محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803176167
گزارشبهره وري و صرفه جويي، قرباني اجرا نشدن قانون در بودجه‌ريزي عملياتي
واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: گزارشبهره وري و صرفه جويي، قرباني اجرا نشدن قانون در بودجه‌ريزي عملياتي
حامد رحيم‌پور- بودجه نمايانگر همه برنامه ها و فعاليت هاي دولت بوده و نقش بسيار مهم و حياتي در توسعه اقتصاد ملي ايفا مي كند. بسياري از كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه دنيا، در تلاش هستند به منظور افزايش بهره وري و برقراري ارتباط ميان اهداف استراتژيك وكلان با برنامه هاي عملياتي، نظام هاي بودجه بندي خود را به يك نظام عملكرد محور يا عملياتي تغيير دهند. اين كشور ها با پذيرش نظام بودجه ريزي عملياتي، بين اعتبارات منظور در بودجه و عملكرد دستگاه هاي اجرايي رابطه اي شفاف و قابل درك بر قرار كرده اند.در اين ميان جايگزيني نظام بودجه ريزي عملياتي با هدف بازنگري در برنامه ريزي و ارزيابي مديريت فعاليتهاي دولتي از اهميت در خور ملاحظه اي برخوردار است. وجه تمايز اين نظام با نظام بودجه ريزي برنامه اي، تكيه آن بر اهداف و نتايج حاصل از هزينه هاي فعاليت ها و پاسخ دادن به اين سوال است كه در آمدهاي دولت براي توليد چه كالا و خدماتي خرج مي شود و نتايج آن چه تاثيري بر زندگي شهروندان دارد.
نظام بودجه ريزي عملياتي
بودجه عملياتي، يك برنامه سالانه به همراه بودجه سالانه است كه رابطه ميان ميزان وجوه تخصيص يافته به هر برنامه با نتايج به دست آمده از اجراي آن برنامه را نشان مي دهد. اين نوع بودجه، تمامي فعاليت هاي مستقيم و غيرمستقيم مورد نياز در برنامه و تخمين دقيقي از هزينه فعاليت ها را در بر مي گيرد. ويژگي اصلي نظام برنامه ريزي مبتني بر عملكرد (نظام بودجه ريزي عملياتي) تلفيق اهداف نظام مديريت بودجه با پاسخگويي مناسب است. به بيان ديگر عملكرد خوب تشويق مي شود و عملكرد بد مورد تنبيه قرار مي گيرد. در واقع مديري كه بهتر عمل مي كند بايد بودجه بيشتري به فعاليت هايش تخصيص داد و مديراني كه عملكرد مناسبي ندارند تنبيه مي شوند. در اين روش،منابع بودجه به اهداف مورد نظر در قالب برنامه به نحوي كارا و اثر بخش تخصيص مي يابد.
پيشينه بودجه ريزي عملياتي در ايران
اصلاح نظام بودجه بندي از سال 1378 در سازمان مديريت و برنامه ريزي مورد توجه قرار گرفت و در طرح دو مرحله اي كه در همين زمينه تهيه و به تصويب ستاد اقتصادي دولت وقت رسيد، تهيه بودجه به روش عملياتي به عنوان يك هدف ميان مدت مورد توجه قرار گرفت. از سال 1380 در احكام مندرج در قوانين بودجه سالانه، دولت مكلف به انجام اقدامات لازم براي اصلاح نظام بودجه بندي شده است كه يكي از محورهاي اساسي اين اصلاح، تهيه و تنظيم بودجه به روش عملياتي مي باشد. در ماده 219 قانون برنامه پنجم توسعه نيز نسبت به اين امر تاكيد شده است. در بخشي از اين ماده آمده است: «به منظور استقرار نظام بودجه ريزي عملياتي، دولت موظف است تا پايان سال دوم برنامه به تدريج زمينه هاي لازم را براي تهيه بودجه به روش عملياتي در كليه دستگاه هاي اجرايي فراهم آورد.» علاوه بر اين از سال 1381 در بخشنامه بودجه و از طريق دستور العمل و فرم هاي خاص از دستگاه هاي اجرايي خواسته شد، اعتبارات هزينه اي (جاري) خود را بر حسب هزينه كل و هزينه واحد هر فعاليت مربوط به برنامه هاي ذيل دستگاه مربوطه پيشنهاد دهند. اما اكنون پس از گذشت بيش از 10سال از آغاز حركت دولتهاي گذشته به سمت استقرار نظام بودجه ريزي عملياتي، آن چه كه اكثر صاحب نظران و متخصصان بودجه در داخل كشور به آن اذعان دارند اين است كه در صد تغيير نظام بودجه بندي كشور از حالت ورودي محوري به حالت خروجي محوري كم و ناچيز بوده است و تاكنون نتايج و دستاوردهاي مورد نظر حاصل نشده است.
فقط 4 دستگاه بودجه عملياتي در سال 93 تدوين كردند
در همين حال سخنگوي دولت در نشست خبري خود كه به تشريح بودجه 93 پرداخته است، تنها خبر از برنامه ريزي چهار دستگاه براي بودجه ريزي بر مبناي عملكرد داده است. به گزارش خراسان نوبخت تاكيد كرد: اين درحالي است كه ساير دستگاه ها موظف بودند تا در اين مسير حركت كرده و بودجه سال آينده خود را قطعا عملياتي تهيه نمايند كه اگر اين گونه نباشد بودجه آن ها بر مبناي صفر تهيه خواهد شد.
بيش از 40 سال است بودجه ريزي عملياتي مغفول مانده است
ازسوي ديگر عضو كميسيون برنامه وبودجه با رد خبر دكتر نوبخت مبني بر تدوين بودجه عملياتي 4 دستگاه در سال 93 افزود: بيش از چهل سال است بودجه ريزي عملياتي مغفول مانده است. الياس نادران در گفت وگو با خراسان با بيان اين كه نظام بودجه ريزي عملياتي در عمل هيچ توفيقي نداشته است اظهار داشت: مطمئنا يكي از اهداف اصلي پيگيري نظام بودجه ريزي عملياتي، صرفه جويي هاي ناشي از اجراي آن و به دست آوردن منافع بالا براي تمامي دستگاه هاي اجرايي كشور بوده است اما براي اجراي آن تلاشي صورت نگرفته است.دكتر نادران با بيان اينكه بودجه عملياتي زمينه اي براي ارزيابي و نظارت دقيق بر تحقق اهداف و برنامه هاي دولت فراهم مي كند، اظهارداشت: بررسي و شناسايي مشكلات پيش روي استقرار بودجه ريزي عملياتي ضروري است.
چاره اي جز بودجه ريزي مبتني بر عملكرد نيست
در همين رابطه مشاور معاونت برنامه ريزي و راهبردي رئيس جمهور بيان كرد: اگر دولت قصد تقويت بهره وري، اثربخشي و كارآمدي بودجه و همچنين كاهش هزينه ها را دارد چاره اي جز استقرار نظام بودجه ريزي مبتني بر عملكرد ندارد. وي تأكيد كرد: اجراي اين روش از بودجه ريزي كار چندان آساني نبوده و نيازمند عزم و اراده محكم و مستمر مسئولان است.محمد كردبچه در گفت وگو با ايسنا با اشاره به اين كه از مهمترين چالش هاي اجراي بودجه ريزي مبتني بر عملكرد در شروع كار تعيين شاخص هاي عملكرد و اهداف كمي آن هاست، گفت: از آن جايي كه براي هر يك از فعاليت ها بايد شاخص عملكرد تعيين و اهداف كمي مشخص شود قاعدتا طبق قانون برنامه و بودجه بايد براي دستيابي به اهداف سند چشم انداز، برنامه پنج ساله و سالانه تهيه و سپس بودجه هر سال بر اساس همين برنامه هاي سالانه، در جهت تحقق آن ها نوشته شود.
پاسخگويي، يكي از اهداف برنامه ريزي عملياتي
دكتر كردبچه با بيان اين كه بايد براي هر يك از فعاليت هاي دستگاه استانداردسازي انجام و بر مبناي آن استاندارد، هر مديري با واحدهاي زيرمجموعه خود تفاهم نامه عملكرد مبادله كند، توضيح داد: در تفاهم نامه عملكرد عنوان مي شود كه آن واحد در زمان مشخص شده چه مقدار فعاليت با چه ميزان هزينه انجام دهد. البته در اين تفاهم نامه عملكرد اختيارات لازم به مدير براي مديريت نيروي انساني تفويض خواهد شد، به عبارتي از يك سو اختيارات مدير افزايش مي يابد اما از سوي ديگر مدير بايد پاسخگوي اهداف خود نيز باشد، اين در حالي است كه وجود سياست تشويق و تنبيه به عنوان نظام انگيزشي به پيشبرد اهداف كمك مي كند.كردبچه با اشاره به ويژگي هاي بودجه ريزي بر مبناي عملكرد، صرفه جويي و اثربخشي مخارج دولت را ازجمله ويژگي هاي آن برشمرد. وي گفت: اين روش بودجه ريزي بين بودجه دولت و اهداف كمي ارتباط برقرار كرده و بودجه را هدفمند مي كند.
محو شدن بودجه ريزي عملياتي در سال هاي اخير
مشاور معاونت برنامه ريزي رئيس جمهور با بيان اين كه استقرار كامل اين روش بودجه ريزي به زمان نياز دارد و طي يك يا دو سال امكان پذير نيست، گفت: متأسفانه از سال ۸۷ بودجه ريزي مبتني بر عملكرد متوقف شد و در قانون بودجه سال ۸۶ سايه كمرنگي از اين روش بودجه ريزي ديده شد و در سال هاي بعد به طور كلي محو شد. در قوانين بودجه سال هاي بعد آثاري از بودجه ريزي مبتني بر عملكرد ديده نشد و ارتباط بين اهداف كمي و ارقام بودجه از بين رفت.
عزم جدي، مهم ترين نياز اجرايي كردن بودجه عملياتي
كردبچه تصريح كرد: عزم و اراده جدي در مقامات بالاي سياسي و اجرايي كشور و به ويژه در دولت براي اصلاحات بودجه ريزي بايد وجود داشته باشد. وي ادامه داد: در واقع عدم باور به اين روش بودجه ريزي نه تنها موجب توقف اين روش شد بلكه پس از آن بيشتر اقدامات در جهت عكس بودجه ريزي مبتني بر عملكرد انجام شد.كردبچه با بيان اين كه در اين روش بودجه ريزي اصل بايد بر تحقق اهداف كمي مورد نظر برنامه هاي سالانه باشد، افزود: براي دستيابي به اين اهداف تفاهم نامه هاي عملكردي بين روساي دستگاه هاي اجرايي و واحدهاي مجري مبادله مي شود و به موجب اين تفاهم نامه ها براي تحقق اهداف اختياراتي به واحد مجري تفويض مي شود و براي تحكيم آن از نظامي انگيزشي استفاده مي شود. مديري كه بهتر عمل مي كند بايد بودجه بيشتري به فعاليت هايش تخصيص داد و مديراني كه عملكرد مناسبي ندارند تنبيه مي شوند.
وعده اجرايي شدن بودجه نويسي بر مبناي عملكرد در سال ۹۴
وي خاطرنشان كرد: طي چند سال گذشته متأسفانه نظام بودجه ريزي ما بر مبناي چانه زني بوده است، در دولت دستگاه ها به دنبال كسب اعتبارات بيشتر هستند و در مجلس نيز نمايندگان به دنبال بودجه بيشتر براي پروژه هاي استان خود هستند بدون اين كه مبتني بر اصول علمي باشد. كردبچه با بيان اين كه بودجه نويسي بر مبناي عملكرد تنها براي سال ۸۵ انجام شد، افزود: به نظر مي رسد براي سال ۹۳ فرصت كافي براي انجام اين كار را نداريم اما به طور يقين براي سال ۹۴ به طور كامل اجرايي خواهد شد.
موانع موجود براي استقرار نظام بودجه ريزي عملياتي
در پژوهشي كه در زمينه شناسايي موانع و مشكلات موجود در استقرار نظام بودجه ريزي در دستگاههاي اجرايي كشور انجام گرفته است، فقدان آشنايي مديران با منافع و مزاياي استقرار نظام بودجه ريزي عملياتي و عدم آموزش هاي كافي ولازم در اين زمينه به عنوان مهم ترين موانع اين موضوع يادشده است. همچنين بي انگيزگي مديران و كاركنان سازمانها و دستگاه هاي دولتي به علت سهيم نبودن آنها در مزايا و منافع حاصل از اجراي مطلوب اين روش بودجه بندي و نبود ابزارهاي تشويقي براي آنها يكي از موانعي است كه اجراي بودجه ريزي عملياتي را با چالش مواجه مي كند. همچنين نقص و خلاء قوانين و مقررات در اين زمينه بسيار قابل توجه است.
نقش دستگاه هاي نظارتي در استقرار بودجه ريزي عملياتي
پر واضح است تا زماني كه دستگاه هاي نظارتي نظير ديوان محاسبات كشور،سازمان حسابرسي و وزارت امور اقتصاد ودارايي همچون گذشته فقط به چگونگي مصرف منابع مالي توجه نمايند (نظارت سنتي و ورودي محور) و نتايج حاصل از مصرف منابع، مورد ارزيابي و نظارت دقيق قرار نگيرد، همچنين به بررسي اينكه اعتبارات صرف شده تا چه ميزان مطالبات مردم را محقق كرده، چه ميزان به توليد ناخالص داخلي كشور كمك شده،چه ميزان به توسعه كشور كمك شده و... نپردازند و مديران نيز در قبال مصرف منابع و نتايج عملكرد خويش در برابر نهادهاي نظارتي پاسخگو نباشند، نمي توان انتظار تحول در خور ملاحظه اي در اين خصوص داشت.
چهارشنبه 27 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[مشاهده در: www.khorasannews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 106]
-
اقتصادی
پربازدیدترینها