واضح آرشیو وب فارسی:مهر: مرثيه سرايي در آيينه آداب و رسوم تركهاي خراسان/نمايش عزاداري فولكوريك در اربعين حسيني
مشهد - خبرگزاري مهر: آيين "گل مالي" و " افروختن شمع" تنها نمونه اي از آداب و رسوم مرثيه سرايي تركهاي خراسان رضوي است و در اين ميان همواره در فرهنگ عزاداري آنان ميراث معنوي زنجير زني و سرايش اشعار مذهبي، نسل به نسل و سينه به سينه به آيندگان منتقل شده است.
به گزارش خبرنگار مهر، تركهاي خراسان رضوي با آيين ها و رسوم متفاوتي همچون گل مالي و افروختن شمع، مراسم ماه محرم و عزاداري اربعين حسيني را برگزار مي كنند كه در اين ميان تعزيه خواني يكي از همان آدابي است كه با شيوه هاي خاصي در چندين روز پيش از آغاز ماه محرم اجرا مي شود و در روز اربعين به نقطه اوج خود مي رسد.
تعزيه خواني براي برپا داشتن مجلس عزاي حسين بن علي (ع) و نمايش دادن وقايع كربلا و حوادثي كه بر سر برخي از ائمه آمده، اجرايي مي شود و در اين ميان تعزيه در واقع همان نمايش مذهبي و شبيه خواني است.
نمايش عزاداري فولكوريك در اربعين حسيني
اجراي مراسم تعزيه خواني سالهاي متمادي است كه در قهوه خانه ها و گردهمايي بزرگ در ميدان هاي اصلي اين استان برگزار مي شود و اين آيين در حقيقت نمايش عزاداري فولكوريك تركها در اربعين حسيني است.
پرده خواني، خطبه خواني، مصيبت خواني و روزه خواني يكي از برنامه هاي مهمي است كه در قالب تعزيه به نمايش در مي آيد و سپس هنرمندان هنرهاي نمايشي و تعزيه با ارائه برنامه هاي تعزيه خواني به ميدان آمده تا از اين طريق ميثاق خود را با حماسه سترگ كربلا و قيام حضرت ابا عبدالله الحسين(ع) و ياران وفادارش به منصه ظهور رسانند.
آيين "گل مالي"
در اين ميان آيين گل مالي نيز يكي از رسوم ويژه اي است كه از روي عشق و علاقه وافر توسط تركهاي خراسان كه از دير باز به شجاعت و شهامت و دلدادگي به اهل بيت (ع) معروف بوده اند در ايام ماه محرم به ويژه اربعين حسيني برگزار مي شود.
خراسان رضوي به ويژه تركهاي اين منطقه هر ساله در عزاي امام حسين (ع) رخت سياه بر تن مي كنند و در روزهاي تاسوعا و عاشورا و اربعين حسيني بر سر و صورت خود گل مي مالند و در فراق سرور و سالار شهيدان با آداب خاصي به سينه زني مي پردازند.
عزاداران با شنيدن طنين اذان ظهر در گوشه خيابان به نماز مي ايستند
آنان پيش از گل مالي ابتدا وضو مي گيرند و آنگاه با ماليدن گل بر سر و صورت خود در چند قدمي حرم مطهر و يا در گوشه و كنار تكايا و مساجد با زنجير زني و سينه زني به ياد امام حسين (ع) اشك ماتم مي ريزند و سپس با شنيدن طنين اذان ظهر در گوشه كوچه و خيابان به نماز مي ايستند.
رسم "افروختن شمع"
خراساني ها پس از 40 روز گريستن در سوگ و شب زنده داري براي امام حسين (ع) در شب اربعين به مساجد مي روند و براي برآورده شدن حاجات و خواسته هاي خود شمع روشن مي كنند و اين مراسم در بين تركهاي خراسان رضوي به آيين شمع گرداني معروف شده است.
پذيرايي هيئات مذهبي با خرما و چاي
در روز اربعين حسيني بر در منازل تمامي خراساني ها خاصه تركان اين ديار خرما، چاي و شله زرد براي پذيرايي از هيئات مذهبي در كوچه ها و محلات قرار داده مي شود و اين رسم يكي از رسوم كهني است كه در اين سرزمين براي گراميداشت ياد و خاطره سرور و سالار شهيدان انجام مي گيرد.
همچنين كاروانهاي عزا چند روز پيش از اربعين مسير حركت خود به سمت حرم رضوي را مشخص مي كنند و با گذر از كوچه ها و محله ها و كوبيدن بر سنج و طبل مردم را به تماشاي عزاداري فرا مي خوانند؛ در اين روز بيشتر مردم با هيئات مذهبي براي تشرف به حرم رضوي همراه مي شوند.
تشرف با پاي برهنه به حرم رضوي و قرائت زيارت عاشورا و مرثيه سرايي در طول راه يكي از آداب و رسومي است كه ساليان سال در ايام محرم به ويژه روزهاي تاسوعا، عاشورا و اربعين حسيني توسط مردم دلسوخته ترك زبان خراسان رضوي انجام مي شود.
...........................
گزارش: مرضيه صاحبي
كد خبر: 2200911
تاريخ مخابره : ۱۳۹۲/۱۰/۲ - ۱۰:۰۸
دوشنبه 2 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 62]