تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836879108
ساختارهای پهلوی مدیریت منابع آب
واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: منابع آب در ایران با مشکلاتی نظیر پراکندگی ناموزون آب، کاهش تدریجی سرانه آب، افزایش اختلافات میان سکونتگاه‌ها، آلودگی منابع آب، خروج آب‌های سطحی حاشیه ایران به خارج از کشور و کاهش سفره‌های آب زیرزمینی رو به رو است.
مشکلاتی که به آن اشاره شد به صورت مستقیم و غیر مستقیم متأثر از رویدادهایی همانند وقوع خشکسالی های متعدد، کاهش بارش سالانه، افت سطح آب‌های زیر زمینی، رشد جمعیت، گسترش صنایع و کشاورزی و توسعه شهرنشینی است.
بر اساس همین مشکلات طبیعی و انسانی در دهه های اخیر مسئولین امر با هدف تعدیل در بحران سیاست‌هایی را دنبال کردند که از جمله آن می توان به ساخت شمار فرواوانی سد، حفر مجموعه گسترده‌ای چاه مجاز و غیر مجاز در بخش کشاورزی، صنعت و شرب و اجرای پروژه‌های بزرگ حفرتونل و انتقال آب حوضه به حوضه اشاره کرد.
با مطالعه آثار و پیامدهای غالب سیاست های تعدیلی دهه های اخیر مشاهده می شود که اکثر این اقدامات در زایش و افزایش بحران سراسری آب موثر بوده است. جدا از آثار اقتصادی و زیست محیطی بحران آب امروزه پیامدهایی نظیر شکل گیری احساس تبعیض، تقویت حس محلی‌گرایی، بروز اعتراضات و شورش های سیاسی، جنگ های محلی بر سر آب و...اثرات زیان باری از بجران آب است که نمونه هایی از آنها را می توان در جامعه مثال زد.
رویدادهایی نظیر اعتراضات اخیر مردم شهر بلداجی به ماجرای انتقال آب از این منطقه، اعتراضات مردم آبادن در سال 1379، تحصن نمایندگان خوزستانی مجلس در سال 1390، اعتراضات پر دامنه کشاورزان منطقه خوراسگان اصفهان در سال 1391 و... همگی نمونه های روشنی از تهدیدات جدی بحران آب است.
در همین راستا «تابناک» بر آن شد تا به منظور تشریح بیشتر ابعاد زیان بار بحران آب با «دکتر محمدحسین رامشت» متخصص جغرافیای طبیعی گرایش ژئومورفولوژی و عضو هیئت علمی دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی دانشگاه اصفهان گفت و گو کند.
در ادامه مشروح گفت‌وگو با دکتر «دکتر محمدحسین رامشت» می آید:
آقای دکتر با سلام و تشکر از اینکه وقت تان را در اختیار «تابناک» گذاشتید. لطفاً برای شروع بفرمایید از نظر شما وضعیت منابع آب در ایران به چه شکلی است و بحران آب در ایران چقدر جدی است؟
با سلام و وقت بخیر به شما و خوانندگان محترم؛ براساس آخرین براورد ها ایران در سال نزدیک به 415 میلیارد متر مکعب از اسمان آب دریافت میکند که بطورکلی از سه سیستم جوی این مقداراب حاصل می شود.
سیستم جوی مدیترانه‌ای - خزری با 900000 کیلومتر مربع مساحت سالانه 266 میلی متر، سیستم جوی سودانی - خلیج فارس با 550000 کیلومتر مربع مساحت سالانه 275 میلی متر و سیستم جوی موسمی - عمانی با 180000 کیلومتر مربع مساحت سالانه 125 میلی مترآب در قلمرو مرزی ایران فراهم می کنند.
معنای آمار پاراگراف بالا این است که اولاً ایران بخاطر تنوع سیستم های جوی تامین کننده آب، تقریباً در دنیا کم نظیر است و به همین واسطه از پایداری و توان اکولوژیک بالایی دربرابر حوادث اقلیمی برخورداراست. جالب است بدانید که این مقدار آب از مجموع آبی که در کشور آلمان می بارد بیشتر است.
نکته جالب دیگر آنکه بخش عمده ای از آب در ایران مرکزی از ارتفاعات هیمالیا تأمین می شود و شک نکنید که حیات شهرهایی چون طبس، بردسکن، گناباد وحتی نایین تا حدودی به آبی بستگی دارد که از این ارتفاعات به ایران می آید.
به عنوان یک متخصص و پژوهشگر مسائل مرتبط با آب بفرمایید در در سایر کشورهای جهان به ویژه کشورهای موفق نحوه برخورد و مدیریت منابع آب چگونه است. آیا می توان از میان کشورهای جهان یک الگوی موفق و یک الگوی ناموفق برای ایران معرفی کرد؟
بهتر است سوال دوم شما را اینطور مطرح کنیم که کدام گروه ها درکشور های جهان در تصاحب و دست اندازی برمنابع ملی اب موفق تر بوده اند. سیستم اقتصادی حاکم بر دنیای ما مدار کلی سیاست شان بر دست اندازی بر منابعی است که بواسطه نیاز مردم دارای سود سرشاری است و از سوی دیگر کنترل های اجتماعی را می توانند با این ابزار ها اعمال کنند. این منش تنها به منابع آب محدود نمی شود. منابع انرژی، منابع غذایی، بهداشت و درمان، تجارت و... را نیز شامل می شود.
البته برای اینکار ترفندهای متعددی را بکار می گیرند. در هرکجای دنیا شاهد آن بودید که رودخانه های پرآبی جاری است ولی شما برای رفع عطش مجبورید اب را استکانی بخرید ویا رودخانه ها را در بازار بورس سهم بندی وخریدو فروش می کنند، بدانید که در آنجا این سیاست موفق بوده است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند بحران آب ایران جدا از خسارت های اقتصادی و زیست محیطی پیامدهای اجتماعی و سیاسی هم دارد، نظر شما در این رابطه چیست؟
البته هر بحرانی در هر زمینه ای که ایجاد شود می تواند پیامدهای اجتماعی وسیاسی هم داشته باشد واین تبعات تنها معطوف به بحران اب نیست لذا باید زیرک بود که چه کسانی برای چه منافعی بحران می افرینند. به عبارت دیگر اصلاً اینطور نیست که شما مطرح کردید.
برای بهتر روشن شدن مطلب به چند گزاره دقت کنید.
الف: بر اساس آمار وزارت نیرو تنها 3 تا 5 درصد آب مصرفی مربوط به آب شرب است.
ب : همین منابع آماری می گوید حدود 80 درصد منابع آبی کشور در کشاورزی مصرف می شود.
ج : این منابع اماری مدعی هستند بیش از 50 درصد اب در کشاورزی هدر می رود.
سوال قابل طرح این است که اگر چنین است، کمتر از نیم درصد از آب هدر شونده در بخش کشاورزی را از کشاورزان بگیرید وبه مصارف شهری بدهید واینقدر در رسانه ملی مردم را تهدید به قطع اب وجریمه وافزایش آب بها نکنید. چرا چنین نمیشود ؟
من بشما قول میدهم اگر کشاورزان ایران بدانند که با این کار مشکل بحران اب برای مصرف شرب در شهر هاحل می شود، حاضرند داوطلبانه خیلی بیشتر از این رقم ها از آب مرزعه دریغ کنند و به مصارب شرب مردم شهراختصاص دهند.
یکی از نمایندگان اصفهان اخیراً اجرای پروژه های انتقال آب از حوضه آبریز کارون به اصفهان را بدهی دولت به اصفهانی ها دانست، نظر شما در این رابطه چیست و به نظر شما محاسن و معایب پروژه های انتقال آب چیست؟
وزارت نیرو از جمله وزارت خانه های مقتدر از نظر نیروی متخصص انسانی، سازمانی و ابزاری است والحق باید گفت که دارای کارشناسان ورزیده و مجربی است. شرکت های وابسته به آن نیز دارای تجارب ملی و منطقه ای ارزشمندی هستند. از سویی نیز وزارت نیرو متولی آب در کشور است.
جدا از واقعیت بالا، براساس برآوردهای اقتصادی هر مترمکعب آب نزدیک به 8 هزار تومان ارزش دارد و این رقم برای آب تصفیه شدن حدود 14 هزار تومان است. در سال جاری (1395) در اولین موج بارشی در غرب ایران براساس آمار رسمی نزدیک به یکصد میلیارد متر مکعب اب از ایران خارج شد. اگر هر متر مکعب را 8 هزار تومان محاسبه کنید رقم 800تریلیارد تومان بدست خواهد آمد. به آقای نماینده محترم اصفهان بگویید بدهی متولی آب کشور به مردم ایران پاسخ به این سوال است که 100 میلیارد مترمکعب آب باریده شده چرا از دست رفت؟ ایکاش تنها از دست رفته بود، بلکه این آب نه تنها از دست رفت که مردم ایلام را آنچنان متضرر ساخت که بر اساس برآورد سازمان برنامه وبوجه ایلام خسارت این آب از دست رفته بیشتر از 8سال تهاجم بعثیون در طول دفاع مقدس بود. جالب تر اینکه موج دوم همین بارش ها را هم درهمین سال مجددا تجربه کردیم.
حضرتعالی معتقدید در اجرای سیاست های کشور برخی افراد به دنبال تصاحب مالکیت آب و فروش آن به مردم هستند. اگر ممکن است در این رابطه شفاف تر به خوانندگان اطلاعات بدهید. آیا شما بر این عقیده هستید که در برنامه های آبی کشور منافع شخصی و جناحی بر منافع ملی و جمعی ارجحیت یافته است؟
در زمان پهلوی دوم قانون آب در کشور تصویب شد که آنهم ماجرایی دارد. نتیجه اجرای این قوانین تغییر ساختار مدیریت مردمی برمنابع آب به مدیریت دولتی بود و بدنبال آن تمامی اراضی دشت های بزرگ ایران که تحت کنترل آب سد ها بودند ویا متکی به منابع آب زیرزمینی مناسب بودند به خارجی ها واگذار گردید. آمریکا یی ها درخوزستان(هفت تپه )، اسرائیلی ها درقزوین، هلندی های اراضی قدس حمیدیه و...را در دست گرفتند و هر کدام نظرات خود را در قالب شرکت های سهامی زراعی (امریکایی ها) کیبوتص ها (اسرائیلی ها ) و.... به اجرا گذاردند.
با انقلاب اسلامی و رفتن خارجی ها ساختار آنها باقی ماند و همان سیاست ها در قالب های مشابه ادامه یافت. زیرا این ساختاراست که رفتار سیستم را تعیین میکند. همه کشورهایی که این سیاست ها را پذیرفته واجراکرده اند، کشاورز آنها به کارگر کشاورز تبدیل شدند و تجربه نشان داده است که اینها با دو شعار دهان پرکن همواره براین طبل کوبیده اند؛ اول سیاست خصوصی سازی و دوم بکار گرفتن تکنولوژی روز و باید دانست که هرگز به این شعارها پایبند نبوده اند.
زیرا شما درحال حاضر حاکمیت و مالکیت مطلق دولت از وزارت نیرو گرفته تا کشاورزی و... را در تمامی امور از تأمین، انتقال و توزیع را در دست آنها می بینید و بدون رقیب هرگونه که بخواهند عمل می کنند. نمونه بارز آن مدیریت در حوضه زاینده رود است که سهام داران وحق آبه بران اصلی از آب محرومند و شرکت ها و سازمان های نوظهور متمتع مالک آب شده اند.
جالب آنجاست که مدعیان این منش هزار دلیل علمی برای کشاورز ما اقامه می کنند که کشاورزی زیان مطلق است و همه شنیده اید که گفته میشود هندوانه و خربزه نکارید که هر کیلو هندوانه چند لیتر اب برای تولید آن مصرف میشود وبا ضرب وتقسیم در پی اقامه دلیل بر غیر اقتصادی بودن وهدر رفت سرمایه ملی دارند.
از اقایان بپرسید برای تولید هرکیلو فولاد چند متر مکعب لازم است و الان فولاد تولید شده را کیلویی چند می خرند؟ خواهید دید که در تمام جداول محاسباتی آنها و استاندارهای مصرف آب آنها همه نوع گونه جالیز و محصول کشاورزی ودامی هست ولی هیچ کدام از آنها نمی داند برای تولید یک کیلو آهن چقدر آب مصرف می شود. بدیهی است اگر بدانیم و مقایسه به عمل آید آنوقت درخواهیم یافت آنها که بیشترین وامها، اراضی ملی،کمک های مالی، ارزهای تعدیلی و.......را دریافت کرده اند تولیداتشان گرانترین هاست ودر بازار جهانی هم خریدار ندارد وبعد از 5 دهه بهره مندی مستمر از منابع مالی ملی ، حتی قادر به پرداخت حقوق بازنشتگان خود هم نیستند.
آقای دکتر با تشکر از وقتی که در اختیار «تابناک» قرار دادید، به عنوان سئوال پایانی بفرمایید شما برای حل مشکلات و از بین رفتن تهدیدات آبی کشور شما چه راهکارهایی پیشنهاد می کنید؟
باید دست آنها که به ترفند های گوناگون میخواهند مردم را از مالکیت منابع خود محروم کنند کوتاه شود.
۰۲ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۷:۵۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[مشاهده در: www.tabnak.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]
-
اقتصادی
پربازدیدترینها