محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830935893
آیت الله بروجردی بعد از دستگیری آیت الله کاشانی شاه را تهدید کرد/فساد در دستگاه مصدق غوغا می کرد.
واضح آرشیو وب فارسی:دزنیوز: خبرگزاری فارس، محمدرضا کائینی: «حمید سیف زاده» از جمله چهره هایی است که در نوجوانی دل در گرو آرمان های نهضت ملی نهاده،خصیصه ای که اینک نیز دروی دیده می شود. او را می توان در گروه حامیان آیت الله کاشانی و حزب زحمتکشان تبارشناسی کرد. با صرف نظر از این تعلق،نفس خاطرات وی از این رویداد تاریخی، بس […]خبرگزاری فارس ، محمدرضا کائینی: «حمید سیف زاده» از جمله چهره هایی است که در نوجوانی دل در گرو آرمان های نهضت ملی نهاده،خصیصه ای که اینک نیز دروی دیده می شود. او را می توان در گروه حامیان آیت الله کاشانی و حزب زحمتکشان تبارشناسی کرد. با صرف نظر از این تعلق،نفس خاطرات وی از این رویداد تاریخی، بس شنیدنی است. خاطراتی که شمه ای از آن در گفت وشنود پیش روی آمده است. *بهتر است که این گفت وشنود را از یک سوال شخصی آغاز کنیم که زمینه های علاقه به مبارزات سیاسی چگونه در شما شکل گرفت؟ بنده در سال ۱۳۱۳ در خانواده ای روحانی به دنیا آمدم و لذا علایق مذهبی در من قوی بود. بچه که بودیم، پدرم در تابستان ها خانواده را به روستای وشنوه در نزدیکی قم می برد. آیت الله بروجردی هم گاهی تابستان ها به آنجا می آمدند. بنده در آنجا با روحانیون برجسته ای چون مرحوم آذری قمی، مرحوم محدث زاده فرزندمرحوم آشیخ عباس قمی، آقای قوامی که روحانی و از بستگان آیت الله بروجردی بودند و آقای کوثری که هم محله ای بودیم و نیز علما و روحانیون دیگری آشنا شدم. با آغاز نهضت ملی که انصافاً یک خیزش عمومی بود، علاقه زیادی به فعالیت سیاسی پیدا کردم. یادم هست در حکومت رزم آرا وزیر دارایی او غلامحسین فروهر، علیه ملی شدن نفت حرف زد و قرارداد گس ـ گلشاییان را که در واقع قرارداد الحاقی به قرارداد ۱۹۳۳ بود، را به مجلس پانزدهم ارائه کرد. حسین مکی آن قدر صحبت کرد که دوره مجلس پانزدهم تمام شد و دیگر فرصتی برای تصویب این قرارداد نماند و به ناچار قضیه به مجلس شانزدهم محول شد. در دوره شانزدهم هژیر به دست فداییان اسلام کشته شد و مبارزات مردم اوج گرفت و در پی ابطال انتخابات و برگزاری رفراندوم مجدد دکتر بقایی،حسین مکی،ابوالحسن حائری زاده و کاندیداهای جبهه ملی به مجلس راه یافتند. البته آیت الله کاشانی هم با اینکه در تبعید بودند انتخاب شدند. *چه عواملی موجب شد اقلیت قوی جبهه ملی در مجلس شانزدهم شکل بگیرد؟پشتوانه اجتماعی این اقلیت چگونه تدارک شد؟ پس از ترور هژیر، حائری زاده، مکی، بقایی و عبدالقدیر آزاد را به جرم دخالت در قتل او دستگیر و زندانی کردند. در زندان موجبات آشنایی اینها با بازاری هایی که دستگیر شده بودند فراهم شد و به شکلی غیر رسمی بین آنها ائتلاف به وجود آمد و در نتیجه تبدیل به یک اقلیت قوی شدند. *برگردیم به سوال اول.نخستین بار چگونه به شکل جدی وارد مبارزات شدید؟ در حدود شانزده سالگی در قم جمعیتی به نام «وطن پرستان قمی» را تشکیل دادم و مضمون اولین اعلامیه ای که دادم این بود که:«رزم آرا دارد کاری می کند که مردم با او به مقابله خواهند پرداخت. غلامحسین فروهر باید صبر می کرد مجلس نظرش را اعلام کند و با دست پرتری با نمایندگان کمپانی صحبت می کرد و ملی شدن نفت را به آنها می قبولاند. رزم آرا باید از ایجاد واکنش در مردم بپرهیزد». *پیامد این اعلامیه برای شما چه بود؟ از شهربانی به سراغ ام آمدند و چون دیدند هنوز به سن قانونی نرسیده ام، سعی کردند از من این حرف را بیرون بکشند که چه کسی مرا تحریک کرده است؟ چون تهدید نخست وزیر مملکت نمی تواند کار یک نوجوان باشد. من هم در جواب گفتم:« محرک ام روزنامه شاهد و باختر امروز بوده اند». تا نیمه شب مرا نگه داشتند. دایی ام وکیل دادگستری بود و آمد و چند ساعتی با رئیس شهربانی صحبت کرد و به او فهماند بازداشت یک نوجوان جرم است. بالاخره مرا با ضمانت آزاد کردند و قرار شد فردای آن شب مرا به دادسرا ببرند. فردا به دادگستری رفتم و مرا تبرئه کردند. یک آقایی به اسم خلیلی که از بستگان آیت الله کاشانی بود رأی داد که: بحث با کمپانی نفت جنوب،یک وظیفه ملی است و این فرد جرمی مرتکب نشده است و به علت صغر سن آزاد می شود. کلاً چهارده پانزده ساعت در زندان بودم. *آیا دستگیری شما بازتابی هم پیدا کرد؟ بله، من شرح مفصل آنچه را که در اعلامیه نوشته بودم و سپس دستگیری خود را برای روزنامه «باختر امروز» فرستادم و آنها هم در شماره ۴۵۲ با آب و تاب چاپ کردند و بنده در قم کلی شهرت به هم زدم!مردم شب ها به مهمانخانه رم که نزدیک باغ ملی قم بود می آمدند و در آنجا با هم بحث می کردند. از یک طرف خجالتی بودم و خیلی حرف نمی زدم و از طرف دیگر اطلاعات چندانی نداشتم و منبع اطلاعات ام فقط روزنامه های شاهد و باختر بودند و در پاسخ به سئوالات و بحث ها فقط می گفتم: ما وظیفه داریم از منافع کشور دفاع کنیم! *گام های بعدی شما در راه مبارزه چه بود؟ گاهی به تهران می آمدم و همراه دوستان به چاپخانه مظاهری که پاتوق دکتر بقایی بود و روزنامه شاهد در آنجا چاپ می شد، می رفتم. یادم هست در آنجا یک لنگه در چوبی خیلی بزرگ قرار داشت که پشت آن انبار بزرگی بود و نمی شد آن در را باز کرد!بعدها فهمیدم شبی که مأموران رزم آرا به آنجا ریخته بودند که چاپخانه را توقیف کنند، مرحوم خلیل طهماسبی که نجار بود، چنان در را از پشت محکم کرده بود که نتوانستند در را باز کنند. زمستان هم بود و آنها از پنجره بالای چاپخانه روی سر مأمورها آب ریخته و آنها را فراری داده بودند! *به روحانیونی هم که درآن دوره از نهضت ملی دفاع می کردند اشاره ای داشته باشید؟ بسیاری از علما در مبارزات اولیه نهضت ملی شرکت نداشتند، ولی از آن دفاع می کردند. آیت الله خوانساری که همراه با آیت الله کاشانی در عراق سابقه مبارزه داشتند، فتوای ملی شدن صنعت نفت را دادند. روزنامه «جهان اسلام» که به داماد مرحوم آقای اشراقی و شوهر خواهر آقای شهاب اشراقی، آقای فقیه زاده تعلق داشت، در شماره فوق العاده ای در باره آیت الله خوانساری شرح مبسوطی نوشته و اشاره کرده بود که ایشان کسی است که در سال خشکسالی در حضور قوای متفقین به همراه عده ای از مردم نماز باران خواند و چنان سیلی به راه افتاد که مردم به ناچار به آب زدند! این خبر در آن دوره بسیار صدا کرد. آیت الله خوانساری پس از آیت الله بروجردی، از همه مراجع نفوذ بیشتری داشتند و بسیار مرد وارسته ای بودند. *تأثیر فتوای آیت الله خوانساری در باره نهضت نفت در بین علمای حوزه و مردم عادی چه بود؟ در بین مردم عادی بازتاب مثبت و گسترده ای داشت. آیت الله بروجردی با دخالت علما در این امور موافق نبودند، ولی وقتی آیت الله خوانساری این اعلامیه را دادند، ناچار شدند سکوت کنند، اما کمک علنی هم نمی کردند. *از دیدارهای آیت الله کاشانی از قم چه خاطراتی دارید؟ ظاهرا شاهد مواردی از آن بوده اید؟ ایشان هر وقت به قم می آمدند، به منزل آیت الله خوانساری می رفتند و کسانی که اطلاع پیدا می کردند و می خواستند با ایشان دیداری داشته باشند، به آنجا می آمدند. یک شب چند تن از خوانین وفایی، از جمله تقی خان، مرتضی خان و شاید هم رضاخان آمدند و از آیت الله کاشانی دعوت کردند که به دهکده قاضی در خجلستان بروند، ولی ایشان عذر خواستند و گفتند: وقت ندارند!آیت الله بروجردی هم همیشه سحرها به دیدن آیت الله کاشانی می آمدند و کسی در هوای تاریک و روشن سحر، متوجه آمدن ایشان نمی شد! آیت الله کاشانی هم برای بازدید به منزل آیت الله بروجردی که روبروی منزل آیت الله گلپایگانی بود، می رفتند. من در یکی از بازدیدها بودم و دیدم هر دو بزرگوار ساکت نشسته اند و حرفی نمی زنند! فردی به نام علی خوشدلی بود که اجازه خواست شعری بخواند. آیت الله کاشانی گفتند لازم نیست و بلند شدند و خداحافظی کردند و به منزل آیت الله حاج میرزا محمود روحانی رفتند. در آنجا اتاق بزرگی بود که حدود ۳۰۰ نفر در آن جا می گرفتند. ایشان کمی صحبت کردند و گفتند: «اگر من دارم خلاف می روم، چرا با من مخالفت نمی کنید و اگر درست می روم چرا حمایت نمی کنید؟» کاملاً معلوم بود منظورشان آیت الله بروجردی است. البته در آن مجلس افرادی بودند که قطعاً خبر را برای آیت الله بروجردی بردند! آیت الله کاشانی معتقد بودند رفت و آمد علما با هم اگر به حرکتی منجر نشود، فایده ندارد و همه علما و فضلا باید با مطامع انگلیسی ها مقابله کنند.البته باید به این نکته هم اشاره کنم که آیت الله بروجردی هر چند به ظاهر در مبارزات ملی شدن نفت دخالت نمی کردند، ولی از دور ناظر بر امور بودند. به عنوان نمونه هنگامی که آیت الله کاشانی دستگیر شدند، آیت الله بروجردی شاه را تهدید کردند و ایشان را زندان در آوردند. در فوت آیت الله کاشانی، آقای آل طاها، پسرخاله بنده منبر رفت و از شخصیت ایشان تجلیل کرد. ایشان از یکی از دوستان مورد وثوق اش شنیده بود تقریباً یک سال قبل از فوت آیت الله بروجردی پیشکارشان حاج احمد را مأمور می کنند که به منزل آیت الله کاشانی برود و مقداری پول برای ایشان ببرد. آقای رضوی کشمیری از دوستان آقای طاها که گاهی هفته ها پیش آیت الله کاشانی می ماند و ایشان را از عراق می شناخت، تعریف می کرد روزی که خبر فوت آیت الله بروجردی را آوردند، آیت الله کاشانی به شدت گریه کردند. ایشان می پرسد: «شما که رابطه چندانی با آیت الله بروجردی نداشتید. چطور این قدر بی تابی می کنید؟» آیت الله کاشانی می گویند: «این چه حرفی است که می زنید؟ پارسال قصاب، بقال و دیگران پاشنه در خانه مرا کنده بودند که سید چرا نمی آیی و بدهی های ات را نمی دهی؟ کار به جایی رسیده بود که می خواستم خانه ام را بفروشم و پول آنها را بدهم که حاج احمد خادمی، پیشکار آقای بروجردی آمد و هم قرض ام را داد، هم هزار تومان برای رفع حوائج ماهانه و بعد هم گفت از این پس هزار تومان تقدیم خواهد شد. چگونه در فقدان چنین انسان والایی گریه نکنم؟» *جالب است که درآن دوره عده ای در نشریات شان می نوشتند: آیت الله کاشانی از انگلیس پول می گیرد… واقعاً اسباب تأسف است. ایشان اگر می خواست از کسی پول بگیرد، خیلی ها با طیب خاطر میلیون ها تومان به ایشان می دادند… در قضیه کنار گذاشتن تولیتِ قم توسط دکتر شروین، آیت الله بروجردی علیه دولت دکتر مصدق موضع گیری کردند و بین ایشان و آیت الله کاشانی هم کدورتی پیش آمد. آیا در جریان این قضیه بودید؟ می دانم آیت الله کاشانی از تولیت دل خوشی نداشتند، ولی علت اش را نمی دانم! شاید دلیل اش این بود که زمانی که آیت الله کاشانی برای تأمین آزادی انتخابات به شهرهای مختلف می رفتند و قوام السلطنه ایشان را در سبزوار دستگیر و به قزوین تبعید کرد، تولیت که نماینده مجلس بود، اعتراضی به دستگیری آیت الله کاشانی نکرد. تولیت با فداییان اسلام هم مخالف بود، در حالی که آیت الله کاشانی دردوره ای از آنها حمایت می کردند. آزادی خواهان قم هم با تولیت مخالف و با آیت الله کاشانی موافق بودند و در انتخابات دور هفدهم مجلس بسیار تلاش کردند تولیت به نمایندگی مجلس انتخاب نشود. در مجموع علمای قم از جمله آقای آذری قمی، آقای محمدی، آقای آسید مهدی روحانی و عده ای دیگر که بعدها در انقلاب نقش های مهمی را ایفا کردند طرفدار آیت الله کاشانی بودند. دکتر شروین را آیت الله کاشانی به دکتر مصدق توصیه کردند؟ خیر، دکتر سنجابی به من گفت: که او این کار را کرده است. می گفت: دکتر شروین آدم خوبی بود و من او را رئیس اوقاف کردم. آیت الله کاشانی هیچ وقت کسی را به دولت تحمیل نمی کردند و فقط در مورد کسانی که درست عمل نمی کردند، هشدار و تذکر می دادند. وقتی هم که به آیت الله کاشانی می گفتند: چرا این قدر توصیه افراد را می کنید؟ ایشان می گفتند:« مردم بیچاره اند، جایی را هم ندارند بروند،در خانه آقایان که به روی این مردم بینوا باز نیست، لذا به خانه من می آیند. من هم می نویسم به کار این بندگان خدا رسیدگی کنید. اگر هم کاری از دست تان برنمی آید، حداقل ناامیدشان نکنید». *در مورد اطرافیان و فرزندان آیت الله کاشانی هم حرف و نقل هایی وجود داشت. دراین باره چه دیدگاهی دارید؟ با اینکه بعضی از آنها کارهایی از سر بی فکری می کردند، اما هیچ وقت کسی نتوانست سند و مدرکی را ارائه بدهد که حاکی از این باشد که آنها در جایی از کسی پولی گرفته اند. می گفتند: آسید محمد دخالت و توصیه می کند، ولی رفتارش طوری نبود که بتواند تأثیری در مملکت بگذارد. خود آیت الله کاشانی همیشه تأکید می کردند:« اگر کسی، از جمله فرزندان ام توصیه یا نامه ای را از طرف من آورد و ادعا کرد درخواستی دارم یا چیزی می خواهم، حتماً بیاورید ببینم، چون جز راه انداختن کار مردم هدفی ندارم و هیچ نوع تقاضای شخصی ای مربوط به من نیست و جعلی است». می گفتند:« به نوشته من کاری نداشته باشید و حتماً تحقیق کنید و بعد ترتیب اثر بدهید» همان کسانی که ایشان را به نوشتن توصیه نامه محکوم می کردند، خودشان صد در صد بدتر بودند و کارهای خلاف زیادی را انجام می دادند. فساد در دستگاه دکتر مصدق غوغا می کرد. *مصداقی هم دارید؟ بله، حسین مکی می گفت:«در دوره ای که خطاطان معاون وزارت دارایی بود، یک روز یک سری حقه وافور چینی را برای ام آورد و گفت اینها وافور هستند و آقای کاشانی نامه داده است که این گلدان ها را ترخیص کنید!» مکی نامه را برمی دارد و همراه خطاطان نزد آیت الله کاشانی می رود. آیت الله کاشانی نامه را می گیرند و می بینند و پسرشان محمد را صدا می زنند. محمد که می فهمد قضیه لو رفته است، خودش را نشان نمی دهد. بعدها شنیدیم همین محموله توسط پسر مصدق ترخیص شده است! مورد دیگر را سرتیپ ریاحی به ما گفت. او می گفت:« در خوزستان در تدارکات ارتش، سوءاستفاده هایی صورت گرفته بود. ما سه نفر افسر ارشد را فرستادیم که بروند و در این باره تحقیق کنند. آنها بعد از تحقیقات دقیق، بالاخره به سرهنگ دفتری می رسند. گزارش قضیه را به دکتر مصدق می دهند. بعدها می فهمند یوحنا، معاون وزیر دفاع دکتر مصدق، قضیه را به نفع دفتری که برادرزاده مصدق بود فیصله داد». *در طی صحبت های تان به حمایت آیت الله میرزا محمود روحانی از نهضت ملی نفت اشاره کردید. در این باره بیشتر توضیح دهید؟ همه اقوام آیت الله میرزا محمود روحانی در گذر قلعه، شادقلی خان، سلطان محمد، گذر جدّا و چهار مردان سکونت داشتند و لذا نفوذ محلی و منطقه ای ایشان، بیشتر از آیت الله بروجردی بود. از جمله دسته چاوشیان که در روزهای محرم راه می افتادند و به منزل تولیت نمی رفتند، بسیار به ایشان نزدیک بودند. سابقه آشنایی آیت الله روحانی با آیت الله کاشانی به عراق بازمی گشت، هر چند به اندازه آشنایی آیت الله خوانساری با آیت الله کاشانی نبود. *ظاهراً در بین مردم قم از دخالت های پیشکار آیت الله بروجردی نارضایتی هایی هم وجود داشت. در این باره نکته ای دارید؟ بله، حاج احمد خادمی پیشکار آیت الله بروجردی موجب نارضایتی طلبه ها و اهالی قم را فراهم آورده بود و در امور دخالت می کرد. *چگونه؟ یک نمونه اش انتخابات مراحل نوزدهم و بیستم بود که آقای مدرسی از قم انتخاب شد، در حالی که اهالی قم می گفتند:نماینده قم باید اهل قم باشد. خیلی ها به شدت و علناً به این موضوع اعتراض کردند. انتخابات که باطل شد، آیت الله بروجردی به دایی ام تلفن زدند که: بیایید می خواهم شما را ببینم. دایی ام با شانزده هفده نفر به منزل ایشان رفتند و گفتند:«ما به شما ارادت داریم، ولی بعضی از اطرافیان شما در اموری که به آنها مربوط نیست، دخالت می کنند و موجبات نارضایتی مردم را فراهم کرده اند». آیت الله بروجردی قول دادند مانع این امر شوند و واقعاً هم شدند. *اطرافیان آیت الله بروجردی مانع فعالیت های فداییان اسلام هم می شدند.اینطور نیست؟ همین طور است. موقعی که می خواستند جنازه رضاشاه را به قم بیاورند، فداییان اسلام مخالفت کردند و شب ها در مدرسه فیضیه علیه این حرکت صحبت کردند، از جمله مرحوم نواب صفوی چند بار در صحن و مدرسه فیضیه صحبت و مردم را تشویق کرد اجازه ندهند جنازه این شخص در قم دفن شود. یک شب شیخ علی لر و دار و دسته اش با چوب و چماق به جان فداییان اسلام افتادند و آنها را از مسجد بیرون کردند و از آن به بعد هم آنها نتوانستند در قم فعالیتی کنند، اما همین حرکت آنها باعث شد دستگاه نتواند رضاخان را در قم دفن کند. جنازه را آوردند و دور حرم طواف دادند و بردند. *خودتان شاهد بودید؟ بله، من در چهارراه بازار ایستاده بودم و دیدم احمد دهقان داشت عکس می گرفت. جالب اینجا بود که در آن روز حتی یک روحانی را هم در خیابان ندیدم. هم فداییان اسلام در این باره هشدار داده، هم آیت الله بروجردی به طور غیر مستقیم گوشزد کرده بودند که روحانیون نیایند. *درباره رابطه آیت الله کاشانی و امام هم خاطراتی دارید؟ بله، لابد می دانید پس از آغاز نهضت امام، نخستین کسی که دفاع تمام و کمالی از حرام اعلام شدن تقیه توسط امام کرد، دکتر بقایی بود، در حالی که با امام رابطه ای نداشت و نمی خواست استفاده ای هم از این موضوع بکند. دکتر بقایی می گفت:« آیت الله خمینی را دو بار در عمرم دیدم. بار اول در منزل آقای کاشانی بود که ایشان مرا صدا زد و گفت ایشان حاج آقا روح الله از مدرسین حوزه قم هستند و سلام و احوالپرسی کردیم و بار دوم هم ایشان داشت از منزل آقای کاشانی خارج می شد که به هم برخوردیم و سلام و علیکی کردیم». قضیه برگزاری کنگره اسلامی که توسط آیت الله کاشانی مطرح شد، ایشان گفته بودند خوب است آیت الله بروجردی اجازه بدهند تجار وجوهی را به من بدهند تا این کنگره را برگزار کنیم. بعد هم نامه ای نوشتند و به امام دادند که ببرند و به آیت الله بروجردی بدهند. ایشان در ابتدای امر قبول کرده بودند، ولی اطرافیان به اصطلاح سوسه آمدند که حالا دیگر پولی به قم نمی آید و مشکل پیدا می شود. آقای پسندیده می گفتند: «ساعت سه یا چهار بعد از ظهر بود که کسی از طرف آیت الله بروجردی نزد امام آمد و گفت: آقا می گویند نامه ای را که به شما دادم به آقای کاشانی ندهید و قبل از رفتن بیایید. آقا با شما کار دارند. امام نزد آیت الله بروجردی می روند و ایشان می گویند: خودم هر نوع مساعدتی را که لازم باشد انجام می دهم. ایشان وجوه را مستقیماً نگیرند، چون در رفع حوائج طلبه ها ممکن است بمانم!» رابطه امام و آیت الله کاشانی تا آخر صمیمی بود، ولی امام از آیت الله بروجردی و اطرافیان ایشان دلگیر بودند، به خصوص فکر می کنم در قضیه اعدام فداییان اسلام این دلگیری بیشتر شد. *به بازتاب رویداد ۳۰ تیر در قم هم اشاره ای کنید؟این واقعه چطور در قم انعکاس پیدا کرد؟ خاطرم هست بعد از قضیه ۳۰ تیر، اعلامیه دادم و گفتم: کسانی که قوام را تقویت و مردم را مجروح و زخمی کرده اند، باید تحت تعقیب قرار بگیرند و از چند نفر هم اسم بردم! این اعلامیه در کتاب ۳۰ تیر مکی چاپ شده است. در روز ۳۰ تیر پلاکاردی از پارچه چلوار تهیه و روی آن امضا کرده بودم: «جمعیت وطن پرستان قمی» و با هفت هشت نفر از دوستان چلوار را بلند کردیم و به طرف صحن راه افتادیم. عده ای در بین راه به ما ملحق شدند و تا به بازار کهنه برسیم ۱۵۰ نفری شدیم. برادرم با این کارهای من مخالف و به کلانتری خبر داده بود. در آنجا مأموران کلانتری با باتوم به جان ما افتادند و من و چند نفر دیگر را دستگیر کردند و به کلانتری بردند. همه کسبه بازار مرا می شناختند و دیدند دستگیر شده ام. موقع غروب مرا به شهربانی بردند و تعهد گرفتند که دیگر از این کارها نکنم. آن شب در زندان بودم و نفهمیدم بیرون چه خبر است، ولی بعداً فهمیدم عده ای تظاهرات کرده و به طرف تلگراف خانه راه افتاده و عده ای از لات ها هم به آنها حمله کرده بودند. فردای آن روز با عده ای به طرف تلگراف خانه رفتیم و اعلام کردیم باید تعطیل شود. بعد از ۳۰ تیر، آقای کاظم طاهری که از بستگان آقای تولیت بود و به نهضت ملی علاقه داشت، به رغم میل او، در صحن کهنه برای شهدای ۳۰ تیر مجلس ترحیم گذاشت و منبر رفت. دو نفر از بچه های مرحوم عینک چی از کسبه بازار -که آدم بسیار آزاده و شجاعی بود در سابق به گوش داور زده بود- در جریان ۳۰ تیر در تهران شهید شده بودند. ایشان با کلاه شاپو، عینک و عصا در دست آمد و در مجلس ترحیم نشست و اعلام کرد: تولیت مسئول کشته شدن مردم است و او باید محاکمه شود! مردم سعی می کردند مرحوم عینک چی را ساکت کنند که باید فرصت داد. در همین اثنا رادیو اعلام کرد تولیت در سه راهی قم دستگیر و به تهران اعزام شده است. بعدها فهمیدیم این خبر را رادیو برای اغفال و آرام کردن مردم اعلام کرده بود تا فرصت باشد که او را به جای امنی منتقل کنند. *در مجلس ترحیم شهدای ۳۰ تیر چه چهره های شاخصی حضور داشتند؟ آیت الله فیض، آیت الله حاج میرزا محمود روحانی و آقای کاظم طاهری. خیلی ها بودند. تمام صحن و راهروها از جمعیت پر شده بود. *شما به عنوان یکی از چهره های شاخص طرفدار نهضت ملی در قم چگونه ارتباط خود را با فعالان نهضت در تهران حفظ می کردید؟ از طریق روزنامه های باختر امروز و شاهد. یکی از دوستان ما روزنامه باختر می خرید و من هم روزنامه شاهد می خریدم و با هم تبادل می کردیم. هر دو تصمیم داشتیم آرشیو درست کنیم. شاید من از بیش از هزار شماره روزنامه باختر امروز فقط ۱۰۰ شماره را نداشتم. بعدها قرار شد اینها صحافی و در حزب نگهداری شوند، ولی آنها را در زیرزمین حزب زحمتکشان گذاشتند که یا از بین رفته و پوسیده یا معدوم شده است. متأسفانه آرشیو روزنامه شاهد هم از بین رفت.
شنبه ، ۲۹اسفند۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دزنیوز]
[مشاهده در: www.deznews.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]
-
گوناگون
پربازدیدترینها