واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: ایسکانیوز: کلاه پهلوی ها و کلاه مخملی ها، کلاه های شاپو و شیک انگلیسی، ماشین های دوره رضاشاهی و گزمه های قاجاری، روایت عاشقی اُم الاشرار دهه بیست و سر به راه شدنشان از راه عشق به دختر با اصل و نسب قجری موضوع برخی سریال های تاریخی ست . خیابان های باصفای تهران قدیم و نجابت زن هایی که با چادر مشکی و نقاب سفید در بازار و کوچه های کاه گلی یواش یواش می رفتند و می آمدند. فرهنگ گود و زورخانه ای و مرام پهلوونی، حکایت قهرمانی ها و پهلوانی های گنده لات های کوچه پس کوچه های تهران و دلیری های مردمانی که در رژیم حاکم رضا خانی و پهلوی، برای برگزاری مراسم عزاداری امام حسین(ع) و نشان دادن آزادگی های حُر جانشان را نثار می کردند تا عاشورایشان را زنده نگه دارند. همه این مولفه ها، جذابیت سریال هایی هستند که در فضاهای پهلوی و قاجاری و رضاخانی ساخته می شوند و اتفاقا با استقبال خوبی هم مواجه هستند. تقریبا بعد از پخش سریال شب دهم در محرم سال 81 که با عید نوروز همزمان شده بود. موج جدیدی از ساخت سریال های مناسبتی با بافت رضاخانی و پهلوی آغاز شد، شب دهم از لحاظ ساختار و مضمون قوی وتازه بود و تجربه موفقی در بین سریال های مناسبتی به شمار می آید، سریالی که توانست حداکثر تماشاگر را در شب های عید و محرم جذب کند.از آن سریال های دیگری چون «سال های برف و بنفشه» و «مدار صفر درجه» و اخیرا سریال «پریدخت»،جزو سریال های موفقی محسوب می شوند که با این فضا وارد جدول پخش سریال های تلویزیونی شدند،گویا فیلمسازان پی برده اند که دراین فضا راحت تر و عمیق تر می توانند مفاهیم عشق و آزادی، فرهنگ مبارزه و فرهنگ عاشورایی را در دوره رژیم های حاکم بیان کنند. چند سالی است که شاهد پخش روایت های متفاوتی از دوران های متشنج محمدرضا شاهی و رضا شاهی هستیم، فضایی که توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است، این فضای سنتی و کهن ایرانی به دلیل همان مولفه هایی که مربوط به تاریخ دهه 20 می شود از جذابیت خاصی برای تماشاگر برخودارند. کم کم این فضا تبدیل شده است به یک فضای مناسب برای بیان و بازنمایی مجدد تاریخ ایران فضایی که دوره ای غالب در فیلم های اخیر به نظر می رسد تا جایی که سریال هایی که با این سبک و در این فضا ساخته می شوند برای تماشاگر عام دلنشین تر از سریال هایی هستند که در فضای امروزی و با پیام های امروزی و به قولی شهری و قرن بیست و یکمی ساخته می شوند. هر سال می بینیم که بای بیان مفاهیم عمیق عاشورایی وتاثیر فرهنگ عاشورا در زندگی مردم ایران از آن دوره و فضا استفاده می شود تا پیام های عاشورا و واقعه کربلا را نشان بدهند که چگونه در زندگی مردم، در دوران های متفاوت نقش داشته وتا چه حد مهم تلقی می شده است. در آن زمان به دلیل فضای بسته قاچاری، رضاخانی و محمدرضا شاهی و فضایی که خان ها در روستاها وشهرستان ها حکومت می کردند به دلیل ترسی که سردمداران حکومتی از هرگونه تجمعات مردمی و عمومی داشتند مراسم برگزاری عزاداری امام حسین(ع) همیشه با مخالف های رژیم حاکم رو به رو بوده و افرادی حتی در ایام محرم به دلیل پافشاری و ایستادگی در مقابل رژیم برای برگزاری مراسم محرم، توسط رژیم حاکمه کشته می شدند. آن ایام در واقع بازنمای کاملی از تزریق روح عاشورایی در رگ های مردمی بود که برای برگزاری تعزیه خوانی و نیروهای ساواک دوره پهلوی می ایستادند و از ریخته شدن خونشان هیچ ابایی نداشتند. تاثیر فرهنگ عاشورایی در تمامی دوران های متشنج حکومتی ایران از دوران قاجاری تا دوره رضا شاه و تاکنون به عنوان یک نیروی بر انگیزاننده در مردم محسوب می شود. نیرویی که از دلیری های امام حسین (ع) و یارانش و آزادگی های «حُر» نشات می گیرد این مهم بهانه ای شده است برای فیلم سازان و فیلمنامه نویسانی که در ایام محرم با نگاه به عاشورا از زوایای مختلف و در دوره های مختلف وارد عرصه برنامه سازی می شوند. اما چیزی که در این میان و در سریال های مناسبتی ماه محرم مهم و اساسی می نماید فیلمنامه هایی هستند که باید علاوه بر داشتن ساختار قوی و مولفه های جذاب داستانی از مولفه های محرم هم برخوردار باشند. گاه به نظر می رسد که این قبیل سریال های مناسبتی از آنچه که مربوط به عاشورا است فاصله می گیرد و بیشتر تبدیل می شوند به حکایت دلدادگی ها و پهلوانی هایی که گهگاه با نماهایی از تعزیه خوانی مزین می شوند. محرم امسال هم با سریال "پریدخت" که روایتی دیگر است از کشف حجاب و محرم دهه بیست رو به روایم. این سریال وقایع مربوط به دهه بیست و جنگ جهانی دوم را شامل می شود و در عین حال یک ملودرام اجتماعی از آن دوران است که ارتباطی هم با وقایع کشف حجاب و البته محرم خواهد داشت . این سریال در 12 قسمت 45 دقیقه ای پخش می شود. سریال پردخت در محرم امسال یکی از شاخص ترین برنامه های مناسبتی است که توسط سامان مقدم کارگردانی شده است. سامان مقدم اولین بار در سال 72 به عنوان دستیار مسعود کیمیایی در فیلم ردپای گرگ وارد سینما شد. سرال "پریدخت"، به داستان زندگی دختری به نام پریدخت که دختر حاج میرزا یکی از سرشناسان مومن شهر است می پردازد. اولین بار پریدخت را در سال 1314 می بینیم که تحولات اجتماعی ان روزها یعنی سال های بین فاجعه مسجد گوهرشاد و کشف حجاب در مقطع اول این سریال به تصویر کشیده می شود. در این سریال زندگی پریدخت در سه مقطع تاریخی نشان داده می شود. سال 1314 که اولین مقطع زندگی او است. سپس پریدخت در 1320 نشان داده می شود، زمانی که رضا شاه تبعید می شود و محمدرضا شاه جای او را می گیرد و بعد زندگی پریدخت را 14 سال بعد یعنی در دوران بعد از کودتای 28 مرداد در 1334 پی می گیریم، تا کنون که قسمتهایی از سریال پریدخت از شبکه دو سیما پخش شده، داستان هنوز وارد مفاهیمی که مربوط به عاشورا باشد نشده است. شاید بهتر است که زود قضاوت نکنیم و تا پایان سریال پریدخت در انتشار سریال مناسبتی دیگری باشیم که می خواهد به رقابت با سریال شب دهم بلند شود.166/110
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2554]