واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: ابنيه تاريخي بروجرد، نمادي از تمدن و ذوق هنر
داخلي. فرهنگي. ميراث.
در شهرستان بروجرد آثاري يافت ميشود كه نشان ميدهد اين سرزمين روزگاري از تمدني غني و عظيم بهرهمند بوده و آن روزگاران در اوج كاميابي به سر برده است.
وجود ۲۸۰هكتار بافت تاريخي و ارزشمند از لحاظ معماري و همچنين وجود تك عنصر معماري همچون "مسجد جامع" با قدمت يك هزار و ۲۰۰سال در شهرستان بروجرد دليل مستندي بر اين ادعاست.
قرار داشتن خانههاي قديمي در بافت تاريخي بروجرد با شرايط و سبك معماري ويژه خود نيز گوياي رونق اقتصادي منطقه در گذشته است.
يكي از اين خانههاي قديمي خانه مرحوم "مستجاب الدعوه" در محله رازان و كوچه سيدهاي بروجرد است كه متعلق به يكي از مالكان بزرگ شهر در زمان گذشته بنام "امير امنيه" ميباشد.
اين بناي تاريخي با وسعت ۶۴۵متر مربع از نظر نماسازي داراي ويژگيهاي شگرفي است كه از هنر معماري سر در ورودي با قوس جناغي و حياطي بزرگ با دو خانه مجزا در سمت شمال و جنوب آن، چشم هر بينندهاي را به نظاره انگشتان و همت هنرمندان اين ديار معطوف ميكند.
بخش شمالي خانه مرحوم مستجاب الدعوه در دو طبقه ساخته و طبقه همكف آن مشتمل بر يك اتاق چليپايي در وسط و دو اتاق بزرگ به صورت قرينه در دو طرف است.
طبقه اول نيز از سه اتاق تشكيل شده كه تاقچه و رواقها، پنجرههاي اروسي مزين به شيشههاي رنگين جلوهاي ويژه به آن بخشيده است.
همچنين طاق نماهاي ساخته شده از آجر و كاشيهاي رنگي در بخش جنوبي اين بنا جلوهگر نهايت دقت و هنرمندي استادكاران آن دوره است.
يكي ديگر از خانههاي قديمي بروجرد خانه مرحوم غروي است كه در كوچهاي موسوم به كلاه فرنگي در محله يخچال اين شهر قرار دارد كه داراي وسعتي برابر ۴۲۰مترمربع است.
شالوده اين بناي ارزشمند از خشت بوده كه پوشش طاق ضربي و اتاقهاي قرينه و نيم ستونهاي آجري آن نيز رازهاي ناگفته فراوان دارد.
خانه قديمي مرحوم صدرزاده نبوي طباطبايي كه در محله قديمي صوفيان بروجرد واقع شده يكي ديگر از بناهاي ارزشمند اين شهرستان است كه با نمايي زيبا و دلگشا چشم هر بيننده را به خود خيره ميكند.
اين خانه قديمي با مساحت حدود دو هزار متر مربع شامل دو بخش تازه ساز و قديمي است كه داراي اتاقهايي تو در تو با سقفي از پوشش تير چوبي و تزييناتي از جنس چوب و نقاشيهاي زيبا ميباشد.
اين بنا داراي مطبخ، انبار، شبستانهاي زمستاني و حمام قديمي در دو بخش سردينه و گرمينه است كه از نظر ساخت در نوع خود بينظير است.
شهرستان بروجرد از نظر داشتن تكيهها نيز از سرآمدترين شهرها است كه وجود اينگونه بناها مطلوب بودن وضعيت اقليمي منطقه را نشان ميدهد.
تكيه موثقي از جمله اين تكايا است كه به اصطلاح معماري سنتي از نوع بناهاي كوشك بوده و شامل سه طبقه ساختمان است.
نماي خارجي بنا با استفاده از طاق نماهاي بلند جناغي و آجر چيني بسيار ظريف نماسازي شده بطوريكه طبقات همكف و اول از نماي خارجي بصورت يك طبقه جلوه ميدهند.
از ويژگيهاي اين بنا وجود سه هشتي زيبا در طبقات مختلف است كه سبك معماري هر طبقه آن حاكي از نوع كاربري اين بنا دارد كه سقف كوتاه و عدم استفاده از پنجرههاي بزرگ در طبقه اول براي حفظ گرما در زمستان نمونهاي از اين سبك معماري است.
راه دسترسي به پشت بام اين بنا نيز از طريق يك هشتي آجري موسوم به كلاه فرنگي انجام ميشود.
هماكنون بيش از ۵۰خانه قديمي در شهرستان بروجرد وجود دارد كه گوشه گوشه آنها بر اساس اصول و قواعد معماري سنتي ساخته شده و ميتوان حكايتهاي راز آميز آنها را با گوش جان شنيد.
مسوول اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بروجرد گفت: خانههاي قديمي بخش مهمي از بناهاي تاريخي بروجرد را شامل ميشوند كه مهمترين آنها خانه "طباطبايي"، "افتخارالسلام"، "تكيه نكويي"، "بشيري"، "بزرگمهري" و "ايرانپور" است كه مربوط به دوران قاجار هستند.
"حجت الله يارمحمدي" اضافه كرد: خانههاي قديمي ديگري در شهرستان بروجرد وجود دارد كه به دليل سبك معماري و قدمت، قابليت ثبت در فهرست آثار ملي را داشته اما به دليل در اختيار بودن مالك و بحث تامين اعتبارات امكان خريد و ثبت تمامي آنها وجود ندارد.
وي مساحت بافت تاريخي بروجرد را ۲۸۰هكتار عنوان كرد و گفت: اين بافت در شرق بروجرد و شامل بازار قديمي و چهار محله دودانگه، صوفيان، يخچال و رازان است و حدود ۷۰درصد بناهاي تاريخي و خانههاي قديمي اين شهر در اين بافت قرار دارند.
وي اظهار داشت: تاكنون ۱۶۵اثر و ابنيه تاريخي اين شهرستان در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است.ك/۴
پنجشنبه 26 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 570]