تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 16 آبان 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):هرگز دل به باطل بودن حق و به حق بودن باطل يقين نمى كند.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

قیمت پنجره دوجداره

بازسازی ساختمان

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

اوزمپیک چیست

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

نگهداری از سالمند شبانه روزی در منزل

بی متال زیمنس

ساختمان پزشکان

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1826655756




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

جایگاه زن در سینمای ایران(تصویری )


واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک:
nikikarimib.jpg
شنبه 22 مرداد 1384 - هموطن سلام :فیلم «به من نگاه کن» ساخته شهرام اسدی، درباره تلاش‏های یک زن است برای رسیدن به خواسته‏هایش، خواسته‏هایی که اطرافیان او و مردان قبیله‏اش با آنها مخالفند و بشدت سعی در سرکوب کردن آنها دارند. «به من نگاه کن» از آن دسته فیلم‏هایی نیست که تنها به مظلومیت زنان توجه داشته باشد، بلکه در ستایش اراده‏ای است که سرانجام پیروز می‏شود و صاحب آن اراده را به شأن و مقامی که شایسته‏اش است می‏رساند. به بهانه این فیلم، جایگاه زن را در 4 دوره تاریخی سینمای ایران مرور می‏کنیم و از این مرور، می‏خواهیم به این نتیجه برسیم که نوع نگاه فیلمسازان به موضوع «زن در جامعه» چقدر تغییر پیدا کرده است. *دوره اول، ورود سینما به ایران زمانی که صنعت سینما وارد ایران شد؛ یعنی حوالی سال‏های 1300، مشکلات زیادی وجود داشت. البته توجه داشته باشیم که از اولین تصاویر ضبط شده توسط ابراهیم خان عکاس باشی، بیش از 100 سال می‏گذرد. منظور ما ورود «صنعت سینما» است. یعنی تولید فیلم، ساخته شدن سالن‏های سینما و عمومیت یافتن آن. در سال‏هایی که فیلم های اولیه در ایران ساخته می‏شدند، کمتر زنی جرات داشت که جلوی دوربین‏های سینمایی قرار بگیرد. نگاه‏های بدبینانه به این صنعت تازه وارد، اجازه نمی‏داد تا مردم با آن بی‏واسطه برخورد کنند. بنابراین زنان در ابتدا حتی جرات رفتن به سینما هم نداشتند، چه رسد به این که به عنوان بازیگر، جلوی دوربین قرار بگیرند. در سال‏های اولیه سینمای ایران، مشهورترین زنی که جلوی دوربین رفت، مرحوم روح‏انگیز ساقی‏نژاد بود که در «دختر لر» بازی کرد و به اولین ستاره سینمای ایران تبدیل شد. تصویری که در این سال‏ها از زن در فیلم‏ها نمایش داده می‏شود، دقیقا مثل تصویر مردان، ساده و بی‏شیله پیله است. آدم‏ها، چه زن چه مرد، پیچیدگی شخصیتی ندارند. هر کدام از آنها یا نماینده خوب‏ها هستند یا نماینده بدها. در اکثر این داستان‏های عامیانه، خوب‏ها سرانجام بر بدها پیروز می‏شوند و همه چیز ختم به خیر می‏شود. چند سال پس از این، تعدادی از فیلمسازان اولیه، روی قصه‏های کهن ایرانی کار کردند و بعضی از این قصه† " اگر کمی دقت کنیم متوجه می‏شویم که پس از کودتای 28 مرداد 1332، تعداد بسیار زیادی از این فیلم‏ها ساخته شد... " ها را به فیلم برگرداندند. این قصه‏ها که بیشتر از دل متونی مثل شاهنامه استخراج شده بودند، عموما ماجراهای عاشقانه‏ای را دنبال می‏کردند. مثل «شیرین و فرهاد». در این فیلم‏ها هم باز شخصیت زن در فیلم‏ها نکته چشمگیری نداشت. اکثر فیلم‏های این دوره، دارای پیام‏های اخلاقی هستند؛ یعنی جنبه‏های آموزنده فراوانی دارند. از دیدن این فیلم‏ها می‏فهمیم که دروغ گفتن و ریا کردن و دزدی و کلاهبرداری بد است و در عوض جوانمردی و بخشش و صبوری و صداقت خوب است. این دوره تا سال‏های دهه 1330 طول کشید. *دوره دوم؛ حاکمیت فیلم فارسی وقتی صنعت سینما در ایران جا افتاد و مردم آن را به عنوان بهترین سرگرمی انتخاب کردند، رفته رفته تعداد فیلم‏ها هم زیاد شد. قصه‏های آموزنده و اخلاقی، جای خودشان را به قصه‏های عامه‏پسندی دادند که هیچ نکته خاصی در آنها دیده نمی‏شد. ابتدا بسیاری از فیلم‏های موفق خارجی، بدون ذکر نام، در سینمای ایران بازسازی شدند و این بازسازی‏ها آنقدر شتاب زده، بی‏دقت و ابتدایی بود که گاهی هیچ ربطی به نسخه اصلی نداشت. بعد از این دوره کوتاه، فیلم فارسی با قدرت تمام شروع به کار کرد. «فیلم فارسی» صفتی است که تعدادی از منتقدان، به فیلم های این دوره می‏دادند؛ فیلم‏هایی بی‏ارزش، مبتذل و غیرقابل تحمل. داستان این فیلم‏ها، اغلب درباره زنان بدنام، رقاصه‏های کاباره‏ها و دلقک‏هایی بود که خودشان را به شکل مردها در می‏آوردند و مثل جاهل‏های پایین شهر حرف می‏زدند. اگر کمی دقت کنیم متوجه می‏شویم که پس از کودتای 28 مرداد 1332، تعداد بسیار زیادی از این فیلم‏ها ساخته شد. در واقع یکی از سیاست‏های رژیم شاه این بود که با کشاندن مردم به سینماها، نفرت آنها از حاکمیت را تا حدودی تعدیل کند. به این ترتیب، در حالی که ادبیات و شعر و تئاتر و موسیقی ایران، مسیری رو به رشد را می‏پیمود، سینما داشت درجا می‏زد. فیلم‏هایی مثل «گنج قارون» به چنان موفقیت‏های تجاری‏ای دست می‏یافتند که صاحبانشان با آن پول‏ها، استودیوها و مراکز فیلمسازی مختلفی برای خود تهیه می‏دیدند تا تعداد بیشتری از این فیلم‏ها تولید کنند. توصیف ویژگی زنان در این فیلم‏ها، موضوع کتاب‏ها و مقالات بسیاری بوده است. فقط درباره آنها می‏توان گفت که در درجه اول، موجوداتی دسته چندم و بی‏اهمیت بودند که یا با ریاکاری‏هایشان، میان مردها را به هم می‏زدند یا با خیانت‏هایشان، جنگ و جدال به راه می‏انداختند. این زن‏ها فاقد هرگونه شخصیتی بودند. شعورشان در این حد بود که اگر پولدار هستند، به مرد فقیری دل ببازند و اگر بی‏پولند، گوش کسی را ببرند که اوضاع مالی مساعدی دارد. تعداد فیلم‏هایی که شخصیت‏های زن در آنها، تحصیلات داشته باشد، به انگشتان دست هم نمی‏رسد. ستاره‏های سینمای آن روزگار، " روند حاکمیت فیلم فارسی تا سال 1348 ادامه پیدا کرد. در این سال، ساخته شدن فیلم‌هایی مثل "گاو"، "قیصر"، "حسن کچل"، "آرامش در حضور دیگران" ( که توقیف شد و چند سال بعد به نمایش درآمد) و "طوقی" جریان تازه‌ای را در سینمای ایران رقم زد... " اکثرا پیشینه تاریکی داشتند. برای بازیگر شدن احتیاج به هیچ مدرک تحصیلی‏ای نبود و حتی کارگردان‏های سینما را هم یا آدم‏هایی از این قشر تشکیل می‏داند یا کسانی که با علم به این وضعیت، مجبور بودند طبق شرایطی که تهیه کننده اعلام می‏کرد، پیش بروند. نکته جالب توجه این که، در بحبوحه همین سال‏ها، اولین کارگردان زن، فیلمش را ساخت. شهلا ریاحی که همه او را به عنوان بازیگر می‏شناسند،‏ با ساختن فیلم "مرجان"، تلاش کرد تا نگاه متفاوتی را ارائه کند اما موفق نشد و برای همیشه از این حرفه کناره‌گیری کرد. نکته دیگری که باید بدانیم این است که تعدادی فیلم خوب، در این سال‌ها ساخته شدند که در آنها شخصیت زن، کاملا پرورش یافته و قابل اهمیت بود. فیلم‌هایی مثل "شوهر آهو خانم"، "پسر ایران از مادرش بی‌خبر است"، "خشت و آینه" و... که " انقلاب اسلامی، مهمترین فرصت را فراهم کرد تا هنرمندانی که به سختی توانسته بودند شایستگی‌های خود را به اثبات برسانند، در شرایطی بسیار مناسب‌تر، فعالیت خود را از سر بگیرند. سال‌های اولیه انقلاب، اختصاص به فیلم‌هایی داشت که اکثرا حول و حوش مسائل سیاسی و انقلاب می‌گذشت... " در منجلاب فیلم فارسی فرصت نفس کشیدن پیدا نکردند. *دوره سوم؛ سال‌های تحول روند حاکمیت فیلم فارسی تا سال 1348 ادامه پیدا کرد. در این سال، ساخته شدن فیلم‌هایی مثل "گاو"، "قیصر"، "حسن کچل"، "آرامش در حضور دیگران" ( که توقیف شد و چند سال بعد به نمایش درآمد) و "طوقی" جریان تازه‌ای را در سینمای ایران رقم زد. این فیلم‌ها که توسط کارگردانان معتبری مثل داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، علی حاتمی و ناصر تقوایی ساخته شدند، اگرچه اکثرا نگاه مردانه‌ای به جهان داشتند اما مقدمه‌ای شدند برای ساخته شدن فیلم‌های خوب بعدی. فیلم‌هایی که زن را در مرکز توجه قرار می‌دادند و شخصیت واقعی او را به تصویر می‌کشیدند. در این سال‌ها البته هنوز حجم انبوه تولیدات سالانه سینمای ایران، به فیلم فارسی‌ها اختصاص داشت، اما هر سال فیلم‌های مهمی هم ساخته می‌شد که نگاه جدی‌تری به زن داشتند. با این وجود هم باز کارگردان‌های معتبر ترجیح می‌دادند تا از بازیگران سابق استفاده کنند. طبیعی است که نقش این بازیگران در فیلم‌های جدیدشان هیچ ربطی به نقش‌های سابقشان نداشت. در عین حال کارگردان‌هایی – مثل بهرام بیضایی و ناصر تقوایی – هم بودند که بازیگران زن تازه‌ای را به سینمای ایران معرفی کردند؛ کسانی که سال‌ها بعد، در بین مردم محبوبیت ویژه‌ای به دست آوردند. *دوره چهارم؛ سال‌های هویت یابی انقلاب اسلامی، مهمترین فرصت را فراهم کرد تا هنرمندانی که به سختی توانسته بودند شایستگی‌های خود را به اثبات برسانند، در شرایطی بسیار مناسب‌تر، فعالیت خود را از سر بگیرند. سال‌های اولیه انقلاب، اختصاص به فیلم‌هایی داشت که اکثرا حول و حوش مسائل سیاسی و انقلاب می‌گذشت. در این فیلم‌ها، زن‌ها دوشادوش مردها مبارزه می‌کردند و دیگر یک خانه دار صرف نبودند. بافروکش کردن التهاب انقلاب و شروع یک وضعیت جدید مثل جنگ، سینمای دفاع مقدس پا به عرصه گذاشت. در این فیلم ها، با این که زنان نقش محوری نداشتند اما در اندک دقایق حضورشان، تعریف تازه‌ای از مسئولیت و جایگاهشان در اجتماع ارائه دادند. در همین سینمای جنگ، فیلم‌های ضعیف بسیاری هم ساخته شدند و روی سخن ما با فیلم‌هایی است که نگاه جدی‌تری به این مقوله داشتند. در کنار این فیلم‌ها، شاهد نمونه‌های دیگری هم بودیم؛ از سینمای ملودرام و اکشن و پلیسی گرفته تا ترسناک. در همه این فیلم‌ها، باز جایگاه زن، بسته به کیفیت این آثار فرق می‌کرد. در دهه 70 حجم فیلم‌هایی با محوریت نقش زن افزایش پیدا کرد. مثلا بهرام بیضایی "مسافران" را ساخت، ابراهیم حاتمی کیا با "از کرخه تا راین" و "بوی پیراهن یوسف" فصل تازه‌ای را در سینمایش رقم زد، رسول ملاقلی پور "نجات یافتگان" را کارگردانی کرد و داریوش مهرجویی "بانو" و سه گانه بعدی‌اش را ساخت. رخشان بنی اعتماد، تهمینه میلانی، کیانوش عیاری، مسعود کیمیایی، بهروز افخمی، فریدون جیرانی و... در این سال‌ها فیلم‌های مهمی را روانه اکران کردند که به زن می‌پرداخت و در این سال‌ها بازیگران تازه‌ای از راه رسیدند و با محبوبیت خود حیات اقتصادی این سینما را هم تضمین کردند. خوش بینانه و دور از واقعیت است اگر فکر کنیم که در دو دهه اخیر، دیگر شاهد فیلم‌هایی نیستیم که مضامین پیش پا افتاده‌ای را در ارتباط با زنان مطرح می‌کنند. مثلا فیلمی با ویژگی‌های "شارلاتان" دقیقا کپی برداری از الگوهای سخیفی است که فیلم فارسی‌ها رواج می‌دادند. زنی که لباس مردانه می‌پوشد و ادای لمپن‌ها را در می آورد، همان ایده احمقانه فیلم‌های قدیمی است. بنابراین همیشه ابتذال به ساده‌ترین شکل ممکن، می تواند به سینما راه پیدا کند. وضعیت زن در سینما نسبت مستقیمی دارد با وضعیت خود سینما؛ زمانی که فیلم فارسی حاکمیت داشت، زن‌ها عروسک‌هایی بودند که در دنیای مردانه، یا در حاشیه قرار داشتند یا به هیات‌ آنها در می‌آمدند. با تحول سینمای ایران، نقش زن‌ها هم در سینما متحول شد و پس از دوران انقلاب، این نقش به کلی تغییر کرد و به هویت رسید.





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 600]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


سینما و تلویزیون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن