محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826260401
مذاكرات نمرده بلكه با مانع برخورد كرده؛ راه سختي مقابل ما و ۱+۵ است
واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: مذاكرات نمرده بلكه با مانع برخورد كرده؛ راه سختي مقابل ما و ۱+۵ است
ظريف:
متن كامل گفت‌وگوي يك ساعته محمد جواد ظريف با ديويد ايگناتوس، خبرنگار روزنامه واشنگتن پست كه ايسنا منتشر كرده، چنين است:
* ايگناتوس: بگذاريد با اشاره به وضعيت مذاكرات شروع كنم. پس از اينكه هيات شما روز جمعه (22 آذر) مذاكرات فني در وين را ترك كرد، همكارتان عباس عراقچي گفت كه اقدام آمريكا براي تقويت اعمال تحريم‌هاي موجود خلاف روح توافق ژنو است و افزود كه ايران در حال بررسي "يك پاسخ مناسب" است. آيا مي‌توانيد توضيح دهيد كه به عقيده شما موضع ايران چگونه بايد باشد؟
ظريف: ما به اطمينان از اينكه اين پروسه كه ما آغاز كرديم و به شجاعت زيادي از جانب ما براي رسيدن به اين توافق نياز داشت، به يك نتيجه رضايت‌بخش كه همه الزامات توافق موقتي ژنو را رعايت مي‌كند متعهد هستيم، يعني اينكه در ايران برنامه غني‌سازي داشته باشيم و در عين حال نگراني‌ها و نيز محدوديت‌هاي اعمال شده توسط جامعه بين‌المللي رفع شود. اين هدف ماست. ازآنجا كه ما معتقديم برنامه‌مان منحصرا براي مقاصد صلح‌آميز است، قصد نداريم هيچگونه شك و ترديدي درباره ماهيت منحصرا صلح‌آميز برنامه‌مان باقي بگذاريم. بنابراين از طرف ما، ما معتقديم كه رسيدن به توافق بسيار آسان است. البته براي رسيدن به آن به اراده سياسي جدي و حسن‌نيت نياز است.
اكنون اظهاراتي از واشنگتن شنيده مي‌شود. ما مي‌دانيم كه تهران و واشنگتن و ساير اعضاي گروه 1+5 جوامع يكپارچه‌اي نيستند، حتي حكومت‌هاي يكپارچه‌اي نيستند. ما ديدگاه‌هاي مختلفي در ايران داريم. برخي از آنها با صراحت و شدت توسط مخالفان توافق ابراز شده است، تا جايي كه حتي برخي از آنها خواستار كنار گذاشتن من شده‌اند. به عقيده من اين در يك جامعه دموكرات كه در آن نيروهاي مختلف، ديدگاه‌هاي سياسي مختلف و شاخه‌هاي مختلف دولتي كه براي بررسي و ايجاد تعادل در اعمال قدرت سياسي عمل مي‌كنند، عادي است. همين درباره آمريكا نيز صدق مي‌كند. من فكر مي‌كنم كاملا طبيعي است كه قانونگذاران آمريكايي نگران باشند.
ما همه اميدواريم كه هم مخالفان ما و هم مخالفان شما در آمريكا بيش از هرچيزي به فكر امنيت ملي كشورشان باشند. من اين را درباره هردو طرف مي‌گويم و تنها روي يكي متمركز نيستم. ولي معتقدم كه به دليل سياست‌هاي بخش‌هاي مختلف داخل آمريكا و سلطه‌گري سياست‌هاي آنها گاهي منافع ملي در اين پروسه اشتباه گرفته مي‌شود. ولي اين چيزي نيست كه من بايد بگويم. اين يك مسئله داخلي براي آمريكاست و من معتقدم كه مردم و دولت آمريكا به خوبي از پس حل آن برمي‌آيند. ولي وقتي صداهايي از داخل دولت مي‌شنوي كه منطق مذاكرات را زير سؤال مي‌برد، اين غيرقابل تحمل مي‌شود، چه نقض مفاد طرح اقدام ژنو باشد و چه نباشد. ولي اگر اظهاراتي شنيده شود كه با هدف مذاكرات تضاد دارد و از داخل دولت به گوش مي‌رسد، اين نتيجه بسيار معكوس خواهد داشت. بنابراين ما بايد توجه شركاي مذاكراتي‌مان را با شديدترين لحن به اين مسئله جلب كنيم و فكر مي‌كنم ما اين كار را كرديم. اين به اين مفهوم نيست كه مذاكرات مرده است. اين يعني مذاكرات به مانعي برخورده است. همانطور كه مارك تواين گفته است، خبر مرگ آن شديدا اغراق شده است.
بنابراين من معتقدم كه ما بايد ارزيابي مجددي درباره آنچه مي‌خواهيم انجام دهيم يا داشته باشيم. همه بايد اين كار را بكنند، با اين ديدگاه كه اين موانع بايد برداشته شود تا بتوانيم پيش برويم، به ميز مذاكرات بازگردند. ما اين كار را با حسن‌نيت انجام مي‌دهيم، با اراده سياسي و عزم راسخ نه تنها براي اجراي اولين گام بلكه براي رسيدن به توافق نهايي در كمترين زمان ممكن كه به عقيده ما به نفع همگان است و هرگونه تلاشي براي اختلال در آن بايد متوقف شود، زيرا نتيجه منفي خواهد داشت.
* ايگناتوس: آيا توضيحي از دولت آمريكا درباره معنا و هدف اظهارات ديويد كوهن، وزير خزانه‌داري آمريكا كه فكر مي كنم منظورتان از اظهارات دولتي همان بود، دريافت كرده‌ايد؟
ظريف: ما گفت‌وگو‌هاي تلفني داشته‌ايم. بگذاريد اين طور بگويم، ما تماس‌هايي با اعضاي گروه 1+5 داشتيم و در چند روز گذشته درباره اين مسئله صحبت كرده‌ايم و من فكر مي‌كنم اين گفتوگوها ادامه خواهد داشت. اين اولين براي نيست كه ما لازم ديده‌ايم كه هم در گفت‌وگو‌هاي علني و هم در گفت‌وگو‌هاي خصوصي در حاشيه مذاكرات با گروه 1+5 شركت كنيم. اين بدون شك يك مورد از آنهاست. من با مقامات آمريكايي و همينطور سايرمقامات گروه 1+5 و نيز كاترين اشتون صحبت كرده‌ام و همه دنبال احتمالاتي براي حركت به جلو هستند.
* ايگناتوس: آيا آمريكا‌يي‌ها چيزي گفته‌اند كه نگراني شما درباره اينكه اظهارات كوهن "روح ژنو" را خدشه‌دار كرده است، را برطرف كرده باشد؟
ظريف: خوب، ترجيح مي‌دهم گفت‌وگو‌هاي خصوصي، خصوصي باقي بمانند. دوست ندارم درگير ديپلماسي عمومي شوم. اما چيزي كه مي‌توانم بگويم اين است كه ما در گفتوگوها براي اطمينان از اينكه همه به ژنو متعهد هستند، شركت داريم. چيزي كه من از جان كري و خانم اشتون شنيده‌ام اين است كه آنها به نهايي كردن زودهنگام پروسه ژنو با هدف رسيدن به يك توافق جامع متعهد هستند. من در اين هدف شريكم. من مطمئنم كه ما در مسيرمان به موانع ديگري بر خواهيم خورد. اين يك پروسه بسيار دشوار است (نه به اين دليل كه رسيدن به هدف آن دشوار است، بلكه به دليل اينكه مداليته‌هاي رسيدن به هدف دشوار هستند)، زيرا در ايران فقدان اعتماد وجود دارد، زيرا مردم و دولت ايران نسبت به نيات طرف مقابل شك دارند و آنها نيز نگراني‌هايي درباره نيات ما دارند. بنابراين اين پروسه دشوار خواهد بود. مسير پرپيچ و خمي را پيش‌رو داريم. متأسفانه نيروهايي بسيار قوي وجود دارند كه سعي مي‌كنند در اين پروسه اختلال ايجاد كنند. ما بايد از اين مسئله آگاه باشيم و بايد با ذهن باز عمل كنيم.
* ايگناتوس: فقط مي‌خواهم شفاف‌سازي كنم: شما گفتيد كه با كري و اشتون گفت‌وگو كرديد و احتمالا منظورتان گفت‌وگو‌هاي اخير بود. درست است؟
ظريف: خوب، ما هرگز ارتباطات را قطع نكرديم و گفت‌وگو‌هايي انجام شده است.
* ايگناتوس: پس از اظهارات كوهن، به نظر مي‌رسد كه كري به شفاف‌سازي آن كمك كرد كه اين به شما اطمينان مي‌دهد.
ظريف: من سخنگوي آقاي كري نيستم. مي‌توانم بگويم كه ارتباطاتي برقرار كرديم. سرگئي لاوروف (وزير امور خارجه روسيه) به اين جا (ايران) آمده بود و ما مذاكراتي طولاني داشتيم.
* ايگناتوس: چه زماني؟
ظريف: چهارشنبه (11 دسامبر) من با خانم اشتون، هم قبل و هم بعد از چهارشنبه گفت‌وگو كردم. من با سايرين از جمله كري گفت‌وگو كردم. يا شايد بايد بگويم آنها با من ارتباط برقرار كردند.
* ايگناتوس: باراك اوباما هفته گذشته در سخنراني‌اش در نهاد سابان در واشنگتن گفت كه احتمال رسيدن به يك توافق قابل قبول و يك راه‌حل جامع را 50- 50 مي‌داند. كنجكاوم بدانم ارزيابي شما چيست و آيا فكر مي‌كنيد اين يك ارزيابي منصفانه است يا نااميد كننده؟
ظريف: خوب، همانطور كه گفتم به عقيده من رسيدن به يك توافق چندان دشوار نيست، زيرا هدف اصلي چيزي نيست كه مجادله آميز باشد. اين مسير پرپيچ و خم خواهد بود و بسته به اراده سياسي طرف‌هاي دخيل در آن و تأثير سياست‌هاي نهادهايي كه در اين مذاكرات حضور داشته‌اند، ممكن است به توافق برسيم يا نرسيم. من نمي‌توانم عددي براي آن تعيين كنم. من اهل قمار نيستم، بنابراين نمي‌توانم رقمي روي آن بگذارم. ولي ما با هدف حل صد درصدي اين موضوع اين پروسه را آغاز كرديم. ولي ما هميشه محدوديت‌هاي خود را داريم. هركسي نگراني‌هايي دارد كه بايد رفع شود و ما براي حل نگراني‌هاي معقول آماده‌ايم.
* ايگناتوس: اجازه بدهيد درباره مسائل مشخصي كه هم توسط اوباما و هم توسط مقامات دولتي مطرح شده است صحبت كنم. توافق موقتي مي‌گويد كه تحت راه‌حل "جامع" ايران حق برنامه هسته‌اي غيرنظامي تحت معاهده منع گسترش تسليحات هسته‌اي (ان.پي.تي) را دارد و در بخش ديگري مي‌گويد كه راه‌حل جامع شامل توانايي غني‌سازي تحت محدوديت‌ها و شفافيت‌ها خواهد بود. بنابراين چيزي كه مقامات آمريكايي مي‌گويند اين است كه اين پايه و اساس (توافق) است. ولي ما فكر مي‌كنيم كه راكتور آب سنگين اراك و هر راكتور آب سنگين ديگري انسجامي با نيازهاي يك برنامه غيرنظامي ندارد؛ ما فكر مي‌كنيم كه 19 هزار سانتريفيوژ انسجامي با يك برنامه غيرنظامي محدود كه در توافق ژنو شرح داده شد ندارد؛ ما فكر مي‌كنيم كه تأسيسات مستحكم شده در داخل يك كوه در فردو انسجامي با يك برنامه غيرنظامي محدود ندارد. سؤال اين است: در اطمينان دادن به گروه 1+5 درباره اينكه ايران به دنبال يك برنامه غيرنظامي محدود است، آيا شما آماده مذاكره درباره محدوديت‌ها در زمينه نكاتي كه گفتم هستيد؟
ظريف: تكرار مي‌كنم، من باور ندارم كه ما لازم است به طورعلني مذاكره كنيم. مذاكرات بهتر است به صورت خصوصي صورت بگيرد. ولي بگذاريد به حقايقي در اين زمينه اشاره كنم. اول اينكه اين گفتوگوها بر مبناي چند اصول قرار دارند كه باراك اوباما در نامه‌هايش هم به رهبر معظم ايران و هم به رئيس جمهور ايران مطرح كرد. منظور از اين اصول اصل برابري، احترام متقابل و منافع دوجانبه است. بنابراين ما بايد اين مذاكرات را براساس اين اصول انجام دهيم. يعني بايد به درك متقابل برسيم و سعي نكنيم چيزي را تحميل كنيم. همانطور كه مي‌دانيد ايرانيان هرگز دستورات نيروهاي خارجي را نپذيرفته‌اند و اين مسئله نيز از اين قاعده مستثني نيست. فشاري كه اعمال شده است و آمادگي زندگي كردن با اين فشار نشان‌دهنده خودداري ايران از پذيرش فشار و ارعاب است. بنابراين اصل برابري مسئله مهمي براي ماست.
* ايگناتوس: منظورتان از اصل برابري چيست؟ يك توضيح ساده ارائه كنيد.
ظريف: يك توضيح ساده اين است كه ما درصدد تحميل اينكه يك راه‌حل بايد چگونه باشد به آنها برنخواهيم آمد و علاوه بر آن راه‌حلي را كه آنها به ما تحميل كنند نخواهيم پذيرفت. ما قرار است نگراني‌ها درباره اينكه ايران سلاح هسته‌اي توليد نمي‌كند يا شرايطي را ايجاد نمي‌كند كه نگراني‌هايي درباره يك برنامه هسته‌اي تسليحاتي ايجاد كند را رفع كنيم. راههاي زيادي براي حل اين مسئله وجود دارد و ما به آنها خواهيم پرداخت.
اصل دوم كه بايد در ذهن نگه داشته شود اين است كه اگر بخواهيد در هر مذاكره‌اي به توافق برسيد بايد از ديدگاه طرف مقابل به مشكلات نگاه كنيد. نه فقط از ديدگاه خودتان. من همه را دعوت مي‌كنم از ديدگاه ما به اين مشكل نگاه كنند. در آن صورت احتمالا يك راه‌حل ساده‌تر خواهيم يافت. من آماده‌ام كه از ديدگاه شما يعني از ديدگاه غرب به اين موضوع نگاه كنم.
بياييد از غني‌سازي شروع كنيم. ايران تصميم نگرفت غني‌سازي كند. ايران مجبور شد غني‌سازي كند، زيرا ما سهمي در كنسرسيومي در فرانسه به نام "يوروديف" داشتيم كه هزينه آن را كامل پرداخت كرده بوديم، ولي نتوانستيم حتي يك گرم اورانيوم غني شده حتي براي راكتور تحقيقاتي‌مان كه تحت برنامه "اتم‌ها براي صلح" رئيس جمهور آيزنهاور (رئيس جمهور پيشين آمريكا) ساخته شده بود، دريافت كنيم. ما تصميم نگرفتيم اورانيوم را تا 20 درصد غني‌سازي كنيم. ما را تحت ارعاب قرار دادند، به ما توهين كردند و آن قدر اين طرف و آن طرف كشاندند كه گفتيم خودمان اين كار را خواهيم كرد: چنين رفتاري را از جانب كسي تحمل نخواهيم كرد!
اين به اين مفهوم نيست كه اگر آنها اكنون به ما سوخت بدهند، ما آن را خواهيم پذيرفت، زيرا اين سرمايه‌گذاري را در داخل انجام داده‌ايم و علاوه بر آن اعتمادي نداريم و سوم اينكه اكنون دليلي براي انجام اين كار نمي‌بينيم، زيرا وقت و تلاش زيادي را صرف آن كرده‌ايم و آنها را به جايي رسانده‌ايم كه توهم غني‌سازي صفر در ايران را كنار بگذارند، بنابراين چه دليلي دارد چيز كمتري را بپذيريم.
* ايگناتوس: ولي آيا محدوديت‌هايي را براي ميزان غني‌سازي خواهيد پذيرفت؟
ظريف: درباره اين مسئله با آنها صحبت خواهيم كرد. راههاي مختلفي وجود دارد. محدوديت‌ها به نوبه خود هدف نيست. هدف اطمينان از اين است كه اين برنامه براي مقاصد صلح‌آميز است و اين به وضوح اعلام شده است. هدف رفع نگراني‌ها نيست، بلكه اطمينان از اين است كه اين برنامه براي مقاصد صلح‌آميز است. به روش‌هاي مختلفي مي‌توان اين كار را انجام داد. ما درباره اين روش‌ها صحبت خواهيم كرد و به يك توافق در اين زمينه خواهيم رسيد، زيرا اين بايد مورد توافق دوجانبه قرار گيرد. ما معتقديم كه مي‌توان به يك توافق رسيد.
اكنون بياييد به سراغ مسئله دوم يعني راكتور اراك برويم. ما گزينه‌اي را ارائه كرديم. همه برنامه‌هايي كه ايران دارد ابتدا از غرب درخواست شده بود و آنها درخواست ما را رد كردند و پس از آن ما به فن‌آوري خود تكيه كرديم. ما نمي‌خواستيم در ساخت همه اين راكتورهاي تحقيقاتي از صفر شروع كنيم. ما مي‌خواستيم از فن‌آوري آن استفاده كنيم. همه دوست دارند از فن‌آوري پيشرفته استفاده كنند. ولي اين فن‌آوري از ما دريغ شد و اين نقض معاهده ان.پي.تي بود زيرا اين معاهده كشورها را ملزم مي‌كند كه انرژي براي مقاصد صلح‌آميز توليد كنند. اين فقط يك حق نيست يك الزام است. يك وظيفه است. بنابراين آنها، يعني همه كشورهاي غربي حداقل در 22 سال گذشته، از سال 1990، معاهده ان.پي.تي را نقض كرده‌اند. متأسفانه هيچگونه قضاوت رسمي درباره نقض اين معاهده وجود ندارد، زيرا ماده‌هاي مختلف آن تحت هيچ مكانيزم نظارتي قرار ندارند. در حالي كه بايد اينطور باشد، زيرا معاهده ان.پي.تي بر سه ستون استوار است و يكي از آنها استفاده صلح‌آميز و ديگري منع اشاعه و خلع سلاح هسته‌اي است. بياييد درباره خلع سلاح صحبت نكنيم، زيرا سوابق آن چندان قابل توجه نيست.
ايران راكتور آب سبك دريافت نكرد. ما مجبور شديم با اطلاعاتي كه داشتيم سرمايه‌گذاري را آغاز كنيم. اين به اين مفهوم نيست كه ما يك راكتور آب سنگين مي‌خواستيم، چون مي‌توان از آن پلوتونيوم استخراج كرد. دليل آن اين بود كه در زماني كه كار را آغاز كرديم اين تنها فن‌آوري بود كه در دسترس ما قرار داشت.
* ايگناتوس: ولي اكنون؟
ظريف: ما نمي‌توانيم زمان را به بيست سال پيش برگردانيم و از ايران بخواهيم از شر پروژه‌اي كه سرمايه‌گذاري انساني و مادي گسترده‌اي روي آن صورت گرفته است، خلاص شود. اما روش‌هاي مختلفي براي اطمينان از اين وجود دارد كه اين راكتور منحصرا صلح‌آميز باقي خواهد ماند، زيرا اين هدف ما است. روش‌هاي مختلفي وجود دارد براي اينكه مطمئن شويم مي‌توانيم به ايزوتوپ راديويي دست يابيم. ما امروزه هم نمي‌توانيم ايزوتوپ راديويي را از بيرون تهيه كنيم، بنابراين بايد خودمان آن را بسازيم.
* ايگناتوس: بنابراين اگر راهي وجود داشته باشد كه ايزوتوپ راديويي بسازيد و نگراني‌ها درباره بازفرآوري پلوتونيوم را رفع كنيد ...
ظريف: درباره راكتورهاي آينده، اگر آنها روش‌هايي را در اختيارمان بگذارند كه نيازهايمان را برطرف كنيم اشكالي ندارد. درباره راكتور فعلي، بايد درباره روش‌هاي علمي مختلف و حل اين مساله گفت‌وگو كنيم و ما آمادگي حل اين مساله را داريم. اين را به صورت مكتوب مي‌نويسيم و هميشه به قول‌هاي‌مان عمل خواهيم كرد. ما قول داديم كه مساله اراك را حل كنيم و مساله اراك را حل خواهيم كرد.
بياييد به سراغ مساله سوم برويم: فردو. اگر در ايران بنشينيد و كساني را ببينيد كه نگراني‌هايي درباره فردو دارند، تنها نتيجه‌گيري كه مي‌توانيد به آن برسيد اين است كه آنها مي‌خواهند به شما حمله كنند. اهميت فردو در چيست؟ فردو تاسيساتي است كه به طور روزانه تحت بازرسي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي قرار دارد. روزانه! بنابراين ما نمي‌توانيم كاري در فردو انجام دهيم. تنها تفاوت فردو با تاسيسات غني‌سازي در نطنز اين است كه به فردو نمي‌توان حمله كرد. بنابراين اگر پافشاري كنيد كه ما بايد فردو را برچينيم و يا كاري با فردو انجام دهيم، اين يعني كسي قصد حمله نظامي دارد و من بايد بگويم كه حمله نظامي نقض اساسي‌ترين اصول قوانين بين‌الملل است. منظورم اين است كه چنين كاري مبناي مذاكره نيست. من نبايد مذاكراتي را قبول كنم كه مبناي آن نقض قوانين بين‌الملل است. چه برسد به منافع ايران. بنابراين آنها من را مجبور مي‌كنند مساله‌اي را بررسي كنم كه به صورت اساسي غيرمنطقي است.
* ايگناتوس: باز هم راهي براي رفع اين نگراني وجود دارد ...
ظريف: راه‌هايي براي رفع نگراني وجود دارد، زيرا ما نمي‌خواهيم اين برداشت را ايجاد كنيم كه ايران يك برنامه تسليحاتي دارد. اين به نفع ما نيست. ما سياست ابهام را دنبال نمي‌كنيم؛ اين قصد ما نيست. ما سياست شفاف‌سازي را دنبال مي‌كنيم، اينكه به دنبال سلاح هسته‌اي نيستيم. اگر شما ما را يك كشور مذهبي مي‌دانيد پس حداقل مبنا و اساس پايه‌گذاري يك كشور مذهبي را به رسميت بشناسيد. عالي‌ترين اصل در يك كشور مذهبي اين است كه وقتي عالي‌ترين مجتهد آن كشور فتوايي را صادر مي‌كند اين فتوا قابل نقض نيست. اين فتوا اين است كه تسليحات كشتار جمعي خلاف اصول اسلامي و حرام هستند. بنابراين اين ابهامي را باقي نمي‌گذارد. ما آماده‌ايم كه اين شفافيت را عملي كنيم، زيرا ما علاقه‌اي به باقي گذاشتن هيچ ابهامي نداريم. ولي ما هيچ چيزي را كه به ما تحميل شود نخواهيم پذيرفت. ما قصد داريم درباره همه مسائل در چارچوب توافق ژنو مذاكره كنيم، ولي بر اساس اصل برابري و احترام متقابل. ما آماده‌ايم خود را جاي شما بگذاريم و در عين حال از شما مي‌خواهيم به محدوديت‌هاي ما احترام بگذاريد. از ما نخواهيد كه به شما يك تحليل اقتصادي از اينكه چرا غني‌سازي در ايران امكان‌پذير است، بدهيم زيرا اين درباره ما صدق نمي‌كند. قابليت اقتصادي براي ما مساله نيست، مساله اصلي براي ما فقدان (فناوري) است. وقتي دسترسي به چيزي نداريد، مشكل مالي مطرح نيست.
* ايگناتوس: مايلم به سراغ مسائل منطقه‌اي بروم. من مطمئنم كه شما به عنوان وزير امور خارجه تحولات سوريه را دنبال مي‌كنيد. يك علاقه روزافزون به اينكه آيا ايران آماده كار كردن با ساير كشورها از طريق پروسه تحت حمايت روسيه و آمريكا در ژنو براي رسيدن به يك انتقال سياسي در سوريه است يا خير، وجود دارد. مثالي برايتان مي‌زنم: در تاريخ 21 نوامبر نمايندگان ايران، عربستان، روسيه و آمريكا با ولري آموس، معاون دبيركل سازمان ملل در امور انسان دوستانه ديدار كردند تا درباره امدادرساني احتمالي گفت‌وگو كنند. بنابراين اين سوال برايم پيش آمده است كه آيا ايران آمادگي دارد در يك پروسه گسترده‌تر شركت كند كه مي‌تواند يك كريدور كمك‌هاي انسان دوستانه را به مركز حمص باز كند يا خير و اينكه چه گام‌هاي ديگري امكان‌پذير است.
ظريف: بگذاريد تلاش كنم سوالات مختلف را جواب دهم. اول درباره ژنو 2؛ ما با صراحت گفته‌ايم كه ايران معتقد است راه‌حلي نظامي براي سوريه وجود ندارد. گرچه اين ممكن است كاملا آشكار باشد، فكر نمي‌كنم همه بازيكنان منطقه اين را باور داشته باشند.
ايگناتوس: آيا بشار اسد اين را باور دارد؟
اسد معتقد است كه در نهايت به يك راه‌حل سياسي نياز است. ولي من معتقدم كه كساني كه خواستار اقدام نظامي آمريكا هستند از اينكه آمريكا تصميم گرفت در چارچوب قوانين بين‌الملل عمل كند و نه خارج از آن، نااميد شدند. آنها خواستار يك راه‌حل نظامي بودند ولي ما همگي اميدواريم كه همه عقل‌شان سر جايشان بيايد و اين حقيقت را كه راه‌حل نظامي وجود ندارد درك كنند. ما به يك راه‌حل سياسي نياز داريم. ما گفته‌ايم كه اگر دعوت شويم، در ژنو 2 شركت خواهيم كرد و به رسيدن به آن راه‌حل سياسي علاقه‌منديم.
* ايگناتوس: آيا ژنو 1 (توافق 2012 كه خواستار انتقال سياسي است) را به عنوان آغاز اين پروسه مي‌پذيريد؟
ظريف: ما هيچ پيش‌شرطي را قبول نخواهيم كرد، نه به اين دليل كه با چيزي مشكل داريم، بلكه به عنوان يك اصل. ما معتقديم كه لزومي ندارد ايران پيش‌شرطي را قبول كند، زيرا اگر بخواهيد ايران نقش مثبتي ايفا كند آنگاه ايران را دعوت خواهيد كرد. اگر نخواهيد ايران نقش مثبتي را ايفا كند و آنجا باشد، آنگاه كسي دنبال دعوت شدن نيست. بنابراين من به دنبال دعوت شدن نيستم. بدون شك هيچ پيش‌شرطي را نخواهم پذيرفت.
ما همگي مي‌دانيم كه توافقي در ژنو بايد صورت گيرد و اين توافق بايد يك توافق سوري باشد. بقيه نمي‌توانند براي سوريه تصميم بگيرند. بقيه تنها مي‌توانند يك راه‌حل سوري را بر مبناي موافقت مردم سوريه تسهيل بخشند. من معتقدم در نهايت بهترين راه براي پايدار كردن اين موافقت از طريق صندوق‌هاي راي است و ما نبايد از صندوق‌هاي راي بترسيم. من نگران اين هستم كه كساني كه به اصول دموكراتيك اعتقاد داشتند نگران نتيجه انتخابات هستند و در تلاشند پيش شرط‌هايي را مطرح كنند. يك پيش شرط جدي مي‌تواند انتخابات منصفانه باشد. ولي نمي‌توان درباره اينكه چه كسي بايد در انتخابات شركت كند يا نكند پيش شرطي گذاشت. اگر مردم سوريه باور داشته باشند كه كسي نبايد شركت كند، كه كسي براي حكومت مناسب نيست، به او راي نخواهند داد. آنها توانايي تعيين آينده خود را دارند و فكر مي‌كنم اينكه سعي كنيم از قبل نتيجه انتخابات را تعيين كنيم توهين به مردم سوريه است. من معتقدم ايران مي‌تواند نقش مثبتي در موضع سوريه داشته باشد ولي تصميم‌گيري درباره آن بر عهده آنهاست. اين من نيستم كه عهده‌دار اين نمايش هستم.
تا جايي كه به كمك‌هاي انسان دوستانه مربوط مي‌شود، ما معتقديم كه بايد نگراني‌هاي همه طرف‌هاي دخيل را در نظر بگيريم. اگر مي‌خواهيد بيانيه‌هاي سياسي ابراز كنيد، اين يك مساله است. ولي اگر مي‌خواهيد به انسان‌هايي كه در بخش‌هاي مختلف سوريه هستند و تحت محاصره يك طرف يا طرف ديگر قرار دارند كمك كنيد، بايد مكانيز‌م‌هايي را پيدا كنيد كه قابل اجرا باشد. ما درباره اين مساله با دوستان مختلف صحبت كرده‌ايم. ما با تركيه و اخضر ابراهيمي (نماينده ويژه سازمان ملل در امور سوريه) و دولت سوريه صحبت كرده‌ايم.
* ايگناتوس: آيا در اين زمينه با آمريكا هم صحبت كرده‌ايد؟
ظريف: ما درباره چيزي جز موضوع هسته‌اي با آمريكا گفت‌وگو نكرده‌ايم. ما در چارچوب‌هاي بين‌المللي مختلف از جمله جلساتي كه بر عهده آموس است شركت كرده‌ايم. ولي اين پروسه سازمان ملل است و ما مي‌توانيم در آن زمينه با يكديگر كار كنيم. ما با آمريكا درباره سوريه صحبت نكرده‌ايم. در زمينه مسائل هسته‌اي تمركز كرده‌ايم، زيرا اين مساله‌اي است كه بايد حل شود. ولي آماده‌ايم كه در كمك‌هاي انسان دوستانه با افراد محتاج در سوريه كمك كنيم. ما درباره لجيستيك آن با افراد مختلف صحبت كرده‌ايم. ما آماده‌ايم كه دست به كار شويم. متاسفانه برخي ممكن است به دنبال نتيجه سياسي باشند تا انسان دوستانه. اين بازي نيست كه ما بخواهيم در آن شركت كنيم.
* ايگناتوس: بگذاريد سوالي را صريحا بپرسم: برخي افراد مي‌گويند كه آشكار است كه روحاني و ظريف اختيار مذاكره درباره پرونده هسته‌اي را دارند ولي پرونده منطقه‌اي در دستان سايرين به ويژه سپاه پاسداران قرار دارد. پاسخ شما چيست؟
ظريف: من مخالفم. در ايران تصميم‌گيري درباره امور خارجي پروسه‌اي است كه با اتفاق نظر همراه است. رهبر ايران و شوراي امنيت ملي ايران در همه مسائل دخيل هستند و رئيس‌جمهور بازيكن اصلي است، ولي اين كار را با موافقت رهبري انجام مي‌دهد. بنابراين من با حرف شما موافق نيستم. دولت در همه مسائل سياست خارجي اختيار دارد، ولي طبق قانون اساسي ما اين اختيار در چارچوبي قرار دارد كه بايد از سطوح مختلف گفتوگوها و مشورت‌ها رد شود و ما بر اساس احترام به قوانين اين كشور كه محدوده‌هاي خاصي از اختيار را ايجاد مي‌كند، اين سطوح را پشت سر مي‌گذاريم.
* ايگناتوس: من اين سوال را تا حدودي به دليل اظهارات محمدعلي جعفري كه هفته گذشته شخصا از شما انتقاد كرد و اين ديدگاه را تقويت كرد كه دو ديدگاه، دو گروه و دو پرونده وجود دارد، مطرح كردند.
ظريف: من معمولا سعي نمي‌كنم به اظهاراتي كه در خارج از چارچوب سخنراني‌ها و اظهاراتم مطرح مي‌شود پاسخ دهم و نمي‌خواهم بدون درك كل متن اين اشتباه را مرتكب شوم و درباره اظهارات كس ديگري اظهارنظر كنم. من به اظهارات و ديدگاه‌هاي سردار جعفري احترام مي‌گذارم و اين انتظار را دارم كه در ديدگاهش با من تفاوت‌هايي وجود داشته باشد. نه ديدگاه‌هايي كه من مطرح مي‌كنم، نه ديدگاه‌هايي كه او مطرح مي‌كند، ديدگاه‌هاي رسمي دولت ايران يا سازمان‌هايي كه ما نماينده آن هستيم، نيست. ما سخنراني‌هايي مي‌كنيم و ديدگاه‌هايمان را مطرح مي‌كنيم و بعد پروسه‌اي بر اساس ايجاد اتفاق نظر جمعي آغاز مي‌شود كه ما در آن به مناظره و گفت‌وگو و گاهي مناظرات داغ مي‌پردازيم و پس از آن به يك اتفاق نظر جمعي مي‌رسيم كه به آن متعهد خواهيم بود و بر اساس آن مسئوليت‌هايي خواهيم داشت.
* ايگناتوس: مايلم درباره تغيير مسير تاريخ مدرن كه شما در حال گذران آن هستيد، صحبت كنم. توصيفي كه هنري كيسينجر (وزير امور خارجه پيشين آمريكا) براي آن ارائه كرده است اين است كه براي اينكه اين چرخش اتفاق بيفتد ايران بايد يك ملت باشد، نه يك آرمان. بايد مانند ملتي عمل كند كه منافعي دارد، به دنبال احترام است، به دنبال برابري است، نه به صورت يك جنبش انقلابي كه باعث ناآرامي سايرين مي‌شود. بگذاريد صريحا از شما بپرسم: آيا ايران امروزه يك ملت است يا يك آرمان؟
ظريف: من معتقدم دوگانگي غلط است، مخصوصا وقتي از جانب آمريكا باشد. من از شما مي‌پرسم: آمريكا يك ملت است يا يك آرمان؟ شما رفتار آمريكا را چگونه توصيف مي‌كنيد؟ آيا آمريكا تنها يك كشور است و يا هدفي دارد؟ آرمان‌هايي دارد؟ بايد در چارچوب درست به اين مساله نگاه كرد. من معتقدم كه همه كشورها آرمان‌ها و منافعي دارند. به عقيده من دوگانگي بين منافع و آرمان‌ها وجود ندارد. معتقدم كه آمريكا منافع و آرمان‌هايي دارد. به عقيده من آرمان‌ها و منافع يكديگر را پوشش مي‌دهند، نه اينكه از هم فاصله بگيرند. ولي ايران به اصول قوانين بين‌الملل متعهد است. ما به دنبال ايجاد اختلال در هيچ دولتي نيستيم. ما به دنبال دخالت در امور داخلي هيچ كشوري نيستيم. ايمني همسايه‌هاي ما، حكم ايمني و ثبات خودمان را دارد. معتقديم كه به يك محيط امن و آرام نياز داريم تا بتوانيم پيشرفت كنيم. ما معتقد نيستيم كه تنش به نفع ماست. بنابراين اگر شما اين را تعريف يك ملت مي‌دانيد، پس ما يك ملتيم. ولي اگر مي‌خواهيد يك دوگانگي بين آرمان‌ها و منافع ملي ايجاد كنيد، فكر مي‌كنم قبولاندن اين پيشنهاد پيش از قبولاندن آن به ايران در آمريكا هم دشوار باشد.
* ايگناتوس: به هر حال ما خود را يك ملت خارق‌العاده مي‌دانيم.
ظريف: ما هم همينطور.
* ايگناتوس: ساده بگويم، هفته گذشته در ابوظبي و دبي نگراني‌هايي را درباره آنچه اقدامات بي‌ثبات‌كننده ايران تلقي مي‌شود شنيدم. اين مردم را نگران كرده است. آيا همانطور كه مي‌خواهيد درباره اهداف هسته‌اي ايران به سايرين اطمينان دهيد، بررسي‌هاي مشابه و اعتماددهي‌هاي مشابه را در زمينه اين مسائل منطقه‌اي نيز خواهيد پذيرفت؟
ظريف: بررسي را نخواهم پذيرفت. ولي در مقاله‌اي كه در روزنامه عربي الشرق الاوسط نوشتم پيشنهاد برقراري يك طرح همكاري و امنيت بين‌المللي را دادم. معتقدم كه ما بايد مدت‌ها پيش اين كار را مي‌كرديم. وقتي قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل كه به جنگ ايران و عراق پايان داد نوشته مي‌شد، به درخواست ايران در 26 سال پيش اين پيشنهاد داده شد كه امنيت منطقه‌اي در راس قرار گيرد. ما معتقديم كه اگر اين اتفاق مي‌افتاد، اكنون با دو فاجعه در عراق (حمله عراق به كويت و جنگ عراق كه با حمله آمريكا در سال 2003 آغاز شد) روبرو نبوديم. يك فاجعه يعني جنگ ايران و عراق كافي بود. بنابراين معتقديم كه اقدامات اعتمادساز، گفت‌وگو و همكاري بين كشورهاي منطقه نه تنها لازم است، بلكه غيرقابل اجتناب نيز است. همه ما به آن نياز داريم. همه ما بايد سر عقل بياييم. نمي‌توانيم همسايگان‌مان را خودمان انتخاب كنيم. امنيت تنها مي‌تواند از طريق همكاري در بين ما حاصل شود. امنيت را نمي‌توان خريد. نمي‌توانيم به قيمت ناامن كردن سايرين به امنيت دست يابيم.
من (در اوايل ماه دسامبر) ملاقات‌هاي خوبي با رهبران كشورهاي حاشيه خليج‌فارس داشتم. معتقدم كه ما همگي در اين زمينه توافق داريم كه آنچه در ژنو اتفاق افتاده است براي آينده ما خوب است و به ضرر كسي نيست. دليلي براي نگراني كساني كه ابراز نگراني كرده‌اند، نمي‌بينيم. همه آنها با من صحبت كرده‌اند و گفته‌اند كه از اين مساله استقبال مي‌كنند.
* ايگناتوس: در عين حال نگراني‌هاي بزرگي را هم مطرح كرده‌اند.
ظريف: من با يك كلام با دشمنان و دوستان صحبت مي‌كنم. ما در خليج‌فارس و در ميان كشورهاي منطقه به امنيت و همكاري نياز داريم. نگراني‌ها بايد حل شود و ما به عنوان قوي‌ترين كشور منطقه آماده‌ايم.
* ايگناتوس: سوال آخر: در هفته گذشته با شنيدن اظهارات كوهن و تلاش‌هاي گسترده مقامات كنگره آمريكا براي اعمال تحريم‌هاي جديد، حتما احساس كرده‌ايد كه اين پروسه در حال از دست رفتن است. به رابين رايت (گفت‌وگو با مجله تايم در هفته گذشته) گفتيد كه اگر تحريم‌هاي جديدي اعمال شود، كل توافق خواهد مرد.
* ظريف: اين جوابي در پاسخ به سوال او بود.
* ايگناتوس: ولي من مي‌خواهم بپرسم به برخي افراد در ايران و آمريكا كه ممكن است از مردن اين پروسه خوشحال شوند چه خواهيد گفت.
ظريف: به آنها مي‌گويم كه روش‌هايي كه انتخاب كردند اشتباه بود و بايد اكنون به مسير درست فرصتي بدهند. آنها تحريم‌ها را امتحان كرده‌اند. آنها فشار را امتحان كرده‌اند. تنها نتيجه‌اش 19 هزار سانتريفيوژ و بي اعتمادي مردم ايران نسبت به آمريكا است، زيرا آمريكا استانداردهاي دوگانه و فشار را بر مردم ايران تحميل كرده است. همه روش‌هايي كه آنها امتحان كرده‌اند اشتباه است. آنها مي‌گويند كه ديپلمات‌ها معمولا پس از امتحان كردن روش‌هاي غلط، روش‌هاي درست را امتحان مي‌كنند. سياستمداران همه راههاي غلط را امتحان كرده‌اند. اكنون زمان آن است كه اجازه دهند مسير درست پيش برده شود؛ حداقل فرصتي براي پيشرفت به آن بدهند.
* ايگناتوس: اين مرحله از تاريخ كه شما در حال گذران آن هستيد بسيار بزرگ است.
ظريف: من فكر مي‌كنم ما به يك دو راهي رسيده‌ايم و من اميدوارم همه اهميت تاريخي اين پروسه را درك كنند. اين مي‌تواند مسير روابط ما با غرب را تغيير دهد.
دوشنبه 25 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 44]
-
گوناگون
پربازدیدترینها