واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: وجود مواد مخدر در داروهاي گياهي ترك اعتياد
هر چه بگندد نمكش ميزنند ولي واي به روزي كه معلوم شود خود داروهاي ترك اعتياد موجود در بازار هم سرشار از مواد مخدر است.ديروز اين خبر نه از سوي يك مقام مسئول، بلكه از سوي چند نهاد دولتي تائيد شد.
رئيس گروه مطالعات اعتياد سازمان پزشكي قانوني در جمع خبرنگاران هشدار داد كه در داروهاي ترك اعتياد موجود در عطاري ها، وجود مرفين و ترامادول اثبات شده است.
به گفته محمدرضا قديرزاده، توليد داروهاي ترك اعتياد گياهي كه در عطاري ها توزيع مي شود، هيچ استانداردي ندارد و معلوم نيست به چه ميزان از مواد مختلف با هم مخلوط شده اند و بيشتر در كارگاه هاي زيرزميني حاشيه تهران توليد مي شوند.
در حالي كه بسياري از معتادان در حال ترك و خانواده هايشان گمان مي كنند كه داروهاي ترك اعتياد گياهي بي ضرر است، اما قديرزاده تاكيد مي كند كه اين داروها روزهاي اول اثر خوبي روي فرد معتاد كه در حال ترك است مي گذارد ولي بعد از مدتي مجبور مي شود روزي سه تا چهار قرص مصرف كند به عنوان نمونه قرصي براي ترك اعتياد معروف به دماتي هندي در عطاري ها توزيع مي شود كه وقتي آزمايش هايي را روي مصرف كننده انجام داديم، بلافاصله ترامادول و مرفين در آزمايش اين افراد مثبت شد، يعني در حالي كه فرد مصرف كننده براي رهايي از اعتياد به مواد مخدر، اين قرص هاي به ظاهر گياهي را مصرف مي كند، اما پس از مدتي دوباره به تهيه همين قرص ها اعتياد پيدا مي كند و از چاله به چاه مي افتد.
حتي اين مقام مسئول، پا را فراتر گذاشته و عنوان مي كند كه برخي عطاري ها، علاوه بر فروش داروهاي به ظاهر گياهي ترك اعتياد، متادون هم مي فروشند و وقتي از بيمار مي پرسيم مواد را از كجا تهيه كردي، نشاني عطاري را به ما مي دهند.
اين در حالي است كه هيچ داروخانه اي اجازه ندارد كه مواد تخديري مثل ترامادول و متادون را بدون نسخه پزشك بفروشد و حتي با وجود نسخه هم داروخانه ها موظفند كه براي هر نسخه، فقط يك بار اين مواد تسكيني را به بيمار بفروشند، ولي حالا وضع به شكلي درآمده است كه عطاري ها در نبود نظارت هاي دقيق، هم داروهاي گياهي حاوي مواد مخدر مي فروشند و هم رسما خود مواد مخدر را به دست مشتري مي رسانند.
داروهاي شيميايي با شمايل داروهاي گياهي
اكنون حدود 6000 تا 7000 عطاري در سراسر كشور داريم كه بيش از يك سوم از آنها هيچ گونه مجوزي از سازمان هاي مسئول ندارند و در اين شرايط خيلي عجيب نيست كه عطاري هاي غيرمجاز در چهارديواري مغازه شان، هر داروي گياهي را كه متقاضي اش بيشتر باشد، به فروش برسانند.
محمود خدادوست، معاون طب سنتي وزارت بهداشت در گفت و گو با جام جم ضمن تائيد فروش داروهاي ترك اعتياد غير استاندارد در عطاري ها خاطرنشان مي كند: بتازگي وزارت بهداشت داروهاي گياهي ترك اعتياد موجود در بازار را آناليز كرد و نمونه هاي مختلفي را آزمايش كرديم؛ ولي متاسفانه متوجه شديم كه بسياري از اين داروها، به هيچ وجه داروهاي گياهي نيستند.
خدادوست توضيح مي دهد: در تحقيق اخير وزارت بهداشت متوجه شديم كه بيشتر داروهاي گياهي ترك اعتياد موجود در بازار، داروهاي شيميايي است كه در ظاهر به اسم داروي گياهي به فروش مي رسد و در وهله دوم متوجه شديم كه در اين داروهاي به ظاهر گياهي ترك اعتياد، مقادير زيادي مواد مخدر و مسكن تركيب شده است.
از سوي ديگر، بر اساس قانون، عطاري ها مجاز نيستند كه هيچ گونه دارويي اعم از داروي گياهي يا غيرگياهي براي بيمار تجويز كنند، اما به گفته خدادوست وقتي برخي عطاري ها حتي از صنف خودشان هم مجوز نگرفته اند، نمي توان توقع داشت كه تخلف نكنند و به مراجع نظارتي پاسخگو باشند.
ترامادول، قاتل جديد متقاضيان ترك اعتياد
اين راهكار كه مواد مخدر سبك رفته رفته جايگزين مصرف مواد مخدر سنگين شود تا وقتي كه به طور كامل مصرف مواد مخدر در فرد مصرف كننده متوقف شود، به عنوان يكي از راهكارهاي مهم ترك اعتياد مطرح مي شود، اما مشكل اينجاست كه اين راهكار بايد حتما تحت نظارت و كنترل پزشك باشد، زيرا در غير اين صورت مي تواند به بدتر شدن روند اعتياد و حتي مرگ فرد مصرف كننده منجر شود.
وجود داروهاي ترك اعتياد تركيب شده با ترامادول و متادون هم در زمره اين درمان ها قرار مي گيرد، ولي وقتي عطاري غيرمجاز، ترامادول و متادون را بدون هيچ نسخه اي به دست مشتري مي رساند، در اين صورت بديهي است كه ديگر كنترلي بر روند اين گونه درمان ها از سوي پزشك وجود ندارد.
رئيس بخش سم شناسي پزشكي قانوني تهران روز گذشته در گفت وگو با فارس يادآور شد كه در مطالعه اي كه طي چهار، پنج سال اخير انجام شده، مرگ هاي ناشي از مصرف ترامادول 40 برابر بيشتر شده است، چون مصرف داروهاي مخدر مانند متادون و ترامادول افزايش چشمگيري داشته است.
مريم اخگري با صراحت عنوان كرد كه در طي سال هاي اخير در سازمان پزشكي قانوني با مرگ هايي مواجه شديم كه به دليل مصرف داروهاي ترك اعتياد بوده و در آناليز نمونه هاي اخذ شده از اجساد مشخص شد كه مرگ ها بر اثر مصرف موادي مانند ترامادول يا داروهاي ترك اعتياد به ظاهر گياهي حاوي اين مواد بوده است.
40 برابر شدن مرگ هاي ناشي از مصرف ترامادول در حالي اتفاق مي افتد كه همچنان مصرف اين گونه داروهاي گياهي ترك اعتياد در جامعه، به عنوان درمان بي خطر در افكار عمومي جا افتاده است؛ در حالي كه عوارض اين داروهاي گياهي غيراستاندارد، دست كمي از تبعات داروهاي شيميايي ندارد.
چه كسي بايد نظارت كند؟
بحث نظارت بر فعاليت عطاري ها شبيه توپ فوتبالي شده است كه هر سازماني مسئوليت آن را به زمين ديگري پرتاب مي كند.
از يك سو، عطاري ها از صنف خودشان مجوز فعاليت مي گيرند كه اتحاديه صنف عطاران هم به نوعي زيرمجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت است؛ ولي بحث نظارت بر سلامت دارو و مواد غذايي كشور در حيطه وظايف وزارت بهداشت است.
همچنين روز گذشته، رئيس اداره درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر نيز خواستار اعلام جرم وزارت بهداشت به عنوان متولي نظام سلامت كشور از عطاري هاي غيرمجاز و متخلف شد و از اين وزارتخانه خواست كه نسبت به عطاري هاي غيرقانوني، موضع قانوني بگيرد.
معاون طب سنتي وزارت بهداشت در پاسخ به اين كه چرا وزارت بهداشت نسبت به اين عطاري هاي متخلف برخورد قاطع ندارد، عنوان مي كند: وزارت بهداشت بارها نسبت به فعاليت اين عطاري ها شكايت كرده است و همين برخوردهايي هم كه با عطاري هاي غيرقانوني مي شود، بازخورد شكايت اين وزارتخانه است؛ ولي واقعيت اين است كه اعلام جرم، صرفا مشكل را حل نمي كند و بحث نظارت بر اين عطاري ها يك كار بين بخشي است كه بايد وزارت صنعت و مراجع قضايي با وزارت بهداشت هماهنگ باشند.
در حالي كه اين مقام مسئول وزارت بهداشت، از تشكيل كارگروه ها و جلسات مشترك با وزارت صنعت براي مقابله با عطاري هاي متخلف سخن مي گويد، اما تاكنون نتيجه اين كارگروه ها نتوانسته است عطاري را از فروش داروهاي گياهي آميخته با مواد مخدر بازدارد و همچنان بازار فروش داروهاي ترك اعتياد تقلبي در بازار داغ است.
به همين دليل به نظر مي رسد كه براي مقابله با عرضه اين داروها، علاوه بر اين كه بايد هماهنگي بيشتري بين نهادهاي مسئول وجود داشته باشد، بايد محدوديت تبليغ اين داروهاي غيراستاندارد در رسانه هاي مختلف و فرهنگ سازي و اطلاع رساني درباره تاثيرات منفي اين داروهاي گياهي ترك اعتياد در دستور كار قرار بگيرد تا با كاهش تقاضا از سوي مردم، مسير برخورد با عطاري هاي قانون شكن هموارتر شود.
امين جلالوند - گروه جامعه
سه شنبه 19 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]