تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1804352802
گنج‌هاي الهي در زمين نهفته است جايگاه، آثار و نقش محوري كشاورزي در نگاه فرهنگ اسلامي
واضح آرشیو وب فارسی:جمهوري اسلامي: گنج‌هاي الهي در زمين نهفته است جايگاه، آثار و نقش محوري كشاورزي در نگاه فرهنگ اسلامي
رئيس جمهور در كنگره سراسري خانه كشاورز كه به تازگي برگزار گرديد، سخن از واقعيت تلخي به ميان آوردند كه نشان مي‌دهد كشاورزي با تمام اهميت و آثار و بركاتي كه دارد در غفلت مانده است، به گونه‌اي كه آمار موجود بسيار نگران كننده مي‌باشد.
رئيس جمهور احياي كشاورزي را در اولويت برنامه‌هاي خود قرار داده و گام اوليه را با اختصاص بودجه‌اي به اين امر حياتي آغاز كرد.
حقيقت اين است كه نمي‌توان وضعيت موجود كشاورزي را فقط "غفلت" ناميد، بلكه بالاتر از آن "خسران" است كه جايگزيني در نقطه مقابل آن به سهولت نمي‌توان يافت. بايد متوجه باشيم كه غفلت و از آن بدتر خسران و زيان، معلول نشناختن جايگاه و نقش حياتي كشاورزي است كه بايد اين ضعف جبران شود.
شناخت و بينش نسبت به جايگاه و نقش كشاورزي از زاوياي گوناگون صورت گرفته و مي‌گيرد، لكن اين بار مي‌خواهيم از زاويه‌اي ديگر به اين مهم اهتمام ورزيم و آن عبارت است از نگاه فرهنگ اسلامي به نقش و ارزش كشاورزي و نعمت‌هاي به وجود آمده از آن كه هر كدام از آنها در بقاي انسان و استمرار حيات او اهيمت ويژه‌اي دارد.
1 - بعضي از آموزه‌هاي ديني، به آثار بزرگ و حياتي كشاورزي و زراعت كردن نظر مي‌گسترند و مردم جامعه را به اين وسيله به ارجمندي و عظمت اين عمل نيك و پسنديده متوجه مي‌نمايند.
در كلامي ژرف از امير‌مومنان حضرت علي(ع) چنين آمده است:
"خداوند به مردم امر كرده است زمين را با زراعت آباد سازند تا به اين وسيله خوراكشان از غلات و حبوبات و ميوه‌ها و ساير روئيدني‌ها تأمين گردد و در آسايش و خوشي لحظات زندگي را سپري نمايند."(1)
بر مبناي اين سخن راهگشا، بشر نيازهاي بزرگ خود را از زمين و با كاشتن درخت و كشاورزي كردن تأمين مي‌كند.
انسان‌ها با "تغذيه" زنده‌اند و خوراك خود را از كشاورزي و زراعت به دست مي‌آورند. بخش عظيم اين تغذيه از طريق ثمرات اشجار و درختان تأمين مي‌شود كه عبارتنداز ميوه‌هاي الوان و لذيذ همچون سيب، انار، گلابي، گيلاس، هلو، آلبالو، شليل،كيوي،به، زردآلو، پرتغال،ليمو،نارنگي،توت، آلوزرد، انگور، انجير، زيتون كه داراي ويتامين‌هاي فراوان هستند.
درخت "نخل" و توليد و بار و ثمر بزرگ آن يعني "خرما" در انواع مختلف، جايگاه خاص خود را دارد و به درستي كه منبع غني و عظيم انرژي و ويتامين‌هاي ارزشمند و مورد نياز انسان مي‌باشد.
درخت‌هاي "گردو، فندق، پسته و بادام" كه ميوه‌هاي آن به صورت "خشكبار" به مصرف مي‌رسند نيز از منابع بسيار غني و سرشار از مواد و ويتامين‌هاي مختلف براي تأمين نيازهاي انسان به شمار مي‌روند.
همين گونه است "گندم" و "برنج" و "حبوبات" كه همه از نعمت‌هاي پربركت با آثار بزرگ مي‌باشند.
راستي اگر انسان‌ها به درختكاري و زراعت و كشاورزي نمي‌پرداختند تا مواد حياتي و ارزشمندي كه براي تغذيه خود نياز دارند به دست آورند، چگونه قادر به ادامه حيات در زمين مي‌شدند؟ و آيا جز اين است كه با فقدان خوراك انسان‌ها، بقاي آنها امكان نمي‌يافت و همه محكوم به فنا و نابودي بودند؟
دربارة آثار ارزشمند كشاورزي و زراعت، اين كلام گهربار از حضرت امام جعفر صادق(ع) به گونه‌اي خاص موجب كسب شناخت و بينش در اين موضوع مي‌گردد:
"گنج‌هاي الهي در زمين نهفته است و هيچ كاري نزد خداوند محبوب‌تر از زراعت و كشاورزي نيست"(2)
در دو تعبير زيباي "گنج‌هاي الهي" و "محبوب‌ترين عمل در پيشگاه خدا" دقت و تعمق ورزيم.
تعبير اول، نيازهاي برآورده شده از زمين را "گنج‌هاي الهي" نام مي‌نهد. اين تعبير، بسيار شگفتي‌زا مي‌باشد و نشان مي‌دهد كه آنچه انسان به صورت نعمت‌هاي الوان و متنوع از زمين برمي‌گيرد و به مصرف تغذيه و خوراك خود مي‌رساند، بسيار شريف و ارجمند است كه فرهنگ و معارف اسلامي آنها را گنج‌هاي الهي مي‌نامد، و اين از غفلت بزرگ انسان است كه در آن چه به مصرف مي‌رساند نمي‌نگرد و نمي‌انديشد كه چيست و از كجا آمده و چه كسي آنها را آفريده و در دسترس او قرار داده و از چه مواد غني و سرشار از انرژي و ويتامين‌هاي گوناگون متناسب با نياز آدميان به وجود آمده است؟
تعبير دوم، "محبوب خدا" بودن كشاورزي و زراعت است. اين تعبير نيز عمل زراعت و نهال نشاندن و آثار و ثمرات آن را به گونه‌اي حائز اهميت و در حيات ارضي و زميني تأثيرگذار و نقش‌آفرين مي‌داند كه آن را محبوب خداوند متعال مي‌نامد تا به اين وسيله آدميان دريابند كه اين عمل و آثار بزرگ آن، بسيار عظيم وبزرگ مي‌باشد.
وقتي در روايات ائمه دين(ع) اين گونه به كشاورزي نگريسته مي‌شود و نعمت‌هاي خداوند متعال گنج‌هايي ارزشمند و گرانبها نام مي‌گيرند كه در دل زمين نهفته‌اند و بايد با زراعت به بهره‌وري درآيند، بايد در سطح كلان اين موضوع را با حكومت و دولت اسلامي پيوند زد و اداره جامعه و رفع مشكلات اقتصادي كشور را از اين زاويه نگريست و در رفع تنگناها كوشيد و تا آنجا پيش رفت كه از وابستگي‌ها رهيد واز سلطه قدرت‌هاي استعماري كاست و به لذت استقلال در تمام ابعاد دست يافت.
در رهنمودي از امام خميني دقيق شويم كه به خوبي كشاورزي و رشد در زراعت را با پيشرفت كشور و خروج از وابستگي به قدرت‌ها پيوند مي‌زند:
"بايد همة قشرهاي ملت ادراك اين را بكنند كه ما اگر اقتصادمان تابع خارج باشد آن وقت يك روز مي‌بينيد كه خارجيها نمي‌خواهند به ما چيزي بدهند، و وقتي كه در را بستند ما بايد تسليم آنها بشويم كه هر چه مي‌گويند عمل كنيم. و اين شايستة يك مملكت اسلامي، يك جمهوري اسلامي نيست كه پيوسته به غير باشد در اقتصادش، در گندمش، در جواش، در برنجش، دراينها. اين بايد با همت كشاورزها، با همت قشرهاي متوجه، با همت دولت كه كمك بكند به كشاورزها...]تا كشاورز? رشد كند[
يك وقت اين است كه انسان مي‌خواهد براي منافعش يك كاري بكند، گندم زياد بشود كه منفعت ببرد، خوب، اين يك مسئله‌اي است كه يك قدري هم اختيارش با خودش ]است[... يك وقت كشور شما در يك حال واقع شده است كه وظيفة شرعي الهي است كه كارهايي بكنيد كه وابستة به غير نباشيد. الآن ما يك وضعي داريم كه چنانچه خداي نخواسته خودكفا لااقل نشويم و نتوانيم خودمان خودمان را اداره بكنيم... آنها ما را تهديد كردند با اين كه حصر اقتصادي مي‌كنيم. و آن دولتها هم بسيارشان با اينها موافق‌اند، ولو اينكه ملتها موافق نيستند"(3)
2 - بخشي ديگر از آموزه‌هاي ديني درباره ارزش كشاورزي، به احاديث و رواياتي مربوط مي‌شود كه به پاداش و ثواب‌هاي خاص اين عمل ارزشمند اختصاص مي‌يابند.
آشنايي با اين روايات كه زراعت را داراي پاداش الهي مي‌دانند، ترغيب كننده انسان به اين كار مي‌باشند.
پيامبر اكرم(ص) مي‌فرمايد:
"هر كس كشت و زرع كند و درختي بنشاند، خداوند به اندازه ميوه‌اي كه از آن درخت حاصل مي‌شود، براي او پاداش ثبت مي‌كند."(4)
اين روايت، به اين واقعيت اشاره دارد كه به عدد بي‌شمار ميوه‌هاي توليد شده ازيك درخت كه توسط انساني كاشته شده است، تا زمان‌هاي طولاني و مديد ثواب و اجر براي شخص ثبت مي‌گردد.
رسول خدا(ص) در روايتي ديگر مي‌فرمايد:
"هر كس زراعتي كند و درختي بكارد، هر بار كه انساني و يا هر مخلوقي از مخلوقات خدا از آن بخورد، براي او صدقه‌اي محسوب مي‌شود.(5)
اين روايت نيز پاداش درخت نشاندن را "صدقه" در راه خدا مي‌داند و به كثرت و وفور آن تصريح مي‌كند كه با هر ثمردهي درخت در هر سال و استفاده و بهره‌وري مخلوق‌هاي خداوند از آن، اين صدقه كثير تداوم مي‌يابد.
نبي اكرم(ص) در روايتي ديگر پاداش هفت چيز را نه تنها در حيات و زندگي دنيا، كه پس از مرگ او نيز مستمر و مكرر مي‌داند كه يكي از آنها كاشتن درخت نخل است.(6)
مشاهده مي‌كنيم كه از سه زاويه و با سه نگرش، جايگاه رفيع كشاورزي و زراعت در فرهنگ آباداني و بهره‌وري از نعمت‌هاي الوان و گوناگون نمايانده مي‌شود و آثار و ثمرات بزرگ اين عمل آشكار مي‌گردد.
كوچك‌ترين تأمل و تفكر در اين نگرش‌هاي سه گانه، ما را به اين شناخت و آگاهي مي‌رساند كه دين همه سونگر و كامل و زندگي ساز "اسلام" هرگز در حلقه‌هاي اسارت كاستي‌هاي ناشي از فقدان دانش و بينش و معرفت و جامعيت محصور نمي‌شود و هر فرد و جريان فكري و اعتقادي كه با اين سطح‌انديشي‌ها به اسلام مي‌نگرد، در نهايت به برداشت‌هاي يكسويه و تنگ نظرانه و آميخته با جهل و جمود گرفتار مي‌آيد. نتيجه نهايي اين نگرش‌هاي يكسويه و ناسازگار با حقيقت و جامعيت اسلام، دور ماندن نسل جوان از مجموعه معارف و قوانين و ارزش‌هاي مقدسي است كه تأمين كننده همه نيازهاي جسمي، روحي، مادي، معنوي، عاطفي و پرورش دهنده شخصيت جامع آنان مي‌باشد.
اگر از يكسونگري نسبت به تعاليم و قوانين اسلام خارج شويم، در موضوعات گوناگون به شناخت‌هاي همه جانبه مي‌رسيم. كشاورزي يكي از اين موضوعات است كه با رواياتي كه از نظر گذشت، ثابت مي‌شود كه در فرهنگ جامع اسلامي داراي جايگاهي مهم است.
در ميان نگرش‌ها و آگاهي‌ها در كشاورزي و آباداني، نگرش زيربنايي "تكيف" و "وظيفه" براي پرداختن به كشت و زرع به منظور رفع مشكلات جامعه و كشور و قطع وابستگي‌ها و دست‌يابي به پيشرفت‌ها، حائز اهميت است. يعني اگر بخواهيم كشاورزي را به رونق برسانيم، بايد همگان از مردمان و دولتمردان گرايش به زراعت را به ديده تكليف الهي بنگرند.
اين تكليف الهي همچون تكليف انسان در امور نظامي و با دفاع از دين و ملت در برابر تهاجم دشمنان، ارزش و اهميت دارد. يعني همان‌طور كه در جنگ نظامي به دفاع و جهاد مكلف هستيم, در حصر و جنگ اقتصادي و تحميل‌ها و فشارهاي دشمن نيز مكلف مي‌باشيم و بايد با وظيفه و مسئوليت بزرگ كشت و زرع، به رشد اقتصادي برسيم و به دنبال آن به خودكفايي در كشاورزي نائل آئيم و از اين طريق مانع سيطره دشمن شويم.
در رهنمودهايي از امام خميني واقعيت مزبور را با توضيحاتي كه در عين آن كه كوتاه است گويا مي‌باشد، مي‌يابيم:
"تكيلف است براي كشاورزها، و براي كساني كه مي‌توانند كمك به كشاورزها [بكنند]. امسال جوري بشود كه ان‌شاءالله خودكفا بشويم، و در سالهاي بعد صادرات داشته باشيم. اين نه اين است كه يك موعظه است كه من موعظه كنم كه مردم خوب است اين كار را بكنند؛ يك تكليفي است الآن به عهده ما. يعني نجات دادن يك كشور اسلامي است از زير بار ظلم و از زير بار استعمار. نجات دادن مملكت اسلامي يك تكليف است كه انسان موظف است اين كار را بكند. اگر يك وقت خداي نخواسته، يك هجومي به مملكت اسلامي بشود، بايد همه مردم، يعني مرد و زن مسئله دفاع ديگر اينطور نيست كه تكليف مال مرد باشد، تكليف مال يك دسته‌اي باشد، همه بايد بروند و دفاع بكنند از مملكت خودشان.
اگر ما در هجوم اقتصادي هم واقع شديم كه هجوم اقتصادي اسباب اين بشود كه وابسته به يك كشور ديگري باشيم، اين هم يك وظيفه شرعي است كه ما بايد خودمان را نجات بدهيم. هر كه ازش هر كاري مي‌آيد راجع به اقتصاد بايد بكند. ننشيند يك طبقه [كه] يك طبقه ديگر بكند. رعيتها كم كاري نكنند. آنهايي كه در كارخانه‌ها كار مي‌كنند كم كاري نكنند، سستي نكنند، امروز ملت شما درحال جنگ اقتصادي است. اينطور نيست كه يك وقت آرامش باشد، بگوييد خوب ما نمي‌خواهيم زياد منفعت ببريم. اين اختيار با خودتان است. اينجا ديگر اختيار با مردم نيست. اين اختياري است كه خدا دست اوست و او امر كرده است به اين معنا. يعني نمي‌شود كه ما تحت نظارت يك كشوري باشيم كه به دين اعتقاد ندارد و ما برويم تحت بيرق كفر. اين يكي از مسائل مهم است. ما بايد كوشش كنيم و اقتصاد خودمان را خودمان اداره بكنيم. حالايي كه ما در مقابل يك همچه قدرت شيطاني واقع شديم و او هم "تهديد" كرده است كه ما همه كشورهاي دنيا را تجهيز مي‌كنيم كه در را به سوي شما ببندند،... بايد غافل نباشيم... بايد همه قشرهاي ملت؛ هر كس هر جوري كه مي‌تواند يك توليدي بكند، كه مثلاً باغدارها مي‌توانند توليد بكنند، دامدارها مي‌توانند توليد بكنند، و كشاورزها مي‌توانند توليد كنند، اشخاص مي‌توانند كمك كنند به كشاورزها، كارخانه‌ها مي‌توانند توليد كنند، كارخانه‌هاي خصوصي كه زياد بود در ايران، و مع‌الأسف از بين رفته بود و دارد مي‌رود، اينها همه قيام كنند براي اينكه، يك مملكت را از اين اقتصاد نجات بدهند."(7)
يكي از وظايف و مسئوليت‌هاي بزرگي كه بر دوش شارحان و ترويج‌گران فرهنگ و تفكر و معارف اسلامي سنگيني مي‌كند، نگرش‌هاي كامل به دين مبين و زندگي‌ساز اسلام مي‌باشد. اين نگرش‌ها بايد بسيار دقيق، نكته‌ياب، پيام رسان و راهگشا باشد و به همه جوانب و نيازمندي‌هاي حيات انسان نظر گسترد و به ايجاد موازنه بين "دنيا" و "آخرت" منتهي شود و به نعمت‌هاي حلال و مشروع مادي و نعمت‌هاي پاك معنوي در كنار هم بنگرد تا انسان در همه ابعاد و با تأمين تمام نيازهاي گوناگون منطبق با خلقت و آفرينش خويش به رشد و كمال برسد.
اين نگرش‌ها اگر جامع و عميق باشد، اموري همچون كشاورزي را با اهميت و دقت مي‌نگرد و از كنار آن به سهولت نمي‌گذرد.
متأسفانه موضوعاتي همانند زراعت و كشاورزي از نگرش‌هاي جامع تبليغ‌گران و ترويج كنندگان فرهنگ و قوانين اسلام محروم مانده‌اند و به دست فراموشي يا غفلت و سهل‌انگاري سپرده شده‌اند و بايد براي جبران اين تسامح و غفلت خسران‌زا چاره‌انديشي شود.
* پاورقي:
1 - الحديث، ج 3، ص 5
2- همان منبع، ص 9
3 - صحيفه امام، ج 11، ص 423 و 424
4- نهج الفصاحه، روايت 2674
5 - همان مدرك، روايت 2921
6 - همان مدرك، روايت 1730
7 - صحيفه امام، ج 11 ص 425 و 426
* انسان‌ها با "تغذيه" زنده‌اند و نيازهاي ضروري و غذايي خود را از "گندم" و "برنج"، "ميوه"ها در انواع الوان و با ويتامين‌هاي سرشار، "حبوبات" و "خشكبار" و ساير نعمت‌هاي بي‌شمار و مقوي تأمين مي‌كنند و اينها در اثر "كشاورزي" ايجاد مي‌شود
* وضعيت زمين كشاورزي بسيار نگران كننده است و بين آنچه هست و بايد باشد فاصله‌اي وحشتناك وجود دارد كه بايد براي رشد و رونق كشور كشاورزي احيا شود و با رعايت همه جوانب اين كار است كه مي‌توان به خودكفايي رسيد. وقتي فرهنگ اسلامي كشاورزي را گنج مي‌داند و كشاورزان را محبوب خدا مي‌نامد، بايد نگاه‌هايمان را به كشت و زرع عميق و دقيق كنيم و جايگاه كشاورزي را رفيع و آثار آن را وسيع بدانيم
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جمهوري اسلامي]
[مشاهده در: www.jomhourieslami.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 105]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها