بهداشت، تعطيل!

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: بهداشت، تعطيل!

عمومي- مهرداد مشايخي :
ديدن عده‌اي كه در يك رستوران خارجي، روي صندلي‌هايي شبيه توالت فرنگي نشسته‌اند و غذا مي‌خورند

يا خانه‌اي كه شبيه توالت طراحي شده يا حتي توالتي كه تنها با شيشه ساخته شده، موضوع چندان غريبي نيست. مديران و برنامه‌ريزان شهري با ايده‌هاي متفاوت سعي دارند نگاه عامه را به پديده توالت و سرويس بهداشتي، به‌خصوص در اماكن عمومي، تغيير دهند.

بزرگ‌ترين مشكل سرويس‌هاي بهداشتي در اماكن عمومي ايران، كمبود آن نيست بلكه نحوه رسيدگي و نگهداري آن است. اين اعتقاد صمد ذواشتياق، معمار و شهرساز است.

دليل اينكه با او درباره وضعيت سرويس‌هاي بهداشتي شهري در ايران و ديگر كشورها گفت و گو كرديم به‌جز تخصص او در شهرسازي، اين بود كه ذواشتياق چند سال پيش از اقدام سازمان زيباسازي شهر تهران در ساخت سرويس‌هاي بهداشتي در نقاط پرتردد تهران به شدت استقبال كرد و حتي طراحي و جانمايي آنها را ستود.

حدود 3 سال از آن نهضت ساخت سرويس‌هاي بهداشتي گذشته و گشتي در شهر نشان مي‌دهد كه بيشتر اين سرويس‌ها يا شرايط خوبي ندارند يا تعطيل شده‌اند.

ذواشتياق مي‌گويد: مشكل اصلي اين است كه به موضوع نگهداري سرويس‌ها در ايران توجهي نمي‌شود و همين موضوع هم باعث مي‌شود تا اين سرويس‌ها به تدريج از كار بيفتند و به ناچار تعطيل شوند.

در واقع چون از همان اول فكر اساسي براي نگهداري و رسيدگي به آنها نمي‌شود محكوم به تعطيلي هستند.

اما به گفته او در كشورهاي توسعه‌يافته كسي را دائما ناچار به نگهداري از يك سرويس بهداشتي عمومي نمي‌كنند، در واقع يك سامانه پشتيباني براي تمام توالت‌هاي عمومي طراحي و اجرا مي‌شود و همان سامانه مسئول پاسخگويي درباره مشكلاتي است كه براي تمام سرويس‌هاي بهداشتي عمومي به‌وجود مي‌آيد.

او سپس به مثالي از آلمان مي‌‌پردازد و مي‌افزايد: در آلمان در يك مسير خارج شهر معمولا در پاركينگ‌ها سرويس بهداشتي ساخته شده كه وقتي به آنجا مي‌روي مي‌بيني همه چيز سر جايش است؛

دستمال كاغذي و مايع دستشويي به اندازه كافي موجود است و توالت هم بسيار تميز و نظافت شده است، در اين بين قلكي هم براي انداختن سكه و پرداخت هزينه استفاده در آن تعبيه شده است.

به گفته او، روش نگهداري اين سرويس‌ها به اين صورت است كه شركت يا مجموعه‌اي مسئوليت نگهداري آنها را به‌عهده گرفته و به نسبت تراكم استفاده، در روز يك يا چند بار به سرويس‌هاي يك مسير سر مي‌زند و همه چيز آن را كنترل مي‌كند. در نهايت هم پول‌هاي صندوق را خالي مي‌كند و مي‌رود.

ذواشتياق اين موضوع را مهم‌ترين كمبود توالت‌هاي عمومي تهران و ديگر شهرهاي ايران مي‌داند و اعلام مي‌كند كه به هر حال شهرداري يا بايد براي نگهداري و اداره اين سرويس‌ها يارانه بدهد و يا اينكه كاري كند كه از خود توالت‌ها خرج نگهداري آنها را در بياورد و يكي از راه‌هاي تجربه شده را براي نگهداري از سرويس‌هاي بهداشتي انتخاب كند.

جايگاه سرويس بهداشتي در شهرسازي

صمد ذواشتياق محل ايجاد سرويس بهداشتي در شهر را در مراكز خريد و اطراف آن، پارك‌ها و مناطق پرتردد شهر عنوان مي‌كند و ادامه مي‌دهد: البته چند دهه پيش در مناطقي مانند بهارستان، توپخانه، بازار و خيابان جمهوري سرويس‌هاي بهداشتي ساخته شد كه البته هنوز هم هست، اما فرسوده و كثيف است.

در شهرهاي كوچك‌تر هم شهروندان از سرويس‌هاي بهداشتي مساجد استفاده مي‌كردند. اما ساخت سرويس بهداشتي در تهران مدت‌ها فراموش شد يا آنقدر كمرنگ شد كه از شتاب رشد جمعيت عقب ماند.

يك نكته ديگر در مورد سرويس‌هاي بهداشتي در تهران و كلانشهرها اين است كه براساس قوانين ساخت مجتمع‌هاي تجاري، همه اين مجتمع‌ها داراي سرويس بهداشتي عمومي هستند اما در آنها بسته است و فقط مغازه‌دارها اجازه استفاده از آنها را دارند.

دليل آن هم اين است كه شيوه مناسبي براي نگهداري آنها اجرا نمي‌شود و مسئولان پاساژها و مجتمع‌ها براي سالم ماندن آنها، تنها به مغازه‌داران اجازه استفاده مي‌دهند.

اين در حالي است كه اگر توالت‌هاي عمومي تمام مجتمع‌هاي تجاري و مراكز خريد روي شهروندان باز باشد و در عوض به خوبي از آنها نگهداري شود، بخش بزرگي از مشكلات حل مي‌شود.

برنامه‌هاي فانتزي

تقريبا همه از برگزاري نمايشگاه، برنامه‌هاي هنري، طراحي‌هاي متفاوت و شكيل و حتي برپايي مراسمي به نام روز توالت با خبرند، اما هدف از اين برنامه‌ها چيست؟ ذواشتياق خاطرنشان مي‌كند كه كلا در شهرهاي جهان تلاش مي‌شود تا نگاه به سرويس‌هاي بهداشتي تغيير كند.

او مثالي هم مي‌زند: اگر شما خودروي خود را كنار جوي تميزي پارك كرده باشيد، هيچگاه به‌خود اجازه نمي‌دهيد زباله‌هاي ماشين را داخل جوي تخليه كنيد اما اگر جوي كثيف باشد ديگر دليلي براي تميز نگه‌داشتن نمي‌بيند.

در مورد سرويس‌هاي بهداشتي هم همين مثال صادق است. به اين معنا كه وقتي ساختمان يك سرويس بهداشتي بسيار شكيل و زيبا طراحي شود و حس خوبي را به استفاده‌كنندگان منتقل كند، ناخودآگاه شهروندان را به استفاده صحيح و نگهداري از آن ترغيب مي‌كند.

سرو غذا در يك رستوران چيني و فضاي خاص آن

يك رستوران چيني اخيرا به مشتريان خود در فضايي شبيه به توالت غذا و سرويس مي‌دهد! شينهوا گزارش داده كه اخيرا در شهر هانگ ژو در استان ژجيانگ چين رستوراني به سبك توالت و دستشويي افتتاح شده است و به مشتريان خود در فضايي مانند آن غذا مي‌دهد.

اين رستوران كه صندلي‌هاي آن درحقيقت توالت فرنگي هستند از اول ماه ژوئن كار سرويس‌دهي به مردم اين منطقه از چين را آغاز كرده است.

براساس اين خبر، غذاها در اين رستوران در ظروفي كه به شكل وسايل مورد استفاده در توالت هستند براي مشتريان آن سرو مي‌شود و مشتريان خاص خود را دارد.

اين رستوران اگرچه در ظاهر بسيار عجيب است، اما به دليل تفاوت در طراحي مورد استقبال زياد قرار گرفته است.

تاريخ درج: 14 تير 1387 ساعت 16:37 تاريخ تاييد: 14 تير 1387 ساعت 18:36 تاريخ به روز رساني: 14 تير 1387 ساعت 18:34
جمعه 14 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 76]