واضح آرشیو وب فارسی:فرهنگ نیوز:
عبدالعظیم حسنی،وکیل امام هادی(ع) در ایران:
همزمانی حضرت عبدالعظیم حسنی با چهار معصوم(ع) علامه حلی در شرح حال وی، او را عالمی پرهیزکار معرفی میکند. محدث نوری درباره فضائل عبدالعظیم حسنی از رساله صاحب بن عباد نقل میکند: او مردی با ورع، پارسا، معروف به امانت، عالم به امور دین، قائل به توحید و عدل و دارای احادیث بسیار بود.
گروه آیین و اندیشه فرهنگ نیوز:بعد از سخت گیری های خلفای اموی و عباسی بر خاندان اهل و بیت و دوستداران آنها، بسیاری از علویان و نوادگان اهل بیت و قبایل شیعی به ایران هجرت کردند. عبدالعظیم حسنی نیز از نوادگان اهل بیت(ع) است که در اثر فشار ها سیاسی و سخت گیری های خلفای عباسی به ایران هجرت کرد.نسب عبدالعظیم حسنی:حضرت عبدالعظیم، از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) است. وی فرزند عبدالله بن على بن حسن بن زید بن حسن بن على بن ابى طالب(ع) است (نجاشى، ۱۴۰۷ق، ص۲۴۷) و چون نسب شریف وى به امام حسن مجتبی(ع) مىرسد، به حسنی مشهور گردید. براساس گزارش های تاریخی نام مادرش فاطمه دختر عقبه بن قيس ثبت شده است.همزمانی با چهار معصوم:بر اساس داده های تاریخی، طول حیات 79ساله حضرت عبدالعظيم عليه السّلام با دوران امامت چهار امام معصوم يعني امام موسي كاظم عليه السّلام ، امام رضا عليه السّلام، امام محمّدتقي عليه السّلام و امام عليّ النّقي عليه السّلام مقارن بوده ، محضر مبارك امام رضا عليه السّلام ، امام محمّد تقي عليه السّلام و امام هادي عليه السّلام را درك كرده و احاديث فراواني از آنان روايت كرده است. گرچه گزارش فوق متقن هست، با این حال شیخ طوسی در کتاب رجالی خویش، وی را در زمره اصحاب امام عسکری(ع) نام میبرد.شان و مقام اخلاقی عبدالعظیم حسنی:گفتهاند عبدالعظیم هرگاه وارد مجلس امام جواد(ع) یا امام هادی(ع) میشد، با کمال ادب و خضوع و غایت حیا و تواضع، در حالی که دستهای خود را از ردا بیرون آورده بود، به محضر آن امامان سلام عرض می کرد و امام پس از جواب سلام، او را نزدیک خود میخواند و در کنار خویش مینشاند؛ به حدّی که زانوی او به زانوی امام میچسبید و امام، کاملا از احوال او سؤال میکرد. این برخورد موجب حسرت و غبطه دیگران میشد.مقام علمی عبدالعظم حسنی: دربارۀ او گفته شده است: «وى سید بزرگوار با شخصیت و با نسب والا بوده و آن بزرگوار از نظر علم و تقوا و احتیاط دینى از مفاخر خاندان نبوّت است. در دنیا هیچ نسبى والاتر و بزرگتر و ارجمندتر از این نسب شریف نیست که خداوند، عرب و جامعۀ مسلمین را بدان وسیله عزّت بخشیده است» (شریف قرشى، ۱۳۷۱ش، ص ۲۸۰)عبدالعظیم حسنی از شاگردان فاضل، فقیه، برجسته و موثق امام هادی میباشد؛ چنانکه ابوحماد رازى (از اهالی ری) مىگوید: «در سرمنرأى (سامرا) خدمت حضرت امام على بن محمد علیهماالسلام رسیدم، و از آن بزرگوار، راجع به حلال و حرام پرسیدم، جواب سؤالاتم را داد، وقتى که خواستم خداحافظى کنم، فرمود: حماد، هرگاه مشکلى در مسائل دینى آن نواحى برایت پیش آمد، از عبدالعظیم حسنى بپرس و از قول من به او سلام برسان» (خویی، ۱۴۱۰ق، ج ۱۰، ص ۴۹). این روایت با صراحت تمام بر فقیه بودن و عالم بودن او دلالت دارد؛ به طوری که امام بر علم این شاگردش صحه میگذارد. علمای رجال برای عبدالعظیم کتابی برشمردهاند که دربارۀ خطبههای امیرمومنان(ع) بوده است. (نجاشى، ۱۴۰۷ق، ص ۲۴۷؛ علامه حلی، ۱۴۱۱ق، ص ۱۳۰). و کتاب «یوم و لیله که ظاهرا اعمالی است که بر حسب اخبار ائمه اطهار(ع) با اذکار خاصه روایت شده است و هر مکلفی میتواند در تمام روز و شب از مستحبات و واجبات به جا آورد. از وی کتابی با عنوان «روایات عبدالعظیم حسنی» نیز شهرت دارد.علامه حلی در شرح حال وی، او را عالمی پرهیزکار معرفی میکند. محدث نوری درباره فضائل عبدالعظیم حسنی از رساله صاحب بن عباد نقل میکند: او مردی با ورع، پارسا، معروف به امانت، صداقت در گفتار، عالم به امور دین، قائل به توحید و عدل و دارای احادیث بسیار بود.
روایت های منقول از عبدالعظیم حسنی: همانگونه که اشاره رفت عبدالعظیم حسنی از دانشمندان و راویان بزرگ است که از امام جواد و امام هادی(ع) روایاتی نقل کرده و به امور دین آگاه و به مسائل مذهبی و احکام قرآن کاملا آشنا بوده و تسلط داشته است، به طوری که امام هادی(ع) او را از دوستان واقعی خود برشمرده و هنگام ملاقات با او میفرماید: «مَرْحَباً بِکَ یَا أَبَاالْقَاسِمِ أَنْتَ وَلِیُّنَا حَقّا؛ اى ابوالقاسم (کنیه عبدالعظیم) خوش آمدى که تو به راستى دوست ما هستى» (صدوق، ۱۴۰۰ق، ص ۳۳۸؛ طبرسی، ۱۳۹۰ق، ص ۴۳۶)در کتب حدیثی و متون روایی، بیش از صد روایت از عبدالعظیم حسنی آمده است. صاحب بن عباد میگوید:«وی کثرت روایت و حدیث دارد و از امام جواد(ع) و امام هادی(ع) روایت میکند».عدهای از بزرگان شیعه احادیثی را از عبدالعظیم حسنی روایت کردهاند و شیخ صدوق، مجموعه روایات وی را با عنوان «جامع اخبار عبدالعظیم» گردآوری کرده است.در شمار احادیثی که وی بیواسطه از امامان(ع) نقل میکند، دو روایت از امام رضا(ع) روایت از امام جواد(ع) و ۹ روایت از امام هادی(ع) است و روایات باواسطه وی هم به ۶۵ حدیث میرسد.هجرت عبدالعظیم به ایران:در حالات این شاگرد بزرگ امام هادی(ع) آمده است که عبدالعظیم مورد تعقیب حکومت عباسی قرار گرفت و به ایران آمد و در شهر ری پنهان شد. حضرت عبدالعظيم عليه السّلام به صورت يك مسافر ناشناس ، وارد ري شد و در محلّه ساربانان در كوي سكّه الموالي به منزل يكي از شيعيان رفت، مدّتي به همين صورت گذشت . او در زيرزمين آن خانه به سر مي برد و كمتر خارج مي شد.تعداد كمي از شيعيان او را مي شناختند و از حضورش در ري خبر داشتند و مخفيانه به زيارتش مي شتافتند، امّا مي كوشيدند كه اين خبر فاش نشود و خطري جانِ حضرت را تهديد نكند .حضرت عبدالعظيم عليه السّلام ميان شيعيان شهرري بسيار ارجمند بود و پاسخگويي به مسايل شرعي و حلّ مشكلات مذهبي آنان را برعهده داشت؛ اين تأكيد ، هم گوياي مقام برجسته حضرت عبدالعظيم عليه السّلام است و هم مي رساند كه وي از طرف حضرت امام هادي عليه السّلام در آن منطقه ، وكالت و نمايندگي داشته است؛ مردم سخن او را سخن امام عليه السّلام مي دانستند و در مسايل ديني و دنيوي ، وجود او محور تجمّع شيعيان و تمركز هواداران اهل بيت عليهم السّلام بود.و پس از چندی بیمار گشت و از دنیا رفت و در کنار امامزاده حمزه به خاک سپرده شد. در روایتی از امام هادی(ع) ثواب زیارت او به اندازۀ زیارت امام حسین(ع) ذکر شده است (ابن قولویه، ۱۳۶۵ش، ص ۳۲۴).منابع و ماخذی که برای آگاهی بیشتر درباره زندگانی حضرت عبدالعظیم حسنی می تواند مفید باشد.رسالة فی فضل سیدنا عبد العظیم الحسنی المدفون بالری، نوشته صاحب بن عباد.أخبار عبد العظیم بن عبد الله بن علی بن الحسن بن زید بن الحسن بن علی بن أبی طالب(ع)، نوشته شیخ الصدوق، و در الذریعة به نام "حیاة عبد العظیم الحسنی" ذکر کرد.جنات النعیم فی أحوال سیدنا الشریف عبد العظیم، عربی، نوشته ملا اسماعیل کزازی اراکی متوفای سال ۱۲۳۶ق.روح وریحان، یا جنة النعیم والعیش السلیم فی أحوال السید الکریم والمحدث العلیم عبد العظیم الحسنی (علیهالسلام)، فارسی، نوشته : الحاج الشیخ باقر کجوری مازندرانی متوفای سال ۱۲۵۵ق.التذکرة العظیمیة، عربی، نوشته الحاج الشیخ محمد إبراهیم الکلباسی متوفای سال ۱۳۶۲ق.الخصایص العظیمیة فی أحوال السید أبی القاسم عبد العظیم بن عبد الله الحسنی(ع)، نوشته شیخ جواد شاه عبدالعظیمی متوفای سال ۱۳۵۵ق.عبد العظیم الحسنی حیاته ومسنده،مسند حضرت عبد العظیم حسنی، فارسی، نوشته عزیز الله عطاردی قوچانی، متوفای ۳ مرداد ۱۳۹۲.آشنائی با حضرت عبد العظیم حسنی(ع) ومصادر شرح حال او، نوشته رضا استادی.بررسی کلی روایات حضرت عبد العظیم حسنی(ع)، نوشته محمد کاظم رحمان ستایش.شناخت نامه حضرت عبد العظیم حسنی وشهر ری، نوشته سید محمد حسین حکیم و علی أکبر زمانی نژاد.مجموعة مقالات کنگره حضرت عبد العظیم حسنی(ع).
96/4/19 - 09:34 - 2017-7-10 09:34:08
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهنگ نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 62]