واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: گنجینه ارزشمندی شامل بیش از ۳۵۰ نسخۀ نفیس خطی و چاپ سنگی از آثار شریف مرتضی علم الهدی و شرح و ترجمه آن، در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی موجود است که قدمت برخی نسخه ها به عصر مؤلف می رسد و بیشتر نسخه ها اهدایی مقام معظم رهبری استبه گزارش قدس آنلاین به نقل از روابط عمومی و امور بین الملل سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، رئیس ادارۀ مخطوطات این سازمان اعلام کرد: «ابوالقاسم علی بن حسین بن موسی، مشهور به سید (شریف، شیخ) مرتضی علم الهدی (355-436 ه.ق) از فقیهان برجسته شیعه است که عمده آثار وی در باب فقه و اصول فقه است. در حال حاضر گنجینه ارزشمندی شامل افزون بر 200 نسخه نفیس خطی، بیش از 150 نسخه چاپ سنگی، و بالغ بر 80 نسخه ارزشمند چاپی از آثار وی و شرح و ترجمه آن، در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی موجود است.» سید محمدرضا فاضل هاشمی، به یکی از قدیمی ترین نسخه ها که در عصر مؤلف کتابت شده اشاره کرد و گفت: «عنوان این نسخه، «الموضح عن جهت اعجاز القرآن» در تفسیر و اعجاز قرآن و قصه های قرآنی است و «محمد جَشُمی» در سال 478 ه.ق به خط نسخ 21 سطری و بر روی کاغذ حنایی کتابت کرده و تعداد اوراق آن، 101 برگ است.» وی از نسخه نفیس دیگری در حکمت و کلام شیعه امامیه یاد کرد و افزود: «این کتاب با عنوان «تمهید الاصول»، موضوعاتی در اصول دین دارد که متن اثر از شیخ مرتضی و شارح آن، شیخ طوسی (متوفی 460 ه.ق) است. «ابو یحیی عبدالقیس بن مضروع» در قرن ششم، بر روی کاغذ سمرقندی و در 227 ورق، آن را کتابت کرده و وقفی «ابن خاتون عاملی» است.» فاضل هاشمی در میان تألیفات شریف مرتضی، از اثری کلامی با عنوان «تنزیه الأنبیاء و الائمه» نام برد که در اثبات عصمت پیامبران و امامان به نگارش درآمده و اضافه کرد: «این کتاب که آن را «محمد حسن بن محمد قاسم» در قرن هفتم، در 77 ورق 20 سطری، کتابت کرده، به شکل پرسش و پاسخ تنظیم شده و به سبب مسائل نحوی و بلاغی و لغوی در ضمن پرداختن به مسائل اعتقادی، آن را جزو کتب ادبی نیز دانسته اند.» وی تصریح کرد: «نسخه ای از اثر «اجوبه المسائل التبانیات» در آستان قدس موجود است که در سال 676 ه.ق کتابت شده و وقفی ابن خاتون عاملی است؛ شامل مسائلی است که «ابوعبدالله محمد بن عبدالملک التبانی» از سید سؤال کرده و شریف مرتضی علم الهدی پاسخ داده است.» رئیس ادارۀ مخطوطات آستان قدس رضوی با اشاره به سه نسخه دیگر به کتابت 676 ه.ق خاطرنشان ساخت: «اولین نسخه با عنوان «جواب المسائل الصلّاویه»، شامل پاسخ های شریف مرتضی است، نسخه دیگر «جواب المسائل الثلاثه» نام دارد، و نسخه سوم که مجموعه جواب مسائل شامل قسمت های مختلف است، «جواب المسائل اهل میافارقین» نام دارد، و واقف هر سه نسخه، «اسدالله بن محمد مؤمن ابن خاتون عاملی» است.» در پایان، فاضل هاشمی با بیان اینکه آثار متعددی در موضوع فقه، کلام، حدیث، تفسیر، علوم قرآنی و ادبیات از علم الهدی موجود است، توضیح داد: «از جمله این آثار، «کنز الأنساب» یا «بحر الأنساب» در علم رجال و سادات و سرگذشت نامه سادات، «الغرر و الدرر» یا «امالی المرتضی»، «مسائل ناصریات»، «الفوائد»، «محکم و متشابه» و «الحدود و الحقایق» است.» گفتنی است که شیخ مرتضی علم الهدی، برادر بزرگتر «سید رضی» (گردآور نهج البلاغه)، و از شاگردان شیخ مفید و شیخ صدوق بوده و خود، شاگردان برجسته ای همچون شیخ طوسی را تربیت کرده است.
چهارشنبه ، ۱۶دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]