محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان میشوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستورانها و کافهها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیههای کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829989087
تعامل رفتارى همسران از نگاه اسلام و روان شناسى - بخش دوم و پایانی براى شوهر روا نباشد که به زن خود "اف" بگوید
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: تعامل رفتارى همسران از نگاه اسلام و روان شناسى - بخش دوم و پایانی
براى شوهر روا نباشد که به زن خود "اف" بگوید
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله به زن و مرد توصیه مى کند که زبان خود را به دقت کنترل نموده و با کلام زیبا و دلنشین با یکدیگر سخن بگویند: برادرم جبرئیل به من خبر داد و همواره به رعایت زنان توصیه کرد تا آنجاکه به نظرم رسید براى شوهر روا نباشد که به زن خود "اف" بگوید.
بخش دوم و پایانی سرپرستى مرد، اطاعت زن خانواده یک جامعه کوچک است و همان گونه که جامعه، نیاز به حکومت و مدیریت دارد و بدون آن، زندگى اجتماعى به هرج و مرج و آشفتگى کشانیده مى شود، خانواده نیز بى نیاز از حاکمیت و ولایت نیست (بهشتى، 1377، ص 273). کما اینکه امیرالمؤمنین على علیه السلام مى فرماید: مردم به زمامدارى نیک یا بد نیازمندند (نهج البلاغه، 1379، خ 40، ص 93). از سوى دیگر، اگر چیزى را بتوان به انسان و سایر حیوانات تعمیم داد، این است که تمام مخلوقات مستعد یادگیرى مجبور به سازمان دهى اند. سازمان یافته بودن یعنى: تبعیت از شیوه هاى الگویافته و تکرارى رفتار و قرار گرفتن در یک سلسله مراتب. موجوداتى که خود را سازمان مى دهند درواقع، پایگاه، یا قدرت یا مراتبى تشکیل مى دهند که در آن، هر موجودى در سلسله مراتب جایى دارد، به گونه اى که یکى، فوق او و دیگرى، دون او قرار مى گیرد. وجود مطلق سلسله مراتب اجتناب ناپذیر است؛ زیرا سازمان ماهیتا سلسله مراتبى است (هى لى، 1388، ص 173ـ174). در دین مقدس اسلام نیز منابعى وجود دارد که حاکى از خواست وجود سلسله مراتب قدرت در خانواده مى باشد. آیه 34 سوره نساء به این مسئله اشاره نموده است. در بخش ابتدایى این آیه، خداوند کریم سرپرستى مردان بر زنان را مطرح کرده و تفاوت هاى ذاتى و اکتسابى زن و مرد را به عنوان دلیل آن ذکر کرده است: الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاء بِمَا فَضَّلَ اللّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَ بِمَا أَنفَقُواْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ. این موضوع در روایات معصومان علیهم السلام پیگیرى شده و بر سرپرستى مردان و اطاعت زنان تأکید شده است. پیامبر صلى الله علیه و آله در پاسخ زنى که از حق شوهر بر زن سؤال کرده بود فرمودند: زن باید از مرد اطاعت کند و عصیان نکند (کلینى، 1365، ج 5، ص 507). همچنین روایات در توصیف بهترین زنان، این ویژگى (اطاعت زن از شوهر) را مکررا و با بیان هاى گوناگون مطرح کرده اند (صدوق، 1413ق، ج 3، ص 389؛ حرعاملى، 1409ق، ج 16، ص 281). اما این به معناى بى مسئولیتى زن در خانواده نمى باشد، بلکه طبق آنچه که پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمودند، زن نگهبان خانواده شوهر و فرزندان اوست و او در این نگهبانى مسئول است (جوادى آملى، 1391، ص 261) و به بیان دیگر، زن مدیر داخلى خانه و خانواده است. همان گونه که در مقدمه بیان شد، دستورات دین در تعیین وظایف و نقش هاى زوجین در تعامل با یکدیگر، بر پایه تفاوت هاى جنسیتى بوده و ویژگى هاى فطرى آنها در این دستورات لحاظ گردیده است و اکنون با پیشرفت علومى مانند فیزیولوژى و روان شناسى و آشکار شدن برخى از تفاوت هاى جنسیتى، تا حدى مى توان به حکمت و فلسفه این تفاوت نقش و وظایف پى برد. یکى از ویژگى هایى که مى توان نمونه اش را به دو گونه متفاوت از یکدیگر در مرد و زن یافت، حالت تسلیم پذیرى نسبت به یکدیگر است. پژوهش ها نشان مى دهد: زنان به اصولى همچون نظافت، ادب و وقار، جدیت و اطاعت پایبند هستند، در اوصافى مانند ابراز محبت و همدردى، مشارکت اجتماعى، دگرخواهى، نجابت و صمیمیت، بر مردان برترى دارند (برگ، 1372،، ج 1، ص 314ـ318) و در مجموع، زنان تمایل به داشتن نمره هاى بالاتر در مطیع بودن و مهرورزى دارند (گروهى از نویسندگان، 1390، ص 32). حالت تسلیم پذیرى زنان در برابر مردان ناشى از درک و توجه آنان نسبت به قدرت مردانه است، که به طور طبیعى مردان از آن بهره مندند (مصباح و دیگران، 1374، ص 1035) و ضعف فیزیکى زن، روان مناسب با خود را مى طلبد؛ ازاین رو، تسلیم شدن زن و سلطه پذیرى او از روى ناچارى نیست، بلکه روان زن به وابستگى گرایش دارد (لطف آبادى، 1381، ص 129؛ گرى، 1376، ص 60). اما در مقابل مردها بیشتر استقلال طلب، سلطه جو و پرخاشگر هستند و نیز رقابت، مقاومت و سرکشى فزون ترى دارند (برگ، 1372، ج 1، ص 314ـ318). بنابراین، چنین تفاوتى در پیشبرد اهداف زندگى مشترک بسیار مؤثر بوده و حاصل این تعامل، رشد و تعالى زوجین و گرمى کانون خانواده خواهد بود؛ چراکه مسئولیت سرپرستى خانواده که براساس ویژگى هاى ذاتى مرد، به عهده او گذاشته شده است، زمانى به نحو احسن به عمل در خواهد آمد که زن با درایت، این نقش مرد را پذیرفته و مرد را در هدایت کشتى گران بهاى زندگى اطاعت و حمایت نماید. تجربه نیز ثابت کرده که اگر نظر مرد تأمین شود، سعى مى کند تمامى حاصل تلاش هاى خود را به خانواده اختصاص دهد و تمامى محبت ها و عاطفه خود را بر کانون خانواده متمرکز نماید، که این امر در مجموع، استحکام بنیان خانواده و مصونیت از ناهنجارى هاى اجتماعى و خانوادگى را در پى خواهد داشت (پناهى، 1390، ص 74). بنابراین، سرپرستى خانواده توسط مرد، مسئولیت بزرگى بر دوش او خواهد گذاشت که بدون پذیرش و همکارى زن انجام نخواهد گرفت. ازاین رو، لسان روایات در این زمینه، زبان تشکر و قدردانى مرد از زن است: قَالَ النَّبِى صلى الله علیه و آله مَا اسْتَفَادَ امْرُؤٌ مُسْلِمٌ فَائِدَه بَعْدَ الْإِسْلَامِ أَفْضَلَ مِنْ زَوْجَه مُسْلِمَه تَسُرُّهُ إِذَا نَظَرَ إِلَیهَا وَ تُطِیعُهُ إِذَا أَمَرَهَا وَ تَحْفَظُهُ إِذَا غَابَ عَنْهَا فِى نَفْسِهَا وَ مَالِهِ (کلینى، 1365، ج 5، ص 328؛ صدوق، 1413ق، ج 3، ص 389). در این روایت و امثال آن، پیامبر بزرگوار، به مردان گوشزد مى کنند که بعد از پذیرش اسلام، براى مرد سودى بالاتر از یک همسر مسلمان که از او اطاعت مى کند وجود ندارد، و در حقیقت، مرد را به قدردانى، احترام و پاسداشت این نعمت گران بها متذکر مى گردد. ایجاد لذت براى یکدیگر ازجمله اهداف ازدواج، تأمین نیاز جنسى زن و مرد مى باشد. این نیاز، زمانى به صورت کامل برآورده مى گردد که زوجین در مقابل یکدیگر رفتارهاى مطلوب داشته و آمادگى لازم را در خود ایجاد نمایند. بخشى از این آمادگى، رعایت بهداشت و آراستگى ظاهرى مى باشد. زنى خدمت رسول خدا رسید و عرض کرد: یا رسول اللّه! حق شوهر بر زن چیست؟ حضرت فرمودند: بر زن است که عطر استعمال نماید و بهترین لباس ها را بپوشد و خودش را صبح و شب به شوهرش عرضه نماید (حرعاملى، 1409ق، ج 20، ص 159). همچنین آن حضرت در جمع اصحاب فرمودند: آیا خبر بدهم به شما از بهترین زنانتان؟ گفتند: بله اى رسول خدا. سپس حضرت فرمودند: بهترین زنان شما کسى است که در مقابل شوهرش با زینت ظاهر مى گردد (صدوق، 1413ق، ج 3، ص 390). نتیجه این آمادگى و آراستگى زن، حفظ شوهر از چشم چرانى و تنوع طلبى جنسى، حتى به صورت مشروع مى باشد (انصاریان، 1380، ص 378). مردان نیز همانند زنان باید خود را براى همسر آراسته و آماده نمایند. امام صادق علیه السلام فرمودند: این فرمایش پیامبر خدا لِیتَهَیأْ أَحَدُکُمْ لِزَوْجَتِهِ کَمَا تَتَهَیأُ زَوْجَتُهُ لَهُ (نورى، 1408ق، ج 14، ص 297) که مردان باید آماده شوند براى زنانشان، همچنان که زنان براى مردانشان آماده مى شوند، به معناى رعایت بهداشت و نظافت است. نتیجه آراستگى و آمادگى مرد، حفظ عفت و حیاى زن است. حسن بن جهم مى گوید: ابوالحسن علیه السلام را دیدم که خضاب کرده بود. گفتم: قربانت گردم، خضاب کرده اید؟ فرمود: آرى، آراسته بودن، از عواملى است که بر پاک دامنى زن مى افزاید. [برخى] زنان از آن رو ترک پاک دامنى مى کنند که شوهرانشان آراسته بودن را ترک مى نمایند. سپس فرمود: آیا تو دوست دارى که همسرت را مانند خودت ناآراسته ببینى؟ گفتم: نه. فرمود: او نیز همین طور. آن گاه افزود: پاکیزگى، خوش بو بودن و اصلاح کردن مو از صفات پیامبران است. اما بخشى دیگر از آمادگى زن و شوهر، در انجام آداب و مقدمات براى هم بسترى است. از روایات اسلامى این گونه استفاده مى شود که سایق جنسى مرد از حیث کمّى، برتر و سایق جنسى زن از حیث کیفى، برتر و قوى تر است. همچنین بردبارى جنسى زن بیش از مرد، و تحریک پذیرى جنسى زن و مرد متفاوت است. بر پایه همین تفاوت هاست که فقه اسلامى در زمینه ارضاى غریزه جنسى حقوق و تکالیف متفاوتى را براى زن و مرد قایل شده است (بستان، 1388، ص 66). بنابراین، پیامبر صلى الله علیه و آله و ائمّه اطهار علیهم السلام در این زمینه توصیه هایى متفاوت براى مردان و زنان دارند. ازآنجاکه مردان برخلاف زنان، تمایل به آمیزش فیزیکى دارند و بیشتر مقاربت گرا هستند و آمیزش جنسى را در دخول خلاصه کرده و تمایل زیادى به آن دارند (ریدلى، 1385، ص 25)، ایشان به مردان توصیه مى کنند که به هیچ وجه عجله نکنند و حتما پیش از برقرارى رابطه جنسى، زن را با معاشقه و ملاعبه آماده نمایند. پیامبر صلى الله علیه و آله مى فرمایند: سه چیز از جفا و ظلم است... و اینکه مرد پیش از آماده سازى همسرش، با او نزدیکى کند (حرعاملى، 1409ق، ج 20، ص 119)؛ چراکه زن برخلاف مرد، براى آمیزش نیازمند عوامل روانى، احساسى، ذهنى و فیزیکى است (حکیمى و دیگران، 1382، ص 67). زن مسائل عاطفى و احساسى را بر مسائل جنسى مقدم مى دارد و دوست دارد ارتباط جنسى با نوازش و اظهار علاقه شروع گردد و در آخر به آمیزش جنسى ختم گردد (ریدلى، 1385، ص 25). بنابراین، پیش نوازى در تعامل جنسى همسران آن قدر مهم و باارزش است که امام صادق علیه السلام در این باره مى فرمایند: على رغم عدم حضور ملائکه در هر زمان و مکانى، هنگامى که مرد همسرش را براى رابطه جنسى آماده مى سازد، ملائکه در نزد آنان حاضر مى شوند (کلینى، 1365، ج 5، ص 555؛ حرعاملى، 1409ق، ج 20، ص 119). در پایان مقاربت نیز، که شهوت مرد به سرعت فروکش مى کند، زن همچنان احتیاج به حضور و نوازش مرد دارد (آنجلیس، 1390، ص 312ـ324). از دیگر توصیه هاى پیامبر اکرم صلى الله علیه و آلهبه مرد این است: إِذَا أَرَادَ أَحَدُکُمْ أَنْ یأْتِى أَهْلَهُ فَلَا یعْجِلْهَا (همان، ج 5، ص 567)؛ یعنى حتى پس از ارگاسم، مهرورزى را ادامه دهد و زودتر از همسرش از جاى برنخیزد (محمدى رى شهرى، 1390، ص 337). از سوى دیگر، پیامبر و ائمه اطهار علیهم السلام توصیه هایى نیز براى زنان فرموده اند؛ ازجمله اینکه پیامبر در توصیف زنان برتر امت فرمودند: بهترین زنان، زنى است که در مقابل دیگران عفیف و پوشیده باشد و در مقابل شوهر پرشهوت (کلینى، 1365، ج 5، ص 325)، به گونه اى که هنگام خلوت کردن با شوهر، همزمان با از تن به در آوردن لباس ها، لباس حیا را نیز از تن به در آورد (همان، ح 2) و هر آنچه که شوهر از او مى خواهد، در اختیارش قرار دهد و هیچ گونه منعى نداشته باشد (صدوق، 1413ق، ج 3، ص 390). حل تعارضات زناشویى زندگى زناشویى در مسیر خود دایم با موانع و مشکلاتى برخورد مى نماید که هر لحظه ممکن است زن و مرد را در مقابل یکدیگر قرار دهد و معمولاً این اتفاق در غالب زندگى ها رخ مى دهد. راهکارهاى ارائه شده از سوى دین اسلام براى رفع چنین تقابلى، کاملاً منطبق بر ویژگى هاى شخصیتى و روان شناختى زن و مرد مى باشد. امام صادق علیه السلام فرمود: بهترین زنان شما زنى است که اگر خودش غضب کرد یا همسرش بر او غضب کرد،به همسرش بگوید: دست من در دست توست، خواب به چشمان من نمى رود، تا اینکه از من راضى شوى (همان، ص 389). تحقیقات نشان مى دهد: اخلاق زنان بیشتر جنبه ازخودگذشتگى دارد و اخلاق مردان بر مبناى عدالت شکل مى گیرد (لطف آبادى، 1381، ص 152). همچنین تحقیقات حاکى از آن است که زنان در وجوه سازگارى، یعنى مهربانى و بخشودگى و دگرخواهى (پروین و جان، 1381، ص 219) نمره هاى بالاترى از مردان دارند (Costa, Terracciano & Crae, 2001, p. 133-222). بنابراین، زنان غالبا دیگرخواه اند و مردان خودخواه؛ یعنى زنان وجود خود را وقف همسر، فرزند و... مى کنند، درحالى که مردها بیشتر در رابطه با دیگران به خود و منافع شخصى توجه مى کنند (حکیمى ودیگران،1382،ص 569). پس از یک مشاجره میان زن و شوهر، چه زن مقصر باشد و چه مرد، زن و مرد هر دو غمگین و ناراحت بوده و از شکاف ایجادشده در رنج هستند، اما این رنج براى زن فراوان تر و عمیق تر خواهد بود؛ چراکه براى زن طرد شدن دردناک است و زنان از تنهایى مى ترسند (گرى، 1376، ص 60). همچنین زنان، برخلاف مردان در حالت غمگینى و نگرانى، طبعا تمایل به صحبت کردن (معین الاسلام و طیبى، 1380، ص 165) براى کاهش تنش داشته و به مقتضاى طبع و سرشت خود، نیاز به مهربانى، بخشودگى و پیوندجویى دارند (گروهى از نویسندگان، 1390، ص 33). در چنین فضایى که ناراحتى زن بیشتر بوده و از سوى دیگر، زن برخلاف مرد و به مقتضاى طبع، توان و تمایل بیشترى به پیوندجویى و رفع اختلاف دارد، دین مقدس اسلام به زن توصیه مى کند که او در رفع اختلاف پیش قدم باشد و در حقیقت، این حکم، ارشاد زن به انجام رفتارى مطابق ذات و سرشت اوست که موجب اقناع حس قدرت طلبى و سلطه گرى مرد نیز مى شود و او را آرام و نرم مى گرداند؛ اما از سوى دیگر و به منظور تسریع در بازسازى فضاى خانواده، دین به مرد توصیه مى کند که اگر زن مرتکب اشتباهى شد، مسئله را شدت و حدت نبخشد و به سرعت او را پذیرفته و رفع اختلاف نماید (صدوق، 1413ق، ج 2، ص 621). بیان زیبا براى همسر محبت و تمایل زوجین به یکدیگر، یکى از نیازهاى زندگى مشترک بوده، زن و مرد باید در جهت حفظ و تداوم آن تلاش نمایند. یکى از عوامل ایجادکننده و تداوم بخش محبت، به کار بردن کلام زیبا در ارتباط زوجین مى باشد. ازاین رو، پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله به زن و مرد توصیه مى کند که زبان خود را به دقت کنترل نموده و با کلام زیبا و دلنشین با یکدیگر سخن بگویند: برادرم جبرئیل به من خبر داد و همواره به رعایت زنان توصیه کرد تا آنجاکه به نظرم رسید براى شوهر روا نباشد که به زن خود "اف" بگوید (نورى، 1408ق، ج 14، ص 253). همچنین آن حضرت مى فرمایند: سه چیز است که صفاى زندگى را مى برد: سلطان جائر، همسایه بد و زن بدزبان (مجلسى، 1404ق، ج 75، ص 232). صبر بر آزار و اذیت همسر على رغم رعایت تمامى دستورات دین و توصیه هاى متخصصان براى کاهش تنش در خانواده، زن و مرد تحت تأثیر عواملى درونى و یا بیرونى، آمادگى براى انجام رفتارهاى ناصواب و خشن را دارا مى باشند و تلاطم دریاى زندگى هر لحظه ممکن است زن یا مرد را نیز متلاطم نموده و از این طریق، موجبات یک برخورد دوجانبه و درگیرى را فراهم نماید. رفتارهاى نامناسب یکى از همسران، ممکن است دیگرى را به واکنش وادارد که در این موقعیت، تحمل و بردبارى او در حل مشکل و پیش گیرى از اختلاف بسیار مؤثر است. در غیر این صورت، ممکن است فرد با واکنش سریع و نامناسب، رفتارى از خود بروز دهد که پس از دقایقى پشیمان شود (سالارى فر، 1388، ص 121). در زنان، نوسان سطح هورمون استروژن در خون در طى ماه، یا موجب نشاط و شادابى و اعتماد به نفس، شور جنسى و احساس خوش بختى و تعادل جسمى و روانى مى گردد و یا موجب بى تابى و ناامیدى، عدم احساس رضایت و حالت عصبى مى شود (روبن، اسکات و جانسون، 1381، ص 284). ازاین رو، پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله به مردان توصیه به صبر در برابر همسر نموده و فرمودند: هر مردى به خاطر خدا در برابر بداخلاقى همسرش صبر کند، خداوند متعال براى هر روز و شبى که در برابرش شکیبایى مى کند، همانند ثوابى که به ایوب در قبال گرفتارى اش داد، مى دهد (مجلسى، 1404ق، ج 73، ص 366). تحقیقات نشان داده است که مردها همیشه از زن ها پرخاشگرتر هستند (مصباح و دیگران، 1374، ص 1033). مردان به دلیل شرایط ویژه اجتماعى معمولاً بیش از زنان دچار تنیدگى مى شوند. از آن رو که مردان در جامعه، متحمل سختى ها و فشارهاى بسیارى مى شوند، میزان تحریک پذیرى و پرخاشگرى آنها بالاست. افزون بر این، وضعیت هورمونى خاص مردان زمینه بروز برخى رفتارها ازجمله برترى طلبى و پرخاشگرى را در آنها فراهم مى کند (سالارى فر، 1388، ص 76). در همین ارتباط است که امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: خداوند جهاد را بر مردان و زنان واجب کرده است، جهاد مرد، بخشیدن مال و جان خویش است تا آنکه در راه خدا کشته شود، و جهاد زن این است که در برابر آزار و اذیت شوهرش و غیرت او صبر کند (کلینى، 1365، ج 5، ص 9؛ صدوق، 1413ق، ج 3، ص 439؛ طوسى، 1365، ج 6، ص 127). نتیجه گیرى در تعامل رفتارى همسران، مجموعه اى از رفتارهاى اختصاصى، مشترک، مشابه یا متفاوت زن و شوهر و برگرفته از دین مقدس اسلام است. این مجموعه، سبب افزایش مهر و محبت میان زوجین، تحکیم و گرمى کانون خانواده بوده و در نهایت، موجب تعالى و رشد، پایدارى و تداوم زندگى مشترک مى گردد. پژوهش حاضر پس از بررسى آیات و روایات، به نتایج ذیل دست یافته است: الف) وظایف و نقش هاى زن و شوهر که در برخى از موارد گستره اختیارات یا مسئولیت یکى از زوجین را افزایش مى دهد، جنبه ارزشى نداشته و نشان دهنده برترى نیست، بلکه ناشى از ویژگى هاى متفاوت جنسیتى مى باشد. ب) تعامل رفتارى همسران را مى توان در چهار نوع رفتار با مصادیق مختلف تعریف نمود: 1. رفتارهاى اختصاصى مرد: تکریم زن، کمک کردن به زن، اظهار محبت به زن، خوش رویى با زن، پند و موعظه دادن زن. 2. رفتارهاى اختصاصى زن: سپاس گزارى از مرد، بدرقه و استقبال از مرد. 3. رفتارهاى مشترک متفاوت: سرپرستى مرد و اطاعت زن، ایجاد لذت براى یکدیگر، حل تعارضات زناشویى. 4. رفتارهاى مشترک مشابه: بیان زیبا براى همسر، صبر بر آزار و اذیت همسر. منابع نهج البلاغه (1379)، ترجمه محمد دشتى، چ ششم، قم، مشرقین. آنجلیس، دى باربارا (1390)، رازهایى درباره زنان که هر مردى باید بداند، ترجمه آزاده سخایى منش، چ هشتم، تهران، ارمغان گیلار. ابى فراس، ورام بن (بى تا)، تنبیه الخواطر و نزهه النواظر (مجموعه ورام)، قم، مکتبه الفقیه. امینى، ابراهیم (1389)، آیین همسردارى، قم، اندیشه اسلامى. انصاریان، حسین (1380)، نظام خانواده در اسلام، چ هجدهم، قم، ام ابیها. برگ، اتوکلاین (1372)، روان شناسى اجتماعى، ترجمه على محمد کاردان، چ دوازدهم، تهران، اندیشه. بستان، حسین (1388)، اسلام و جامعه شناسى خانواده، چ چهارم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. بهشتى، احمد (1377)، خانواده در قرآن، چ دوم، قم، دفتر تبلیغات اسلامى. پروین، لاورسن و الیور پى جان (1381)، شخصیت: نظریه و پژوهش، ترجمه محمدجعفر جوادى و پروین کدیور، تهران، آییژ. پناهى، على احمد (1390)، همسردارى، قم، نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه ها. جوادى آملى، عبدالله (1378)، زن در آینه جلال و جمال، چ پنجم، قم، اسراء. ـــــ (1391)، مفاتیح الحیاه، چ پانزدهم، قم، اسراء. حرعاملى، محمدبن حسن (1409ق)، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام. حسین زاده، على (1390)، همسران سازگار راهکارهاى سازگارى، چ یازدهم، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره. حکیمى، محمد و دیگران (1382)، کتاب زن، تهران، بهار. حیدرى، مجتبى (1385)، دیندارى و رضامندى خانوادگى، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره. روبن، دیوید، رایلى اسکات و جرج اریک جانسون (1381)، دانستنى هاى زناشویى، ترجمه کیومرث دانشور، چ ششم، تهران، کوشش. ریدلى، جین (1385)، تفاوت هاى جنسى زن و مرد، ترجمه بهزاد رحمتى، تهران، توانا. سالارى فر، محمدرضا (1388)، خانواده در نگرش اسلام و روان شناسى، چ پنجم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. شعیرى، محمدبن محمدبن حیدر (1363)، جامع الاخبار، قم، شریف رضى. صدوق، محمدبن على (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین. طبرسى، فضل بن حسن (1412ق)، مکارم الاخلاق، چ چهارم، قم، شریف رضى. طوسى، محمدبن حسن (1365)، تهذیب الاحکام، چ چهارم، تهران، دارالکتب الاسلامیه. کلینى، محمدبن یعقوب (1365)، الکافى، تهران، دارالکتب الاسلامیه. گروهى از نویسندگان (1390)، جنسیت از منظر دین و روان شناسى (مجموعه مقالات)، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره. گرى، جان (1376)، مردان مریخى زنان ونوسى، تهران، همشهرى. لطف آبادى، حسین (1381)، روان شناسى رشد، نوجوانى، جوانى و بزرگسالى، چ چهارم، تهران، سمت. مجلسى، محمدباقر (1404ق)، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفا. محمدى رى شهرى، محمد (1390)، تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، چ سوم، قم، دارالحدیث. مصباح، على و دیگران (1374)، روان شناسى رشد با نگرش به منابع اسلامى، تهران، سمت. معین الاسلام، مریم و ناهید طیبى (1380)، روان شناسى زن در نهج البلاغه، قم، عطر سعادت. مینوچین، سالوادور (1390)، خانواده و خانواده درمانى، ترجمه باقر ثنایى، چ هشتم، تهران، امیرکبیر. نورى، میرزاحسین (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاءالتراث. هى لى، جى (1388)، روان درمانى خانواده، ترجمه باقر ثنایى، چ یازدهم، تهران، امیرکبیر. Costa, P.T., Terracciano, A., R. Mc Crae (2001), "Gender Differences in Personality traits Across Cultures: Robust and Surprising Findings", Journal of Personality and Social Psychology, 81 (2), p. 222-231. Kendall, Diana (1999), Sociology in Our Times, Belmont, CA, Wadsworth Publishing Company. جواد ترکاشوند: کارشناس ارشد روان شناسى خانواده مؤسسه آموزشى پژوهشى امام خمینى قدس سره. فرزانه جعفرزاده: دانش آموخته سطح دو جامعه الزهرا علیهاالسلام. معرفت - سال بیست و دوم ـ شماره 192 ـ آذر 1392، 115ـ128. انتهای متن/
94/07/14 - 03:46
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 167]
صفحات پیشنهادی
تعامل رفتارى همسران از نگاه اسلام و روان شناسى - بخش اول مصادیقى از تعامل رفتارى ارزشی زوجین
تعامل رفتارى همسران از نگاه اسلام و روان شناسى - بخش اولمصادیقى از تعامل رفتارى ارزشی زوجینیکى از عوامل سلامت پایدارى و تحکیم خانواده وجود تعامل صحیح و سازنده همسران مى باشد چکیده یکى از عوامل سلامت پایدارى و تحکیم خانواده وجود تعامل صحیح و سازنده همسران مى باشد یک بخش ایخشم در نگاه اسلام و روان شناسى - بخش دوم و پایانی روش هاى کنترل خشم در اسلام و روان شناسى
خشم در نگاه اسلام و روان شناسى - بخش دوم و پایانیروش هاى کنترل خشم در اسلام و روان شناسىکظم غیظ بهترین حالت کنترل هیجان است که سلامت جسمانى و روانى فرد را تضمین کرده و از بسیارى عواقب خطرناک خشم جلوگیرى مى کند مقابله با خشم و پرخاشگرى و راه هاى کنترل آن در روان شناسى هنگامى کهاستاد و نقش آن در سیر و سلوک با نگاه آسیبشناسى - بخش دوم و پایانی نقش استاد در سیر و سلوک
استاد و نقش آن در سیر و سلوک با نگاه آسیبشناسى - بخش دوم و پایانینقش استاد در سیر و سلوکمسئله سرسپردگى و اطاعت بى چون و چراى سالک از مرشد به تدریج زمینه بروز برخى مفاسد و آسیب ها را در تصوف به وجود آورد برخى صوفیه چنین پنداشتند که باید به عصمت شیخ معتقد باشند شرایط استاد حدکترین مهدویت و کارکرد آن از منظر انسانشناسى و جامعه شناسى - بخش دوم و پایانی کارکرد دکترین مهدویت از جنبه جام
دکترین مهدویت و کارکرد آن از منظر انسانشناسى و جامعه شناسى - بخش دوم و پایانیکارکرد دکترین مهدویت از جنبه جامعه شناسیبنا بر دکترین مهدویت با آمدن امام مهدی عج آنچنان عدالت و آزادی گسترده میشود که انسانها ابتدا از هواهای نفسانی و قید و بندهای درونی خود رها میشوند و سپس این آزاواکاوی سبک زندگی متعلّم در تمدن نوین اسلامی و مقایسة آن با آراء اندیشمندان غربی - بخش دوم و پایانی اهداف ت
واکاوی سبک زندگی متعلّم در تمدن نوین اسلامی و مقایسة آن با آراء اندیشمندان غربی - بخش دوم و پایانیاهداف تعلیم و تربیت در دیدگاه پست مدرنیسماز مقایسة تمدن اسلامی و نظریات اند یشمندان غربی ملاحظه می شود که بعضی از اصول و روش ها مشترکند اما تعلیم و تربیت از دو سرچشمة متفاوت توبررسی حقیقت مرگ از دو دیدگاه - بخش دوم و پایانی دیدگاه صدرالمتألهین درباره مرگ انسان
بررسی حقیقت مرگ از دو دیدگاه - بخش دوم و پایانیدیدگاه صدرالمتألهین درباره مرگ انسانمرگ به منزله حد فاصل زندگى مادى و جهان آخرت حقیقتى در زندگى همه انسان هاست که کسى را راه گریز از آن نیست 5ـ2 دیدگاه صدرالمتألهین درباره مرگ انسان صدرالمتألهین در دیدگاه خود در باب علت مرگ طبیعبه مناسبت سالگرد رحلت آخوند خراسانی - بخش دوم و پایانی ناسازگاری بعضی گزارش ها با روزگار آخوند
به مناسبت سالگرد رحلت آخوند خراسانی - بخش دوم و پایانیناسازگاری بعضی گزارش ها با روزگار آخوندعملکرد آخوند خراسانی در نهضت مشروطه میتواند بهعنوان مؤیدی بر مشروعیت تصرفات فقها در حوزة عمومی و سیاسی باشد او در مراحل گوناگون مشروطه با عمل خود برای خود و هممسلکانش حقّ دخالت در اموروش هاى کنترل خشم در اسلام و روان شناسى
کظم غیظ بهترین حالت کنترل هیجان است که سلامت جسمانى و روانى فرد را تضمین کرده و از بسیارى عواقب خطرناک خشم جلوگیرى مى کند مقابله با خشم و پرخاشگرى و راه هاى کنترل آن در روان شناسى هنگامى که افراد با موقعیت هاى هیجانى روبه رو مى شوند لازم است در این لحظات داراى بهترین کارکرد شناخعضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با فارس مطرح کرد کوتاهی عمدی رژیم سعودی در یاری مصدوم
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با فارس مطرح کردکوتاهی عمدی رژیم سعودی در یاری مصدومان فاجعه منا لزوم ارائه فیلم حادثه به کشورهای مسلمانعضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه کوتاهی عمدی در یاری مصدومان فاجعه منا مشاهده میشود گفت دولت سعودیبخش دوم و پایانی/ عطریانفر در گفتوگوی تفصیلی با فارس: از گِل خاتمی لاله عارف نمیروید/ ای کاش خرازی اسامی گر
بخش دوم و پایانی عطریانفر در گفتوگوی تفصیلی با فارس از گِل خاتمی لاله عارف نمیروید ای کاش خرازی اسامی گرا دهندگان به دشمن را میگفت مجلس آینده متشکل از اکثریت اصولگرای معقول و اقلیت نیرومند اصلاحطلب است انحلال شورای اول از خطاهای بزرگ دولت دوم خرداد بود سرلیست شدن ناطقن-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها