واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: سهميهبندي حوضههاي آبريز مشترك ميان استانها
وضعيت آب بيش از آن چيزي كه تصور ميشد بحراني است؛ به حدي بحراني كه وزارت نيرو دست كمك به قوه قضائيه دراز كرده است تا براي سامان دادن به وضعيت موجود در سال جاري و سالهاي آينده به كمك اين وزارتخانه بيايد.
نویسنده : وحيد حاجيپور
وضعيت آب بيش از آن چيزي كه تصور ميشد بحراني است؛ به حدي بحراني كه وزارت نيرو دست كمك به قوه قضائيه دراز كرده است تا براي سامان دادن به وضعيت موجود در سال جاري و سالهاي آينده به كمك اين وزارتخانه بيايد.
كاهش منابع آبي كشور و هشدار كارشناسان ارشد اين حوزه درباره وقوع جنگهاي آبي طي سالهاي آينده با ادامه روند موجود مصرفي، بيش از هر زمان ديگري جامه واقعيت به خود پوشانده است كه وزير نيرو هم آن را تأييد ميكند: «متأسفانه بين مناطق رقابت شديدي براي برداشت از منابع آب به راه افتاده است.»
چندي پيش مركز پژوهشهاي مجلس در گزارشي جالب به موضوع كمبود آب در كشور پرداخت و نوشت: در حال حاضر وضعيت نامناسب منابع آب زيرزميني بر كسي پوشيده نيست. وضعيت اقليمي و منابع آب كشور حكايت از محدوديت جدي منابع آبي دارد به ترتيبي كه بيش از دو سوم كشور جزو مناطق خشك، نيمهخشك و بياباني است كه عمده مراكز و قطبهاي جمعيتي از جمله كلانشهرهاي كشور كه منابع تأمين آب آنها متكي بر منابع زيرزميني است را در بر ميگيرد و كمتر از يكسوم كشور در ساير اقليمهاي با وضعيت آب و هوايي مرطوب و نيمهمرطوب قرار گرفته است.
اين گزارش بدان معناست كه خشكسالي و كمبود منابع آبي، ايران را به كوير تبديل خواهد كرد كه خطر بزرگي است؛ در حال حاضر منابع آب زيرزميني كشور به دليل برداشت بيش از حد ناشي از ازدياد چاههاي غيرمجاز و اضافه برداشتهاي چاههاي مجاز، همراه با وقوع خشكساليهاي متوالي ساليان اخير به وضعيت بحراني رسيده است.
نكته حائز اهميت ديگر نقش مهم منابع آب زيرزميني در تأمين نياز آب شرب آحاد جامعه است كه ۶۳ درصد آن از طريق آبهاي زيرزميني تأمين شده و آبهاي سطحي سهم ۳۷ درصدي را به خود اختصاص ميدهد. البته در بخش تأمين آب شرب روستايي سهم آبهاي زيرزميني بالغ بر ۸۰درصد است.
هم اكنون در كشور كسري مخزن و افت شديد سطح آب باعث كمبود آب و عدم قطعيت در تأمين آب كلانشهرهاي كشور از جمله تهران و حتي تأمين آب بيش از ۶ هزار روستاي كشور با تانكر شده است.
در حال حاضر نرخ متوسط فرونشست در دشت تهران بين ۳۰ تا ۳۶ سانتيمتر در سال در مناطق مختلف است كه بسيار بيشتر از ساير نقاط جهان است. همچنين تغييرات كيفي آب زيرزميني در اثر كاهش حجم مخزن، ايجاد فروچالهها و شكافهاي بزرگ در دشتها و تهديد حيات شهرها و روستاها در اثر تخليه آبخوانها، از ديگر واقعيتهاي كشور است. تأسفانگيزتر آنكه رقابتها براي كسب منابع آب نگرانيها را بيشتر كرده است؛ حميد چيتچيان درباره اين معضل گفت: رقابت شديدي بين مناطق مختلف بر سر توزيع و برداشت منابع آب ايجاد شده و همه اين شرايط وزارت نيرو را به اين نتيجه رسانده است كه ميزان برداشت از چاهها را كنترل و در بحث سدها تجديدنظر و قوانين سختي را حاكم كند.
وزير نيرو با بيان اينكه مديريت منابع آب جز با مشاركت تمام افراد ذينفع در حوضههاي آبريز مختلف امكانپذير نيست، افزود: در اين راستا، همه بايد همكاري و مساعدت كنند و بدون مشاركت جمعي، وزارت نيرو نميتواند در طرحهاي خود به موفقيت صددرصدي برسد. با بروز 14 سال خشكسالي به مرور بارشها كم شدند و منابع تجديدشونده آب كشور كاهش پيدا كرد بهطوري كه در سال آبي جاري ميزان بارشها 21 درصد كمتر از سال گذشته است.
راهكار
وي با اظهار اينكه تا پيش از دولت يازدهم درباره شوراي هماهنگي مديريت بههمپيوسته منابع آب حوضههاي آبريز تجربهاي نداشتيم و نخستين بار اين شوراها در رابطه با حوضه زايندهرود تشكيل شد كه با ارائه اصول علمي و آمارهاي مناسب به نتايج خوبي دست يافتيم، گفت: در پايان آن نشست تصميم بر اين شد تا سهم هر استان در برداشت آب مشخص شود كه اين كار انجام شد و با نظارت استانداران كار بهخوبي در حال اجراست.
وزير نيرو با بيان اينكه در حوضه آبريز سفيدرود هشت استان ذينفع هستند، ابراز اميدواري كرد با رعايت عقل، عدل و منطق بتوان مشكلات استانهاي زنجان، آذربايجانشرقي، اردبيل، همدان، قزوين، كردستان، البرز و در نهايت گيلان را با درايت لازم مديريت كرد.
ورود قوه قضائيه
معاون وزير نيرو هم با اعلام اينكه ازجمله مشكلات حوضههاي آبريز عدم اجراي مقررات و حاكميت افسارگسيخته است، گفت: اگر قوه قضائيه و ساير مسئولان محلي ياري نكنند، وزارت نيرو بهتنهايي نميتواند در اين طرحها موفق شود.
رحيم ميداني يادآور شد: اگر همچون گذشته آب كشور را مديريت كنيم و اين روند ادامه يابد، با مشكلات بسيار حادي روبهرو ميشويم و تمام بخشهاي شرب و صنعت و كشاورزي دچار صدمههاي جبرانناپذيري ميشوند.
ميداني با اشاره به شرايط بحراني سفرههاي زيرزميني، ادامه داد: اگر طبق قوانين و مقررات عمل نكنيم و با مديريت مناسب از منابع آب حراست نكنيم، برداشت از آبهاي سطحي نيز وضعيت بدتري از آبهاي زيرزميني خواهد داشت. وي با بيان اينكه ما اكنون درصدد پياده كردن طرح تعادلبخشي منابع آب زيرزميني هستيم، اظهار داشت: حضور استانداران و مديران استاني در تمام طرحها از جمله اجراي تصميمهاي شوراي هماهنگي حوضههاي آبريز و از جمله حوضه آبريز سفيدرود مؤثر است و ميتواند وزارت نيرو را در ساماندهي و اجراي طرحها بهصورت كارا ياري كند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۳ تير ۱۳۹۴ - ۱۶:۴۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]