واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: پايش چند رشته اي عرصه و حريم قنات بلده تهران - ايرنا - مدير پايگاه شهر تاريخي تون و بلده فردوس گفت: عرصه و حريم قنات بلده فردوس با 15 رشته قنات و 4 چشمه و همچنين چهار اثر تاريخي پيرامون آن، به صورت چند رشته اي پايش مي شود.
به گزارش روز سه شنبه گروه فرهنگي ايرنا، اقدس كرم پور اظهار كرد: عرصه و حريم قنوات بلده شامل آسياب باغستان( خشكان)، آسياب باغستان (قرايي)، درختان مسير شاهجوي بلده فردوس و تپه سرتخت باغستان و با قدمتي 2000 ساله كه از قناتهاي شاخص و قديمي كشور است با نزديك شدن به زمان طرح پرونده در نشست تيرماه ميراث جهاني يونسكو به صورت چند رشته اي پايش مي شود. مدير پايگاه شهر تاريخي تون و بلده فردوس در خصوص قدمت و اهميت قنات بلده گفت: درمنطقه نيمه خشكي مانند فردوس كه آب تنها منشاء احداث سكونتگاه به شمار مي رود، شكل گيري، توسعـه و ماندگاري شهـرفردوس و روستاهاي تاريخي مهمي مانند باغستـان و … وابسته به منابع آب بلده بوده است. از اين رو تاريخ اين شهر با تاريخ احداث قنوات بلده عجين شده است. قنوات بلده در بين قناتهاي شاخص از نظر قدمت جزء قديمي ترين قنوات محسوب شده به طوري كه قدمت آن به بيش از دوهزار سال مي رسد. شناسايي سفالهاي تپه سرتخت در شرق روستاي باغستان كه نشان از قدمت سكونت در اين منطقه است، سابقه تاريخي اين منطقه را به بيش از 7500 سال مي رساند. به گفته وي مجموعه قنوات بلده درحال حاضر مشتمل بر 15 رشته قنات و چهار چشمه است كه آب استحصال شده از هريك از اين سازههاي آبي به شاهجويي ميريزد و نهايتاً حجم آبي قابل توجه را، براي كشاورزي در دشت فردوس(تون) مهيا ميكند. شاهجوي مذكور طول تقريبي 35 كيلومتر را در اين دشت طي ميكند تا زمينهاي تفتيده را سيراب كند. براي كم كردن ميزان جذب و هدر رفت آب، در طول مسير شاهجو آب را گِلآلود ميكنند. تكنولوژي گِلآلود كردن آب نيز ناشي از نبوغ بشري اين مردمان است.كرم پور افزود: نظام مديريت سنتي آب بلده سيستمي بسيار پيچيده دارد، همه چيز تعريف شده و براي همهي مسائل راهكاري انديشيده شده است. حجم آب زياد موجب شده تا آب استحصال شده را به دو جو تقسيم كنند و براي هر جو نگهباني كه به صورت تمام وقت با احتساب دستمزد و مخارج خورد و خوراك و حتي امروزه پرداخت هزينههاي بيمهي عمر، مشغول به فعاليت با عنوان كيّال و جويبان، شوند.وي تاكيد كرد: شايد به جرأت بتوان گفت بخش اعظمي از فعاليت هاي فرهنگي، معنوي و مذهبي در شهر تاريخي فردوس(تون) وابسته به مجموعه قنوات بلده بوده است تا جايي كه مردمان خيّر اين شهر در طول تاريخ ارزشمندترين ثروت خود كه حقآبه از اين آب عظيم بوده را وقف فعاليتهاي مذكور ميكردهاند تا همواره در زمان جاري باشند. بالغ بر نيمي از كل 7200 فنجان اين آب، وقف بر مسائل فرهنگي-معنوي است. اين ثروت موجب رونق، گسترش و ترويج فرهنگ غني اسلامي شده و حتي پايداري كالبدي بسياري از تكيهها و مساجد شهر را مُتضمّن بوده است.به گزارش روابط عمومي معاونت ميراث فرهنگي، تمامي اين دستآوردهاي بشري موجب شده تا سازمان ميراثفرهنگي صنايع دستي و گردشگري اين اثر فاخر را به عنوان يكي از كانديدهاي پرونده ثبت جهاني قنوات ايران به سازمان جهاني يونسكو براي درج در حافظهتاريخي بشري، معرفي كند.فراهنگ**3079**1569
24/01/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]