واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
نگاهی به باغ تاریخی فین کاشان کاشان - ایرنا - شکوه و عظمت تاریخی در بندبند خشت و طبیعتش موج می زند و فضایش همیشه آرام و پر سکوت انگار غرق در همهمه تاریخ و در خواب آرام سده های پیشین مانده است.
تنها گاهی رقص درختان قدیمی قامت افراشته در مسیر وزش باد نوایی و نسیمی دلگشا می آفریند و بهت بیننده را بر هم می زنند، اینجا هنر خلاق بشری به تبعیت از ذوق خالق به یاری طبیعت آمده و تصویری سبزرنگ در گوشه بوم کویری کاشان ترسیم کرده است.
اکسیر قدمت دوران درشکه و نامه رسانی کبوتران از لابلای درزهای خشت خشت این بنای کهن بر جان تشنه آرامش رهگذر تاریخ ناب می نشیند.
باغ شاه یا باغ فین یکی از باغهای تلخ تاریخ به واسطه حمام خون و قتل ناجوانمردانه ˈامیرکبیرˈ وزیر وزین ایرانی در 9 کیلومتری مرکز شهر کاشان و در انتهای خیابان امیرکبیر فعلی و روستای فین کوچک قدیم قرار دارد.
مجموعه باغ فین حدود دو هزار و 500 مترمربع مساحت دارد. از ابتدای ورود به این باغ با نگاه تند درختان سربه فلک کشیده روبرو می شوی که بیشتر آنان بین 100 تا 470 سال سن دارند.
نهرهای متعدد با کفپوشهای آبی رنگ و فواره های تعبیه شده که صدای آب را در فضای باغ و ایوانها پراکنده اند و در گره با وزش باد و تکان سربرگ درختها جلوه خاصی به گوشه گوشه این بنای عظیم می دهد.
باغ فین یکی از مهمترین نقاط گردشگری کاشان همه ساله گردشگران بسیاری را به خود جلب می کند.
بنای اولیه این باغ به قبل از اسلام و تمدن سیلک پیوند خورده که این تمدن نشانه هایی از انسانهای هزاران سال پیش را در خود نهفته دارد.
نشانه های این ارتباط در چشمه جوشان ˈسلیمانیهˈ در بالای باغ هویدا است.
از زمانهای بس دور در پایین این چشمه باغی وجود داشته که کمی پایین تر از باغ فعلی بوده که بر اثر زلزله ای که درسال 982 هجری قمری در کاشان روی داد باغ به کلی ویران شد. به دستور شاه عباس صفوی بعد از سال هزار هجری قمری باغی در مکان فعلی که در حقیقت قسمتی از باغ قدیمی بود ساخته شد.
بعد از حمله افاغنه آبادانی باغ رو به زوال رفت ولی با دستور کریم خان زند به خصوص با ساخت عمارتی به نام ˈخلوت کریم خانیˈ در ضلع جنوبی باغ فین رو به آبادانی گذاشت ولی دوباره با زلزله معروف سال 1192 قمری این بنای زیبا آسیب کلی دید.
با روی کارآمدن سلسله قاجار به خصوص با دستور فتحعلیشاه به مرمت، باغ جانی دوباره گرفت که ساختمان ˈشتر گلوی فتحعلیشاهیˈ در ضلع جنوب غربی باغ و ˈحمام سلطنتی بزرگˈ که در مجاورت حمام اولیه ساخته شد از آثار آن است.
از وقایع مهم تاریخی در این باغ می توان به جشن تاجگذاری رسمی شاه اسماعیل صفوی و نیز قتل امیرکبیر اشاره کرد.
* ساختمان رفیع سردر ورودی باغ
این بنا دارای دو طبقه است که طبقه تحتانی شامل هشتی و دالان ورودی به باغ با اتاقهای جانبی و طبقه فوقانی شامل سالن وسیع و زیبایی است که چشم انداز خوبی بر اطراف دارد. در اطراف باغ از جمله در طرفین سردر دیواری به ارتفاع پنج تا شش متر وهفت برج دیده می شود.
*شترگلوی شاه عباسی و فتحعلیشاه
پس از عبور از فواره های فیروزه ای وسط باغ و درختان سرو زیبایی که در دو طرف آن سر به فلک کشیده اند نخستین ساختمانی که جلب توجه می کند ˈشتر گلوی عباسیˈ است که به دستور شاه عباس بزرگ ساخته شده است.
این بنا در دو طبقه و بگونه ای ساخته شده که ازهر طرف باغ می توان به آن وارد شد.
در میان این ساختمان نیز حوضچه ای است که آب چشمه با طرحی جالب موسوم به شترگلو درآن فوران می کند. برروی دیوارها و سقف این بنا آثار نقاشی دوره صفوی با تصاویری از شکارگاه و شاهزادگان دیده می شود. این ساختمان قبلا به صورت سه طبقه و طبقه بالای آن به صورت کلاه فرنگی بوده است.
شترگلوی فتحعلیشاهی نیز از جاذبه های این باغ است که در جنوب آن واقع و به دستور فتحعلیشاه ساخته شده و شامل شترگلو و صفه مجاور و دارای دو حیات خلوت در قسمت شرق و غرب آن است. کف صفه از سنگ مرمر مفروش بوده و سقف آن به شکل جالبی نقاشی شده که هنوز قسمتهایی از آن دیده می شود.
*اندرونی کریمخانی و اتاق شاهنشین
این بناها مجموعه مسکونی است که در جنوب باغ و در مغرب شترگلوی فتحعلیشاهی قرار دارد و به دستور کریم خان و به همت ˈآقا سلیم آرانیˈ حاکم وقت کاشان ساخته شده و شامل چند اتاق تودرتو و حیاط و باغچه ای کوچک است که گفته می شود امیرکبیر40 روز در این ساختمان زندگی کرده است.
در مقابل اتاق شاهنشین حوضچه زیبایی دارای منافذ متعدد و منظمی است که آب چشمه سلیمانیه فین به شکلی جالب از آن فوران می کند.
*حمامهای کوچک و بزرگ
در قسمت جنوبی باغ دو حمام وجود دارد که به حمام کوچک و بزرگ معروف است. حمام کوچک از آثار دوره صفوی وهمراه با بنای اولیه باغ فین ساخته شده و حمام بزرگ نیز در دوران قاجار به دستور فتحعلیشاه ساخته شده است.
حمام بزرگ مخصوص امرا و حمام کوچک اختصاص به استفاده خدام داشته است. در هریک از حمامها قسمتهایی شامل ورودی، گرمخانه، آبنما، خزینه، محل نظافت و رختکن به چشم می خورد.
کانالهایی جهت تعویض آب خزینه ها و حوضچه ها در کف حمامها وجود دارد. دیوار حمامها با عایق رطوبتی مخصوص ماسه آهک یا ساروج پوشانده شده اند.
مجموعه دست ساخته های آدمی و طبیعت و هوای دلربای باغ جاذبه ای آفریده که چند ساعتی گردشگر و مسافر شهر کویری کاشان را به خود مشغول می دارد و تماشاگر تاریخ شاید در اینجا هرگز حتی متوجه گذر زمان نیز نشود.
مجموعه باغ فین در تاریخ 15 آذر 1314 با شماره ثبت 238 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و در زمستان 1389 مرحله نخست ثبت این اثر در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به انجام رسید.
7429/545
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 92]