محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832501107
در آستانه 25 اردیبهشت ماه روز فردوسی/ «شاهنامه» تابلوی «ورود بیگانه ممنوع» عرصه فرهنگ و ادبیات ایران است
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: در آستانه 25 اردیبهشت ماه روز فردوسی/
«شاهنامه» تابلوی «ورود بیگانه ممنوع» عرصه فرهنگ و ادبیات ایران است
یک استاد زبان و ادبیات فارسی در آستانه روز فردوسی اینگونه نوشت: «شاهنامه» تابلوی «ورود بیگانه ممنوع» عرصه فرهنگ و ادبیات ایران است.
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، دکتر سعید تقدیری استاد زبان و ادبیات فارسی در آستانه 25 اردیبهشت ماه روز فردوسی یادداشتی در این راستا نوشت و آن را در اختیار خبرگزاری فارس قرار داد. به پرواز درآمدن تخت کی کاووس توسط عقاب ها و کرکس ها الگوی اولین هواپیمای ساخت بشر را ارائه می کند و یا سزارین شدن رستم، نمونه ای از جراحی های به شیوه مدرن پزشکی قدیم است. ایرانیان با توجه به پیشینه اجتماعی و تجربیات تاریخی خود، خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی دارند که آن ها را از سایر مردم دنیا متمایز کرده است. ما اهالی دیرین این سرزمین، از هر قوم و نژاد و زبانی که باشیم و یا در هر کجای این آب و خاک که زندگی کنیم –از جنوب تا شمال و از شرق تا غرب- در یک مسأله با یکدیگر اتفاق نظر داریم و آن عشق به وطنمان ایران است. حدیث «حب الوطن» آنچنان در گوشت و پوست و رگ و استخوان ایرانیان ریشه دوانده است که برای دفاع از حریم و آبروی آن مشتاقانه مرگ را در آغوش می کشند: ای خاک مقدس که بود نام تو ایران فاسد بُود آن خون که به راه تو نریزد علاوه بر این بسیاری از کلید واژگان ملی، امروزه برای ما مفهومی حیثیتی دارد و جزو خط قرمزهای ملت ایران به شمار می رود که باید با چنگ و دندان در حفظ آن ها کوشید. «خلیج فارس»، «یوز ایرانی»، «پرچم ملی»، «انرژی هسته ای» و بسیاری دیگر از این کلید واژگان به نوعی هویت و شناسنامه مردمان این دیار است. در این میان «فرهنگ» و «ادبیات» کهن ایران نیز از مهم ترین مصادیق ملی به حساب می آید که باید به آن توجه ویژه ای داشت. این هر دو، میراث ارزشمندی از گذشتگان ماست که از میان حوادث تلخ و شیرین روزگار، جان به در برده و به سلامت به دست ما رسیده است. بدیهی است که برای حفظ فرهنگ و ادبیات یک کشور عوامل و شرایط بسیاری دست به دست هم داده و نیز نخبگان و بزرگان –در طبقات مختلف اجتماعی- سهم عمده ای در پیشبرد اهداف آن ایفا کرده اند. ابوعلی سینا، فارابی، خیام، خوارزمی، ابوریحان، سهروردی و... همگی از مفاخر علمی، زبانی و فکری این سرزمین بوده و هریک به نوبه خود نقش پر رنگ و برجسته ای داشته اند؛ اما به جرأت می توان گفت که اگر سیاهه ای از اسامی حکیمان و نامداران ایران تهیه شود شاید بتوان نام «حکیم ابوالقاسم فردوسی» را بر صدر این فهرست نشاند. «شاهنامه» او یک تنه در برابر بدخواهی ها و کج اندیشی های دشمنان ایران ایستاد و این حاصل خلاقیت فردوسی در ساخت این اثر بی بدیل است. او برای سرایش این کتاب واژگانی را به کار گرفت که ریشه و اصالت ایرانی دارند و با توجه به حجم سترگ شاهنامه استفاده او از لغات عربی و یا بیگانه نسبت به واژگان فارسی بسیار اندک است. از خدمات حکیم طوس همین بس که به دلیل از بین رفتن بیشتر آثار نظم و نثر فارسی پیش از فردوسی، شاهنامه عملا بزرگ ترین گنجینه واژگان زبان فارسی به شمار می رود؛ تا جایی که به تخمین دکتر جلال خالقی مطلق -شاهنامه پژوه نامدار ایرانی- شمار واژگان عربی شاهنامه –با نام های خاص- در حدود پانصد واژه تک آمدی است. علاوه بر این وامواژه های شاهنامه تنها محدود به واژه های عربی نبوده بلکه شماری از واژه های اوستایی، پهلوی، سانسکریت، یونانی، لاتینی، سریانی و ترکی نیز در شاهنامه به کار رفته اند که همگی آن ها از واژگان پرکاربرد زبان فارسی به حساب می آید. وسواس فردوسی در سرایش شاهنامه محدود به انتخاب واژگان نبوده و دوری از فرهنگ بیگانگان را نیز دربر می گیرد. در واقع «شاهنامه» تابلوی «ورود بیگانه ممنوع» عرصه فرهنگ و ادبیات ایران است. شاهنامه سرایی در ایران پیشینه بسیار کهنی دارد و این سرزمین در طول عمر تاریخی خود، شاهنامه ها و خدای نامه های بسیاری به خود دیده است؛ ولی به راستی هیچ یک از آن ها به اندازه شاهنامه فردوسی شناخته شده نبوده و مورد اقبال عمومی مردم واقع نگرفته است. علت استقبال جامعه ایران از شاهنامه فردوسی علاوه بر وجود ساختارهای فاخر لفظی و بیانی، کلیّات محتوایی آن است. در شاهنامه به ریشه های تمدنی ایران پرداخته شده که همین ویژگی توانسته شاهنامه را به دایره المعارفی از فرهنگ اجتماعی و معیشتی مردم ایران مبدل کند. کشف آتش، تهیه جامه از پوست جانوران و سپس کشف بافندگی، آموختن آبیاری زمین، اهلی کردن جانوران، ساختن خانه و تهیه رزم افزار برای دفاع، آموختن خط، استفاده از عطریات، ساختن کاخ و گرمابه، ساخت ابزار از آهن، ساختن کشتی، آموختن دانش پزشکی، کشف خوراکی های لذیذ، آلات موسیقی، ابزار آشپزی و... همگی از این موارد است. علاوه بر این فردوسی به بسیاری از مسائل مهم دیگر از جمله آداب مهمانی و نحوه برگزاری جنگ ها، آیین پرستش و نذر و نیاز، تاکتیک های جنگی چون شبیخون زدن، نبردهای تن به تن، آیین خواستگاری و ازدواج، طرز رفتار با اسیران و مجروحان جنگی، بازرگانی و سیر و سیاحت، طبقات اجتماعی مردم، مجازات و شکنجه، نام های جغرافیایی و... اشارات دقیقی دارد و به تفصیل درباره آن سخن می گوید. شاهنامه به نوعی آیینه تمام نمای تفکرات ایرانیان نسبت به عالم هستی و کائنات نیز هست و یا بسیاری از پدیده های عصر مدرن در قالب داستان های شاهنامه به تصویر کشیده شده است. برای نمونه به پرواز درآمدن تخت کی کاووس توسط عقاب ها و کرکس ها الگوی اولین هواپیمای ساخت بشر را ارائه می کند و یا سزارین شدن رستم، نمونه ای از جراحی های به شیوه مدرن پزشکی قدیم است. شاهنامه هراندازه در موضوع و نماد مستحکم و پابرجاست، در ساختار، خالی از خطا و اشتباه نیست. از جمله نقایص ساختاری شاهنامه می توان به وجود تعدادی از داستان های میان پیوست یا اپیزود اشاره کرد که همگی آن ها روایات رستم اند. بیشتر داستان های رستم به بافت یکپارچه اصلی کتاب که ترجمه یکی از نگارش های خدای نامه بوده، آسیب زده اند و با مطالب پس و پیش خود ارتباط اورگانیک ندارند ولی محبوبیت آن ها و نیز جذابیت های لفظی و داستانی، عیب کار را پوشانده است. از دیگر انتقادات وارد بر شاهنامه، وجود برخی تناقضات در روایات است مانند ظاهر شدن پهلوانی که پیش از آن کشته شده بود. به عنوان مثال «الوا» -نیزه دار رستم- پس از آنکه در داستان کاموس کشانی کشته می شود، در داستان رستم و اسفندیار دوباره ظاهر می شود و به قتل می رسد. همین تناقض درباره پهلوانانی چون «پیلسم»، «ریونیز»، «بهرام» و «گلباد» نیز دیده می شود. دکتر خالقی مطلق دراین باره معتقد است که اگر برای رفع چنین تناقضی دو شخص را دارای یک نام بدانیم، و یا یکی از دو نام را نتیجه دستبرد کاتبان گمان بریم، کلّ مسأله را حل نخواهد کرد؛ بلکه علت اصلی اینگونه تناقضات از اینجا برخاسته است که این روایات در اصل مربوط به مآخذ گوناگون و مستقل بوده اند و سپس چون در مجموعه بزرگ تری مانند خدای نامه ها و شاهنامه ها راه یافته اند، ناچار تناقض هایی پدید آمده است... اینگونه تناقضات در حماسه های دیگر جهان نیز مثال دارد؛ چراکه همه این حماسه ها، نه وحی الهی بلکه نوشته بشر است و پیداست که خالی از اشتباه نمی تواند باشد. اشتباهاتی که جز معصوم، کسی از آن معصوم نیست. شاهنامه با دیباچه ای در حمد و ستایش خداوند، شرح مراتب آفرینش، نعت پیامبر، دفاع از حقانیت مذهب تشیع و ردّ دیگر مذاهب اسلامی، همچنین ستایش و بزرگداشت خرد آغاز می شود و سپس به شرح پادشاهی چهار سلسله می پردازد. پیشدادیان -از کیومرث تا زوطهماسب- جمعا شرح نُه پادشاهی که یکی از آن ها یعنی ضحاک، عرب نژاد و بیگانه است. سلسله کیانیان –از کیقباد تا اسکندر- جمعا شرح ده پادشاهی که یکی از آن ها یعنی اسکندر، نیمه ایرانی است. سلسله اشکانیان –از اشک تا اردوان بزرگ- جمعا شرح نُه پادشاهی که جز اردوان از بقیه تنها فهرست وار نامی رفته است. سلسله ساسانیان –از اردشیر تا یزدگرد- جمعا شرح سی پادشاهی. با این حساب نامی از سلسله هخامنشیان و ذکر پادشاهان آن در شاهنامه دیده نمی شود و علت این حلقه مفقوده نیز به درستی مشخص نیست. به طور کلی تعداد مجموع پادشاهان شاهنامه پنجاه و هشت تن و کل ابیات کتاب بر اساس تصحیح دکتر خالقی مطلق 49539 بیت است. لازم به ذکر است که اثر فردوسی تنها ذکر نام پادشاهان نیست. آنچه فردوسی به نظم کشیده بیش از آنکه «شاه نامه» باشد، «خردنامه»، «دادنامه» یا «مردم نامه» است. در خواندن این کتاب باید پوسته ها را رها کرد و به معنی پرداخت. قصه های شاهنامه لبریز از نمادهایی است که در لابه لای کلمات ظاهری و معانی باطنی داستان ها مستتر گشته و باید از آن ها رمزگشایی شود؛ چراکه حقیقت هر داستان با شناخت نمادهای آن حاصل می شود. داستان های شاهنامه اگرچه برمبنای بیان سلسله های پادشاهی بوده اما اساس و درون مایه همگی این داستان ها «خرد» است. بگو تا چه داری، بیار از خرد که گوش نیوشنده زو برخورد خرد بهتر از هرچه ایزد بداد ستایش خرد را به از راه داد خرد رهنمای و خرد دلگشای خرد دست گیرد به هر دو سرای... به امید آنکه همه ایرانیان با پشتوانه «خرد» خود همچون فردوسی، در عرصه های مختلف ملی نو به نو حماسه ای بیافرینند تا پرچم مقدس ایران همواره بر بام ادبیات و فرهنگ دنیا در اهتزاز باشد. ان شاءالله. انتهای پیام/
94/02/23 - 14:32
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 76]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها