محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826880851
گذری بر روزگار حکیم ابوالقاسم فردوسی، حماسه سرا و پاسدار زبان فارسی
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: گذری بر روزگار حکیم ابوالقاسم فردوسی، حماسه سرا و پاسدار زبان فارسی مشهد- ایرنا- بیست و پنجمین روز اردیبهشت، سالروز حماسه سرای بلند آوازه ایرانی و شاعر شهیری است که تاریخ گذشته و آینده تکرار آن را تجربه نکرده و نخواهد کرد.
حماسه سرای بزرگ ایران، حکیم ابوالقاسم فردوسی اوایل قرن چهارم هجری (سال 319 خورشیدی)، در روستای "پاژ" از توابع توس خراسان و در خانواده ای دهقان چشم به جهان گشود و در اواخر قرن چهارم (سال 397 خورشیدی) در سن 78 سالگی چشم از جهان فرو بست و در زادگاه خویش به خاک سپرده شد. "شاهنامه" پرآوازه ترین سروده فردوسی و بزرگترین رزم نامه جهان است که در بردارنده تاریخ ایران باستان می باشد. پس از تصرف ایران به وسیله اعراب در اوایل قرن اول هجری، اعراب سعی داشتند خط و زبان خود را بر مردم ایران تحمیل نمایند که در زمینه تغییر خط ایرانیان از پهلوی به عربی توفیق یافتند و در زمینه تغییر زبان نیز به پیشرفت هایی رسیدند اما از آنجا که همواره در طول تاریخ ، دست به دست شدن حکومت ها در شهرها صورت گرفته و روستاها به دلیل دور بودن از مسائل و کشمکش های سیاسی، نقش ویژه ای در حفظ فرهنگ سرزمین ایران داشتند، این بار نیز روستاها نقش شایسته ای در زنده نگه داشتن زبان فارسی داشتند و این زبان با همین پشتوانه توانست دست کم به صورت گفتاری و در مقام محاوره پایدار بماند. تاریخ شروع به نظم شاهنامه، بطور دقیق معلوم نیست ولی با استفاده از شواهد متعدد که از شاهنامه مستفاد می گردد و با انطباق آنها بر وقایع تاریخی، می توان آغاز نظم شاهنامه ابومنصوری را به وسیله استاد طوس سال 369 یا 370 هجری معلوم کرد. * فردوسی سرآمد جریان ادبی حفظ هویت ایرانی عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد در باره شخصیت فردوسی گفت: اطلاعات موجود در باره فردوسی بسیار مختصر است اما آنچه روشن و تایید شده است جایگاه وی از نظر طبقه اجتماعی می باشد.دکتر فرزاد قائمی افزود: فردوسی از طبقه دهقانان و از منطقه تابران توس بود که این طبقه در زمان سامانیان جزو طبقه متوسط ایران و از خرده مالکان محسوب می شدند که دسترسی به فرهنگ و آموزش داشته اند. وی با بیان اینکه انگیزه سرایش شاهنامه از سوی فردوسی انگیزه شخصی نبوده است اظهار کرد: انگیزه فردوسی در روزگار زیست این شاعر عالیقدر بسیار مهم و قابل توجه است. وی گفت: جریان ادبی شاهنامه سرایی و شاهنامه نویسی در ایران قرن چهارم شکل گرفته بود که تنها جریان ادبی نبود بلکه جریانی فرهنگی، سیاسی و اجتماعی بود که به نوعی هویت ایرانیان مسلمان را به ایرانیان کهن ارتباط می داد. قائمی افزود: در این جریان هویت جدیدی شکل داده می شد که از طرفی در این هویت عنصر مسلمان بودن افزوده شده و از طرفی مسلمان بودن به عرب بودن محدود و منحصر نمی شد. وی با بیان اینکه شاهنامه عنوان منتخب فردوسی برای اثر جاودانش نبود بلکه عنوان جریان ادبی آن دوره است اظهار کرد: در دوران و شرایط سامانیان و قرن چهارم زبان فارسی دری مورد حمایت و توجه ویژه بود. وی گفت: از زمان یعقوب لیث صفاری که زبان فارسی به عنوان زبان دیوانی بود توجه به زبان فارسی بیشتر شد و همین امر در سرایش شاهنامه تاثیر داشت. عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: قبل از فردوسی شاهنامه ابومنصوری، ابوالمؤید بلخی، شاهنامه مسعودی و نیز شاهنامه ناتمام دقیقی طوسی از همشهریان فردوسی نیز نگارش شده بود که ابوالقاسم فردوسی نیز در اثر خود هزار بیت از شاهنامه دقیقی طوسی را با ذکر منبع آورده است و همین امر نشان از تحسین و تقدیر شاهنامه دقیقی از سوی فردوسی دارد. * ماندگاری شاهنامه حاصل هوش و نبوغ قائمی اظهار کرد: با وجود اینکه شاهنامه های متعدد قبل از فردوسی به نگارش در آمده بود یکی از علل ماندگاری اثر ابولقاسم فردوسی، هوش، نبوغ و خردمندی فردوسی در نگارش این اثر است. وی با بیان اینکه امروزه شاهنامه به بخشی از هویت ایرانیان و یکی از مفاهیم ایرانی بودن در جهان بدل شده است گفت: محدود نشدن شاهنامه فردوسی به اثری صرفا ادبی از علل ماندگاری شاهنامه است. وی افزود: فردوسی یک مسلمان بود و بر خلاف برخی مورخان مرز اعتقادات خود را حفظ می کرد به این معنا که همه شخصیت های اثر خود را بدون اینکه نماینده دین خاصی باشند خدا پرست معرفی می کند. وی با بیان اینکه فردوسی در شاهنامه از اسطوره سازی از پیروان ادیان خاص خودداری می کند اظهار کرد: این امر از درایت، تیزهوشی و ظرافت این شاعر شهیر است و همین امر موجب می شود موفق به خلق اثری شود که فقط برای امروز نباشد بلکه به اثری فرا زمانی و فرا مکانی تبدیل شود. قائمی گفت: علاوه بر این فردوسی در سرتاسر شاهنامه و در تمام داستانهای خود به ذکر منابع موثق و قابل قبول می پردازد و همین امر اثر وی را ماندگار و قابل اعتماد کرده است. این استاد دانشگاه افزود: شاهنامه لبریز از استعاره و صنایع بدیع معنوی است و نشان می دهد فردوسی شاعری خلاق و به نسبت روزگار خود شاعر قدرتمند و توانمند است.وی ادامه داد: دقت نظر و توجه فردوسی بعد از پایان سرایش شاهنامه از آنجا نمایان می شود که وی همچنان 20 سال بعد از پایان کار اثر خود به اصلاح می پردازد و همین امر موجب رفع ایرادات و پایداری اثرش می گردد. وی اظهار کرد: فردوسی بر خلاف شاعران روزگار خود که در ازای جوایز مادی شعر می سرودند، به دنبال ماندگاری اثر بود هرچند حمایت دربار از سرایش شاهنامه را رد نمی کرد.قائمی افزود: نام "شاهنامه" را فردوسی بر اثر خود نگذاشته و در هیچ کجای شاهنامه این نام مطرح نشده و صرفا بعد از فوت فردوسی اثر جاودانه اش به عنوان شاهنامه شناخته می شود. وی گفت: این اثر به دلیل بنیاد پایدار و محکم خود در دوره های بعد از جمله در دوره مغول که بسیاری آثار از میان رفتند از سوی ایرانیان حفظ و حراست فراوان شد و به اثری جهانی بدل شد. * حفاظت ایرانیان از شاهنامه در دوره های تاریخی دکتر قائمی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش و اهمیت اثر حکیم فردوسی در ماندگاری زبان فارسی افزود: در شاهد مثالهای موجود در لغت نامه های فارسی بیشترین مثالها از شاهنامه فردوسی آورده شده است. وی اظهار کرد: شاهنامه فردوسی تنها کتابی است که با حجم بسیار از قرن چهارم هجری به عنوان اثر ادبی به دست ما رسیده و حفظ این کتاب در سخت ترین شرایط تاریخی و دوره های مختلف از سوی ایرانیان نشان از اهمیت آن دارد. وی گفت: از قرن هفتم هجری تا دوره قاجار نسخه های متفاوت از شاهنامه وجود دارد که سیر تحول زبان فارسی را نشان می دهد اما برتری شاهنامه فردوسی بر متون هم دوره خود از سوی ایرانیان و طبقه نخبه به عنوان اثر معیار پذیرفته شده و به عنوان مبنا در زبان فارسی پیش رو بوده است. این استاد دانشگاه بیان کرد: برتری فردوسی در سرودن اشعار حماسی هم در میان آثار ادبی و هم در میان خواص جامعه و نیز عوام کاملا پذیرفته شده است. وی با بیان اینکه در باره شخص فردوسی اطلاعات بسیار محدود است گفت: در این زمینه تنها دو منبع "تاریخ سیستان" و "چهار مقاله نظامی عروضی" در باره سرگذشت فردوسی وجود دارد که این دو متن اطلاعات متناقض دارند ضمن اینکه خود فردوسی نیز در اثر حماسی خود اطلاعات زیاد در باره خویش نداده است. وی افزود: آنچه کاوش ها نشان می دهد برخی انگاره ها در باره فردوسی غلط است که یکی از این انگاره ها نگارش شاهنامه به سفارش محمود غزنوی است. وی با بیان اینکه فردوسی شاهنامه را در سال 369 هجری نگارش کرده و تاجگذاری محمود غزنوی در سال 378 بوده اظهار کرد: بیش از 15 سال فاصله در این میان وجود دارد. وی گفت: گرچه فردوسی علاقه مند به حمایت دربار برای تهیه اثر ادبی خود بود اما نابسامانی های دوران و تغییرات درباری موجب شد نتواند در زمان مناسب اثر خود را به شاه تقدیم کند ضمن اینکه در شاهنامه، مدح سلطان محمود غزنوی نشده بود و جذابیت آن برای شاه ودربار کم بود. وی افزود: علاوه بر این شیعه بودن فردوسی و مجموعه عوامل دیگر سبب شد وی مورد غضب واقع شود. قائمی گفت: فردوسی بخش های دیگری نیز به شاهنامه افزود که این بخش ها بیشتر در انتقاد از سلطان محمود و بیانگر تلخ کامی فردوسی از اوضاع زمانه است. وی افزود: فردوسی به همین دلیل در دوران پیری دچار فقر و تنگدستی شده و اشعار او در آن دوران ثابت می کند که او فرد کهنسال، رنج دیده و دل آزرده ای است که از شهریار پاداشی نگرفته اما بخوبی به این نکته آگاه است که اثر او با سرنوشت و هویت یک ملت در ارتباط است. این استاد ادبیات فارسی اظهار کرد: شاهنامه فردوسی، شناسنامه ملی ایرانیان محسوب شده و هویت ایرانی امروز را مطرح می کند بنابراین باید از این اثر هنری به عنوان مظهر هویت ایرانی نام برد و محافظت نمود. * ارزش ادبیات فارسی در قدمت آن استیکی دیگر از استادان برجسته ادبیات فارسی در دانشگاه فردوسی مشهد در باره جایگاه ادبیات فارسی در جهان گفت: ادبیات فارسی یک میراث ملی و تاریخی است و آنچه در گذشته اتفاق افتاده دارای اهمیت است و فکر می کنم بخش مهمی از اهمیت ادبیات فارسی برای جهانیان، مسئله قدمت آن است. دکتر محمدجعفر یاحقی افزود: اینکه هزار سال پیش کتابی مانند "شاهنامه" پدید آید، 800 سال پیش اثری مانند"گلستان"، یا دیوانی چون "دیوان حافظ" نوشته شده باشد، خیلی مهم است زیرا عمر ادبیات هیچ کدام از کشورها غیر از یونان از ٤٠٠ سال تجاوز نمی کند. وی اظهار کرد: کشورهایی که امروز زمامدار ادبیات معاصرند، سابقه ای طولانی از نظر قدمت تاریخی ندارند و سابقه تاریخی آثار برای آنها جالب و مورد توجه است. یاحقی درباره دیگر وجوه اهمیت ادبیات فارسی گفت: مسائل اساسی و انسانی که در ادبیات فارسی مطرح است، یک امر ملی نیست بلکه فراملی و بشری است. وی ادامه داد: پیام ها و اندیشه هایی که در ادبیات فارسی وجود دارد می تواند به عنوان یک سرمایه بشری مطرح باشد و برای همین زمانی که جهانیان به ویژه در گذشته این غنا و اصالت را می دیدند، دل باخته آن می‌شدند. این استاد دانشگاه گفت: بسیاری از نویسندگان فرانسوی وقتی با سعدی آشنا شدند، با شادمانی از او و آثارش استقبال کردند و امروز که بیش از پیش با مولوی آشنا هستند، می دانند که با چه چشمه فیاضی از معانی و اندیشه های ناب روبرو می باشند، با این تفاوت که تلقی ها و آشنایی های جدید با مولوی با برداشت های دو سه قرن پیش متفاوت است. وی تاکید کرد: اهمیت ادبیات فارسی در این است که توانسته یک پیام انسانی و روحانی را در دوره هایی به جهانیان عرضه کند که به آن نیاز داشته اند. به گفته وی سرودن شاهنامه در شرایطی که زبان فارسی رو به نابودی و فراموشی می رفت شاهکاری بود که توانست روح تازه ای در کالبد زبان فارسی بدمد و کلمات و واژگان پارسی را تا امروز زنده نگه دارد.یاحقی افزود: اگر همت و تلاش فردوسی و دیگر افراد دوستدار زبان پارسی نبود شاید امروز اثری از این زبان باقی نمی ماند. وی اظهار کرد: اهمیت فردوسی در آن است که با آفرینش اثر حماسی خود نه تنها زبان فارسی بلکه همه فرهنگ، آداب، سنن و اصالت ایرانی را جاودانه نمود. نباشد همی نیک و بد پایدار // همان به که نیکی بود یادگار دراز است دست فلک بر بدی // همی نیکویی کن اگر بخردی چو نیکی کنی نیکی آید برت // بدی را بدی باشد اندر خورت چو نیکی نمایدت کیهان خدای // تو با هر کسی نیز نیکی نمای مکن بد که بینی به فرجام بد // زبد گردد اندر جهان نام بد به نیکی بباید تن آراستن // که نیکی نشاید زکس کاستن وگر بد کنی جز بدی ندروی // شبی در جهان شادمان نغنوی نخواهیم کین بوم ویران کنند // همی غارت از شهر ایران کنند نخوانند بر ما کسی آفرین // چو ویران بود بوم ایران زمین دریغ است ایران که ویران شود // کنام پلنگان و شیران شود 7496 / 6053
22/02/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها