنید، این آرامگاه حافظ است، صدای ما به سادگی در فضای معنوی آرامگاه منتشر میشود. حافظ صدای ما را میشنود، پس مواظب بحث و گفتگوهامون باشیم. این توجه برای بچه ها خیلی جالب بود. یکی از بچه ها گفت: این شرایط که هم اکنون برای ما فراهم است، برای هیچکس در هیچ جای دنیا فراهم نمیشود. جلسه بعد کلاس را در خود آرامگاه تشکیل دادیم. اینها همه برای ما دارای یک معانی بلند فرهنگی هستند. مسلما این معانی بلند فرهنگی برای کسی که توانایی درکش را نداشته باشد، به یک شوخی خنده دار میماند. این جمله را بارها از زبان برخی مدیران دانشگاه یا بعضی مدیران استان شنیده ایم که به ما گفته اند «مگه چه فرقی میکند شما در کجا شعر حافظ درس بدهید؟ مثلا در دانشگاه مشهد یا اصفهان یا تهران نمی شود شعر حافظ درس داد؟! یا اگر کسی در تهران حافظ تفسیر کند مخاطب او نمی تواند بفهمد؟» کسی که اینگونه موضع میگیرد و اینگونه میاندیشد معلوم است که اصلا معنی همجواری را نمیفهمد. یا حس همجواری ندارد. چنین کسی نمیداند که همجواری چقدر میتواند اتمسفر روانی ایجاد کند. از چنین کسی باید پرسید به نظر شما چرا از سراسر کشور و یا از نقاط مختلف جهان این همه اهل دل با دلی پر از شور و اشتیاق به زیارت حافظ میآیند و چرا بسیاری از بزرگان ادب و فرهنگ جهان آرزوی زیارت آرامگاه حافظ را دارند؟ مگر از همان راه دور نمیتوانند با حافظ همحسی بهدست بیارند؟ امروز وقتی استادان ادبیات در جوار حافظیه، در کلاسهای خود، شعرهای حافظ را تفسیر می کنند، بخشی از همان انرژی همجواری که در فضا منتشر شده است، درک حقایق را عمیقتر میکند. متاسفانه چند سال پیش، در یک تصمیم گیری غلط، با هماهنگی مدیران وقت، ناگهان ساختمان کلاس های ادبیات از سوی سازمان میراث فرهنگی اشغال شد و با ما که صاحبان اصلی این بنا بودیم هیچ مشورتی صورت نگرفت. مدیران دانشگاه شیراز هم آنقدر گرفتار تنگنای مالی بودند، که ارزش معنوی این مکان ارزشمند را نادیده گرفتند و آن را به بهای هیچ، (واقعا هیچ) واگذار کردند. ولی ما زیر این بار این تصمیم نادرست نرفتیم و همچنان مقاومت میکنیم تا مدیران فهیمی بیایند و آن تصمیم غلط را ابطال کنند. متاسفانه به دلیل همین تصمیم غلط و بی توجهی مدیران، امروز محل بخش زبان و ادبیات فارسی به شکل بسیار نامناسب و دور از شان استادان و دانشجویان ادبیات درآمده که اگر تصاویری از آن منتشر شود نمی دانم موجب شرمساری چه کسی نخواهد شد دو سه سال پیش، در اعتراض به این تصمیم به همراه همکاران محترمم، استادان بخش فارسی، با استاندار سابق فارس جلسه ای داشتیم. در آن جلسه هم بنده آشکارا اعلام کردم که اگر تصمیم بگیرید بخش زبان و ادبیات فارسی به جایی دیگر منتقل شود، من هرگز با دست خودم اتاق کارم را تخلیه نمیکنم و تحویل نمی دهم. به ایشان گفتم: شما فقط می توانید دستور بدهید قفل اتاق مرا بشکنند و وسایلم را به جایی دیگر منتقل کنند. آن وقت است که من این حکایت را خواهم نوشت و منتشر خواهم کرد تا این رفتار مدیران وقت با اهالی فرهنگ و ادب در ذهن تاریخ به ثبت برسد و به یادگار بماند. جابجایی بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز از کنار حافظیه مسلما یک نادانی فرهنگی است. و اهالی فرهنگ فارس هرگز این اشتباه مسلم را فراموش نخواهند کرد.
۱۳۹۳/۳/۳۱ - ۰۹:۴۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]
-
گوناگون
پربازدیدترینها