واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: تاریخ انتشار جمعه 4 بهمن 1387 تعداد مشاهده : 83 نشست ادبيات عامهپسند برگزار شد خبرگزاري فارس: نشست سخن ماه كانون ادبيات ايران با موضوع بررسي ادبيات داستاني عامه پسند با حضور محمد صنعتي، حسن ميرعابديني، شهرام اقبالزاده و محمد رضا گودرزي در تالار بتهوون خانه هنرمندان ايران برگزار شد. به گزارش خبرگزاري فارس، به نقل از پايگاه خبري خانه هنرمندان ايران، در اين نشست، محمد صنعتي درباره ادبيات داستاني عامه پسند گفت: ادبيات عامه پسند امر والا در نظر نميگيرد و ساختار و بافتي كليشهاي دارد و به جاي شخصيت پردازي به تيپ سازي ميپردازد. وي افزود: ادبيات داستاني عامه پسند ساختار هنري و زيباشناسانه ندارد. ادبيات عامه پسند احتياجي به فكر كردن ندارد و به جاي حادثه به اتفاقات تكيه ميكند. اتفاقات اين نوع داستان منطقي و متداوم نيست، اما زماني كه ميخواهيم بگوييم ادبيات عامه پسند بايد محتاط باشيم و در ارزشگذاريمان دقت كنيم. حسن ميرعابديني درباره وضعيت ادبيات عامه پسند در ايران گفت: ادبيات عامه پسند مفهوميكلي است و طيف گستردهاي را دربرميگيرد. در ايران پيش از به وجود آمدن ادبيات عامه پسند داراي ادبيات شفاهي بودهايم كه جز فرهنگ مردمي است و اين نوع از ادبيات شناخت عميقي را ايجاد ميكرد و داراي ارزش هنري بود؛ چرا كه در آن نبوغ هنري فوقالعاده اي وجود داشت. وي داستان عامه پسند هم در ايران و هم در جهان را حاصل گسترش تكنولوژي دانست و تصريح كرد: بايد در نظر داشته باشيم كه پرفروش بودن رمان دليل بر عامه پسندي نيست؛ چرا كه رمانهاي بوف كور، كليدر، سوشون و همسايهها نيز رمانهاي پرفروشي بودهاند. ميرعابديني اظهار داشت نويسنده عامه پسند ذوق و سليقه عامه را در نظر ميگيرد و در رمان عامه پسند آنچه كه ارجحيت دارد عنصر سرگرمكنندگي است. وي ادامه داد: كارلوس فوئنتس ميگويد براي نوشتن هر رمان دو الگوي نمونهاي را در نظر دارد؛ يكي «كنت مونت كريستو» نوشته الكساندر دوما و «اوليس» جيمز جويس. چرا كه فوئنتس ميخواهد رمانش هم براي مخاطب جذاب و خواندني باشد و در عين حال ايدههاي خلاقانه و نوآورانه داشته باشد. ميرعابديني با بيان اينكه رمان متعالي براي مخاطب سوال طرح ميكند، عنوان كرد: اما رمان عامه پسند خواننده را در طي حادثههايي ميكشاند كه مبنايي جز اتفاق و تصادف ندارد. رمان عامه پسند سوال ايجاد نميكند بلكه فقط سرگرم ميكند. نويسندگان رمان عامه پسند الگوها را تكرار ميكنند و از الگوهاي ثابت تخطي نميكنند. آنها تنها براساس تصورات شكل گرفته مخاطبان مينويسند. وي اضافه كرد: در برابر داستان عامه پسند دو نوع برخورد وجود دارد: يكي برخوردي كه اين نوع رمان را نفي ميكند و ديگري برخوردي كه اين گونه داستانها را مورد توجه قرار ميدهد. تئودور آدورنو ادبيات داستاني را نفي ميكند چرا كه عقيده دارد اين نوع از داستان راه را براي حاكميت ايدئولوژي غالب فراهم ميكند و مخاطب را تسليم مينمايد. چرا كه مخاطب اين نوع داستان ديگر مخاطب فعال نيست و تنها مصرف كننده ميشود. ميرعابديني با اذعان به اينكه گروهي كه داستانهاي عامه پسند را مورد توجه قرارميدهند بيش از ارزشهاي ادبي به ويژگيهاي مصرف كنندگان تكيه ميكنند، افزود: اين دسته به دنبال اين هستند كه مردم عادي چه چيزي را دوست دارند بخوانند و چرا دوست دارند بخوانند. آنها ميخواهند به ساختار آرزوهاي مردم دست يابند. آنتونيو گرامشي جز اين دسته از پژوهشگران بود. بهطور كلي پژوهشگران رشته مطالعات فرهنگي توجه روز افزوني به داستانهاي عامه پسند دارند. آنها نه در پي معناي آشكار اين نوع داستانها كه در پي معناي پنهان شده اين داستانها هستند. وي بيان داشت: اگر از وجه منفي به ادبيات عامه پسند نگاه كنيم اين نوع ادبيات گريز از واقعيت است، اما اگر از وجه مثبت بنگريم بايد بپرسيم كه اين گريز از واقعيت مبين چيست. شايد خواننده اين گونه آثار با خواندن اين رمانها به آرامش برسند و در اين آرامش به خود هم بينديشد. به گمانم براي جامعه ادبي و آكادميك ما لازم است كه ادبيات داستاني عامه پسند را جدي تلقي كند تا به تغيير سليقهها پي ببرد. ميرعابديني به قول نويسندهاي اشاره كرد و گفت: تاريخ دروغ ميگويد، اما داستان دروغي است كه حقيقت را مينماياند. همچنين در اين نشست شهرام اقبالزاده درباره شكلگيري ادبيات عامه پسند گفت: ادبيات عامه پسند در دوران سرمايهداري است كه شكل ميگيرد. در دوران سرمايهداري است كه كار از سر اجباري اقتصادي صورت ميگيرد و در اين شرايط انسان از خود بيگانه ميشود و انساني كه در كارش از خود بيگانه ميشود در اوقات فراغت خود احتياج به استراحت دارد و به ادبياتي روي ميآورد كه خودش را فراموش كند و طبعا اين وضعيت در تشكيل از خود بيگانگياش موثر است. وي با تأكيد براين نكته كه البته اين نگاه انتقادي را مكتب فرانكفوريتيها نسبت به ادبيات عامه پسند دارند، تصريح كرد: ادبيات عامه پسند قهرماني دارد كه مخاطب با آنها همدلي ميكند، طرح داستاني هيجان انگيز دارد، داستانش به زندگي مخاطبانش نزديك است و در نهايت پايان خوش دارد. دبير انجمن نويسندگان كودك و نوجوان اظهار داشت: نويسندگان ادبيات داستاني شخصيتهاي خود را در حد تيپ تقليل ميدهند و زمينههاي اجتماعي شخصيتهايشان را ناديده ميگيرند. وي خاطرنشان كرد كه ادبيات عامه پسند به لحاظ مطالعات فرهنگي قابل پيگيري است و بايد بسيار جدي تلقي شود. محمدرضا گودرزي درباره لزوم ديدگاه در بررسي ادبيات عامه پسند گفت: در بررسي ادبيات عامه پسند مهم ترين مساله تعيين ديدگاه است و ادبيات عامه پسند را ميتوان از سه ديدگاه كلي مطالعات سياسي، مطالعات فرهنگي و مطالعات ادبي مورد بررسي و پژوهش قرار داد. وي اضافه كرد: در مطالعات سياسي ايدئولوژي است كه مورد توجه قرار ميگيرد. در مطالعات فرهنگي عناصر فرهنگي مورد توجه قرار ميگيرد و در مطالعات ادبي ادبيت و ارزش ادبي داستان مورد توجه قرار ميگيرد. انتهاي پيام/
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 329]