واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: توسعه فضاهاي فرهنگي راز موفقيت شهرهاي جهاني
تهران به عنوان يک جهانشهر داراي ظرفيتهاي ويژه فرهنگي، هنري و اجتماعي است.
نویسنده : عليرضا جعفري
تهران به عنوان يک جهانشهر داراي ظرفيتهاي ويژه فرهنگي، هنري و اجتماعي است. در سند چشمانداز 1404 تهران تأکيد شده که اين کلانشهر بايد به يک جهانشهر فرهنگي و دانشبنيان تبديل شود. خوشبختانه در سالهاي اخير در توسعه و راهاندازي فضاهاي فرهنگي و معرفي پايتخت در مجامع بينالمللي تلاشهاي زيادي صورت گرفته است. توجه به توسعه کالبد فيزيکي مکانهاي فرهنگي با استاندارد بالا در شهر تهران منجر به زنده نگهداشتن آيينهاي فرهنگي، قومي و محلي و در نهايت گسترش حضور توريسم شهري در پايتخت ميشود. شهر تهران بهعنوان پايتخت، سهم عمدهاي در توليد و عرضه بخشهاي فرهنگي قابل استفاده مردم کشور ايفا ميکند به همين دليل توجه به کيفيت و ساخت و ساز فضاهاي فرهنگي از اهميت ويژهاي برخوردار است. اين در حالي است که در سالهاي گذشته سهم زيرساختهاي فرهنگي و هنري تهران بسيار ناچيز بود. بر اين اساس رويكرد اصلي طرح جامع توسعه فضاهاي فرهنگي شهر تهران و سند راهبردي آن، ساماندهي و تجهيز فرهنگي شهر بهمنظور ارتقاي جايگاه آن در پايتخت فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مورد توجه قرار گرفت.
محورهاي برنامهاي طرح شامل توسعه فضاهاي فرهنگي شهر با ارزشها و باورهاي ديني، هويت و تمدن اسلامي- ايراني، حفظ هويت فرهنگي شهر با تكيه بر راهبرد محلهمحوري با مركزيت فضاي عبادي- آييني، توجه به جايگاه شهر تهران در مقام پايتخت فرهنگي كشور براي ايفاي نقش ملي و بينالمللي است که در تمام فضاهاي فرهنگي ساخته شده در يک دهه اخير ضمن بهرهگيري از فناوريهاي نوين به سبک ايراني اسلامي توجه ويژهاي شد.
پروژههاي شاخص فضاهاي فرهنگي كه در 9 سال اخير از سوي مديريت شهري تكميل و در اختيار اهالي تهران قرار داده شد، شامل باغموزه دفاعمقدس، باغ كتاب، مركز نمايشهاي آييني صبا، برج پرچم جمهوري اسلامي، باغ موزه قصر و خانه موزههاي شهيد مطهري است كه اين خانه موزهها توانسته تحولي در برجستهسازي مشاهير پايتخت ايجاد كند. اين پروژههاي مهم در سالهاي اخير به فضاهاي زيرساختي فرهنگي پايتخت افزوده شده است.
يکي از شاخصهاي تبديل کلانشهرها به شهرهاي جهاني توسعه فضاهاي فرهنگي و نقش آن در افزايش کيفيت زندگي شهري و داشتن شهروندان فعال، آگاه و مسئوليتپذير است، چراکه در کنار منابع فرهنگي مختلف مانند خانواده، آموزش و پرورش و غيره که ذهن انسانها يا فرهنگ آنان را شکل ميدهد، فضاهاي فرهنگي شهري هستند. از آنجايي که ذهن يا فرهنگ انسانها هدايتکننده و شکلدهنده رفتارها و کنشهاي اجتماعي روزمره ماست، بنابراين در صورت وجود رفتارهاي ناپسند يا ناهنجار مانند رعايت نكردن قوانين رانندگي و حتي بسيار حادتر مانند انحرافات از جمله اعتياد، بهترين و آسانترين راه براي تغيير در اينگونه رفتارهاي اجتماعي افراد، فضاهاي فرهنگي شهري است.
از آنجايي که در جامعه، امروز و در عصر حاضر بيشتر افراد جامعه زمان مهمي از وقت خود را در ارتباط با فضاهاي فرهنگي شهرها ميگذرانند و به همين دليل تغيير در رفتار افراد جامعه و حرکت در مسير داشتن شهروندان آگاه و خوب از طريق فضاهاي فرهنگي آسانتر و کمهزينهتر است و به دنبال آن ميتوان در فرهنگ افراد جامعه در راستاي بهبود آنها گامهاي مؤثري برداشت، چراکه فضاهاي فرهنگي رفتارهاي افراد جامعه را در راستاي رفتار خوب و پسنديده هدايت کرد. از اينرو براي تغيير يا ارتقاي سرمايههاي فرهنگي افراد جامعه بايد فضاهاي فرهنگي را غنيتر و افراد جامعه را به استفاده بيشتر از آنها ترغيب کرد. به عنوان مثال سئول به عنوان يک کلانشهر از ساختار زيربنايي فرهنگي بسيار پيشرفتهاي برخوردار است. اين شهر داراي بيش از ۵۰ کالج و دانشگاه است يعني چيزي بيش از يکچهارم نهادهاي آموزش عالي کره جنوبي در اين کلانشهر قرار دارد. موزه ملي، کتابخانه ملي، تعداد زيادي سينما و تئاتر در سرتاسر اين شهر وجود دارد.
مراکز اصلي هنري از جمله مرکز فرهنگي سي جانگ، بزرگترين مرکز هنرهاي نمايشي کره جنوبي، در سيجونگو در مرکز سئول، واقع شده است. توکيو نيز بهعنوان يکي از جهانشهرها داراي شبکه حملونقل پيشرفته و متعدد شهري، ساختار اطلاعاتي– ارتباطات شهري فوقپيشرفته، مراکز فرهنگي و دانشگاهي با شهرت جهاني، به عبارتي زيرساختهاي فرهنگي، ورزشي حرفهاي، آثار متعدد معماري شهري با برند جهاني است که همه اين عوامل موجب شده اين شهر در ردهبندي جهاني، عنوان دومين جهانشهر را براي خود به ثبت برساند.
در مقايسه با اين شهرها، کلانشهر تهران قبل از يک دهه اخير از زيرساختهاي مطلوب فرهنگي برخوردار نبود، اما تلاش روزافزون شتابنده مديريت شهري، ما را در مسير پيشرفت و توسعه فرهنگي در پايتخت قرار داده است، اما هنوز به جايگاه حقيقي خود در اين مسير دست نيافتهايم و اميدواريم با رويکرد فرهنگي که در توسعه شهري مدنظر شهردار تهران است هرچه سريعتر تهران تبديل به شهري خلاق با زيرساختهاي قوي فرهنگي و به تبع آن شهروندان خلاق، پويا و مسئوليتپذير شود.
در نتيجه ميتوان گفت فضاهاي فرهنگي با توليد محتواهاي غني ميتواند اعمال و رفتارهاي روزمره شهروندان را تعيين و هدايت کند، تا شاهد رفتارهاي خوب و مناسبي که مدنظر است در اکثريت افراد جامعه باشيم.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۸ بهمن ۱۳۹۵ - ۲۲:۲۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 100]