واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
فرهنگ و هنر > سینمای ایران در همایش حکمت هنر انقلاب اسلامی عنوان شد؛
هنر یونانی را پذیرفتهایم و از کندی قطار هنر انقلاب گلهمندیم
مجید شاه حسینی در همایش حکمت هنر انقلاب با برشمردن تفاوت های هنر یونانی و هنر دینی از اینکه ما هژمونی هنر یونانی را پذیرفته ایم و با این حال از کندی قطار هنر انقلاب گله مندیم، سخن گفت.
به گزارش خبرنگار مهر، مجید شاهحسینی در اولین روز همایش حکمت هنر انقلاب اسلامی که امروز سه شنبه دوم اردیبهشت ماه در حوزه هنری برگزار شد با اشاره به ضرورت یونانزدایی از هنر دینی گفت: این بحث به این دلیل اهمیت دارد که یونان در فضای دانشکده های هنری امروز ما مهم، محترم و مقدس شمرده می شود و نیاز است که از تابوشکنی یونانی سخن گفته شود. وی ادامه داد: امروز هر دانشجویی که مبانی فلسفی و هنری یونان را میکاود نقش یونان را بسیار برجسته می بیند. اکثرا یونان را بواسطه فلسفه می شناسند و علاوه بر آنها تئاتر، موسیقی و ادبیات را هم از یونان می دانند. همه این هنرها و حکمت یونانی را که کنار هم بگذاریم به مجموعه ای از باورها، ارزش ها و اصول از هنر یونانی می رسیم که واکاوی شود. متاسفانه ما بعد از انقلاب با هنر هم رفتاری مثل سایر رشته های علمی داشتیم و متونی که تصمیم گرفته شد در دانشگاه ها تدریس شود همان متون غربی بود. این مدرس دانشگاه با اشاره به دلایل عقب ماندگی هنر انقلاب اسلامی اظهار کرد: انقلاب اسلامی به میزان 35 سال عمری که از آن گذشته است میراث هنر دینی به دنیا عرضه نکرده است و یکی از دلایل این عقب ماندگی همان هژمونی هنر یونانی است که آن را پذیرفته ایم و با این حال از کندی قطار هنر انقلاب هم گله مندیم. شاه حسینی با اشاره به کتاب «شاخه زرین، پژوهشی در جادو و دین» نوشته جرج فریزر عنوان کرد: این فرد عمر خود را بر مطالعات تطبیقی در ریشه شناسی ادیان و اساطیر منحصر کرده است. وی 13 جلد کتاب دارد و این کتاب خلاصه ای از آن 13 جلد است. او در این کتاب می آورد که بشر از ابتدا رازی را فرض کرده است و جهل خود را از جهان علم به ماورا نسبت داده، این میان دین چیزی نیست الا همان باور قرین جهل بشر که از جادو برخاسته است. وی باورهای خود را در اسطوره تکامل می دهد و در مقایسه ای تطبیقی از جادو به خرافات و سپس به کتاب های عهدین می رسد و بیان می کند که شباهت هایی میان اینها وجود دارد که می توان آنها را در یک مسیر دانست و به این ترتیب از دین تقدس زدایی می کند.
این پژوهشگر به دوره ای که جرج فریزر این کتاب را می نویسد اشاره و بیان کرد: در آن دوره فلاسفه و دانشمندان جدید از عالم راز زدایی کردند و لاجرم مقدس زدایی شد و بعد هم این کتاب بعنوان یک مانیفسا قرار گرفت و آن را همچون سیر تکامل داروین مهم دانستند. فریزر میان باورهای اسطوره ای و آنچه که در کتاب های عهدین و انجیل آمده اشتراکاتی پیدا می کند اما کیست که نداند که کتاب های عهدین و انجیل تحریف شده اند. وی در ادامه سخنان خود با طرح این سوال که چرا هنر دینی در کشور ما این همه مغفول مانده است، گفت: ما هنر ترجمه ای را وارد تدریس کردیم بی آنکه بدانیم یونان زدگی موجب شده انقلاب اسلامی ایران با همه ظرفیت ها و پیشرفت ها سرعت کمتری را در مسیر خود شاهد باشد. ما بسیار ساده انگارانه مفاهیم آنها را گرفتیم و در مبانی تئوریک تدریس می کنیم و بعد می پرسیم چرا وضع ادبیات یا سینمای ما بدین شکل است. شاه حسینی با اشاره به سخنان فریزر که معتقد است جادو ذات هنر است و ادامه می دهد که اگر دین را تداوم هنر بدانید آن هم ذات هنر است، اضافه کرد: ای کاش در دانشگاه ها و کتب درباره فیلسوفان قبل از سقراط بیش از اینها سخن گفته می شد که چه عقاید عجیب و غریبی دارند که در کشور ما کمتر گفته شده است. به طور مثال از پروتاگوراس تنها یک اصل ریاضی گفته شده است و غیر از ان باقی مسایلی است که همه با راز و رمزهایی عجین شده است. هنر و فلسفه یونان با اساطیر پیوند می خورد و زمانیکه ما به هنرهای موجود در کتاب بوطیقای ارسطو نگاه می کنیم می فهمیم که چه تلاشی دارد که بسیایر از این ریشه های اسطوره ای را پاک کند و ردپای عقلانی و بشری به آنها می دهد. این مدرس دانشگاه در ادامه سخنان خود به مقایسه میان هنر دینی و هنر یونانی پرداخت و در بیان کلیدواژه های هنر یونانی عنوان کرد: کلیدواژه های هنر یونانی تقدیر ظالمانه خدایان، عصیان، خیانت هم در آسمان و هم در زمین، شهوترانی، روسپی مقدس، توتم پرستی، دوشیزه قربانی، اصالت لذت و شکاکیت و نسبیت گرایی است. هنرمند در هنر یونانی از خدایان الهام می گیرد اما هنرمند موحد از جانب آسمان الهام می گیرد و اگر میان او و آسمان واسطه ای هست این واسطه از جنس آسمان است و عین حقیقت است. خداوند برای هنرمند موحد از رگ گردن نزدیک تر است و او مستقیما از روح القدس ملهم است. بسیاری از شاعران در محضر اهل بیت شعرهایی را خوانده اند که بعد از تقدیر به آنها گفته شده این اشعار را روح القدس بر زبانشان جاری کرده است نه خود آنها.
وی اضافه کرد: گذشته از الهام مفهوم تزکیه در هنر دینی وجود دارد اما در هنر یونانی جایی ندارد هنر یونانی براساس تکرار و تمرین و تکنیک است. ظرف وجود هنرمند دینی باید پاک باشد. همچنین در هنر دینی محتوا اهمیت فراوانی دارد و تعهد هم در ظاهر و هم در باطن یک ضرورت است. شاه حسینی با بیان اینکه هنر دینی به مخاطب خود اهمیت می دهد، خاطرنشان کرد: مخاطب در هنر دینی احترام و شان بالایی دارد درحالیکه مخاطب هنر یونانی تحقیر می شود. با این حال ما در کشور خود از حقوق معنوی هنرمندان بیشتر گفته ایم تا حقوق مخاطبان. مخاطب در هنر دینی حق دارد چون ضرورت هدایت در این هنر مطرح است و در هنر یونانی غایت لذت است. در این همایش که به دبیری سید محمد حسینی برگزار شد مقالاتی درباره نگاه شهید آوینی به سینما و تاثیر داستان و رمان در سینما ارائه شد.
۱۳۹۳/۲/۲ - ۲۰:۰۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]