واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: کتاب هفته خبر - طاها افشین: «دیورتیمنتو» که معنای لغوی آن، سرگرمی است و اصطلاحی است برای آهنگسازان که به کارهای نه چندان جدی خود نسبت می دهند، شاید در فرهنگ و ادبیات ما بشود برای این مفهوم واژه «دلی» را برگزید اما شنیدن آخرین اثر احمد پژمان چیزی بیش از این هاست. در «دیورتیمنتو» با یک رومانتیسیسم روبرو هستیم و آهنگساز به هیچ وجه قصد سرگرم کردن مخاطب را نداشته. شاید همین «دیورتیمنتو» یک طعنه باشد چرا که احمد پژمان به دلیل پیچیدگی های اجرای این اثر توسط ارکستر بزرگ آن را به صورت کوئینت اجرا کرده است.
رنگ و حس قطعات حاکی از فضای کلاسیک دارد اما با شنیدن آلبوم به زودی در می یابید که آهنگساز از ظرفیت موسیقی اقلیم خود بسیار بهره برده است. استفاده از گوشه ها و مقام ها این روایت بومی را با زبان همه فهم موسیقی جهان به مخاطبانش ارائه می دهد. آلبوم از چهار قطعه تشکیل شده و هر قطعه روایتگر گوشه ای از فلات بزرگ ایران است. پیچیدگی جملات و اوج و فرودهای آن دربرگیرنده تمامی ابعاد آن منطقه است. سوران، هنگام، شوش و خوارزم، چهار قطعه این آلبوم بیست و پنج دقیقه ای هستند و همین زمان کوتاه، خود از ویژگی های این آلبوم است.
اما «سوران» که آغاز می شود، جوش و خروش ریتم کُردی به خوبی در آن مشهود است. قطعه ای که همچون آب خروشان است و شنونده را ناگزیر می کند تا همراه این جریان شود. سرعت حرکت ملودی و پایه ریتمیکی که ویولن سل آن را نگه می دارد تا یک چهارم ابتدایی قطعه همراه شنونده است و سازها به یکباره تغییر ریتم می دهند تا آن خروش آغازین را به ساحل آرامی برسانند اما این ساحل آرام خود مرثیه ای است که ویولن اول آن را در زیرترین نت های ممکن می نوازد. «سوران» تصویری از اوج و حضیض های یک روایت دراماتیک است؛ لحظه ای در خروش و تلاطم و لحظه ای در خود فرو رفته و نجواکنان تلاش دارد تا چند بعدی بودن این روایت را ادا کند. پایان قطعات با جملات آغازین، آغاز می شود و در یک آن همه چیز به پایان می رسد.
اما «هنگام» به تبعیت از نام و اقلیمش آرام آغاز می شود. شاید برداشت شخصی آهنگساز از این منطقه باشد. قطعه آرام و با کشش های طولانی و جملات با شکوه که شاید قبل از هر چیز مفهوم «زیبایی» را منتقل نماید. «هنگام» برخلاف قطعه پیشین از پستی و بلندی های کمتری برخوردار است و حرفش را در همان جملات آرام به گوش مخاطب می رساند. قطعه ای آرام که شاید بهترین توصیف برای اتمسفر جزیره عجیبِ «هنگام» باشد.
از همان جمله اول می شود گرایش ملودی به سمت موسیقی عرب را درک کرد اما روند ملودیک آن میل به سمت بخش مبهمی از تاریخ دارد که حدود هشت هزار سال تمدن را در بر می گیرد. ملودی با شکوه این قطعه شاید در ستایش شکوه پایتخت زمستانی امپراطوری هخامنشی نوشته باشد و یا شاید سخن از تمدن بسیار بسیار کهن این سرزمین بگوید اما هر چه شنیده می شود مفهوم شکوه و قدمت یک تمدن را می دهد و افت و خیز قطعه برخلاف قطعه پیشین خود است.
اما پایان بخش این سفر اقلیم خوارزم است که در شمال شرقی فلات ایران قرار دارد و احمد پژمان این سفر را از جنوب غربی به شمال شرقی و در دورترین نقطه از «شوش» می برد. قطعه خوارزم پیچیده و پویایی خود را دارد و البته کوتاه ترین قطعه این آلبوم به حساب می آید.
آلبوم «دیورتیمنتو» تنها به طعنه می تواند یک سرگرمی باشد و در واقع از قطعات پیچیده ای تشکیل شده که سه نوازنده آن انصافا با قدرت آن را نواخته اند و پیچیدگی های آن و احتمالا امکانات ضعیف موجود باعث شده تا استاد احمد پزمان را از اجرای ارکستر بزرگ آن منصرف کند. این آلبوم بی نظیر در قالب مجموعه ای به نام «پارتیتورخوانی» و با هدف ارائه همزمان آلبوم و پارتیتورهایش منتشر شده است.
علاوه بر ایده انتشار پارتیتورها، اساسا پرداختن به موسیقی بی کلام اتفاق خوبی است که به همت ناشران دست از سود ریالی شسته، رقم می خورد. تداوم احتمالا باعث جذب بیشتر مخاطب، ترویج موسیقی ژوست و خوب و در نهایت ارتقای سطح سلیقه موسیقی در جامعه باشد.
جای تاسف دارد که ارزش های هنری این آلبوم احتمالا درک نشود و افراد به راحتی از کنار آن عبور کنند اما به جرأت می توان گفت که این آلبوم شاید یکی از با کیفیت ترین کارهای چند سال اخیر است اما در طوفان اخبار موسیقی که عمدتا مسائل بی اهمیت در آن برجسته می شود، از «دیورتیمنتو» تنها یک خبر کوتاه منتشر شد و بس.
۰۶ آبان ۱۳۹۵ - ۰۹:۲۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 35]