واضح آرشیو وب فارسی:عصر پیشرفت: انسان در چند قرن اخیر و پس از انقلاب صنعتی، رفته رفته میزان بیشتری از گازهای گلخانه ای را تولید کرده و تاثیر خود بر جو و تغییرات آب وهوایی کره ی زمین را هم افزایش داده است. بر پایه ی پژوهشی که به تازگی صورت گرفته، تاثیر انسان روی کره ی زمین به حدی است که باعث ایجاد تاخیر ۵۰ هزار ساله در آغاز یخبندان بعدی خواهد شد. بر پایه ی گزارش تازه ای که در مجله ی نیچر به انتشار رسیده، بشریت به عنوان یکی از عوامل زمین شناختی است که می تواند روی فرارسیدن دوره ی یخبندان بعدی و زمان آن تاثیر گذاشته و آن را به تاخیر اندازد. دانشمندان انستیتوی پوتسدم (Potsdam) که در زمینه ی پژوهش های تاثیرات آب وهوایی کار می کنند با رمزگشایی از آغاز و زایش های یخبندانی، به تازگی دریافته اند که یکی از کلیدی ترین سازوکارهای موجودی که توسط آن می توان هشت چرخه ی یخبندانی اخیر کره ی زمین را توضیح داد عبارتند از همبستگی میان مقدار تابش دریافت شده از طرف خورشید در اتمسفر و همچنین میزان تمرکز گاز کربن دی اکسید در اتمسفر. از سویی آنها به این نتیجه رسیده اند که دستکاری متوسط بشر با همین روال کنونی در میزان تعادل کربن در طبیعت، می تواند باعث به تاخیر افتادن پیدایش دوره ی یخبندان بعدی تا حدود ۱۰۰ هزار سال بعد شود. آندری گانوپولسکی (Andrey Ganopolski) سرپرست گروه پژوهشگران در این باره می گوید: حتی بدون در نظر گرفتن نقش تاثیرات انسانی روی آب وهوا هم قرار نیست که تا ۵۰ هزار سال آینده شاهد پیدایش دوره ی یخبندانی روی کره ی زمین باشیم. این امر باعث می شود که دوره ی هالوسن (که در زمین شناسی به دوره ی کنونی بین دو یخبندان اطلاق می شود) به طور غیر معمولی یک دوره ی طولانی به شمار رود. با این همه، پژوهش های ما نشان می دهد که آلودگی های ناشی از کربن دی اکسید ایجاد شده توسط انسان ها که از راه هایی همچون سوزاندن نفت، زغال و گاز به وجود می آید، این توانایی را دارند که دوره ی یخبندانی بعدی را به اندازه ی ۵۰ هزار سال هم به تاخیر اندازند. این گفته به این مفهوم است که ما در حال حاضر در حال پیشگیری از یک چرخه ی یخبندانی روی کره ی زمین هستیم که پیش از این وقوع چنین رویدادی سابقه نداشته است. جای بسی شگفتی دارد که نوع بشر توانسته است در انجام سازوکاری دخالت داشته باشد که به نوعی همین سازوکار باعث پیدایش کرده ی زمین به شکلی که ما در حال حاضر شاهدش هستیم شده است. برای نخستین بار، پژوهش های انجام شده توانسته اند روند آغاز هشت دوره ی یخبندانی گذشته را با استفاده از اندازه گیری و سنجش چندین عامل کلیدی که منجر به شکل گیری هر چرخه شده بودند، شرح دهند. گانوپولسکی می گوید: یافته های ما نشان دهنده ی یک رابطه ی ساختاری منحصر به فرد میان تابش های خورشیدی جذب شده در تابستان و کربن دی اکسید اتمسفر برای آغاز رشد صفحه ی یخ در مقیاس بزرگ هستند و این روابط علاوه بر اینکه گذشته را تشریح می کنند، بلکه می توانند برای پیش بینی روند آغاز دوران های یخبندانی آینده هم به کار آیند. بشیریت به عنوان یک عامل قوی در مقیاس پدیده های زمین شناختی دانشمندان با استفاده از یک مدل پیچیده از سیستم زمین که در آن به شبیه سازی اتمسفر، اقیانوس ها، صفحات یخ و چرخه های کربن جهانی در یک زمان واحد پرداخته شده بود توانستند تاثیرات کربن دی اکسید اضافی تولید شده توسط بشر را روی حجم یخ های موجود در نیم کره ی شمالی مورد کندوکاو قرار دهند. ریکاردا وینکلمن (Ricarda Winkelmann) یکی از نویسندگان این گزارش گفته است: به خاطر اینکه انتشار گازهای ایجاد شده به دسته بشر در یک بازه ی زمانی طولانی و پیوسته ادامه داشته است، انتشارهای گازها در زمان گذشته و همچنین آینده روی زمان رخ دادن دوره ی یخبندانی بعدی تاثیرگذار خواهد بود. بررسی های ما نشان می دهد که حتی مقادیر کمی از کربن اضافی هم دارای تاثیرات محتمل فراوانی روی تغییر تدریجی صفحات یخ نیم کره ی شمالی طی ده ها و هزاره های متمادی خواهد بود. تولیدات کربن انسانی به مقدار حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ گیگاتن، باعث به تاخیر افتادن دوره ی یخبندان بعدی تا ۱۰۰ هزار سال آینده خواهد شد. تلاش برای یافتن سرچشمه ی ایجاد چرخه های یخبندانی هم اکنون هم ادامه دارد و این پدیده به عنوان یکی از جالب ترین پرسش های موجود در زمینه ی تحلیل های سیستم کره ی زمین و به ویژه علم دیرینه اقلیم شناسی (paleoclimatology) همچنان پابرجا است. گفتنی است که دیرینه اقلیم شناسی به دانش بررسی و واکاوی تغییرات آب وهوایی در طی گستره ی تاریخ سیاره ی ما گفته می شود. به طور معمول، آغاز عصر جدید یخبندانی با پیدایش دوره هایی از کاهش تابش های خورشیدی در تابستان همراه است که این اتفاق در زمان های اخیر رخ داده. اما از سویی از عصر حاضر هیچ نشانه ی دیگری مبنی بر آغاز یک دوره ی یخبندانی جدید وجود ندارد. وینکلمن در این رابطه می گوید: این امر به عنوان یک عامل انگیزشی در بررسی های ما به شمار می رود. رازگشایی از سرچشمه ی سازوکارهایی که باعث پیدایش چرخه های یخبندانی گذشته شده اند باعث می شود تا کار ما در پیش بینی زمان آغاز یخبندان بعدی آسان تر شود. هانس یواکیم (Hans Joachim) از همکاران این پژوهش می گوید: دوره های یخبندانی بیش از هر نیروی طبیعی دیگری روی شکل گیری محیط زیست و در پی آن گسترش و توسعه ی تمدن انسانی موثر بوده اند. برای نمونه، ما امروزه خاک حاصل خیزی که روی زمین وجود دارد را مدیون آخرین دوره ی یخبندانی هستیم. این دوره ی یخبندانی همچنین باعث پیدایش چشم اندازهای طبیعی کنونی شده و با پشت سر گذاشتن یخچال ها و رودخانه ها منجر به پیدایش آبدره ها، یخرفت ها و دریاچه های فعلی شده است. با این همه، امروزه بشر با آلایندگی هایی که در اثر سوزاندن سوخت های فسیلی وارد جو می کند، روی پیدایش دوره ی یخبندانی آینده در کره ی زمین تاثیر گذاشته و زمان آن را تعیین می کند. این امر به روشنی بیان می دارد که ما وارد یک عصر جدید شده ایم و به این ترتیب انسان در دوره ی آنتروپوسن (به دوره ای گفته می شود که بشر پس از آن روی ویژگی های اقلیمی کره ی زمین تاثیر داشته است) خود به عنوان یک عامل طبیعی تعیین کننده شناخته می شود. در واقع به نظر می رسد باید دوره ای که پیش روی خود داریم را با نام مستعار دوره ی یخبندان زدایی (Deglacial) بنامیم. کد خبر : 1006
یکشنبه ، ۴بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر پیشرفت]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]