واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: غذاهاي مناسب براي مبتلايان به سرماخوردگي
تمام سلول هاي بدن براي فعاليت نيازمند اكسيژن هستند. اين گاز از طريق دستگاه تنفسي و گردش خون به بدن مي رسد و دي اكسيدكربن كه محصول زائد فعل و انفعالات در بدن است نيز به وسيله همين دستگاه ها از بدن خارج مي شود. اكسيژن از طريق ديواره ريه ها به درون سرخرگ ها انتشار مي يابد تا در سراسر بدن انتقال پيدا كند. دي اكسيدكربن نيز براي خروج از بدن، از طريق سياهرگ ها به درون ريه ها منتشر مي شود و وارد هواي بازدم مي شودتم.
سلامتي مجاري تنفسي وابسته به دريافت هواي فاقد ميكروب و آلودگي است. بيش از 200 نوع ويروس شناخته شده كه بر دستگاه تنفسي فوقاني اثر مي كنند و سبب سرماخوردگي مي شوند. در اغلب موارد، سرماخوردگي ها خفيف بوده و به طور معمول طي يك هفته بهبود مي يابند. سرماخوردگي معمولي با حساسيت ( آلرژي ) و آنفلوآنزا متفاوت است. آنفلوآنزا ( INFLUENZA ) نامي است كه به عفونت ويروسي بسيار شديد نسبت داده مي شود و اين عفونت نيز بر دستگاه تنفسي فوقاني تأثير مي گذارد. نام آنفلوآنزا از اين باور قديمي منشأ مي گيرد كه اين بيماري را ناشي از تأثيرات ماوراءالطبيعه مي دانسته اند. علايم سرماخوردگي به طور معمول دو تا سه روز پس از ورود ويروس به بدن ظاهر مي شود. شايع ترين علائم شامل: گلودرد، گرفتگي بيني، آب ريزش بيني، سرفه، عطسه و درد در قسمت هاي دست و پاست. خستگي، ريزش آب از چشم ها و اشكال در خوابيدن نيز ممكن است رخ دهد. در صورتي كه علائم، بيش از يك هفته باقي بمانند و با سردرد شديد، ضعف ، از دست دادن اشتها و تشنگي همراه شوند، احتمال اين كه بيماري به علت ويروس آنفلوآنزا باشد بيشتر است.بروز تب نيز به طور معمول شايع است. بايد توجه كرد كه در موارد عفونت هاي ويروسي دستگاه تنفسي فوقاني، علت بيماري را نمي توان برطرف كرد و فقط درمان علائم امكان پذير است. به هنگام سرماخوردگي استراحت زياد، مصرف فراوان مايعات و قرقره كردن آب نمك ولرم به بهبود علائم كمك مي كند. مصرف قرص هاي مسكن به رفع سردرد و كاهش تب كمك مي كنند. تنها در مواردي كه به دنبال عفونت ويروسي، عفونت باكتريايي نيز بروز مي كند، آنتي بيوتيك ها مفيد واقع مي شوند. گياهان دارويي مفيدي نيز براي درمان سرماخوردگي وجود دارند. كودكان، سالمندان، زنان باردار و افراد دچار بيماري هايي از قبيل ديابت و بيماري هاي كليوي به توصيه هاي پزشكي بيشتري نياز دارند. گاهي اوقات براي افراد سالمند، به منظور پيشگيري از ابتلا به عفونت، استفاده از واكسن توصيه مي شود. براي جلوگيري و درمان سرماخوردگي روش هاي مختلفي وجود دارد كه ما در اين جا به جنبه تغذيه اي آن مي پردازيم. براي اين كه سيستم ايمني بدن به بهترين نحو به وظيفه اش كه مبارزه عليه ويروس هاي سرماخوردگي و آنفلوآنزا است، عمل كند بايد مواد مغذي حياتي را دريافت كند. مكمل هاي تغذيه اي مفيدي نيز براي پيشگيري و درمان سرماخوردگي توصيه شده است.
مواد غذايي مفيد براي درمان سرماخوردگي شامل موارد زير است:
ويتامين C، منابع غذايي اصلي تأمين كننده ويتامين C شامل: مركبات (پرتقال، گريپ فروت، انواع ليمو و نارنگي )، انواع توت، گوجه فرنگي، فلفل دلمه اي، توت فرنگي، سيب زميني و سبزيجات برگ سبز از قبيل انواع كلم. دريافت زياد و منظم ويتامين C به كاهش بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگي كمك مي كند.
- غلات سبوس دار و حبوبات، منابع غذايي مناسب يكي از ويتامين هاي گروه B به نام پانتوتنيك اسيد هستند. كمبود پانتوتنيك اسيد، سبب بروز عفونت هاي مكرر دستگاه تنفسي فوقاني مي شود.
- سير داراي آهن، روي و آليسين (ALICIN) است كه سبب تقويت سيستم ايمني و كاهش خطر عفونت هاي ويروسي مي شود.
- ماهي قباد، قزل آلا، ساردين و ماهي هاي روغني منبع غني اسيدهاي چرب امگا- 3 هستند. همچنين تخم كتان، تخمه كدو حلوايي و روغن شاه دانه نيز از ديگر منابع خوب امگا- 3 هستند.
- دانه كنجد، تخمه كدو حلوايي و آفتاب گردان منابع غني اسيدهاي چرب امگا-6 هستند. اين اسيدهاي چرب به سلول هاي دستگاه تنفسي در مبارزه عليه عفونت هاي سرماخوردگي كمك مي كنند.
- جگر، انواع ماهي از جمله قزل آلا، قباد و شاه ماهي، كره و تخم مرغ منابع ويتامين A هستند. هويج، انبه، سيب زميني، زردآلو، كدو حلوايي و سبزيجات سبز تيره نيز تأمين كننده بتاكاروتن هستند كه در بدن به ويتامين A تبديل مي شوند. عفونت هاي مكرر تنفسي در كودكان با كاهش ذخائر ويتامين A مرتبط است. يك رژيم غذايي متنوع كه داراي اين مواد غذايي باشد، مواد لازم براي يك كودك در حال رشد را تأمين مي كند.
- تخم مرغ ، ماهي، مرغ، گوشت قرمز بدون چربي، لبنيات، حبوبات، مغزها، دانه ها و غلات سبوس دار تأمين كننده پروتئين هستند. كمبود دريافت پروتئين خطر ابتلا به عفونت را افزايش مي دهد.
- گوشت، شير، غلات و حبوبات تأمين كننده ويتامين هاي B6 و پانتوتنيك اسيد هستند كه براي تأمين سلامتي سيستم ايمني از اهميت بسياري برخوردارند.
- غلات صبحانه ( برشتوك )، نان و عصاره مخمر تأمين كننده اسيد فوليك هستند كه براي سلامتي و تقويت سيستم ايمني ضروري است. به علاوه چغندر، لوبيا چشم بلبلي و انواع كلم منابع مناسبي از فولات ( اسيد فوليك ) هستند.
- گوشت هاي قرمز بدون چربي و غلات سبوس دار حاوي روي هستند. ساير منابع غذايي حاوي روي شامل: جوانه گندم، آجيل، بادام زميني، گردو، جگر ، مرغ، بوقلمون، ماهي، ميگو، تخم مرغ ، لوبيا خشك، شير و لبنيات است. روي يك ماده معدني مورد نياز براي سيستم ايمني است. غذاهاي آماده بسته بندي شده و كنسروها از لحاظ ويتامين ها و مواد معدني فقير هستند. بنابراين به جاي مصرف اين نوع غذاها از انواع ميوه و سبزيجات تازه، ماهي، غلات، مغزها و دانه ها استفاده كنيد.
* چند نكته:
بين مصرف قرص هاي ويتامين C و سرماخوردگي به طور وسيعي مورد مطالعه قرار گرفته است. تحقيقات نشان داده، اين قرص ها كه روزانه 500 تا 1000 ميلي گرم ويتامين C را براي بدن تامين مي كنند، نمي توانند از عفونت پيشگيري كنند، در حالي كه به كاهش شدت و احتمالا طول مدت سرماخوردگي كمك مي كنند.
در برخي موارد با دريافت 1000 ميلي گرم مكمل ويتامين C در روز طي يك دوره طولاني، علائم به ميزان 15 درصد كاهش يافت. ويتامين C باعث افزايش سطح اينترفرون در بدن مي شود كه اين ماده با عفونت ها مبارزه مي كند. همچنين ويتامين c از جمله آنتي اكسيدان هايي است كه به حفاظت از پوشش داخلي مجاري تنفسي در برابر انواع عفونت كمك مي كند.
- مصرف مكمل ريزمغذي هاي خاص شامل 20 ميلي گرم روي، 100 ميكروگرم سلنيوم، 120 ميلي گرم ويتامين C ، 15 ميلي گرم ويتامين E و 6 ميلي گرم بتاكاروتن در مطالعات مختلف سبب كاهش بروز عفونت هاي تنفسي در سالمندان طي درمان هاي طولاني مدت شده اند.
- در بررسي هاي باليني مختلف نشان داده شده است كه قرص هاي مكيدني روي سبب بهبود علائم سرماخوردگي مي شوند. البته بعضي مطالعات نيز نشان داده كه اين قرص ها هيچ اثري بر علائم سرماخوردگي ندارند. به علاوه بايد توجه كرد كه دريافت روي به ميزان بيش از 150 ميلي گرم در روز مي تواند امكان ابتلا به عفونت را افزايش دهد. بنابراين قبل از اقدام به هر نوع درماني، بايد تحت نظر پزشك باشيد و به توصيه هاي او عمل كنيد.
- قرص سير يا كپسول هاي حاوي عصاره سير ممكن است به پيشگيري از سرماخوردگي كمك كند. علت اين تأثير خواص ضد ويروسي رنگدانه گياهي آليسين است.
- استفاده از بخور به رفع گرفتگي بيني كمك مي كند. براي اين كار، براي 10 دقيقه سرتان را روي بخارات يك ظرف آب در حال جوشيدن بگيريد. بهتر است دستمال يا حوله اي را روي سر بگذاريد و اين عمل را سه بار در روز تكرار كنيد. مي توانيد مقداري روغن منتول ( MENTHOL ) يا عصاره اوكاليپتوس به آب در حال تبخير اضافه كنيد تا عمل تنفس را تسهيل كند.
- مايعات فراواني مصرف كنيد. در طول حملات شديد آنفلوانزا، بهتر است از مايعات مقوي و مغذي مثل انواع سوپ و آش در وعده غذايي اصلي استفاده كنيد. البته به شرطي كه داراي انواع موادمغذي به مقدار متعادل و متناسب باشد.
- تا جايي كه مي توانيد بخوابيد و استراحت كنيد. سيستم ايمني براي تجديد قوا به استراحت نياز دارد. عدم توجه به علائم يك عفونت ويروسي و كار و فعاليت شديد در حين بيماري، مدت بيماري را طولاني تر مي سازد.
يکشنبه 28 مهر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 548]