واضح آرشیو وب فارسی:فارس: /بخش چهارم/«كابل» شهري با تاريخي كهن+تصاوير
شهر كابل به عنوان پايتخت افغانستان، رويدادهاي تاريخي بسيار و دوران پرفراز و نشيبي را در مدت حيات خود به چشم ديده و تجربه كرده است، اين شهر اكنون با جمعيتي 4 ميليون نفري تبديل به شلوغترين شهر افغانستان شده است.
![](http://media.farsnews.com/media/Uploaded/Files/Images/1392/09/19/13920919000197_PhotoA.jpg)
به گزارش خبرنگار دفتر منطقهاي خبرگزاري فارس، شهر كابل به عنوان پايتخت افغانستان، رويدادهاي تاريخي بسيار و دوران پرفراز و نشيبي را در مدت حيات خود به چشم ديده و تجربه كرده، اين شهر اكنون با جمعيتي 4 ميليون نفري تبديل به شلوغترين شهر افغانستان شده است.
بناي جديد كابل در دوره «امانالله خان»
بناي جديد شهر كابل در دوره امانالله خان با تأسيس بلديه (شهرداري) رونق تازهاي به خود گرفت.
در سال 1302 خورشيدي «نظامنامه بلديه(شهرداري)» و مدتي بعد نظامنامه شهر كابل منتشر شد و همه شهروندان موظف شدند كه بر اساس نقشه شهرداري كابل اقدام به ساخت خانه كنند و قبل از ساخت بنا شهرداري را با خبر سازند.
طبق نوشته «بصير احمد دولت آبادي» در كتاب «شناسنامه افغانستان»، با روي كار آمدن حكومت «امانالله خان در فاصله 8 كيلومتري جنوب غربي كابل «شهرك دارالامان» تأسيس شد و مدتي به عنوان منطقهاي نوساز مورد توجه اشراف شهر قرار داشت.
در منطقه شهر نو كابل نيز منازل با شكوهي ساخته شدند و در كنار ويلاهاي شخصي اشراف كابل سفارتخانهها و باغهاي وسيعي به وجود آمد.
در اين زمان نقشهاي جديد از شهر تهيه شد و خيابان «ميوند» كه هم اكنون نيز در اين شهر وجود دارد در دل شهر كشيده شد و يك خيابان ديگر از شمال به جنوب امتداد يافت.
هر چند بر اثر تصميمات تازه شهرداري كابل، برخي آثار و محلههاي تاريخي كابل مانند «گنبد كوتوالي» و قسمت زيادي از خانههاي قديمي نيز از بين رفته است.
شهرداري كابل كه در آن زمان با نام «بلديه» از آن ياد ميشد در مناطق «كاراته چهار»، «سيد نو محمدشاه مينه»، «شهر نو» و «كوته سنگي» بين مردم كابل زمين توزيع كرد.
به تدريج خانههاي جديدي با معماري روز در كابل رو به افزايش نهاد و در سنتها و عادات مردم شهر تغييراتي حاصل شد.
در همين دوران كارته چهار بين خيابان دارالامان و مجتمع دانشگاه ايجاد شد و بعد از سال هاي 1948 مناطق مسكوني زيادي در نواحي غرب و شرق و شمال شهر ساخته شدند.
جمعيت شهر كابل در اين دوره بالغ بر 600 هزار نفر بود.
منطقه «وزير اكبر خان»، نيز از محلههاي جديد كابل بود كه در شمال شرقي شهر نو در سال 1970 به وجود آمد.
اين منطقه از زمان ساخت تا كنون از مناطق اعياننشين كابل محسوب ميشود و اكثر خانههاي آن به ديپلماتها خارجي و مسئولان كشوري تعلق دارد.
تركيب و ساختار جمعيت شهر كابل
بر اساس تحقيقات «لويس دوپره» محقق اروپايي كه در سال 1975 در مورد ساختار جمعيت شهر كابل انجام داده است: نيمي از اهالي شهر كابل را در آن زمان فارسيزبانان «تاجيك» و «قزلباش» و يك چهارم آن را «هزارهها» تشكيل ميدادند كه آنان نيز به زبان فارسي صحبت ميكردند.
طبق اين تحقيقات كه در كتاب شناسنامه افغانستان منتشر شده، يك چهارم از مردم كابل را در آن سال قوم پشتون تشكيل ميدادند.
از اقليتهاي بارز و شناخته شده شهر كابل قزلباشهاي شيعه هستند كه بيشتر در منطقه «چنداول» زندگي مي كنند، اين مردمان در گذشته اغلب پستهاي ساده و متوسط اداري را در اختيار داشتند.
مردم هزاره كه آنها نيز شيعه مذهب هستند و امروزه نيز در بيشتر مناطق كابل حضور دارند در مناطق «دهمزنگ»، «كارته پنج» سكونت بيشتري دارند.
منطقه چنداول، «دشت برچي»، «تيمني»، «قلعه شهاده» و «كارته سخي»، از ديگر مناطق شيعهنشين كابل است.
كارته سخي از نظر شيعيان آن ديار به خاطر زيارت سخي مورد احترام است و شيعيان زيادي در اين منطقه زندگي ميكنند.
طبق مشاهدات عيني و همچنين بر اساس منابع موجود، مردم كابل در گذشته اكثريت مطلق به زبان فارسي صحبت ميكردند و اين شهر را بايد يك شهر فارسيزبان به حساب آورد.
حتي پشتونهاي اين شهر در گذشته نيز اكثراً به زبان فارسي تكلم ميكردند و از نظر مذهبي و قومي در طول قرنهاي گذشته شيعه و سني و اقوام گوناگون در اين شهر در كنار هم ميزيستهاند.
كابل در زمان ظاهر شاه
در سال 1312 خورشيدي محمد ظاهر شاه در كابل به سلطنت رسيد، از عمده تغييراتي كه در زمان او در كابل صورت گرفت انتخاب شهردار كابل بود كه با رأي مردم اين شهر انتخاب شد.
شهردار جديد كابل چهره عمراني شهر را تغيير داد و از بزرگترين دستاورهاي وي احداث و تعمير خيابانها و توسعه امور شهري بود كه اين فعاليتها تا زمان كودتاي سال 1357 خورشيدي در كابل ادامه داشت.
كابل از كودتاي سال 1357 تا حكومت طالبان
با كودتاي كمونيستي سال 1357 و به دنبال آن تجاوز شوروي به خاك افغانستان، رشد و توسعه شهر كابل متوقف شد و بسياري از شهرواندان كابل توسط نيروهاي دولت كودتا به شهادت رسيدند و بخشي از مردم نيز آواره شدند.
با روي كار آمدن حكومت مجاهدين و با آغاز جنگهاي داخلي، شهر كابل به شدت آسيب ديد و بيش از 80 درصد كابل ويران شد و بيش از دهها هزار نفر در اين شهر كشته شدند.
بخشي از مردم اين شهر نيز به خارج از كابل آواره شدند كه اين روند با روي كار آمدن حكومت طالبان رو به افزايش گذاشت.
تحولات جديد افغانستان و كابل
با آغاز تحولات جديد و روي كار آمدن حكومت حامد كرزي در افغانستان، بازگشت مردم افغانستان به كابل آغاز شده است و بر اساس برخي از آمارها در حال حاضر كابل بيش از 4 ميليون جمعيت را در خود جاي داده است كه اين ميزان جمعيت، گنجايش شهري چون كابل را ندارد.
بر همين اساس قرار است «شهر نو» در منطقه شمال كابل ساخته شود و نقشه اين شهر در سال 2009 به تصويب دولت افغانستان رسيده و دولت ژاپن نيز قرار است در اين طرح به افغانستان كمك كند.
انتهاي پيام/خ
سه شنبه 19 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]