تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 11 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):هيچ دعايى زودتر از دعايى كه انسان در غياب كسى مى كند، مستجاب نمى شود.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820008918




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

نگاه توأم با رأفت اسلام به حيوانات/ دود نگهداري نامناسب دام‌ها؛ در چشم مصرف‌كنندگان


واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: نگاه توأم با رأفت اسلام به حيوانات/ دود نگهداري نامناسب دام‌ها؛ در چشم مصرف‌كنندگان
گروه اجتماعي: در دين اسلام در رابطه با حقوق حيوانات، دستورات متعددي بيان شده، حال آن‌كه بسياري از حقوق آن‌ها به دليل كسب منفعت، ناخواسته و گاهي از روي محبت ناديده گرفته مي‌شود.


انسان‌ها از ديرباز حيوانات را در كنار خود داشته‌اند، با رشد شهرنشيني رابطه انسان‌ها با حيوانات كم شد، حيواناتي كه در گذشته همراه با زندگي مردم بودند به مكان‌هاي ديگري چون دامداري‌ها و مرغداري‌ها منتقل شدند.

مكان‌هايي كه براي آن‌ها، مثل زندان است براي انسان. جايي كه حتي پايه‌ترين حقوق حيوان ناديده گرفته مي‌شود كه از آن دست مي‌توان به جدا كردن گوساله تازه متولد شده از مادرش اشاره كرد، اين اتفاقات براي سود و منفعت انسان مي‌‌افتد، اشتباه است اگر فكر كنيم حيوان احساس و عاطفه را درك نمي‌كند.

افت تغذيه‌اي شير حيوان مضطرب

از سوي ديگر شيري در پاكت بسته‌بندي مي‌شود و به دست مشتريان مي‌رسد كه از يك حيوان ناراحت و مضطرب گرفته شده است و البته اين شير از لحاظ تغذيه‌اي نيز در شرايط ايده‌آل نيست. وضعيت روحي حيوانات اثر مستقيمي در كيفيت شير آن‌ها مي‌گذارد كه با تجزيه آزمايشگاهي به راحتي مشخص مي‌شود.

در بسياري از آيات قرآن، خداوند به خلقت چهارپايان براي انسان اشاره فرموده است كه از آن دست مي‌توان به آيه 71 سوره يس؛ «أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِكُونَ؛ آيا نديده‏‌اند كه ما به قدرت خويش براى ايشان چهارپايانى آفريده‏‌ايم تا آنان مالك آنها باشند»، آيه 79 سوره غافر: «اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَنْعَامَ لِتَرْكَبُوا مِنْهَا وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ؛ خدا [همان] كسى است كه چهارپايان را براى شما پديد آورد تا از برخى از آنها سوارى گيريد و از برخى از آنها بخوريد» و همچنين به آيه 66 سوره نحل؛ «وَإِنَّ لَكُمْ فِي الأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُّسْقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهِ مِن بَيْنِ فَرْثٍ وَدَمٍ لَّبَنًا خَالِصًا سَآئِغًا لِلشَّارِبِينَ؛ و در دام‌ها قطعا براى شما عبرتى است از آنچه در [لابلاى] شكم آنهاست از ميان سرگين و خون شيرى ناب به شما مى‌‏نوشانيم كه براى نوشندگان گواراست» اشاره كرد.

به نظر مي‌رسد وضعيت دامداري‌ها و مرغداري‌ها نياز به دگرگوني دارد، گرچه اين الگوي پرورش حيوانات از كشورهاي ديگر وارد ايران شده است، اما اكنون در برخي از كشورهاي اروپايي نيز منسوخ شده و به روش قديمي كه همان پرورش حيوانات در مزارع و چمن‌زارهاست روي آورده‌اند، زيرا بازدهي و كيفيت شير و گوشتي كه به‌دست مي‌آيد قابل مقايسه با بازدهي دامداري‌هاي صنعتي نيست، گرچه هزينه بيشتري نيز بايد براي نگهداري حيوانات در مزارع مصرف شود.

اما علاقه انسان به حيوان باعث شد كه برخي از آن‌ها اقدام به نگهداري حيواناتي در محيط خانه و زندگي آپارتماني كنند، حيواناتي نظير سگ كه در گذشته براي پاسداري و محافظت و به‌عنوان سگ گله يا نگهبان نگهداري مي‌شد، اكنون به دلايل بي‌شماري در مواردي در محيط خانه و آپارتمان نگهداري مي‌شود.

نجس بودن يا نبودن سگ

نظرات مختلفي در اين رابطه وجود دارد، برخي چون صراحتاً در هيچ كجاي قرآن به نجس بودن سگ اشاره نشده، آن را نجس نمي‌دانند و اين مسئله را مجوزي براي نگهداري آن در محيط خانه مي‌دانند.

قبل از هر چيز بهتر است مروري نيز بر معني كلمه نجس داشته باشيم، واژه «نجـس» از نظر لغت‌شناسان به معناى كثيفى، ناپاكى، ضد طهارت، ضد نظافت و به معناي پليدى آمده است. در فقه اسلامي نيز نجس به چيزي گفته مي‌شود كه به دليل شدت پليدي بايد از آن اجتناب كرد، گاهي براي نجس نبودن سگ به آيه 3 سوره مائده؛ «حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالْدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلاَّ مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَن تَسْتَقْسِمُواْ بِالأَزْلاَمِ ذَلِكُمْ فِسْقٌ ... ؛ بر شما حرام شده است مردار و خون و گوشت‏‌ خوك و آنچه به نام غير خدا كشته شده باشد و [حيوان حلال گوشت] خفه شده و به چوب مرده و از بلندى افتاده و به ضرب شاخ مرده و آنچه درنده از آن خورده باشد مگر آنچه را [كه زنده دريافته و خود] سر ببريد و [همچنين] آنچه براى بتان سربريده شده و [نيز] قسمت كردن شما [چيزى را] به وسيله تيرهاى قرعه اين [كارها همه] نافرمانى [خدا]ست»، استناد مي‌شود كه در آن سخني از سگ به ميان آورده نشده، در حاليكه در اين آيه چيزهايي كه خوردنشان حرام دانسته شده آمده نه چيزهايي كه نجس هستند.

درباره نجس بودن سگ رواياتي از ائمه(ع) داريم، از اين دست روايات مي‌توان به روايتي از امام صادق(ع) اشاره كرد كه در آن شخصي از امام صادق(ع) درباره نجسي سگ سؤال كرده است و آن حضرت فرموده است: نجس است، آب نيم خورده سگ را دور بريزيد و با آن وضو نگيريد، ظرف آب را ابتدا با خاك و سپس با آب بشوييد. (كتاب وسائل الشيعة، ج 3، باب نجاست كلب، ص 415 – 418).

در آيه 18 سوره كهف خداوند فرموده است: «وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ وَنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَذَاتَ الشِّمَالِ وَكَلْبُهُم بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيدِ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا؛ و مى‌‏پندارى كه ايشان بيدارند در حالى كه خفته‌‏اند و آنها را به پهلوى راست و چپ مى‏‌گردانيم و سگشان بر آستانه [غار] دو دست‏‌خود را دراز كرده [بود] اگر بر حال آنان اطلاع مى‏‌يافتى گريزان روى از آنها برمى‏‌تافتى و از [مشاهده] آنها آكنده از بيم م‌ى‏شدى»، در تفسير الميزان جلد 13 صفحه 355 در رابطه با اين آيه آمده است: كلمه «وصيد» به معناى درگاه خانه است و بعضى گفته اند به معناى آستانه خانه است، و معناى آيه اين است كه: اصحاب كهف كه وضعشان را گفتيم، در حالى آن وضع را داشتند كه سگشان ذراع دست خود را روى زمين پهن كرده بود.

در اين آيه خداوند به ناپاك بودن يا پاكي سگ اشاره‌‌اي نفرموده است اما آن را در رديف انسان نيز نياورده است، در اين آيه به روشني ديده مي‌شود كه محل قرار گرفتن سگ با محلي كه اصحاب كهف قرار داشتند، متفاوت است، سگ بيرون از غار است و اصحاب كهف داخل آن، پس اين آيه را نمي‌توان توجيهي براي نگهداري حيوان در منزل و محيط آپارتمان دانست، در صورتي كه در جامعه كنوني در مواردي شاهد آن هستيم و حيوان در محيط خانه، روي قالي، رختخواب و ... رفت و آمد مي‌كند.

نجس دانستن سگ مجوز آزار حيوان نيست

نجس دانستن سگ به معناي مجوزي براي اذيت و آزار و مطرود كردن حيوان نيست، اينكه سگ موجود باوفايي است بر كسي پوشيده نيست، اين حيوان خصوصيات منحصر به‌فرد و ويژه‌اي دارد كه پروردگارمان براي كمك به نوع بشر در اين حيوان به وديعه نهاده است، دين اسلام اهميت فوق‌العاده‌اي براي حقوق حيوانات قائل شده است.

در روايت است كه روزي پيامبر(ص) براى اصحاب تعريف كرد كه مردى تشنه كام در حالى كه عطش، او را سخت كلافه كرده بود، به چاه آبى رسيد. به درون چاه رفت و از آب آن نوشيد. سپس بالا آمد. ناگهان سگى را ديد كه زبان خود را بيرون آورده است و از شدت عطش خاك مى خورد، مرد گفت: اين سگ نيز تشنه شده است. بار ديگر به درون چاه رفت و كلاه خود را پر آب كرد. آن را با دهان گرفت و بالا آمد و سگ را آب داد. خداوند به پاس اين محبت، وى را مورد مغفرت قرار داد. اصحاب گفتند: اى پيامبر خدا! يعنى ما در برابر كمك به حيوانات نيز پاداش داريم؟ پيامبر فرمود: آرى، كمك به هر جاندارى پاداش دارد. (عبدالكريم بى آزار شيرازى، اخلاق پيامبر، ص 8).

يا در جاي ديگري پيامبر(ص) درباره كسانى كه به حيوان ترحم و مهربانى نمى‌كنند، فرموده است: زنى بر اثر زندانى كردن گربه‌اى كه به او خوراك و آب نداد و آن را رها نساخت تا از حشرات بيابان بخورد، مورد عذاب قرار گرفت. (همراه با پيامبر در قرآن، ص 529).

از اين دست روايات بسيار فراوان از معصومين(ع) نقل شده است و همه آن‌ها بدون استثنا بر رعايت حقوق حيوانات و آزار نرساندن به آن‌ها تأكيد دارند، در اين بين فرقي هم نمي‌كند حيوان حلال گوشت باشد يا حرام گوشت، نجس باشد يا پاك.

شايد در دوره كنوني نياز چنداني به سگ‌هاي گله و نگهبان حس نشود، اما با وجود پيشرفت بشر و اختراع وسايل و تجهيزات گوناگون هنوز هنگام بلاياي طبيعي براي يافتن انسا‌ن‌هاي زنده از زير آوار، نيازمند كمك اين حيوان هستيم و در بسياري از موارد ديگر نيز اين حيوان ياري‌رسان انسان است.

آزار سگ‌ها به قيمت خودخواهي انسان

كلام آخر اينكه انسان نمي‌تواند همنشين خوبي براي حيوان باشد؛ انسان با مجبور كردن حيوان به زندگي در خانه و آپارتمان، بسياري از حقوق آن‌ها را ناديده مي‌گيرد. شايد انسان با قدرتي كه دارد بتواند حيوان را براي هم‌نشيني انتخاب كند اما آيا در شرايط مساوي آن‌ حيوان هم اگر قدرت انتخاب داشت، راضي مي‌شد آزادي خود را به همنشيني با انسان بفروشد، خودخواهي انسان است كه به‌خاطر خود، حيوان را از حقوق طبيعي‌‌اش محروم مي‌سازد.

نويسنده: ليلا شرف، مهندس صنايع غذايي

سه شنبه 3 دي 1392





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]
[مشاهده در: www.iqna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 78]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن