يادي از جبار باغچه‌بان‌ نخستين معلم گلهاي خاموش ايران‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: يادي از جبار باغچه‌بان‌ نخستين معلم گلهاي خاموش ايران‌
چهارم آذر ماه سالروز درگذشت بنيانگذار آموزش ناشنوايان در ايران، جبار باغچه‌بان است. استاد جبار باغچه‌بان (عسكرزاده) يكي از خادمان پرتلاش فرهنگ ايران و به معناي واقعي كلمه معلم بود. زنده‌ياد باغچه‌بان سال 1297 شمسي، آموزگاري را در شهر مرند آذربايجان آغاز كرد.‌

بعدها به مناسبت تاسيس نخستين كودكستان خود در تبريز، به نام باغچه اطفال نام خانوادگي خود را به باغچه‌بان تغيير داد. باغچه‌بان را بايد نخستين كسي دانست كه در ايران، آموزش سمعي و بصري را به نظام آموزشي كشور ما وارد كرد. او با خلاقيت خاص خود، وسايل سمعي و بصري مي‌ساخت تا به وسيله آن به دانش آموزان كودكستاني بيشتر و بهتر بياموزد. ايجاد آموزش قبل از دبستان و بنيانگذاري آموزش و پرورش ناشنوايان در ايران از افتخارات باغچه‌بان است.‌

جبار باغچه‌بان همچنين نخستين مولف و ناشر كتاب كودك در ايران است. او از سال 1307 عليرغم دشواري‌هاي فراوان چاپ و كليشه، چاپ كتابهاي مخصوص كودكان را با تصاويري كه خود مي‌كشيد آغاز كرد.

گفتني است يكي از كتابهاي وي با عنوان از سوي شوراي جهاني كتاب كودك به عنوان بهترين كتاب كودك انتخاب شد. وي كتابهاي ديگري همچون كتاب حساب ويژه و كتاب آموزش كرولال‌ها را به رشته تحرير درآورده است. از ابتكارات باغچه‌بان مي‌توان به روش شفاهي در تعليم ناشنوايان، اختراع گوشي استخواني يا تلفن گنگ، كشف خواص صوت‌ها و تقسيم‌بندي آنها، تهيه وسايل مختلف بصري براي تدريس ناشنوايان و اختراع گاه‌نما اشاره داشت.

پس از تعطيلي باغچه اطفال در تبريز، جبار باغچه‌بان فعاليت آموزشي خود را در شيراز به مدت 6 سال دنبال كرد و در سال 1312 كار آموزش ناشنوايان را در خيابان سعدي تهران در خانه‌اي محقر با 6 كودك كرولال پي گرفت.‌

باغچه‌بان شيوه آموزشي جديدي در تدريس الفباي فارسي به وجود آورد كه تركيبي از روش مكتب‌خانه‌ها و مدارس قديم ايران و روش مدارس آن روز بود. شيوه آموزشي باغچه‌بان در ارتباط با ناشنوايان نيز يك روش تجربي و ابتكار بدون اقتباس از الگوهاي خارجي بود. الفباي گوياي باغچه‌بان شهرت بين‌المللي دارد.‌وي در سال 1313 امتياز مدرسه ناشنوايان باغچه‌بان را گرفت و همان سال مدرسه ناشنوايان تهران در يوسف‌آباد را بنا نهاد و در اختيار دانش‌‌آموزان قرار داد. وي در طول كار، روش شفاهي را كه يافته بود استوار ساخت و در نتيجه امروز در تمامي مدارس ناشنوايان به كودكان حرف زدن و لب‌خواني آموخته مي‌شود.‌

باغچه‌بان براي آسان كردن روش آموزش ناشنوايان، الفباي دستي خود را اختراع كرد. اين الفبا از نظر اينكه با خاصيت اصوات مطابقت دارد كمك تلفظ است و نه جانشين آن و از اين‌رو در نوع خود بي‌نظير است.‌

باغچه‌بان طي سالها تعليم و تربيت به كودكان به روشي دست يافت كه امروز آن را روش تركيبي مي‌گويند. اكنون اين روش بعد از گذشت اين همه سال به عنوان مترقي‌ترين روش در مدارس به ويژه آموزش دبستان در سراسر كشور مورد استفاده قرار مي‌گيرد.‌

جبار باغچه‌بان، نخستين معلم گلهاي خاموش در ايران، پس از اينكه با دست هنر‌ آينه‌اي براي كرولال‌ها ساخت و از چشم به جاي گوش، چهره صوت را براي آنان ترسيم كرد، سرانجام در چهارم آذر ماه سال 1345 با اميد به آينده‌اي روشن براي ناشنوايان در سن هشتادودوسالگي ديده از جهان فروبست. روحش شاد و يادش گرامي باد.‌

سه شنبه 5 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 300]