تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 20 شهریور 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):نـادانى، مايـه مرگ زندگان و دوام بدبختى است.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1814726155




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

چرا نباید قبل و بعد از سفرهای هوایی، غواصی کرد؟


واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۲۴ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۰:۳۲




borna ghasemi-1-58.JPG

فن شناوری در زیر آب یا غواصی علاوه بر اینکه کاربردهای صنعتی، پژوهشی و نظامی دارد، ورزش و تفریحی لذت‌بخش نیز به شمار می رود. غواصی مثل تمامی حوزه ها در سال‌های اخیر پیشرفت‌های شایان توجهی داشته و لذا انتقال دانش و روش‌های نوین غواصی به کشور ضرورتی دو چندان یافته است. رضا بهره‌ مند، مدرس بین‌المللی دوره‌های تربیت مربی غواصی و تکنیکال و آب‌های عمیق در سلسله گفت‌وگوهایی با خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به تشریح بخشی از پیشرفت‌های تکنیکی غواصی پرداخته است. به گفته وی در غواصی از دستگاه‌های «مدار باز»،«مدار بسته» و «نیمه مدار باز» استفاده می شود. در نوعی از غواصی که به غواصی «مدار باز» موسوم است، بازدم غواص درون آب تخلیه می‌شود؛ لذا غواص باید برای رسیدن به عمق زیاد سیلندرهای متعددی را با خود حمل کند. تقریبا بیشترین لوازم غواصی که در حال حاضر در اغلب مکان‌های عمومی وجود دارند و مردم با آن سر و کار دارند یا می‌شناسند از نوع مدار باز است. این نوع سیستم اولین بار توسط Cousteau به غواصان تفریحی معرفی و عرضه شد. مدرس بین‌المللی غواصی آب‌های عمیق و دستگاه‌های مدار بسته خاطرنشان کرد: دستگاه غواصی مدار باز ذاتا ناکارآمد است چون بخش کوچکی از هر تنفسی در دستگاه متابولیسم غواصی استفاده می‌شود و مقدار زیادی از اکسیژن قابل استفاده‌ دور ریخته می‌شود. علاوه بر این مقدار اکسیژن از دست رفته در این روش با افزایش عمق افزایش می‌یابد. برای رفع این مشکل دستگاه غواصی «مدار بسته» ابداع شده که قادر است اکسیژن موجود در بازدم غواصی را بازیابی و با ترکیبات سیلندرهای کوچک همراه ترکیب کند. با استفاده از این دستگاه نیازی به حمل سیلندرهای سنگین متعدد نیست و غواص می‌تواند با تجهیزاتی به مراتب سبکتر تا سه ساعت زیرآب تنفس کند. بهره مند تصریح کرد: در حال حاضر سه نوع دستگاه مداربسته وجود دارد که شامل دستگاه مداربسته اکسیژن، دستگاه مداربسته نیمه بسته و دستگاه مدار بسته کامل است. به گفته وی، علاوه بر سیستم‌های «مدار باز» و سیستم‌های الکترونیکی «مدار بسته»، سیستم‌های «نیمه مدار باز» هم وجود دارد که الکترونیکی نبوده و سنگین‌تر است و برخی مزایای سیستم مدار بسته از جمله تغییر خودکار ترکیب گازهای تنفسی را ندارد و در مقابل از خطر بروز اشکالات احتمالی در رایانه سیستم مدار بسته و اختلال در ترکیب گازها مصون است. بهره‌مند خاطرنشان کرد: دستگاه‌های غواصی مدار بسته به طور کلی سه مزیت عمده دارند. این دستگاه‌ها ضمن این که بدون صدا و واجد ویژگی‌های بهینه برای رفع فشار هستند زمینه افزایش بهره‌وری و استفاده کارآمدتر از گازها را فراهم می‌کنند. در غواصی مدار باز، غواص تنها مقدار کمی از اکسیژن هوای تنفسی را استفاده کرده و بیشتر اکسیژن و گازهای دیگر در بازدم غواص به صورت حباب‌هایی خارج می‌شوند که هر چه عمق بیشتر می‌شود به دلیل افزایش فشار، میزان گاز هدر رفته در بازدم غواص بیشتر می‌شود. وی تصریح کرد: ویژگی دستگاه‌های غواصی مدار بسته این است که بخش عمده یا تمام بازدم را حفظ کرده و پس از پردازش به غواص برمی‌گردانند؛ بدین ترتیب تغییر عمق نیز تاثیری در ترکیب گازهای مورد استفاده ندارد و بنابراین استفاده از دستگاه مدار بسته در اعماق بیشتر با صرفه‌تر می‌باشد. به عنوان مثال یک سیلندر استاندارد غواصی حاوی گاز کافی برای حفظ یک غواص در سطح به مدت حدود یک ساعت و نیم در حالت استراحت می‌باشد که همان سیلندر در عمق 10 متری حدود 45 دقیقه و در عمق 90 متری کمتر از 10 دقیقه گاز کافی برای تنفس غواص را تامین می‌کند. حال آن که در صورت استفاده از دستگاه مدار بسته با سیلندری مشابه یک غواص از لحاظ تئوری صرف نظر از عمق به مدت 2.5 روز قادر به تنفس با استفاده از سیستم خواهد بود.

مهمان غواصی

بهره‌مند در ادامه با اشاره به پیچیدگی‌های غواصی آب‌های عمیق با توجه به تغییرات فشار هوا در اعماق مختلف و تاثیرات متنوع آن بر بدن اظهار داشت: هوای تنفسی ما حدوداً شامل 20 درصد اکسیژن و 80 درصد نیتروژن است که تنها حدود هفت درصد اکسیژن جذب و بقیه اکسیژن همراه با نیتروژن دفع می‌شود. به ازای هر 10 متر پایین رفتن از سطح آب حین غواصی، یک اتمسفر به فشار وارد بر بدن افزوده می‌شود که میزان جذب گازهای تنفسی را افزایش می‌دهد؛ مثلا در عمق 20 متری میزان اکسیژن مورد نیاز و میزان نیتروژن جذب شده به بدن دو برابر می‌شود که با توجه به نسبت یک به چهار این گازها اثرات آن تشدید می‌شود. وی با بیان این که غواصان همچنین حین بالا آمدن از اعماق آب در عمق‌های مشخص مدتی توقف می‌کنند تا بدن آنها با فشار هوای وارده هماهنگ شود، اظهار داشت: عمق‌های مشخصی که غواصان حین بالا آمدن از عمق دریا در آنها توقف می‌کنند به ایستگاه‌های برداشت فشار موسوم است که این عمق‌ها بر اساس ارتفاع محل غواصی از سطح دریا محاسبه می‌شوند. در ارتفاعات، فشار وارده کمتر از یک اتمسفر است مثلا کسی که در جایش مثل سد لتیان غواصی می‌کند فشار وارده بر او قبل از ورود به آب حدود 0.76 اتمسفر (کمتر از فشار وارده در مناطق هم سطح دریا) است؛ لذا، ضریب افت فشار متفاوتی در محاسبه عمق ایستگاه‌های برداشت فشاری که این غواصی حین بالا آمدن از اعماق باید در آنها توقف کند اعمال می‌شود و عمق این ایستگاه‌ها که حین غواصی در مناطق هم سطح دریا 9، 6 و 3 متر است به مثلا 7، 6 و 1.5 متر تغییر می‌کند. بهره‌مند در گفت‌و‌گو با ایسنا خاطرنشان کرد: غواصی که تا عمق 50 متری با هوا غواصی کرده پس از بازگشت باید نزدیک به یک ساعت در اتاق فشار باشند تا بدنش به تدریج با شرایط عادی هماهنگ شود. اتاق فشار، سیستمی است که فشار وارده بر غواصی در اعماق مختلف را شبیه‌سازی می‌کند و کاربرد عمده آن در برداشتن تدریجی فشار از بدن غواصان پس از غواصی در اعماق زیاد است. وی تصریح کرد: تام ماونت از پایه‌گذاران غواصی مدرن گفت به جای بردن غواصان بازگشته از آبهای عمیق به اتاق فشار و دادن گازی با اکسیژن بیشتر و نیتروژن کمتر به جای هوای معمولی به آنها می‌توان از ابتدا به جای هوای معمولی، هوای غنی شده از اکسیژن (نیتراکس) را در سیلندر غواصی همراه برد. بهره‌مند تصریح کرد: افزایش نسبت اکسیژن به نیتروژن در ترکیب گاز تنفسی تا حدود عمق ٤٠ متر و تا میزان 40 درصد اکسیژن، میسر است ولی از آن عمق پایین‌تر، اکسیژن خود به عنوان عاملی سمی، سلامت غواص را به خطر می‌اندازد؛ لذا طبق رفرنس موسسه بین‌المللی نیتراکس و غواصی تکنیکال از عمق 48 متری تا حدودی 90 متری از ترکیبی شامل 50 درصد گاز بی‌اثر هلیوم، 14 درصد اکسیژن و 36 درصد نیتروژن استفاده می‌شود. این مدرس غواصی با اشاره به تاثیر ارتفاع مناطق مختلف از سطح دریا بر ترکیب اکسیژن و گازهای تنفسی اظهار داشت: بسیاری از کودکانی که در ارتفاعات تبت به دنیا می‌آمدند پس از مدتی کوتاه می‌مردند که ساکنان این منطقه تصور می‌کردند علت این مساله مقدس بودن کوه‌های هیمالیاست و نباید کسی در این مناطق متولد شود! حال آن که تحقیقات دانشمندان نشان داده علت مرگ نوزادان در کوه‌های تبت، خفگی ناشی از کمبود اکسیژن در ارتفاع زیاد از سطح دریاست؛ به همین دلیل است که صعود کودکان به مناطق بسیار مرتفع امری خطرناک تلقی می‌شود. اساسا کسانی که در سطح دریا زندگی می‌کنند برای غواصی در ارتفاعات مشکل دارند و همچنین محدودیت‌هایی برای غواصی قبل و بعد از سفرهای هوایی وضع شده است. وی خاطرنشان کرد: با غوص در آب به ازای هر 10 متر پایین رفتن، 1 اتمسفر فشار بر فرد اعمال می‌شود که میزان جذب گازهای تنفسی را تغییر می‌دهد. میزان جذب نیتروژن که چهار برابر اکسیژن در هوا وجود داشته و در سطح دریا (فشار 1 اتمسفر) صفر است ولی در عمق زیاد با افزایش فشار میزان جذب نیتروژن در بدن افزایش می‌یابد به طوری که میزان جذب نیتروژن در عمق 10 متری هشت برابر بیشتر از سطح دریاست در نتیجه حباب‌هایی از نیتروژن در بدن تشکیل می‌شود که طبق قانون بویل حجم آنها با افزایش عمق به شدت افزایش می‌یابد؛ لذا غواصان پیش از خروج از آب مدتی در ایستگاه‌های برداشت فشار توقف می‌کنند تا حباب‌های نیتروژن به تدریج از بین بروند. بهره‌مند با بیان این که سریع‌ترین جذب نیتروژن از طریق خون و در مغز صورت می‌گیرد، اظهار داشت: ایستگاه‌های برداشت فشار و ضوابط ایمنی غواصی بر اساس میزان جذب در این بافت‌ها که بیشترین جذب را دارند، تنظیم می‌شوند. اگر غواصی، سریع و بدون توقف کافی در ایستگاه‌های برداشت فشار به سطح آب بیاید، حباب‌های نیتروژن فرصت بیشتری برای بزرگ شدن و آسیب زدن به مغز یا فضای بین بافت‌ها و مفاصل خواهند داشت. در زمینه پرواز با هواپیما هم با توجه به این که برعکس اعماق دریا، فشار هوا در حین پرواز کاهش یافته و جذب نیتروژن کم می‌شود با فرود هواپیما و افزایش جذب نیتروژن حباب‌های ریزی در سطح دریا در بدن فرد تشکیل می‌شود که در صورت غواصی فرد پس از پرواز، عوارض ناشی از تشکیل حباب‌های نیتروژن در اعماق آب در فرد تشدید می‌شود؛ بر این اساس بعد از غواصی تا 24 ساعت باید از سفرهای هوایی اجتناب‌ کرد که البته با محاسبات دقیق ارتفاع، می‌توان زمان ممنوعیت پرواز را به طور دقیق‌تر مشخص کرد. این مدرس غواصی با اشاره به این که مواردی از بروز مشکل در اثر عدم رعایت ممنوعیت پرواز پیش و پس از غواصی در کشور گزارش شده است، اظهار داشت: مدارس و مراکز غواصی که توسط مربیان مجرب و دارای مدرک و مجوز رسمی فعالیت دارند، این قبیل ضوابط را رعایت می‌کنند ولی بعضا افرادی که به صورت شخصی غواصی می‌کنند با چنین مشکلاتی مواجه شده‌اند. وی خاطرنشان کرد: تشکیل نیتروژن اضافی اشباع حین غواصی خصوصا در اعماق 30 متر به پایین می‌تواند غواص را به عارضه «مستی نیتروژن» دچار کند. بهره مند تصریح کرد:‌ حباب‌های نیتروژن پس از غواصی خصوصا در ارتفاعات در صورت عدم تطبیق فشار بروز می‌کنند. کهولت سن، مصرف دخانیات و الکل، چاقی بیش از حد و نداشتن سابقه غواصی از عواملی است که احتمال بروز عوارض ناشی از عدم تطبیق فشار حین و پس از غواصی را تشدید می‌کنند. وی در ادامه با بیان این که میزان جذب سایر گازها در خون نیز در اثر تغییرات فشار ناشی از غواصی تغییر می‌کند، اظهار داشت: غواصان علاوه بر مشکلات و عوارض ناشی از تشکیل حباب‌های نیتروژن و مستی نیتروژن به دلیل افزایش جذب CO2 و CO در معرض مسمومیت با این گازها قرار دارند و ممکن است با عوارض مثل سردرد و در نهایت مرگ مواجه می‌شوند. بهره‌مند خاطرنشان کرد: ‌غواصی تا عمق 10 متر معمولا بدون خطر است ولی اتفاقا عمق 10 متر پر خطرترین منطقه از لحاظ تغییرات فشار است به طوری که فشار وارده به غواص به دو اتمسفر می‌رسد. این مدرس غواصی در پایان بر ضرورت توجه به آموزش علمی غواصی در کشور تاکید کرد و گفت: در کشورهایی مثل آمریکا حتی دانشگاه مستقلی تحت عنوان پلی‌تکنیک غواصی وجود دارد و در دانشگاه‌های مختلف دوره‌های چهار ساله کارشناسی (لیسانس) غواصی و علوم دریایی وجود دارد که اصول علمی و مهارت‌های مختلف غواصی معمولی، اشباع و کار با دستگاه‌های مختلف مدار باز و بسته و نیمه باز را آموزش می‌دهند. خوشبختانه به تازگی دو غواصی ایرانی برای اولین بار در انگلستان در دوره‌های غواصی در عمق‌های بسیار بالا شرکت کرده‌اند. انتهای پیام
کد خبرنگار:







این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 50]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن