واضح آرشیو وب فارسی:برنا نيوز: مسافري در مسير جاده ابريشم
از مهمترين ويژگيهاي عصر صفوي، گسترش روابط خارجي با كشورهاي اروپايي بود. اين موضوع به مسافرت بسياري از جهانگردان اروپايي به ايران منجر شد، از جمله اين افراد ميتوان به ژان شاردن اشاره كرد كه سفرنامه او زمينه آشنايي بيشتر جوامع اروپايي را با سرزمين ايران فراهم آورد.
ژان شاردن، شانزهم نوامبر سال ۱۶۴۳ در پاريس به دنيا آمد. وي فرزند جواهر فروشي ثروتمند بود. شاردن حدود سال 1664 براي تجارت و جستجوي جواهرات روانه مشرق زمين شد و در صدد برآمد از طريق ايران راهي هندوستان شود. شاردن طي سفر هاي خود به ايران با دو پادشاه صفوي؛ شاه عباس دوم و شاه سليمان ملاقات داشت و طي سال ها اقامت در ايران زبان فارسي را بخوبي فرا گرفت.
شاردن پس از بازگشت به اروپا، مشاهدات سفر خود در ايران را به چاپ رساند. اين سفرنامه به زبان فرانسه تاليف شد. در اين سفرنامه شاردن به تشريح كلي اوضاع سياسي، اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و مذهبي ايران پرداخته است و باورها و عادات ايرانيان و تاريخ و جغرافياي اين سرزمين را تشريح كرده است. توصيف شاردن از شرايط جامعه ايراني در عصر صفوي، الهام بخش آثار برخي از نويسندگان و متفكران اروپايي همچون منتسكيو، ولتر و روسو شد.
گزارش هاي شاردن درباره راه و رسم زندگي مردم، آيين دربار، وضعيت اصناف و معماري از دقت بالايي برخوردار است.شاردن تحت تاثير شرايط جديد اروپا ضمن بيان گزارش هاي خود از جامعه ايران به مقايسه آن با جوامع اروپايي پرداخته است.
شاردن ايرانيان را داراي روحيه اي متعادل مي داند كه به علت تنوع آب و هوايي، از آداب و رسوم متنوعي نيز برخوردار هستند. از نظر وي ايرانيان به علت روابط محدود با ديگر نقاط جهان، تصور درستي از دنياي خارج نداشتند.
شاردن مردم ايران را برخوردار از تسامح مذهبي مي داند، و معتقد است قدرت پادشاهان صفوي در مقايسه با پادشاهان اروپايي، قدرتي مطلق است. شاه صفوي صاحب اختيار مشاغل و امور حكومتي بود و تمام طبقات اجتماعي از وي به صورت كامل اطاعت مي كردند. وي قدرت اشراف و بزرگان ايراني را در مقايسه با همتايان اروپايي خود بسيار اندك مي دانست.
شاردن شيوه آموزشي در مدارس عصر صفوي را همان روال گذشتگان مي داند كه در دنياي جديد جايي نداشت. علوم تدريسي در اين مدارس مبتني بر صرف و نحو، كلام، فلسفه، رياضيات، نجوم، طب قديم و ادبيات عرب بود و هيچ خبري از دانش هاي جديد اروپايي نبود.
شاردن فعاليت علمي در ايران عصر صفوي را فاقد ضابطه مشخص علمي مي داند و اعتقاد دارد دانشمندان ايراني با كلي نگري و كلي گويي صرفا به آراي قدما مي پردازند و هيچ شناختي از علوم جديد ندارند. به اعتقاد شاردن در عصر صفوي، علوم ديني از اعتبار و ارزشي بيشتر از علوم طبيعي برخوردار بود و از اقبال بيشتري بهره مي برد.
استقبال از سفرنامه شاردن، در زمان حيات وي در اروپا بسيار گسترده بود و اين كتاب بارها تجديد چاپ يا به زبان هاي ديگر اروپايي ترجمه شد. احتمالا اطلاعات مطرح شده در اين سفرنامه مي توانست اروپاييان را كه در آغاز راه استعمار مشرق زمين قرار داشتند، ياري دهد.
مهناز نگهي / جام جم
پنجشنبه 28 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برنا نيوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 44]