واضح آرشیو وب فارسی:هدانا: د ریای خزر با گنجینه ای از تنوع زیستی منحصر به فرد می رود که به عنوان یکی از آلود ه ترین د ریاهای جهان شناخته شود . به گزارش قانون، سواحل جنوبی د ریای خزر که د هه های متماد ی است تفرجگاه ما ایرانی هاست ، اکنون د ر آماج حجم بالای آلود گی ها قرار گرفته است . از سویی سیل عظیم گرد شگران ، سالانه کوه زباله ها را د ر این د ریا آب می کند و از سوی د یگر فاضلاب های شهری روانه این د ریا می شوند ، بد ون اینکه مسئولان شهری و محیط زیست اقد ام جد ی برای بازیافت آن کنند . این همه ماجرا نیست؛ عمق فاجعه آنگاه بیشتر روشن می شود که یاد آور شویم این د ریا، د ریافت کنند ه آلود گی های 5 کشور د یگر نیز هست . بخش مهمی از این آلود گی از جانب جمهوری آذربایجان است و نشت مواد نفتی از تاسیسات استخراج نفت نیز به این مشکلات افزود ه است. کشور ایران برد اشت نفت د ر د ریای خزر ند ارد و این د رحالی است که بسیاری از چاه های نفت آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان د ر د ریا و د ور از ساحل قرار د ارند . به د لیل حرکت و جهت جریان های آب د ر سواحل جنوبی د ریای خزر رسوبات بستر د ر بخش سواحل جنوبی د ریای خزر تجمع د هند ه مقاد یر بالایی از هید روکربن های حاصل هستند . اکنون بیش از ۲هزار گونه د ر د ریای خزر شناسایی شد ه که حضور ماهیان مهم ترین گونه های این اکوسیستم آبی به شمار می رود که با گذشت سال ها د ر خطر انقراض قرار گرفته اند . بر اساس آمار ذخایر خاویار د ریای خزر از ۳۰۵تن د ر سال ۱۳۶۴به کمتر از ۳تن د ر سال ۱۳۹۱و تعد اد فک ها از یک میلیون به کمتر از یکصد هزار رسید ه است. حضور شانه د ار مهاجم، گونه های جد ید فیتوپلانکتون، رشد سریع آزولا و به طور کلی افزایش میزان آلود گی ها تنوع زیستی منطقه را با بحران روبه رو کرد ه است. تحقیقات انجام شد ه روی رسوبات سطحی سواحل جنوب غربی د ریای خزر بیانگر آن است که منشأ اصلی این ترکیبات با احتمال زیاد مربوط به آلود گی نفتی آذربایجان است. میزان هید روکربن ها و آروماتیک این ترکیبات د ر د ریای خزر د ر سطح پایینی نسبت به استاند ارد های جهانی است اما بالاتر از سواحل ترکمنستان و قزاقستان است. سواحل استان مازند ران وگلستان کمتر تحت تاثیر آلایند ه های نفتی وارد ه از کشور آذربایجان قرار می گیرند . به عبارت د یگر، ایران قربانی آلود گی های نفتی کشورهای همسایه د ریای خزر است. از مهم ترین آلود گی های این پهنه آبی می توان به نیترات و فسفات و هید روکربن ها اشاره کرد . با توجه به روند افزایشی پساب های صنعتی و فاضلاب شهری و همچنین افزایش میزان نیترات د ر سواحل این د ریا اقد ام های فوری را می طلبد . سهم ناچیز ایران د ر آلود گی های نفتی خزر حمید غفارزاد ه، استاد د انشگاه و مد یرکل بین الملل واحد علوم و تحقیقات معتقد است : ایران هم د ر بحث آلود گی خزر سهم د ارد . اکثر رود خانه های شمالی کشور آلود گی میکروبی را وارد خزر می کنند و اغلب شهرهای شمالی فاضلاب های شهری را بد ون تصفیه وارد آب می کنند اما از لحاظ آلود گی نفتی سهم ناچیزی د اریم. وی می گوید : د ر کنوانسیون خزر که تنها سند توسعه پاید ار منطقه و الگویی برای توسعه خزر است به بحث جلوگیری از انواع آلود گی خزر پرد اخته شد ه است. این کنوانسیون وظایفی را د ر قالب پروتکل ها تعریف و به کشورها واگذار می کند . چند سالی است که تعد اد ی پروتکل برای جلوگیری از آلود گی ناشی از نفت و تنوع زیستی برای کشورها منعقد شد ه است اما هنوز برخی از آن ها به مرحله اجرا د رنیامد ه اند و تاکنون هیچ پروتکلی برای ماهیگیری د ر خزر که می تواند جلوی نابود ی آبزیان این د ریا را بگیرد مطرح نشد ه است. ایجاد ممیزی برای سکوها مد یر کل د فتر آلود گی های د ریایی معاونت محیط زیست د ریایی سازمان حفاظت محیط زیست از ایجاد نظام ممیزی سکوهای نفتی د ر سال جاری خبر د اد و گفت: تد وین این نظام از مهم ترین اقد امات د ر سال جاری محسوب می شود . ضیاء الد ین الماسی اظهار د اشت: به منظور تد وین قوانین و ضوابط و نیز راهنمایی های مورد نیاز جهت مد یریت آلود گی د ریا د ر سال جاری، پنج ضابطه جد ید از سوی معاونت محیط زیست د ریایی د ر این خصوص تد وین شد ه است یکی از این ضابطه های تد وین شد ه امسال به مرحله ابلاغ و اجرایی شد ن رسید ه است این امر باهمکاری نظام فنی و اجرایی کشور و نیز سازمان مد یریت و برنامه ریزی صورت گرفته است. وی خاطرنشان ساخت: د ر سال آیند ه، تد وین د و د ستورالعمل جد ید و چهار استاند ارد جد ید د ر حوزه مرتبط باآلود گی های نفتی د ر د ستور کار قرار خواهد د اشت. به همین منظور بخشی از منابع مالی جهت تد وین این قوانین جد ید با همکاری سازمان مد یریت و برنامه ریزی کشور ابلاغ شد ه است. خلأ شیوه نامه مقابله با آلود گی وی با بیان اینکه منابع آلایند ه د ریا به د و د سته با منشأ سرزمینی مانند شهرها و صنایع و منشأ منبع د ریایی تقسیم می شوند تاکید کرد : سازمان حفاظت محیط زیست تاکنون نظامی مبنی بر مقابله با منابع آلایند ه با منبع آلایند ه های د ریایی مانند شناورها و سکوهای نفتی تد وین نکرد ه است. مد یر کل د فتر آلود گی های د ریایی معاونت محیط زیست د ریایی سازمان حفاظت محیط زیست از ایجاد نظام ممیزی سکوهای نفتی د ر سال جاری خبر د اد و گفت: تد وین این نظام از مهم ترین اقد امات د ر سال جاری محسوب می شود . د ر این راستا آموزش کارکنان و کارشناسان محیط زیست د ر سه د وره پیش بینی شد ه است. وی تاکید کرد : این د وره های آموزشی مربوط به آموزش استاند ارد های چهارگانه برای اجازه ورود کارشناسان محیط زیست روی سکوهای نفتی است و ورود افراد به سکوهای نفتی، مستلزم گذراند ن د وره های آموزشی ویژه جهت د ریافت گواهینامه های لازم است. هم اکنون د وره ممیزی سکوهای نفتی جهت اخذ گواهینامه برای 18 نفر از کارشناسان محیط زیست د ر حال برگزاری است. وی تاکید کرد : بر اساس قرارد اد منعقد شد ه از سوی معاونت د ریایی سازمان حفاظت محیط زیست با شرکت ملی نفتکش ایران، این د وره های آموزشی توسط این شرکت د ر حال برگزاری است. وی گفت: با تربیت نیروهای آموزش د ید ه و اخذ گواهینامه ممیزی سکوهای نفتی از سوی آنها، برای نخستین بار سکوها و شناورهای نفتی توسط سازمان حفاظت محیط زیست بازرسی خواهد شد . الماسی تاکید کرد : بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته از خرد اد ماه سال آیند ه به صورت رسمی بازد ید از سکوهای نفتی توسط بازرسان محیط زیست آغاز خواهد شد . سخن آخر بر اساس این گزارش وجود آلایند ه های نفتی، صنعتی، شیمیایی و فاضلاب های خانگی، د ریای خزر را با فاجعه ای جبران ناپذیر مواجه کرد ه است که این مسئله باعث برهم خورد ن سیستم اکولوژیک آن می شود . متاسفانه سالانه بیش از یک میلیارد و 100 میلیون مترمکعب فاضلاب از رود خانه ها سرازیر خزر می شود که این مسئله باعث کاهش اکسیژن آب و د ر نتیجه نابود ی بسیاری از آبزیان می شود ، ژرف ترین بخش این د ریا د ر امتد اد 760 کیلومتری سواحل ایران گزارش شد ه و 114 گونه، 63 زیرگونه و 14 نژاد از کمیاب ترین ماهیان جهان را د ارد و متاسفانه خاویار که نگین خزر است د ر حال کاهش و نابود ی است.
دوشنبه ، ۱۷اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هدانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]