تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835674702
-سعدیا چندان که می‌دانی بگو
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
سعدیا چندان که می‌دانی بگو اول اردیبهشت در تقویم به نام سعدی و بزرگداشت او نامگذاری شده است . در این روز محافل و مراسم مختلفی در شهر های کشورمان و حتی چند کشور جهان با محوریت زندگی و آثار این شاعر برپا می شود.به همین بهانه امروز در صفحه فرهنگی جام جم، مقاله ای به قلم دکتر کاووس حسن لی می‌خوانید که چند سال مسئولیت مرکز سعدی شناسی را بر عهده داشته است.
*** شاعران مدیحه سرا، بیشتر ستایش های خود را در قالب قصیده به نظم درآورده اند. بخشی از سروده های سعدی نیز در همین قالب است؛ سعدی برخی از فرمانروایان زمان خود را در بعضی از قصیده هایش ستوده است. اما ستایش های او معمولا گزافه آمیز نیست. بیان معتدل و متعادل سعدی در قصاید مدحی، تنها زمانی روشن تر می شود که با قصاید مدحی پیشینیان او سنجیده شود؛ با مداحی ها، ستایش نامه ها و ژاژخایی های شرم انگیز کسانی چون: غضایری، عنصری، ظهیرفاریابی، انوری و مانند آنها. سعدی نیز حاکمان زمان خود را ستوده است؛ حاکمان زمان سعدی نیز از کجروی و انحراف به دور نبوده اند، اما سعدی در قصاید مدحی خود معمولا راستی، درستی، فروتنی، مدارا، حق جویی و حقیقت طلبی را می ستاید. می توان گفت قصیده های سعدی اندرزنامه هایی کاربردی و نصیحت نامه هایی راهبردی اند، که فرمانروایان را به حرف شنوی و راست روی فرامی خوانند. یکی از ممدوحان سعدی، اتابک ابوبکر سعدبن زنگی است، که سعدی او را بارها به نیکی ستوده و به عدل و نیکروی سفارش کرده است. از آن جمله قصیده ای است با مطلع: به نوبتند ملوک اندر این سپنج سرای / کنون که نوبت توست ای ملک به عدل گرای یکی از سعدی پژوهان گذشته گفته است: «اگر سعدی جز این قصیده نداشت، سزاوار بود به آب زر نگاشته شده، مایه مباهات وی قرار گیرد، زیرا در تاریخ ادبی ایران، یگانه و بی مانند است». در همین قصیده است که می گوید: چو مایه بر سر این ملک سروران بودند؟ چو دور عمر به سر شد درآمدند از پای دو خصلتند نگهبان ملک و یاور دین به گوش جان تو اندازم این دو گفت خدای یکی که گردن زور آوران به قهر بزن یکی که از در بیچارگان به لطف در آی سعدی در ادامه همین قصیده آشکارا و با اقتدار پادشاه را نصیحت می کند که مشاوران نالایق را به سزای گفتار ناشایستشان برساند: هر آن کست که به آزار خلق فرماید عدوی مملکت است او به کشتنش فرمای به کامه دل دشمن نشیند آن مغرور که نشنود سخن دشمنان دوست نمای و بالاخره با تعریض به مدیحه سرایان گزافه گو که برای خوشامد فرمانروایان، از بیان هر سخن ناروا پرهیز نمی کردند، می گوید: نگویمت چو زبان آوران رنگ آسای که ابر مشک فشانی و بحر گوهر زای نکاهد آن چه نبشته ست عمر و نفزاید پس این چه فایده گفتن که تا به حشر بپای مزید رفعت دنیا و آخرت طلبی به عدل و عفو و کرم کوش و در صلاح افزای خود سعدی به درستی می داند که سخنان او به حاکمان زمان، سخنان درشت و جسارت آمیز است، ولی بدون هراس در قصیده ای با مطلع «نیا نیرزد آن که پریشان کنی دلی» به امیر انکیانو می گوید: گر من سخن درشت نگویم تو نشنوی بی جهد از آینه نبرد زنگ صیقلی حق گوی را زبان ملامت بود دراز حق نیست این چه گفتم؟ اگر هست گو بلی تو راست باش تا دگران راستی کنند دانی که بی ستاره نرفته است جدولی جز نیک بخت پند خردمند نشنود این است تربیت که پریشان مکن دلی هشدارهای تلخ و تند سعدی به امیر انکیانو فقط در همین قصیده ها محدود نشده است. در قصاید دیگر نیز با همین زبان برّا و بیان گویا، حاکم زمان را به نیک اندیشی و راست کرداری فرا می خواند؛ او بدون این که همچون مداحان دیگر، در برابر پادشاه زمان، خود را به گودال خواری و پستی بیندازد، با دلیری و بی باکی می گوید: بس بگردید و بگردد روزگار دل به دنیا درنبندد هوشیار ای که دستت می رسد کاری بکن پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار دیر و زود این شکل و شخص نازنین خاک خواهد بودن و خاکش غبار چون زبردستیت بخشید آسمان زیردستان را همیشه نیک دار منجنیق آه مظلومان به صبح سخت گیرد عالمان را در حصار در ادامه این قصیده، سعدی با آگاهی از سخنان درشت خود در برابر پادشاه، باز هم یادآوری می کند که من به درستی می دانم دارم چه چیزی را به چه کسی و چگونه می گویم. این گونه از سخنان حق را جز با آشکارگی، بی پروایی و بی باکی نباید گفت: سعدیا چندان که می دانی بگوی حق نباید گفت الا آشکار هر که را خوف و طمع در کار نیست از خطا باکش نباشد وز تتار همین بی پروایی ها و دلیری های سعدی است که چنین سخنان شیرینی را بر زبان او جاری می کند: شهی که حفظ رعیت نگاه می دارد حلال باد خراجش که مزد چوپانی ست وگرنه داعی خلق است، زهر مارش باد که هر چه می خورد از جزیت مسلمانی است... نشانه هایی از این گونه بی باکی ها در آثار دیگر سعدی هم دیده می شود؛ مثلاً در بوستان: دلیر آمدی سعدیا در سخن چو تیغت به دست است فتحی بکن بگو آن چه دانی که حق گفته به نه رشوت سلطانی و نه عشوه ده طمع بند و دفتر ز حکمت بشوی طمع بگسل و هر چه خواهی بگوی دکتر کاووس حسن لی / استاد دانشگاه شیراز
سه شنبه 1 اردیبهشت 1394 ساعت 02:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 132]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها