واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: شهید سیدعبدالکریم هاشمی نژاد:مرزبان دین وآئین - کامیار اسماعیل پور* تقویم ها در هفتم مهر ماه از مناسبتی با عنوان شهادت شهید عبدالکریم هاشمی نژاد در سال 1360 یاد می کنند شهیدی که امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران وی را شهید جوانمرد، فاضل عالم و مجاهد لقب دادند.
بیشتر نسل سوم انقلاب او را شهیدی می شناسند که در جنگ مسلحانه و تروریستی منافقین با نظام نوپای جمهوری اسلامی در آغاز دهه 60 در مشهد ترور شد و به شهادت رسید. همت فرزند این شهید در راه اندازی تشکلی با نام کانون هابیلیان که به افشاگری در خصوص اقدامات تروریستی سازمان منافقین می پردازد هم در تثبیت ذهنیت نسل کنونی از این شهید به عنوان یک فعال سیاسی مدافع انقلاب اسلامی و دبیر اول حزب جمهوری اسلامی خراسان موثر بوده است اما نگاهی به آثار قلمی این عالم مجاهد وجه دیگری از شخصیت وی را بر ما آشکار می کند.در این مقام، شهید هاشمی نژاد علاوه بر یک عنصر انقلابی، دین شناسی نواندیش، متکلمی دغدغه مند و عالم دینی زمان شناس است که سودای دفاع از حقانیت مکتب اسلام و شیعه را دارد. آن شهید در کتاب مناظره دکتر و پیر که نخستین اثر تالیفی وی است و در سال 1337 به رشته تحریر در آمده نیز همین دغدغه را دارد کتابی که با ظاهری داستانی و روایت گونه ابتدا ادعاهای غرب گرایان در خصوص احکام و تاریخ اسلام طرح و سپس بدان ها پاسخ می دهد. سن کم شهید در دوران نگارش این کتاب -26 سال- نشان از آن دارد که شهید هاشمی نژاد از بدو فعالیتهای اجتماعی شانی متکلمانه برای خود قائل بوده است. در عین حال اگر خود را به فضای فکری - فرهنگی حوزه های علمیه سال 1337 منتقل کنیم خواهیم دید که استفاده از قالب داستان برای طرح مساله و شبهه و پاسخگویی به آن، نوآوری بدیع و تازه محسوب می شود که شاید تنها نمونه قابل قیاس با آن را کتاب داستان راستان شهید مطهری دانست. کتاب مناظره دکتر و پیر بیش از 20 نوبت به چاپ رسید و به مشهورترین اثر شهید هاشمی نژاد تبدیل گشت.شاید انتشار همین کتاب بود که باعث شد در اوایل دهه 50 جمعی از دانشجویان در مشهد از ایشان بخواهند که جلسات بحثی را درباره شناخت مسایل اعتقادی و قوانین عملی اسلام برایشان برگزار کند. هاشمی نژاد میانسال آن روزها با قبول این پیشنهاد هدف از برگزاری این جلسات را "آمادگی این جوانان برای دفاع مستدل و منطقی از واقعیات و حقایق اسلام در برابر تهاجم افکار مادی و ماتریالیستی و آرا و عقاید گوناگونی که هر روز در جهان ما به اضافه یک کلمه ایسم پدید می آید" (هستی بخش – ص:22) عنوان می کند. این مجموعه بعدها توسط دانشجویان پیاده و منتشر شد که از آن جمله می توان به کتاب "هستی بخش" ایشان اشاره کرد که به بحث توحید می پردازد. هاشمی نژاد چنان که خود در سطور اولیه این کتاب به آن اشاره می کند استفاده از علوم تجربی را مهمترین راه و شیوه قرآن برای شناخت خداوند می داند و تصریح می کند که در این کتاب "با آن که به تعدادی از استدلال ها و برهان ها (به جز برهان نظم) هم اشاره داریم با این حال به طور عمده و در ابتدا از راه علوم تجربی و مطالعه آن بهره می گیریم."(هستی بخش – ص:39) حدود 100 صفحه این کتاب به طور مفصل به بررسی شگفتی های بدن انسان، حیوانات، میکروب ها و گیاهان و کرات آسمانی می پردازد به طوری که اگر این صفحات را جدای از مباحث اولیه و لاحقیه آن به دست کسی دهید خواهد پنداشت که این صفحات بخشی از یک کتاب علمی است که با زبان ساده و همه فهم نوشته شده است و تصور این که مطالب توسط یک روحانی آن هم در ابتدای دهه 50 شمسی تالیف شده کاملا دور از ذهن می نماید. استفاده از اصطلاحات علوم تجربی و زیستی نظیر سیتوپلاسم، کاتابولیسم، آنابولیسم، میتوز، پروپلاسم، گامت، اپیدیدیم، لوکوسیت، مونوسیت، مواد گلوسیدی، لیپیدی، پروتیدی، میکروکوک، باسیل، ویبریون، اسپریل، ترپونم، فتوسنتز و ... در جای جای این صفحات نیز با توجه به روحانی بودن مولف و زمان تالیف کتاب جای تعجب و شگفتی دارد. در ادامه، هاشمی نژاد برهان فطرت را توضیح می دهد و سپس ایرادات راسل و برخی از ماده گرایان به برهانهای خداشناسان را پاسخ می گوید ایراداتی که هنوز برخی از به ظاهر روشنفکران در فضاهای مجازی اقدام به نشر و توزیع آنها می کنند. در کتاب "قرآن و کتابهای آسمانی دیگر" که مجموعه 10 سخنرانی شهید هاشمی نژاد طی سال 1346 در حسینیه ارشاد به عنوان کانون روشنفکری دینی دهه های 40 و 50 شمسی است نیز نویسنده مباحثی سودمند را درخصوص اعجاز و ضرورت آن، اعجاز قرآن و عدم تحریف آن طرح می کند که هنوز نیز قابلیت استفاده در برابر شبهه افکنان به خصوص در شبکه های اجتماعی و فضای وب را دارد. هاشمی نژاد سپس به سراغ تورات و سرگذشت آن و انجیل های چهارگانه رفته و سندیت آنها را به نقد و بررسی می گذارد. همچنین در کتاب "رهبران راستین" هاشمی نژاد در قامت دفاع از اصل نبوت بر می آید و با طرح بحث عصمت پیامبران به شبهات در این خصوص پاسخ می گوید که البته برخی از مباحث این کتاب تکرار مباحثی است که در کتاب قرآن و کتابهای آسمانی دیگر طرح شده است. به هر حال نگاهی هر چند سطحی به آثار شهید هاشمی نژاد ما را نه فقط با یک عنصر سیاسی بلکه با فردی مواجه می کند که برای خود به عنوان یک روحانی و عالم دینی وظیفه مرزبانی از حریم آیین و دین را قائل است. اتخاذ کلام پیراسته و علمی، پرهیز از مجادلات بیهوده و اتهام زنی های بی سرانجام و روانی و سادگی کلام جایگاه خاصی به آثار این اندیشمند شهید داده است. خرداد 1360 و جنگ مسلحانه منافقین با نظام نوپای جمهوری اسلامی ضایعات فراوانی برای کشور و نظام جمهوری اسلامی در پی داشت که مهمترین آن از دست رفتن علمای مسلمان نواندیشی چون هاشمی نژادها و بهشتی ها به عنوان سرمایه های انسانی انقلاب بود. علمایی که اگر سر خویش گرفته بودند و راه مسجد و مدرسه در پیش، شاید اکنون حامل عناوینی نظیر مرجعیت بودند اما تعهد به آگاهی بخشی و هدایت مردم نگذاشت که این مسیر عافیت و سلامت را بپیمایند. هاشمی نژاد از حوزه علمیه به جامعه آمد، با دانشگاهیان حشر و نشر کرد، در کانون بحث و انتقاد دینی با شبهات و ایرادات و اشکالات جوانان و غرب گرایان مواجه شد و جهاد و تلاشی مستمر و علمی برای پاسخ به این شبهات را پایه گذاری نمود.نحوه شهادت او نیز گواهی بر پیروزی منطق و استدلالش بر مخالفان مادی گرایش بود آنجا که دشمن منافق سیه فکر و بی بهره از حمایت مردمی، عاجز و ناتوان از ایراد استدلال و اقامه برهان و دلیل با بستن نارنجک به خود و انجام عملیات انتحاری موجب شهادت وی شد. *خبرنگار ایرنا در مرکز مشهد
07/07/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]