واضح آرشیو وب فارسی:گیل نگاه:
گیل نگاه/ مریم صابری: برای بسیاری، شهروندان به دو بخش تقسیم میشوند بیکار یا شاغل. بیکاری جمع بدیها است. اگر از خمودگی و بی حالیاش که بگذری نمیتوانی از بیپولی بگذری.چون زندگی نمیگذرد. برای بسیاری نیز ادامه راه بیکاری افسردگی و اعتیاد است.قصه ما اما در مورد افرادی است که مشغول به “کاری” هستند اما هیچ کدام از بندهای قانون کار در موردشان اجرا نشده است. هر روز بین ۸ تا ۱۴ ساعت در محل کار حاضرند. اما در زمانی که باید حق الزحمه یکماههشان را دریافت کنند با اما و اگر زیادی روبرو میشوند. نه تنها خبری از حقوقی که تمام هزینههای یکماه زندگی را پوشش دهد نیست بلکه همان مقدار نیز در چند مرحله پرداخت میشود.شاغلانی که مجبورند حتی با حقوق ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومانی نیز کار کنند. در حالی که حداقل حقوق تعیین شده از سوی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی برای کارگران یک میلیون و ۱۱۱هزار تومان است و در سال گذشته نیز حداقل حقوق برای کارگران ۹۱۳ هزار تومان پیش بینی شده بود. این وضعیت برای زنان دشوارتر نیز میشود. یعنی بدون آنکه ساعت کار کاهش پیدا کند برای زنان حقوقهای پایینتری تعیین میکنند.اگر سری به دهها فروشگاه لباس و هایپر مارکتهای شهر بزنیم دختران جوان زیادی را میبینیم که عموما با تحصیلات دانشگاهی با بیش از ۱۰ ساعت کار مجبورند تا به حقوق ۶۰۰ هزارتومانی و برای کار شش ساعته نیز حقوق ۳۰۰ هزار تومانی راضی باشند. چرا که کارفرماها میتوانند افرادی بیابند که به کار با همان شرایط اما با حقوق پایینتر نیز رضایت دارند. روایتی از قرن ۱۸ اروپا در گیلانِ امروزشرایط حاکم بر روابط برخی کارگران و کارفرمایان در گیلان ما را به یاد دوران سخت کارگران اروپایی در قرن ۱۸ میاندازد. اما این شرایط توصیف شده کارگران همین استان و شهر است. شهری که ساعت شش صبح در برخی از خیابانهایش شاهد مردانی است که خواب آلود و چرت زنان منتظر سرویس رفت و آمد ایستادهاند. آنها قرار است در ظاهر خودخواسته اما در واقعیت از روی اجبار در همین چرخه قرار بگیرند تا جز گروه بیکاران محسوب نشوند. از انزلی تا رشت با حقوق ماهیانه ۶۰۰هزار تومانرضا ۲۶ ساله فارغ التحصیل کامپیوتر است و بعد از شرکت در چند آزمون استخدامی و مصاحبه شرکتهای خصوصی نتیجهای نگرفته و اکنون در یکی از فروشگاههای بزرگ رشت در بخش انتظامات مشغول به کار است. حقوقی که برای او پیش بینی شده ۶۰۰ هزارتومان است! او میگوید هر روز باید از خانهام که در انزلی است مسیر رشت به انزلی را طی کنم و در پایان ماه ۶۰۰ هزار تومان دریافت کنم.او میگوید درخواست بهبود وضعیت کاری چندان معنی ندارد چون دهها بیکار پشت در هستند تا با همین شرایط مشغول به کار شوند؛ در نتیجه کارفرما به خود زحمتی برای راضی نگه داشتن کارکنان نمیدهد. دختر فوق لیسانس با ۵۰۰ هزارتومان درآمد در رشتسحر هم در یکی از فروشگاهای لباس گلسار در بخش صندوق کار میکند. او فارغ التحصیل رشته حسابداری است. سحر ۲۸ ساله هم به گیل نگاه میگوید: بعد از آنکه مدرک لیسانسم را گرفتم دنبال کار بودم اما گفتند با مدرک لیسانس کار پیدا نمیشود.بعد از ناامید شدن از پیدا کردن یک شغل، فوق لیسانس را هم گرفتم اما هیچ تفاوتی نداشت و چون نمیخواستم بدون هیچ فعالیتی در خانه بمانم به چند جا سر زدم و چندین فرم پر کردم. شرایط بهتری پیدا نکردم و اکنون با حقوق ۵۰۰ هزار تومان و بدون بیمه در اینجا مشغول به کار هستم. امیدهای ناامید شده در شهر صنعتی رشترامین هم در شهرک صنعتی رشت در یک کارخانه تهیه لوازم الکتریکی کار میکند. ازدواج کرده و صاحب دو فرزند است . وقتی از کار میپرسم ..میگوید بهتر است بگویم “بیگاری”؛ هر روز شش صبح بیدار میشوم. از هفت صبح در سر کار هستیم تا ساعت پنج عصر. چند ماه از سال فقط جمعهها روشنایی روز را دیدهام. من با سختی کار مشکلی ندارم و حاضرم برای بچههایم بیشتر از این نیز تلاش کنم اما وقتی باید آخر ماه ۷۰۰ هزار تومان بگیرم از خودم منزجر میشوم او با تاسف سری تکان میدهد و میگوید حالا شما حساب کنید من بعد از دو سال کار به حقوق ۷۰۰ تومانی رسیدهام و کارگران تازه کار باید تا چند ماه حقوق ۶۰۰ هزار تومانی دریافت کنند. نسبت مدرک دانشگاه معتبر با درآمدساناز نیز یکی دیگر از دختران تحصیلکردهی رشت است. او هر روز از ساعت ۹ در یک آتلیه عکاسی مشغول به کار است تا ۹ شب . در این میان دو ساعتی برای نهار و استراحت وقت دارد و با ۱۰ ساعت کار حقوق ۳۰۰ هزار تومانی دریافت میکند؛ یعنی روزی ۱۰ هزار تومان ! ساناز لیسانس گرافیکش را از دانشگاه گیلان گرفته است. داغِ کارخانههای تعطیل شدهی گیلان همچنان تازه استبه گواه بسیاری از مدیران دولتی شهرکهای صنعتی تنها با ۳۰ درصد ظرفیت خود در حال کار هستند. بسیاری از واحدهای تولیدی هنوز از ضربات مهلک سومدیریتها و بی تدبیریهای دولت احمدینژاد کمر راست نکردهاند. و بخش زیادی از کارگران همان کارگاهها و کارخانهها نیز با حداقلیترین حقوق در حال کار هستند.بسیاری از کارخانههای بزرگ گیلان مانند ایران پوشش و الکتریک، گیلان برک، توشیبا، کاشی خزر ، چوکا تالش، طی ۴دهه گذشته ورشکسته شدند که تبعات اجتماعی برخی از آنها هنوز پابرجاست. البته در میان آمد و شد دولت ها چند کارخانه هم افتتاح شد اما همچنان وضعیت واحدهای صنعتی و تولیدی به وضعیت مطلوب خود نرسیده است. ۳۰ هزار گیلانی متقاضی شاغل شدن در شرکت دخانیاتنارضایتی از وضعیت شغلی فعلی و یا بیکاری موجود در گیلان وقتی بیشتر قابل درک میشود که خبر استخدامی جدیدی در استان منتشر میشود و یا خبری مبنی بر جذب در کارخانههای روپای استان به گوش میرسد. تعداد درخواستهای افراد جویای کار در این مواقع بسیار چشمگیر است. آخرین مورد خبر استخدامی چند هزار نفری دولت و پیش از آن خبر جذب نیروی جدید در مجتمع دخانیات گیلان شاهد این مثال است. گفته میشود شرکت دخانیات با نامه استخدامی بیش از ۳۰ هزار جوان روبرو شده است. از کاهش نرخ بیکاری که میگویند از چه میگوینداما آمارهای دولتی هر ماه خبر از کاهش نرخ بیکاری و افزایش نرخ اشتغال در گیلان میدهد. محمدعلی نجفی در آخرین روزهای حضور خود در استانداری گیلان به عنوان رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان گیلان با بیان اینکه در دولت یازدهم نرخ بیکاری گیلان از ۱۵٫۶ به ۱۱٫۳ رسیده گفته بود در کمتر استانی از کشور به این میزان نرخ بیکاری کاهش یافته است. امری که چندان برای مردم ملموس نبود. همانطور که علی منتظری رئیس بخش صنعت و معدن تجارت سابق گیلان نیز همیشه از آمارهای مثبت خبر میداد. حالا اما هیچ کدام در گیلان سمتی ندارند. نجفی در استانداری استان البرز حضور دارد و منتظری هم در ناکجایی که فعلا خبری رسمی از او منتشر نمیشود.استاندار جدید گیلان اما به دنبال برنامه عملیاتی است و صریح تر سخن میگوید. این شاید به دلیل نیروی جوانی او باشد که تغییر مثبت را در بیان کاستیهای فعلی و داشتن یک برنامه اصولی برای آینده میداند. مصطفی سالاری از وضعیت کارگروه رفع موانع تولید انتقاد میکند و از همه مدیران دستگاههای اجرایی میخواهد تا برنامه عملیاتیشان را ارائه دهند. او همچنین تلاش میکند تا توجهات را به ایجاد اشتغال در حوزه گردشگری جلب کند؛ ظرفیتی بزرگی که در گیلان مغفول مانده و آوردهی اقتصادی ویژهای نصیب گیلان نکرده است. در حالی که اگر بخشی از متقاضیان کار به این حوزه سوق داده شوند بالانس بهتری در بخش اشتغالزایی ایجاد میشود.رضا، سحر، رامین و ساناز این گزارش فقط چند نمونه از افرادی هستند که بسیار پایینتر از حقوق تعیین شده قانونی از کارفرمایان خود مزد دریافت میکنند، بیمه بازنشستگی و درمانی ندارند و مهمتر از همه ترس از دست دادن همان شرایط ، همیشه همراهشان است. حتی در روزی که به نام “کارگر” است آنها جایی ندارند چرا که اسمشان جایی ثبت نیست.
۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: گیل نگاه]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]