محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1843549614
ناشران و اهل قلم درباره يكي از طرح‌هاي پيش روي نشر مي‌گويند طرح «دادگاه كتاب» در ترازوي نقد اهالي نشر
واضح آرشیو وب فارسی:ايران: ناشران و اهل قلم درباره يكي از طرح‌هاي پيش روي نشر مي‌گويند طرح «دادگاه كتاب» در ترازوي نقد اهالي نشر
«دادگاه نشر» در حالي اين روزها به يكي از مهم‌ترين بحث‌هاي حوزه نشر تبديل مي‌شود كه در حافظه اهالي فرهنگ، كم و كيف اين دادگاه چندان روشن نيست. با اين حال بسياري از ناشران به پيشينه ايجاد چنين دادگاهي اشاره دارند. اين دادگاه در اواخر دولت هشتم مطرح شد و حالا پس از 9 سال بحث ايجاد آن دوباره به ميان آمد. اخبار منتشر شده در روزهاي گذشته از رغبت اتحاديه ناشران ايران به وجود چنين دادگاهي حكايت دارد؛ پيش از اين محمود آموزگار دبير اتحاديه ناشران به جام‌جم گفته بود: «اگر فرآيند مميزي كتاب از قوه مجريه به قوه قضائيه و رسيدگي به شكايات همانند مطبوعات به بعد از انتشار انتقال پيدا كند باعث خواهد شد معطلي كتاب براي انتشار كاهش يابد و سرعت كار نشر نيز بيشتر شود.»محمود آموزگار همچنين گفته است: «به هر حال در صورت تدوين و تصويب قانوني در اين زمينه نويسنده و ناشر مسئول مطالبي كه به چاپ مي‌رسانند خواهند بود و اگر با مواردي كه در قانون مشخص شده تطابق پيدا نكند نويسنده و ناشر بايد جوابگو باشند و تشخيص تخلف نيز همانند مطبوعات به عهده هيأت منصفه‌اي در اين زمينه خواهد بود.»با همه اين تفاسير، ناشران و اصحاب نشر كشور از زواياي مختلفي به ماهيت اين دادگاه نگاه مي‌كنند؛ شايد اين تفاسير گوناگون به راه‌اندازي چنين دادگاهي كمك كند، يا زمينه منتفي شدن چنين طرح و تشكيلاتي را فراهم سازد؛ يا اينكه در بهبود عملكرد اين دادگاه مثمر واقع شود...
شوراي حل اختلاف به جاي دادگاه
سعيد اقبال مدير مسئول انتشارات اقبال، قديمي‌ترين مؤسسه نشر كشور چندان با اجرايي شدن اين طرح موافق نيست. او حتي به كار بردن لفظ دادگاه و دادگاهي شدن را شايسته اهل كتاب نمي‌داند و مي‌گويد: «شأن و شايستگي اهالي كتاب آن قدر بالاست كه معتقدم نبايد از تشكيل دادگاه براي آنان حرفي به ميان آورد. شايد بهتر باشد كه به جاي تأسيس دادگاهي ويژه نشر يا حتي مميزي، شورايي براي حل اختلافات كتاب داشته باشيم. اعضاي آن هم از ميان ناشران، نويسنده‌ها، مترجمان معتمد و همچنين كارشناسان مجرب از وزارت ارشاد باشند. اجرايي كردن چنين پيشنهادهايي خيلي بهتر از داير كردن دادگاه است. »
مدير مسئول انتشارات اقبال معتقد است، داير كردن شورايي براي حل اختلاف چندان براي كتاب و اهالي‌اش عجيب نيست. او تأكيد مي‌كند: « نبايد شوراي حل اختلاف براي شما عجيب باشد و بگوييد مشكلات كتاب كه شوراي اهل اختلاف نمي‌خواهد! مگر غير از اين است كه وقتي كتابي دچار مميزي مي‌شود به نوعي با مشكل مواجه شده؟ براي حل اين مشكل هم نياز است كه پديد آورنده كتاب يا ناشر آن به گفتوگو با متوليان امر بپردازد تا بعد از حل شدن اختلاف‌ها كتاب مورد نظر وارد چرخه نشر شود. ولي اين كه موضوع را پليسي و دادگاهي كنيم، چندان شايسته نيست. نبايد فراموش كنيم هر گامي براي بهبود نشر كتاب برداشته شود، در نهايت به نفع مخاطبان است و موجب اعتلاي فرهنگ خواهد شد.»
نشر هم مانند ديگر مشاغل است
نظر محمد علي جعفريه، مدير مسئول انتشارات ثالث برخلاف «ر. اعتمادي» است. او حتي لفظ دادگاهي شدن را شايسته اهل كتاب نمي‌داند و مي‌گويد: « دادگاه و دادگاهي شدن براي افرادي است كه مرتكب جرمي شده‌اند. نشر هم مانند ديگر مشاغل است. شما در هر شغلي كه به دنبال توليد كالا باشيد بايد به سراغ كسب مجوز برويد. ناشر هم همين طور است. آنها هم وقتي مي‌خواهند كالايي فرهنگي- تجاري را با عنوان كتاب توليد كنند بايد به سراغ همان مجوز بروند. از طرفي زماني كه ناشري موفق به اخذ پروانه نشر مي‌شود يعني صلاحيت او از سوي ارگان‌هاي مختلفي تأييد شده و نبايد اين قدر سختگيري شود.»
وي در ادامه تصريح مي‌كند: «در كل كشور بيش از 4 هزار نفر پروانه نشر دارند. با توجه به شرايطي كه در اين چند سال ايجاد شده بود شايد تنها هزار نفر از اين افراد هم‌اكنون مشغول فعاليت باشند. كالايي كه اين افراد با عنوان كتاب توليد مي‌كنند در نهايت در برابر مخاطباني با ديدگاه‌هاي متفاوت قرار مي‌گيرد. ممكن است فردي كتابي را بخواند و با آن موافق باشد ولي فرد ديگري نه! حتي اگر شكايتي هم مطرح شود مي‌توان مانند شكايت ديگر مشاغل به آن رسيدگي كرد. در نهايت معتقدم به كار بردن لفظ دادگاه شايسته كتاب و اهل كتاب نيست.»
احتمال برخورد سليقه‌اي در دادگاه نشر
علي دهقان، مدير مسئول انتشارات پوينده معتقد است اگر بحث تلاش براي جلوگيري از اعمال سليقه باشد اين دادگاه هم مي‌تواند گرفتار اعمال سليقه شود او مي‌گويد: « مخالف اين طرح هستم. ما زماني كه فردي دچار جرم شود او را به دادگاه مي‌بريم. دادگاه براي خلافكاران است نه براي اهل كتابي كه تمام تلاشش اعتلاي فرهنگ سرزمينش است. البته طبيعي است هر فردي مرتكب خلافي شود، بايد پاسخگو هم باشد ولي اين شيوه را مناسب نمي‌دانم. اهالي كتاب در اين سال‌ها با اعمال سليقه‌هاي بسياري روبه‌رو بودند. اين دادگاه هم مي‌تواند گرفتار همان اعمال سليقه‌ها شود. اين كه نمي‌شود هر مخاطبي كتابي را خواند و به مزاجش خوش نيامد برود دادگاه و مدعي شود! اگر چنين طرحي اجرايي شود من يكي كه ديگر هيچ كتابي منتشر نخواهم كرد. به نظر من مميزي به شيوه حاضر بهتر از اجرايي شدن چنين طرح‌هايي است.»
از نظر اكثريت پيروي مي‌كنم
هوشنگ مرادي كرماني، نويسنده مجموعه داستاني اما و اگر زياد دارد
جمال ميرصادقي پيشكسوت ادبيات داستاني، در پاسخ به اين سؤال كه با اجرايي شدن اين طرح موافق است يا مخالف عنوان مي‌كند: « در اغلب كشورهاي پيشرفته دنيا ديگر چيزي به اسم مميزي وجود ندارد و تنها به نظارت ختم مي‌شود. در اين كشورها اگر اثري منتشر شود و صدمه‌اي براي جامعه و امنيت كشورشان در پي داشته باشد و شكايتي هم درباره آن مطرح شود؛ دادگستري به سراغ نويسنده يا ناشر خاطي مي‌رود. تا جايي كه حتي ممكن است آن كتاب از كتابفروشي‌ها جمع شود. آنها متوجه شده‌اند كه مميزي در نهايت راه به جايي نمي‌برد.»
وي در ادامه مي‌گويد: «اگر متوليان تضمين بدهند كه كارشناسان و هيأت منصفه اين دادگاه به دور از هر گونه اعمال سليقه عمل خواهند كرد داير شدن آن اتفاق خوبي به شمار مي‌آيد. در غير اين صورت نه تنها فايده‌اي براي نشر ما نخواهد داشت؛ بلكه مشكلات آن را زيادترهم خواهد كرد. متأسفانه در 8 سالي كه گذشت كتاب‌هاي بسياري گرفتار اعمال سليقه‌هاي شخصي شدند.
6 كتاب از من، يك كتاب از همسرم و يك كتاب از دخترم هم در دولت قبل، مدت‌ها در انتظار كسب مجوز ماندند. باز هم تأكيد مي‌كنم اگر تضميني باشد كه افراطي‌ها در هيأت منصفه آن راهي نداشته باشند اثرات مثبتي خواهد داشت.»
اين پيشنهاد سال‌ها قبل مطرح شد
امير حسين زادگان مدير مسئول انتشارات ققنوس، مطرح شدن اين پيشنهاد را مربوط به سال‌ها قبل مي‌داند و در همين باره مي‌گويد: « اين پيشنهاد در اواخر دولت آقاي خاتمي مطرح شد. پيش‌نويس آن هم از سوي اتحاديه ناشران نوشته شد. در اين پيش‌نويس اول قرار بود اگر كتابي منتشر شد و مشكلي داشت ناشر پاسخگو باشد. بعد قرار شد به غير از ناشر نويسنده هم پاسخگوي شكايت‌هاي احتمالي باشد. اين حرف و حديث‌هايي كه آن زمان به ميان آمد، در نهايت موجب به حاشيه كشانده شدن طرح مورد نظر شد. حالا دوباره بعد از سال‌ها اين پيشنهاد مطرح شده است. به عقيده من خواه ناخواه اگر قرار باشد اين طرح به سرانجامي برسد، بهتر است كه جلساتي با حضور اهالي كتاب برگزار شده و پيش‌نويسي براي آن نوشته شود.»
حسين‌زادگان يادآور مي‌شود: « زماني كه پيش نويس طرح تهيه شده و به مشورت گذاشته شود، تمام نقاط ضعف و قوت آن مشخص مي‌شود. بعد از برطرف كردن مشكلات هم مي‌توان آن را اجرايي كرد. البته براي موفقيت طرح مورد نظر، خط قرمزها بايد براي اهالي نشر و كتاب كاملاً شفاف بيان شوند. در اين صورت ما با اعمال سليقه بسيار كمتري روبه‌رو خواهيم شد. اگر خط قرمزها مشخص نشوند، مشكلاتي پيش مي‌آيد. از فرداي اعمال شدن اين طرح هر كتابي كه منتشر شود، افرادي مي‌آيند و در ارتباط با كتاب‌ها به هر بهانه‌اي، شكايتي
مطرح مي‌كنند.»
وي در ارتباط با ناشران يا پديدآورندگاني كه ممكن است موافق اين طرح نباشند مي‌گويد: « اگر اين طرح به سرانجام برسد، براي افرادي كه مخالف هستند هم مي‌توان راه حلي در نظر گرفت. به اين صورت كه افرادي كه مخالف هستند مانند سابق كتاب خود را براي بررسي به اداره كتاب بسپارند و به اين وسيله مسئوليت را از دوش خود بردارند. حداقل از اين طريق مي‌توان اميدوار شد كه به مرور قدري از مشكلات اهالي كتاب كاسته شود. شما تصور كنيد در اين دوران بويژه چهارسال آخر ما با چه مشكلاتي روبه‌رو شديم. كتاب‌هاي بسياري از انتشار محروم شدند كه قبلاً مجوز دريافته كرده و حتي چند باري تجديد چاپ هم شده بودند.
50 عنوان از كتاب‌هاي انتشارات ما كه قبلاً منتشر هم شده بود هم در اين چند سال اسير اداره كتاب شد. اميدواريم با توجه به گفته‌هاي آقاي صالحي، معاون فرهنگي وزارت ارشاد، قدري از مشكلات اين حوزه
كاسته شود. »
نيازي به اين همه حساسيت نيست
علي عبداللهي، شاعر و مترجم ادبيات آلماني مي‌گويد: «به عقيده من مميزي هر زماني كه برداشته شود، به نفع كتاب و كتاب‌خوانان ما خواهد بود. از طرفي اهالي نشر هم با مشكلات كمتري روبه‌رو خواهد شد. برداشته شدن اين طرح هم از نظر مادي و هم معنوي فوايد بسياري براي نشر به دنبال خواهد داشت. امروزه در كمتر كشوري مميزي قبل از چاپ وجود دارد. اين روال كه مثل چند سال گذشته بروند و كلمه به كلمه يك كتاب را بررسي كرده و در نهايت حذف كنند، در كشورهاي پيشرفته نمودي ندارد. به عقيده من تشكيل دادگاه ويژه نشر زماني مؤثر واقع مي‌شود كه هيأت منصفه و اعضاي آن از اهالي كتاب باشند. آن هم افرادي كه مستقل از سازمان‌ها و ارگان‌ها بوده و از طرف ديگر خودشان در زمره اهالي
كتاب باشند.»
وي در ادامه مي‌افزايد: « در روزگار امروز كتاب تنها مرجع يا رسانه‌اي نيست كه در اختيار مخاطبان قرار دارد. مردم امروز تحت احاطه انواع و اقسام تكنولوژي‌هاي نوين قرار دارند. فناوري‌هايي همچون اينترنت و ماهواره. بنابراين فكر مي‌كنم اين همه حساسيت به هيچ وجه ضروري نباشد. آن هم در ارتباط با كتاب كه در نهايت به دست تعداد بسيار معدودي خواهد رسيد. اين كه بگوييم هنوز زمان اجرايي شدن چنين طرح‌هايي نرسيده درست نيست. تمام افراد و ارگان‌هايي كه به نوعي سر و كارشان به فرهنگ مي‌افتد بايد از كتاب و اهالي آن دفاع كنند. متأسفانه بسياري از مشكلاتي كه خانواده نشر دراين سال‌ها با آن دست و پنجه نرم كرده از همين كم لطفي‌ها ناشي مي‌شود. »
به اهلش سپرده شود؛ نتيجه مي‌دهد
ر. اعتمادي از جمله داستان نويساني است كه مدت زيادي از مميزي‌هاي سليقه‌اي لطمه ديده است. او درباره اجرايي شدن چنين طرحي مي‌گويد: وجود دارد.»
اعتمادي كه رمان‌هايش جزو پرفروش‌ترين كتاب‌هاي بازار نشر است، با داير شدن دادگاهي ويژه نشر و برداشته شدن مميزي پيش از چاپ موافق است. او در اين باره تصريح مي‌كند: « با اين طرح موافق هستم. اين كه كتاب‌ها منتشر شوند و بعد اگر شاكي وجود داشت، توسط افراد با صلاحيت بررسي شوند؛ اتفاق خوبي خواهد بود. حداقل از اين طريق كتاب و اهالي‌اش كمي نفس مي‌كشند. البته اين شيوه هم در صورتي مؤثر است كه دادگاه به اهل كتاب سپرده شود. »
استنادها نبايد بر اساس كليات باشد
بهمن رحيمي، مدير مسئول انتشارات شادان هم معتقد است اگر هيأت منصفه‌اي كه براي اين دادگاه در نظر گرفته مي‌شود از ميان افراد مستقل و مجرب باشند. اهل كتاب شاهد تحولات بزرگي خواهند بود. در همين رابطه هم مي‌گويد: « اجرايي كردن چنين طرح‌هايي نيازمند بستر سازي‌هاي لازم است. اگر هيأت منصفه از ميان خود اهالي كتاب و افراد مستقل انتخاب شوند آن وقت مي‌توان به بهبود شرايط حاكم بر كتاب اميدوار شد. شفاف‌سازي درباره خطوط قرمز نشر و قوانين آن هم مورد ديگري است كه بايد حتماً مورد توجه متوليان قرار بگيرد. در آن صورت ناشران، نويسنده‌ها و مترجمان تكليف خود را مي‌دانند. متأسفانه در اين چند سالي كه گذشت گاه با استفاده از استنادهايي بسيار كلي بسياري از كتاب‌ها لغو مجوز شده يا از اعطاي مجوز محروم شدند.»
اين ناشر در ادامه مي‌افزايد: «در گذشته ما بسياري از مواقع شاهد بوديم كتابي را براي بررسي به اداره ارشاد مي‌سپرديم؛ كتاب مورد نظر منتشر شده و در اختيار علاقه‌مندان قرار مي‌گرفت. بعد از مدتي وزارت ارشاد تحت فشار برخي جلو فروش يا انتشار دوباره آن كتاب را مي‌گرفت. اين نمونه‌اي از همان تفسير كردن‌ها براي اساس استنادهاي كلي است. باز هم تأكيد مي‌كنم اگر چنين دادگاهي داير شود و اعضاي آن از ميان افراد آگاه بر كتاب و جامعه باشند، با تغييرات قابل توجهي روبه‌رو خواهيم شد. بهترين مثال هم در اين رابطه مي‌تواند پيش‌نويسي باشد كه رئيس جمهور در اين روزها تحت عنوان «حقوق شهروندي» ارائه كرده است. مي‌توان نخست پيش نويسي براي آن تهيه كرد و بعد آن را به مشورت بگذارند. منتهي نبايد فراموش كرد به ثمر نشستن چنين طرحي مستلزم گذشت زماني برابر با حداقل يك سال است.»
قبل از هر اقدامي بايد بسترسازي انجام شود
شقايق قندهاري، از مترجمان جوان هم معتقد است اجرايي شدن چنين طرح‌هايي مستلزم بسترسازي‌هاي لازم است. وي‌مي‌گويد: به عقيده من براي به ثمر نشاندن چنين طرح‌هايي بايد قبل از هر كاري فضاي حاكم بر جامعه و حتي خود اهالي قلم را آماده تغيير كنيم. در حال حاضر با اجرايي شدن اين طرح موافق نيستم چرا كه معتقدم جامعه هنوز آماده چنين اتفاق بزرگي نيست. نبايد فراموش كنيم كه ما با مردمي روبه‌رو هستيم كه داراي يكسري اعتقادات و باورهاي خاص هستند. حالا شما تصور كنيد كه مميزي برداشته شود و مترجمي بدون توجه به هنجارهاي حاكم كتابي نامناسب را ترجمه و عرضه كند. مسلم است كه با انتقادهاي بسياري روبه‌رو مي‌شود. نمي‌گويم كه اين طرح خوب نيست. منتها بايد قبل از هر كاري آمادگي لازم را ايجاد كنيم.»
وي تأكيد مي‌كند: «در صورت توجه به بستر سازي‌هاي لازم من هم موافق اجرايي شدن آن هستم. به هر حال نمي‌توان منكر اين مسأله شد كه ما براي مخاطبان است كه كتابي را ترجمه كرده يا تأليف مي‌كنيم. بنابراين اگر مخاطب پذيراي اين اثر نباشد ما در كارمان موفق نخواهيم شد. نشر ما در اين سال‌ها به صنعت ضعيفي تبديل شده و نبايد با اقدامات حساب نشده آن را به خطر بيندازيم. از همين رو باز هم تأكيد مي‌كنم كه موفقيت در چنين تغييري مستلزم پرورش فكري لازم در اجتماع و حتي در ميان خود اهالي قلم است. اين مسأله يك فرايند است و ما نبايد به صورت يك رويداد به آن توجه كنيم.>
يکشنبه 24 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران]
[مشاهده در: www.iran-newspaper.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 79]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها