واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:
«یونیمای جوان» غوغا کرد؛
یک حرکت خودجوش فرهنگی با رویکردی تخصصی
برگزاری جشنوارههای چون یونیمای جوان که بدون حاشیه اهداف تخصصی خود را دنبال میکنند، نقطه عطفی در فضای هنری کشور است؛ اما کمبود بودجه میتواند زنگ خطری برای افول هنر کشور باشد.
به گزارش سرویس فرهنگی جام نیوز، جشنواره یونیمای جوان یا به عبارت دیگر جشنواره تئاتر کاغذی عنوان حرکت فرهنگی جدیدی است که به همت خانه عروسک ایران و خانه هنرمندان ایران و با تلاش استاد عروسکی دکتر اردلان و زهره بهروزینیا این روزها در سالن انتظامی مجموعه خانه هنرمندان در حال برگزاری است. جشنواره تئاتر کاغذی در راستای اهداف یونیمای جهان و گسترش تئاتر کاغذی به دبیری سارا غفوریان تنها با بودجهای پانزده میلیون تومانی برگزار میشود. جشنواره با توجه به جنبه آموزشیاش، ابتدا با یک کارگاه آموزشی با حضور نرگس مجد و آلن لکوک، دو استاد شناخته شده عروسکی در شهرهای خرمشهر و آبادان آغاز میشود که خروجی آن چهار نمایش برگزیده روز آخر این جشنواره میباشد.
بدنه اجرایی این جشنواره شامل هفت نمایش عروسکی - تئاتر کاغذی - با محوریت سه دانشگاه اصلی هنر ایران، دانشگاه هنر، پردیس هنرهای زیبا و دانشگاه سوره است. نمایشهای تنها مختص به طیف سنی کودک نیست و تنوع مخاطب وسیعی دارد. همچنین ورود مخاطبان به سالن نیز رایگان است. تمام این نکات نشان از یک جریان مثبت در تئاتر عروسکی کشور با مشارکت پیشکسوتان و جوانان این حوزه نمایشی است. در حالی که حضور دکتر اردلان به عنوان رییس یونیمای ایران در جشنواره، دبیری آن به یکی از فارغالتحصیلان جوان رشته عروسکی سپرده شده است. نتیجه آن هم تبدیل شدن جشنواره به فضایی آرام و صرفاً هنری بوده است. از هیاهوها و جنجالها و حاشیهها خبری نیست و با تمام مشکلات موجود مبنی حضور همزمان دو گروه در یک سالن، خبری از درگیریهای معمول نیست و میتوان نشان صبوری را در رفتار و کنشهای گروههای اجرایی مشاهده کرد.
با تمام این محاسن، جشنواره تئاتر کاغذی نکاتی را گوشزد میکند که بررسی آن میتواند بدنه نحیف تئاتر عروسکی کشور را قویتر و بارورتر سازد و در ادامه این مطلب به چند موضوع مهم پرداخته خواهد شد:
1- پس از گذشت سه روز از جشنواره تئاتر کاغذی و تماشای 5 اثر، یک مساله مشترک در تمام آثار مشهود است: فقدان نمایشنامه. تمام آثار اجرا شده بر پایه یک ایده که برخی از آنها حتی دراماتیک نیستند، شکل گرفته است. ایدههایی که بنیانشان از اولویت جشنواره سرچشمه میگیرد: صلح.
بدون شک در دنیای مملو از جنگ و نزاع، با شنیدن کلمه صلح، ذهن هر هنرمندی به سمت جنگهای بیشمار کنونی سوق پیدا میکند. پس بدیهی است اگر مخاطب با دیدن نمایشها مدام، تصویری از جنگ را در برابر دیدگان خود ببیند. حتی در نمایش «هوملند» با سه تابلو و سه جنگ مواجه میشوید. با این حال کلمه صلح تنها در مقابل جنگ ظاهر نمیشود؛ همانطور که در تعریف کشمکش در درام، این مفهوم صرفاً به کشمکش دو شخصیت منجر نمیشود بلکه کشمکش میتواند هم در درون فرد رخ دهد و هم در مقابل عناصر طبیعی یا اشیا. لیکن مفهوم صلح با توجه به بسیط و تعمیمپذیر بودنش در نگاه هنرمندان جوان تک ساحتی باقی مانده است.
به گزارش تسنیم، بخش عمدهای از این موضوع به فقدان نمایشنامه منسجم و قابل قبول بازمیگردد. تمام نمایشهای به نحوی براساس یک طرح نمایشی و با اتکا بر خلاقیت هنری اجراگر پیش میرود. متن در بهترین حالت میتواند موجب سیلان اندیشه در اثر و ایجاد توازن میان تصاویر و مفاهیم شود. با تماشای نمایشها، مخاطب درمییابد که دو چیز مواجه است: یک اینکه نمایشها نمیتوانند قصهای سرراست و معمولی برایمان نقل کنند. حتی نمایش «پرنده آبی» که اقتباسی مختصر از اثر مشهور موریس مترلینگ است، با سادهسازی بیش از اندازه، داستان را سطحی کرده است. این مسائل زمانی بغرنج میشود که بخش عمدهای از جامعه هدف این آثار کودکان هستند و قصه برای این مخاطب اولویت نخست است. دومین مساله کشدار بودن نمایشهاست. با آنکه حداکثر زمان یک نمایش این جشنواره حدوداً سی دقیقه است، ولی باز مخاطب خسته میشود. مقصر این ماجرا را باید در همان فقدان متن جستجو کرد. متن خوب میتواند حکم اسلوب حرس شده را داشته باشد. متن خوب زمانبندی دقیقی براساس موضوع نمایش ارائه میدهد و به سبب آگاهی نمایشنامهنویس متخصص به ترفندهای دراماتیک علاوه بر اینکه نمایش را از تک بعدی بودن خارج میسازد، از تکرار مکررات جلوگیری میکند.
امید است در دورههای آتی این جشنواره علاوه بر کارگاههای آموزشی در حوزه تکنیکهای ساخت عروسک، کلاسهای نمایشنامهنویسی نیز دایر شود.
2- نکته مشترک آثار اجرا شده در این جشنواره ارزان بودن این اجراهاست. شاید در نگاه نخست ارزان بودن و کمخرج بودن یک نمایش اتفاقی مبارک برداشت شود که میتوان با حداقل اجرا نمایش داشت؛ اما این در حالی است که تمام آثار از این مساله بهره میبرند. بخش عمدهای از این معضل به بودجه اندکی بازمیگردد که در ابتدا بدان اشاره شد و امید زیادی نیز به حمایت نهادهای ثروتمند از این جشنواره جوان نیست. در دراز مدت این بیتوجهی موجبات تعمیم هنر ارزان به تمام عرصهها میشود. نتیجه کار نیز چیزی جز فروپاشی هنر نخواهد بود؛ چرا که هنرمند با توجه به مشکلات مالی خود دیگر به فکر ارتقا فرهنگی هنر خویش نیست و تنها در پی «صرفاً کاری کرده باشم» میرود. افول هنر و فرهنگ یک جامعه - بخصوص در میان یک نسل - عواقب شناخته شده خود را دارد.
ارزان بودن نمایشهای یونیمای جوان نخستین عامل تمام مشکلات فنی و هنری است که این آثار با خود به همراه دارند. نمایشی که میتواند با کمی هزینه با اثری درخور تبدیل شود، به سبب عدم توانایی در تشکیل یک گروه کامل، اثری ناقص و ابتر تحویل میدهد - البته نباید مساله زمان و کار بستنهای سریع در هنر نمایش را نادیده گرفت. در نتیجه ضعف اجرا مخاطب هنر را ناراضی و پای او را از فضای فرهنگی میبرد. چرخه اقتصادی هنر آرام آرام از حرکت میایستد و جامعه با جمعیت وسیعی از بیکاران عرصه هنر مواجه خواهد شد.
امید است مسئولان امر کمی چشمانشان را بیشتر باز کنند و گاهی به جای منقولات به معقولات شغلی خود توجه کنند. 115
۲۲/۰۳/۱۳۹۴ - ۰۹:۴۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]